Adenit

Adenit Hakkında

Lenf düğümleri virüsler gibi yabancı istilacılara saldırmak ve onları öldürmek için çalışan bağışıklık hücrelerini barındıran küçük, oval şekilli organlardır. Vücudun bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olarak görev yaparlar. Lenf bezleri, boyun, koltuk altı ve kasık dahil olmak üzere vücudun çeşitli yerlerinde bulunur. Vücudun her yerinde lenf taşıyan lenfatik damarlarla bağlanırlar. Lenf, beyaz kan hücrelerini ve ölü ve hastalıklı dokuları içerir. Ölü veya hastalıklı dokuları bertaraf etmek için çalışır ve berrak bir sıvı şeklindedir.

Lenf düğümlerinin birincil işlevi vücudun hastalıklarla mücadele eden hücrelerini barındırmak ve dolaşıma girmeden önce lenfleri filtrelemektir. Hasta olduğunuzda ve lenf bezleriniz hastalıkla mücadele eden hücreler ve bileşikler gönderdiğinde bölge iltihaplı veya ağrılı hale gelebilir. İltihaplı lenf nodlarına sahip olma durumu, lenfadenit olarak adlandırılır.

Adenit bir veya daha fazla lenf düğümünde gelişen enfeksiyondur. Lenf düğümleri enfekte olduğunda, bunun nedeni genellikle enfeksiyonun vücudunuzda başka bir yerden başlamasıdır. Adenit lenf bezlerinin genişlemesine, kırmızılaşmasına veya hassaslaşmasına neden olabilir. Tedavi, ağrı ve ateşi kontrol altına almak için verilen ilaçlar ve nedene bağlı olarak antibiyotikler içerebilir. Enfeksiyonların erken tedavisi adenit gelişimini önleyebilir.

Adenit Nedir?

Adenit, genellikle enfeksiyon nedeniyle bir veya daha fazla lenf düğümünde genişlemeye yol açan bir sorundur. Lenf bezleri vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olan beyaz kan hücreleri ile doludur. Lenf düğümleri enfekte olduğunda bunun nedeni genellikle enfeksiyonun vücudunuzda başka bir yerden başlamasıdır. Nadiren, lenf bezleri kansere bağlı olarak genişleyebilir.

Vücutta yaklaşık 600 lenf düğümü vardır, ancak normal lenf düğümleri yalnızca çenenizin altında, kollarınızın altında ve kasık bölgesinde hissedilebilir. Lenf düğümü küçük ve sağlam yapıdadır. Lenf düğümleri enfekte olduğunda genellikle ebatları artar, hassaslaşır ve fiziksel bir muayene sırasında vücudunuzun diğer bölgelerinde hissedilir hale gelebilir.

Lenf bezlerine yayılan enfeksiyonlara genellikle bakteri, virüs veya mantar neden olur. Enfeksiyonun lenf bezlerinize nasıl yayıldığını öğrenmek doğru tedavinin başlayabilmesi için önemlidir. Lenfadenit iki tip olarak sınıflandırılır: Lokalize lenfadenit: Bu en yaygın olanıdır. Lokalize lenfadenit, enfeksiyonun başladığı bölgeye yakın bir veya birkaç düğümü içerir. Örneğin, bademcik iltihabı nedeniyle genişleyen düğümler boyun bölgesinde hissedilebilir.

Yaygın lenfadenit: Bu tip lenf düğümü enfeksiyonu iki veya daha fazla lenf nodu grubunda oluşur ve kan dolaşımına veya tüm vücudu etkileyen başka bir hastalığa yayılan bir enfeksiyondan kaynaklanabilir.

Mezenterik Adenit Nedir?

Mezenterik adenit, bağırsaklarınızı saran dokudaki lenf bezlerinin iltihabıdır. Lenf düğümleri, vücudunuzdaki bakteri ve toksinleri emmeye yardımcı olan bağışıklık sisteminin organlarıdır.

