Beyinde Kan Pıhtılaşması (Pıhtı Atması)
- Sık Sorulan Sorular
- Beyinde kan pıhtılaşması tehlikeli bir durum mu?
- Tedavisi nasıl yapılır?
- Beyinde kan pıhtılaşması nelere sebep olur?
- Kanser hastaları risk altında mı?
- Beyinde kan pıhtılaşması gençlerde ve çocuklarda görülür mü?
- Tromboemboli nedir?
- Beyinde kan pıhtılaşması oluşan hastaya ilk müdahale nasıl olmalıdır?
- Pıhtı atması sonucu gerçekleşen nöbet nasıl gerçekleşir?
- Hamilelik döneminde pıhtı atma riski yüksek midir?
Beyin kalp ile beraber vücudun en önemli iki organıdır. Beyinde oluşabilecek herhangi bir sorun ölümcül olabilir. Beyin konuşmamızdan attığımız adıma kadar, hayal dünyamızı oluşturmamızdan günlük aktiviteleri yapmamıza kadar birçok şeyi düzenleyen organdır. Beynin içerisinde kandan pompalanan kanın dolaşımı ve beynin işlevlerinin yerine getirmesine yardım eden kan damarları bulunmaktadır. Bu damarlar beyni besler. Beyin içerisindeki damarlardan herhangi birisinin işlevini düzgün yerine getirememesi, daralması ya da tıkanması birçok hayati durumu etkileyebilir. Bu durumlardan birisi damarlar içerisindeki yağın birikmesinin neden olduğu pıhtıdır.
Beyinde Kan Pıhtılaşması Hakkında
Beyin içerisindeki damarlar kandan pompalanan kanın beyinde işlevlerinin yerine getirilmesinde bir kanal görevi görür. Beyindeki kan pıhtılaşması ya da pıhtı atması genellikle kalpte oluşan bir pıhtının damarlar yoluyla kalbe ulaşması ve oradaki damarları tıkaması sonucu oluşur. Bu durum genellikle kalbe bağlı rahatsızlıklarda ve enfeksiyon durumlarında ortaya çıkar. Kalpten beyne doğru giden ana damarlar beyindeki damarlardan daha geniş olduğu için kalpten çıkan pıhtılar beyindeki damarlara ulaştığında orayı tıkar ve beynin hayati işlevlerini yerine getirmesini engeller.
Pıhtı Atması Nedir?
Kanın pıhtılaşması, kan içerisindeki kan pulcukları sayesinde kanın havayla teması sonucu oluşan tortuya denir. Pıhtı atması beyni ve kalbi besleyen ana damarlarda biriken yağın sebep olduğu bir durumdur. Bu durum sonucu halk arasında inme diye tabir edilen hastalık ortaya çıkar. Kanın pıhtılaşması sonucu bu pıhtı kalbi ve beyni besleyen ana damarlar arasında yolculuk ederek bu damarları tıkar. Bu durum kalp krizi, inme ve daha birçok ölümcül duruma neden olur. Ülkemizde ve dünyada birçok insan pıhtı atması nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Pıhtı atmasının biyolojik ve fiziksel birçok nedeni bulunmaktadır.
Beyinde Kan Pıhtılaşması Nedeni
Beyni besleyen birçok damar bulunur ve bu damardan herhangi birisinin çok bir süre için bile olsa tıkanması geri dönüşü imkansız sorunlara neden olabilir. Bu durumu ortaya çıkartan nedenler ise çok fazladır. Beyinde kan pıhtılaşmasına neden olan faktörler bir hastalıktan, dışarıdan bir etken, yediğimiz yiyecekler ya da alışkanlıklarımız olabilir. Bu nedenlere bağlı olarak kan pıhtılaşmasının sonuçları da tedavileri de farklı olur. Beyinde kan pıhtılaşmasına neden olan etkene göre durum çok hafif atlatılabilir ya da ani ölümlere neden olabilir. Beyinde kan pıhtılaşmasına neden olan bazı etkenler şu şekilde sıralanabilir:
- Kalpte ritim bozuklukları
- Kalpte protez kapakçık olması
- Enfeksiyon oluşma durumlarında
- Uzun süre hareketsizlik
- Sigara kullanımı
- Aşırı kilo
- Beslenme şekli
- Yüksek alkol kullanımı
- Yüksek tansiyon
- Yüksek kolesterol
Uzun Süre Hareketsizlik
Beyinde kan pıhtılaşmasının nedenlerinden bir tanesi uzun süre hareketsiz kalmaktır. Spor yapmamak ya da işten kaynaklı sürekli olarak masa başında durmak kalp sağlığı açısından tehlikelidir. Hareketsizlik vücudun alınan besinleri iyi sindirememesine ve kan akışında yavaşlama saplar. Yavaşlayan akışı ve kan içerisinde dolaşan, hareketsizlikten dolayı parçalanmamış yağlar pıhtı oluşmasına neden olmaktadır. Kandaki pıhtılar damar yoluyla beyne ulaştığında beyin damarlarından birinin ya da birkaçını tıkayacağı için hastada ciddi sağlık sorunları oluşur. Hareketsizlikten dolayı oluşan beyinde kan pıhtılaşması sorunu ile karşılaşmamak için hayatımızda önemli bir yerde durması gereken şeylerden bir tanesi de spordur. Spor yapmasak dahi uzun süre hareketsiz kalındıktan sonra kan akışını hızlandırıcı besinler alınmalıdır.
Sigara Kullanımı
Kan pıhtılarının oluşmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi de sigara kullanımıdır. Sigara kullanımı kanda pıhtı oluşmasına yardımcı olur ve damarların yapısını bozar. Damarların sigara yüzünden daralması sonucu kan pıhtısı o damardan geçemez ve inmeye neden olur. Ülkemizde sigaraya bağlı ölümlerin önemli bir kısmında kanın damar içinde pıhtılaşması sonucu oluşan inmelerdir.
Aşırı Kilo Ve Hareketsiz Yaşam
Beslenme şeklimiz ve yediğimiz yiyecekler hayat kalitemizi belirleyen şeylerdir. Çok fazla yağlı yiyecekler, şekerli yiyecekler ya da midede sindirimi kolay olmayan yiyecekler tüketmek aşırı kilo yapar ve kalp sağlığını bozar. Bunun yanı sıra iş hayatından ya da farklı bir sebepten dolayı hareketsiz bir yaşamda sindirim sistemini yavaşlattığı için aşırı kiloya neden olur. Aşırı kilolar kalp ve damar sağlığını olumsuz etkileyen durumlardır. Aşırı kilolu kişilerde kan içerisinde serbest dolaşan yağ miktarı daha fazladır ve bu durum damarda kan pıhtılaşmasını kolaylaştırır. Kan içerisinde serbest yağ miktarının fazla olması damarları da daraltır ve farklı damar yolları hastalıklarına da neden olur. Bu durumlardan dolayı kan içerisinde oluşmuş pıhtı beyne ulaştığında beyin damarlarını tıkar ve ölümcül sonuçlara neden olur. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için vücut tarafından daha rahat sindirilen yiyecekler tüketilmeli ve mutlaka gün boyu hareketsiz kalacak bir yaşam tarzından uzak durmalıyız.
Yüksek Ölçüde Alkol Kullanımı
Alkol kullanımı hakkında halk arasında çok yüksek bir bilgi kirliliği vardır. Türkiye ve dünyada en çok tüketilen içeceklerden birisidir alkollü içecekler. Alkol kullanımı her ne kadar masum gibi görünse de dikkatli olunmadığı takdirde bağımlılığa doğru çok rahat bir şekilde evrilebilir. Özellikle alkol bağımlısı olarak adlandırılan kişilerde çok fazla alkol tüketilmesinden dolayı çeşitli hastalıklar çıkar. Genellikle bu hastalıklar kalp ve damarlara bağlı hastalıklardır. Bunun yanı sıra karaciğerde yağlanma da yüksek alkol kullanımı sonucu görülen hastalıklardan birisidir. Yüksek ölçüde alkol kullanımı kan basıncını ve vücuttaki yağ oranını yükselterek kalp sorunlarına yol açar. Bu kalp sorunlarından birisi de yağlanma sonucu kandaki pıhtılaşmadır. Bu pıhtılar damar yoluyla beyne ulaştığında inmeye neden olur. Yüksek ölçüde alkol kullanımına bağlı olarak ölüm oranlarının fazla olmasından dolayı alkol tüketimi daha dikkatli yapılmalıdır.
Yüksek Tansiyon
Yüksek tansiyon beslenme ve alışkanlıklarımıza göre oluşan ya da doğuştan gelen bir hastalıktır. Yüksek tansiyon ve diyabet doğrudan öldürücü hastalıklar olmasa dahi ölümcül birçok hastalığa neden olabilir. Bunlardan bir tanesi de beyindeki damarların tıkanması sonucu oluşan inmedir. Yüksek tansiyon diğer ismiyle hipertansiyon kanın damar içerisinde tazyikli bir şekilde akmasına neden olur. Vücudumuzdaki damarlarda çeperlere yapışmış şekilde asılı duran kan pıhtıları kanın hızlı ve tazyikli akması sonucu kopartılarak damar içerisinde serbest hale gelir. Serbest hale gelmiş pıhtılar damar yoluyla beyne ulaştığında beyin damarlarını tıkayabilir ve ölümle sonuçlanabilen inmeye sebebiyet verebilir.