Bakterilerden, virüslerden veya parazitlerden kaynaklanan enfeksiyonlardan kaynaklanır. Mezenterik adenit, dehidrasyona ve sodyum gibi elektrolitlerin (minerallerin) kaybına neden olabilir. Nadiren bağırsaklarınızda sepsise (ciddi bir kan enfeksiyonu) veya apse (irin dolu bir yaraya) neden olabilir.

Mezenterik adeniti önlemek için birçok önlem alınabilir. Elleri yıkamaya özen göstermek bunlardan biridir. Elleri yıkarken sabun ve su kullanın. Tuvaleti kullandıktan sonra, çocuk bezini değiştirdikten veya hapşırdıktan sonra ellerinizi yıkayın. Yemek hazırlamadan veya yemeden önce ellerinizi yıkayın. Ayrıca etleri iyi pişirmek de bu önlemler arasında yer alır. Etin bakterileri öldürecek sıcaklığa ısıtıldığından emin olmak için bir et termometresi kullanabilirsiniz. Çiğ veya az pişmiş tavuk, hindi, deniz ürünleri, sığır eti veya domuz eti yemeyin. Güvenli suları tüketin. Havuzlardan ya da göllerden su içmeyin. Aynı şekilde güvenli süt için ve çiğ süt içmeyin.

Adenit Nedenleri

Lenf sistemi (lenfatikler), lenf düğümleri, lenf kanalları, lenf damarları ve lenf adı verilen bir sıvıyı dokulardan kan dolaşımına taşıyan ve hareket ettiren organlardan oluşan bir ağdır. Lenf bezleri veya lenf düğümleri, lenf sıvısını filtreleyen küçük yapılardır. Lenf bezlerinde enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olan birçok beyaz kan hücresi vardır.

Lenfadenit bir veya daha fazla lenf nodu bakteri, virüs veya mantar tarafından enfekte olduğunda ortaya çıkar. Lenf düğümleri enfekte olduğunda, bunun nedeni genellikle enfeksiyonun vücudunuzda başka bir yerden başlamasıdır. Lenf nodu iltihabı çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Soğuk algınlığı da dahil olmak üzere herhangi bir enfeksiyon veya virüs, lenf bezlerinin şişmesine neden olabilir. Kanser ayrıca lenf bezi iltihabına da neden olabilir. Buna lösemi ve lenfoma gibi kan kanseri de dahildir.

Yaygın Enfeksiyonlar

Lenfadenit, lenf bezlerinin bir enfeksiyonudur. Bazı bakteriyel enfeksiyonların sık görülen bir komplikasyonudur. Lenfadenit lenfler genellikle bakterilere, virüslere veya mantarlara cevap olarak, şişerek (iltihaplı) genişlediğinde ortaya çıkar. Şişmiş bezler genellikle bir enfeksiyon, tümör veya iltihap bölgesine yakın bulunur. Adenite neden olabilecek yaygın enfeksiyonlar aşağıdaki gibidir:

• Boğaz enfeksiyonu
• Kızamık
• Kulak enfeksiyonları
• Enfekte (apse) diş
• Mononükleoz
• Cilt veya yara enfeksiyonları
• HIV virüsü; AIDS'e neden olan virüs

Yaygın Olmayan Enfeksiyonlar

Adenit cilt enfeksiyonlarından ya da streptokok, stafilokok gibi bakterilerin yol açtığı diğer enfeksiyonlardan sonra meydana gelebilir. Bazen, tüberküloz veya kedi tırmığı hastalığı (bartonella) gibi nadir enfeksiyonlardan kaynaklanır. Adenite neden olabilecek yaygın olmayan enfeksiyonlar şu şekilde sıralanabilir:

• Tüberküloz
• Frengi gibi cinsel yolla bulaşan bazı enfeksiyonlar
• Toxoplasmosis; Enfekte bir kedi dışkısıyla temastan veya az pişmiş et yemekten kaynaklanan paraziter bir enfeksiyon
• Kedi tırmalama veya ısırmasından kaynaklanan bakteriyel enfeksiyonlar

Adenit Belirtileri

Lenf nodu iltihabı çeşitli semptomlara neden olabilir. Belirtiler, şişmenin nedenine ve şişmiş lenf bezlerinin konumuna bağlıdır. Genellikle enfeksiyonun olduğu bölgeye yakın olan lenf düğümleri belirtilerden etkilenir. Lenflerdeki değişimlerin yanı sıra enfeksiyonun türüne göre değişik belirtiler de ortaya çıkabilir.

Lenf Düğümü Belirtileri

Lenfadenitin ana semptomu genişlemiş lenf bezleridir. Bir buçuk inç genişliğinde bir lenf düğümü genişlemiş kabul edilir. Enfekte bir lenf düğümü veya düğüm grubu tarafından neden olunan semptomlar şunları içerebilir:

• Boyun, koltukaltı ve kasıklarda hassas halen gelmiş ve şişmiş lenf bezleri
• Lenflerin olduğu bölgeye dokunulduğunda acı vermesi
• Lenfatik sistem tıkanmasını gösterebilecek uzuv şişmesi
• Tümör varlığını gösterebilecek lenf bezlerinin sertleşmesi ve genişlemesi
• Bölgedeki cildin kızarması veya kırmızı lekelerin oluşması
• Lenflerin olduğu bölgede apse oluşması, irin dolu kabarcıkların oluşması
• Lenf düğümlerinden deriye akan sıvı olması

Diğer Belirtiler

Adenitin diğer belirtileri genellikle olası enfeksiyon belirtileridir. Eşlik eden enfeksiyonun türüne göre bunlar farklılaşabilir. Şişmeye neden olan bir tümörse belirtiler daha farklı olur. Bu tip belirtiler şöyle sıralanabilir: Yüksek ateş; enfeksiyonların genelinde ortaya çıkan ortak bir belirtidir. Üst solunum yollarını etkileyen bir enfeksiyon varsa burun akıntısı, boğaz ağrısı, bademcik şişmesi gibi belirtiler yaşanır. Gece terlemelerine bazı enfeksiyonlar yol açabilir. Bölgede bir kanser varsa kimi zaman açıklanamayan kilo kayıpları yaşanabilir. Lenfadenit belirtileri başka hastalıklar tıbbi durumlar veya problemler gibi görünebilir. Doğru teşhis için daima bir doktora görünmek gerekir.

Adenit Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Adenit varsa teşhisin en önemli kısımları genellikle hastalık öyküsünün alınması ve doktor tarafından yapılan fizik muayenedir. Size titreme ve ateş, yakın zamanda herhangi bir seyahat, cildinizde herhangi bir yara ve kedilerle veya diğer hayvanlarla yakın zamanda temas gibi durumların yaşanıp yaşanmadığını sorabilir. Ardından, fizik muayene sırasında doktor şişmiş lenf bezlerinin yakınında enfeksiyon belirtileri arayacaktır.

Fizik Muayene

Bir doktor tipik olarak lenf düğümü iltihabını fizik muayene ile teşhis eder. Doktor, şişliği veya hassasiyeti kontrol etmek için çeşitli lenf bezlerinin yerine dokunarak muayene eder. Ayrıca yukarıda belirtilenler gibi ilişkili semptomları da sorabilir. Bu tip belirtiler ve hastalık öyküsü hakkında net cevaplar vermek önem taşır.

Tetkikler

Doktorunuz enfeksiyonları kontrol etmek için kan testleri isteyebilir. Röntgen veya CT taramaları gibi görüntüleme testleri de isteyebilir. Bunlar tümörleri veya enfeksiyon kaynaklarını arayabilir.

Çok çeşitli koşullar lenf nodu iltihabına neden olabileceğinden, doktor bazı durumlarda biyopsi isteyebilir. Bir lenf düğümü biyopsisi, doktorun bir lenf dokusu örneği çıkardığı kısa bir prosedürdür. Bir patolog bu örneği test edecektir. Biyopsi, lenf nodu iltihabının neden ortaya çıktığını belirlemenin en güvenilir yoludur.