Yüksek Kolesterol
Yüksek kolesterol durumunda kan içerisinde damarların çeperlerinde plak tarzı birikmeler olur ve bu durum an akışına engel olur. Damar çeperlerinin daralmasına neden olduğu için oluşabilecek bir pıhtının damarlardan geçmesi daha zorlaştığı için kan akışı engellenir ve bu durum da inmeye neden olur.
Kalp Ritim Bozuklukları
Kalp ritim bozukluklarına bağlı olarak gelişen kan pıhtılaşması sık görülen ölüm nedenlerinden birisi haline gelmiştir. Son zamanlarda tedavisi mümkün olan ve gelişen tıp bilimiyle daha da kolaylaştı. Buna rağmen hafife alınmaması gerekir. Kalp ritim bozuklukları sırasında kasılmaz, titrer. Bu da kanda pıhtı oluşmasına neden olur. Kalpten çıkan kan ilk önce beyne gider daha sonra vücuda dağılır. Bu durumda kalpten çıkabilecek bir pıhtı ilk önce beyin damarlarını tıkar ve ölüme sebebiyet verebilir.
Beyinde Kan Pıhtılaşması Belirtileri
Beyinde kan pıhtılaşması ölümcül sonuçlar doğurabilen tehlikeli bir durum olduğu için önceden bunun hakkında bilgi sahibi olmak ve belirtileri görüldüğü takdirde erken müdahale etmek hayat kurtarıcı olabilir. Beyin, bütün yaşamsal fonksiyonlarımızı kontrol eden bir organdır. Bu organı besleyen damarlarda herhangi bir tıkanma yine yaşamsal fonksiyonlarımızı etkiler. Beyindeki damarlarda kan pıhtılaşması oluştuğunda kendisini bazı belirtilerle gösterir. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Konuşma yetisini kaybetme
- Görme yetisini kaybetme
- Kollarda ve bacaklarda güçsüzlük
- Hafızada karışıklık
- Bilinç kaybı
Beyindeki damarların pıhtı nedeniyle tıkanması durumunda bu durumlardan bir tanesi görülebileceği gibi aynı anda birkaç tane farklı durum da görülebilir.
Konuşma Yetisini Kaybetmek
Beyin bütün yaşamsal faaliyetlerimizi kontrol ettiği gibi konuşma yetimizi de kontrol eder. Beyne giden damarlarda bir pıhtı nedeniyle herhangi bir tıkanma olduğunda görülebilecek belirtilerden bir tanesi konuşma yetisinin kaybıdır. Bu kayıp tek başına durumu anlamamız için yeterli olmayabilir fakat karşı karşıya kaldığı zaman anormal bir durum olduğu için bir sağlık kuruluşuna başvuru yapılmasına yardımcı olur. Böylelikle hasta durumu daha da kötüleşmeden durum kontrol altına alınabilir.
Görme Yetisi Kaybetmek
Görme duyumuzu her ne kadar gözler sayesinde yapıyor olsak da yine de bütün kontrol beyindedir. Gözlerden içeri giren ışığın anlamlılık kazandığı yer beyindir. Beyni besleyen damarlarda herhangi bir sebepten dolayı tıkanma yaşandığında yaşanan belirtilerden bir tanesi de görme yetisinin kaybıdır. Bu durum konuşma yetisi kaybı gibi tek başına yeterli olmasa da sağlık kuruluşuna başvurulmasını gerektirdiği için durumun kontrol altına alınması kolaylaşır.
Kollarda Ve Bacaklarda Güçsüzlük
Kollar ve bacaklara enerji veren en önemli şeyler kan içerisinde taşınan mineral ve proteinlerdir. Bunun yanı sıra beyine taşınana kan da vücut enerjisi için önemlidir. Beyindeki damarlardan birisinin pıhtı sonucu tıkanması ile kollarda ve bacaklarda güçsüzlük meydana gelir. Bu belirti pıhtı atması dışında birçok kalp ve koroner hastalıkta da görülen bir belirtidir.
Hafızada Karışıklık
Kalp içerisinden çıkan kanın ilk uğradığı yer beyin olması sebebiyle kalpte oluşan bir pıhtı direkt olarak beyindeki damarlardan birisini tıkama ihtimali oldukça yüksektir. Beyin algısal olayları kontrol eden organ da olduğu için beyne kan gitmediğinde hafızada karışıklık ya da bilinç kaybı oluşabilecek durumlardan bir tanesidir.
Beyinde Kan Pıhtılaşması Tanı Ve Teşhis Yöntemleri
Birçok hastalıkta olduğu gibi beyinde kan ve pıhtılaşmasında da erken tanı ve teşhis hayat kurtaran bir durumdur. Belirtilerden herhangi biri görüldüğü zaman erken tedaviye başlamak hasta için oldukça önemlidir. Hastalığın ortaya çıkmasına izin vermeden daha öncesinde düzenli olarak yapılan sağlık kontrollerinde bu hastalıkla karşı karşıya kalma riski belirlenip ona göre bir yaşam tarzı seçilmelidir. Bir hastalıktan dolayı ya da alışkanlıklardan dolayı oluşabilecek pıhtı atması ihtimalinin erken tanı ve teşhisi hastanelerin kardiyoloji bölümünden yapılabilir. Günümüzde gelişen tıp bilimi ve teknoloji ile beraber bu durumla karşı karşıya kalmadan da riskler ortaya konup ortadan kaldırılabilir. Bunun için alanında uzman kalp ve damar cerrahları tarafından yapılan fiziki muayeneler ve bir takım tetkikler mevcuttur.
Fiziki Muayene
Beyinde kan pıhtılaşması öncesi düzenli olarak yapılan sağlık kontrollerinin hayat kurtarıcı bir özelliği bulunmaktadır. Bu tür durumlarla karşılaşmadan önce alanında uzman bir kardiyoloji doktoruna muayene olunmalıdır. Bu muayeneler hem fiziki hem de bazı makineler kullanılarak yapılabilir. Fiziki muayenede beyinde kan pıhtılaşma riski olan kişilerin bu riski ne kadar taşıdığı belirlenmeye çalışılır. Damarlarda sertlik, daralma ya da vücudun herhangi bir yerine ağrı olup olmadığı elle kontrol edilir. Bunun dışında gözlerin durumuna ve bilinç ile ilgili herhangi bir sorun olup olmadığına da bakılır
Tetkikler
Kalp ve koroner hastalıkların tedavisinde en doğru kararı vermek için sorun oluşturan şeyin nerede ve neyden kaynaklandığı doğru analiz edilmelidir. Damar içerisinde pıhtı oluşması ve bunun beyin damarlarını tıkamasının birçok farklı nedeni olabilir: vücuttaki yağ oranına, alışkanlıklara ya da farklı bir hastalığa. Kalp ve damarların durumunu daha iyi ortaya koymak için yapılan fiziki muayenelerin yanında bazı tetkikler de vardır. Bu tetkiklerle kan pıhtılaşması riski daha net görülebilir. EKG ile kalp ritim düzeni, ultrasonografi, vücut yağ kitle endeksini belirleme ve kan tahlilleri yapılan tetkiklerden bazılarıdır.
Beyinde Kan Pıhtılaşması Risk Faktörleri
Beynimiz bütün hayatımızı kontrol eden organ olduğu için bütün yaşamsal faaliyetlerimize etki eder ve yaşamsal faaliyetlerimiz ya da yaptıklarımız da beynimizi etkiler. Beyindeki damarların tıkanması sonucu oluşan rahatsızlıkların neredeyse 3’te biri acil müdahale yapılmaz ise ölüm ile sonuçlanmaktadır. Ölüm ile sonuçlanmasa bile daha sonraki hayatta kalıcı etkileri görülmektedir. İnme, kalp krizi, hafıza kaybı, beyin kanaması ve algı kaybı yaşanan sonuçlardan sadece birkaç tanesidir. Bu tür durumları oluşturabilecek birçok farklı etmen de mevcuttur. Bu etmenler hem doğal hayatın akışında ortaya çıkan etkenler hem de kendi ellerimizle oluşturduğumuz etmenler. Beslenme şeklimizden alışkanlıklarımıza, yaşımızdan yaşadığımız hayatın türüne kadar birçok farklı etmen beyinde kan pıhtılaşması durumunu etkiler.