Adenit Risk Faktörleri

Risk faktörleri hastalığa yakalanma ihtimalini artıran etkenlerdir. Adenit için risk faktörleri, iltihaplanma nedenine ve adenitin altta yatan nedenine bağlıdır. Sık görülen enfeksiyonlar, adenit geliştirme riskinizi artıracak bir faktördür.

Enfeksiyona Dair Risk Faktörleri

Adenite çoğu zaman bir enfeksiyon neden olur. Enfeksiyona yakalanma ve sonrasına adenit geliştirme ihtimalini artıran faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Boğaz enfeksiyonları gibi basit görülen bazı hastalıkların tedavi edilmemesi
• Bağışıklık sisteminin herhangi bir nedenle zayıflamış olması
• Yeterince pişmemiş etler tüketmek ve çiğ süt içmek
• Genel hijyene dikkat etmemek
• Temiz sular tüketmemek
• Kalabalık ve hijyenik olmayan ortamlarda bulunmak
• Şeker hastalığı gibi kronik, süreğen bazı hastalıklar yaşamak
• Bazı enfeksiyon türlerinin yaygın olduğu ülkelere seyahat etmek

Adenit Komplikasyonları

Çoğu zaman tedavi edilmeyen enfeksiyonlar ilerleyerek adenite neden olur. Adenit durumunda da hastalık tedavi edilmezse daha ciddi durumlar yaşanabilir. Enfeksiyon şişmiş lenf bezlerinin nedeni ise ve tedavi edilmezse apse oluşumu ve bakteriyemi gibi sorunlar yaşanabilir. Şişme bir tümörden kaynaklanıyorsa takip edilmemesi daha ciddi sorunlar doğurabilir.

Apse Oluşumu

Apse oluşumu enfeksiyonun neden olduğu lokalize bir irin topluluğudur. İrin sıvı, beyaz kan hücreleri, ölü doku ve bakteri veya diğer istilacıları içerir. Bir apse drenaj ve antibiyotik tedavisi gerektirebilir.

Bakteriyemi

Bakteriyemi kan dolaşımı enfeksiyonudur. Vücudunuzun herhangi bir yerinde bakteriyel bir enfeksiyon, kan dolaşımının ezici bir enfeksiyonu olan sepsise doğru ilerleyebilir. Sepsis organ yetmezliği ve ölüme kadar ilerleyebilir. Tedavi hastanede kalmayı ve intravenöz antibiyotikleri içerir.

Adenit Nasıl Önlenir?

Adeniti önlemenin en iyi yolu doktora herhangi bir enfeksiyonun ilk belirtisinde gitmektir. Adenite genellikle ilerleyen enfeksiyonlar neden olduğu için enfeksiyonlardan korunmak adenitten de korur. Lenflerde bir hassasiyet, şişme veya kızarıklık varsa da derhal doktora gitmek gerekir.

Enfeksiyonlardan Korunma

Bazı enfeksiyonlardan önlem alarak korunmak mümkündür. Önlemenin mümkün olmadığı durumlarda da tedavi olmak önem taşır. Enfeksiyonları önlemek için aşağıdakilere dikkat edilebilir:

• Cildinizdeki çizik veya yaraları antiseptik ürünlerle temizlediğinizden ve her zaman iyi hijyen sağladığınızdan emin olun.
• Ellerinizi sık sık sabun ve su kullanarak yıkayın.
• Bazı enfeksiyonlar için gerekli aşıları yaptırın.
• Güvenilir su kaynaklarını kullanın ve çiğ süt içmeyin.
• Balık, beyaz et ve kırmızı et gibi ürünleri tam olarak pişirmeden tüketmeyin.

Sık Sorulan Sorular

Adenit Tedavisi Nasıl Yapılır?

Lenf nodu iltihabı veya adenit tedavisi bunun nedenine bağlıdır. Tedavi seçenekleri geniştir. Fakat doğru tedavi uygulanabilmesi için bir hastaneye gitmek ve neden olan durumu saptamak gerekir.

Eğer bir bakteri enfeksiyona neden olduysa tedavi için antibiyotik kullanmak gerekir. Ağır durumlarda hastanede uygulanan antibiyotikler gerekli olur. Virüs kaynaklı enfeksiyonlar bağışıklık sistemi sağlam yetişkinlerde istirahat ile iyileşebilir. Bölgeye sıcak kompres uygulanması ve ağrı kesiciler işe yarar. Fakat sorun şiddetliyse veya 7-10 gün içinde bir hafifleme olmadıysa başka tedaviler gereklidir. Fakat apse varsa bu çoğu zaman kendiliğinden iyileşmez.

Bir lenf düğümünün kendisi enfekte olursa burada apse oluşabilir. Apse boşaltıldığında şişme genellikle hızlı bir şekilde azalır. Bunu yapmak için doktorunuz önce bölgeyi uyuşturur. Sonra virüslü irinin çıkmasına izin veren küçük bir kesim yaparlar. Alan, iyileşmeyi sağlamak için gazlı bez ile kaplanır. Lenf bezinizin şişmesi kanserli bir tümörden kaynaklanıyorsa, çok sayıda tedavi seçeneği vardır. Bunlar, tümörü çıkarmak için ameliyat, kemoterapi ve radyoterapidir.

Adenit Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Genellikle tedavi edilmeyen enfeksiyonlar ilerleyerek adenite neden olur. Tedavi edilmeyen lenfadenit şunlara yol açabilir:

• Apse oluşumu
• Selülit (cilt enfeksiyonu)
• Fistüller (tüberküloza bağlı lenfadenitte görülür)
• Sepsis (kan dolaşımı enfeksiyonu)

Adenit Tedavisi İçin Hangi Bölüme Muayene Olmak Gerekir?

Lenf bezlerinde bir şişlik varsa bunun nedenini öğrenmek için genel cerrahi bölümüne gidilebilir. Kan testleri ile enfeksiyonu teşhis etmek ve fizik muayene ile şişliğin durumunu değerlendirmek mümkündür. Nedene bağlı olarak doktor hastayı başka bir bölüme gönderebilir.

Adenit Ameliyat Gerektirir mi?

Adenit bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Apse varsa bunu boşaltmak için küçük bir işlem yapılabilir. Bir tümör varsa bunun tedavisi ameliyatı içerebilir.

Adenitin İyileşme Süresi Ne Kadardır?

Adenitin iyileşme süresi nedenine bağlıdır. Bir apse varsa, bunun boşaltılması sonrasında iyileşme hızla gerçekleşir. Diğer enfeksiyonlarda bunun türüne göre ilaç tedavileri ya da hastanede uygulanan tedavilerin süreleri değişebilir.

Çoğu durumda lenfadenit uygun tedavi ile hızla iyileşir, ancak lenf nodu şişmesinin kaybolması daha uzun sürebilir. Lenfadenit belirtilerinizin tekrar ortaya çıkıp çıkmadığını sağlık uzmanınıza bildirin.

Adenit İçin Evde Uygulanabilecek Tedavi Yöntemleri Var mı?

Adenite neden olan durumu evde anlamak mümkün olmaz. Bu nedenle evde doğru bir tedavi uygulanamaz. Fakat doktor virüs kaynaklı bir enfeksiyon tespit ederse, hastanın bağışıklığı sağlamsa ve enfeksiyon türü bunun için uygunsa ağrı kesici, sıcak kompres ve istirahat önererek evde iyileşmesini önerebilir.

Adenit Sorunu İçin Ne Yapabilirim?

Adenit sorunu yaşanıyorsa doktora görünmek ilk yapılması gereken şeydir. Çok şiddetli belirtiler varsa acile gidilebilir. Doktorun reçete ettiği tüm ilaçlar belirtildiği şekilde alınmalıdır. Doktor randevuları aksatılmamalıdır. Önce doktorla konuşmadan, reçetesiz satılan ilaçlar kullanmayın. Soğuk- sıcak kompresler ve vücudun etkilenen kısmını yüksekte tutmak yardımcı olur.