Yaş
Hayatın doğal akışında elimizde olmadan birçok hastalığı tetikleyen faktörler karşı karşıya kalırız. Bunlardan birisi de yaşlanmak. Yaşlanma sonucu vücut içerisinde birçok farklı durum meydana gelir. Bunlardan bazıları dikkat edilmediği zaman sonu ölümcül olabilen hastalıklara da neden olabilir. Bu hastalıklardan bazıları da beyinde kan pıhtılaşmasıdır. Yaş ile birlikte hücrelerin çalışması yavaşlar ve ölürler, metabolizma hızı ve kan akışı yavaşlar. Bunlara bağlı olarak sindirim hızı da yavaşlar. Bu olayların tetiklediği kanda yağ oranının artması, diyabet, kolesterol, tansiyon ve damarlarda daralma gibi sağlık durumları beraberinde kanda pıhtı oluşmasını da getirir. Kanda pıhtı oluşması durumunda damarlar yoluyla bu pıhtıların beyne ulaşması ölümle sonuçlanabilir. Beyinde pıhtı oluşmasına bağlı olarak gerçekleşen ölümlerin çoğu 50 yaş üstü kişilerdir. Bu durumun yaşlılığın beyinde pıhtı oluşmasının yaşla ilgisini en açık şekilde gösteren durumlardan birisidir.
Cinsiyet
Beyinde pıhtı oluşması birçok şeye bağlıdır. Bunlardan bir tanesi de cinsiyettir. Erkek ve kadın anatomileri birbirlerinden farklı olduğu için bu tür kalp ve damar hastalıklarının meydana gelme oranı da değişiklik gösterir. Cinsiyet parametresi çok belirleyici bir parametre olmamasına karşın bazı özel detaylar cinsiyetin bu konu üzerindeki etkisini gösterebilir. Bunlardan bir tanesi de metabolizma hızı ve sindirim sistemi hızı. Bu durum kadınlarda biraz daha düşük olmasından dolayı kalp ve damar hastalıklarına neden olma riski biraz daha fazladır. Bunun dışında erkeklerde sigara ve alkol kullanımı daha fazla olduğu için yine kalp ve damar hastalıklarına ve beyinde kan pıhtılaşmasına yakalanma riskleri biraz daha fazladır.
Aile Öyküsü
Beyinde kan pıhtılaşması olayı ölümcül olabildiği için sebepleri ve sonuçları üzerinde iyi durulması gerekmektedir. Bu duruma yol açan birçok etmen çevresel koşullara bağlı olsa da genetik faktörler de oldukça etkilidir. Anne babada görülen kalp ve damar hastalıklarının çocuklara geçme ihtimali çok yüksektir. Özellikle damar kanallarının dar olması ve kalp ritim bozukluğu gibi hastalıklar genetik olmakla beraber beyinde kan pıhtılaşmasının önemli nedenleri arasındadır. Bu durum bazen ölene kadar kendini göstermezken bazen erken yaşlarda dahi kendisi gösterebilir. Beyinde kan pıhtılaşmasının önüne geçebilmek için anne babada ya da daha eski kuşaklarda bu tür genetik hastalıkların olup olmadığı araştırılmalıdır. Eğer böyle genetik bir durum varsa hastanelerin kardiyoloji bölümünde bu durum hakkında daha sağlıklı bilgi alınıp kalp krizi ve beyinde kan pıhtılaşması gibi sorunların önüne geçici önlemler alınmalıdır.
Daha Önce Yaşanan İnme
Beyinde kan pıhtılaşması sonucu oluşan inme birçok etkene bağlı olarak sonucu değişen bir durumdur kişilerde büyük bir risk vardır; çünkü inme oluşmasının sebebi ortadan tamamen kalkmazsa tekrarlanabilir ve yarattığı etki katlanarak artar. Daha önce inme yaşamış ve kurtulmuş hastalar inmeye sebep olan damarların sağlığı için ya da kan pıhtısı oluşmasına neden olan olayların ortadan kaldırılması için ekstra özen göstermelidir.
Beyin Kan Pıhtılaşması Komplikasyonları
Beyinde kan pıhtılaşması sonucu oluşan komplikasyonlar kişiden kişiye değişir. Bu komplikasyonları oluşturan nedenler ortadan kalkmadığı sürece tekrarlanma riski her zaman için vardır. Beyinde kan pıhtısının doğurabileceği bir sonuç hangi damarın tıkandığına, beynin hangi bölgesini etkilediğine ve damarın ne kadar tıkalı kaldığına göre değişir. Bu rahatsızlık sonucu kişilerde halk arasında inme denilen durum oluşur. İnme; yaşa, cinsiyete ve bunun gibi birçok farklı etkene bağlı olarak farklı hasarlar bırakabilir. Eğer geç müdahale olursa ölümle sonuçlanabilir. Ülkemizde görülen inme durumlarının yaklaşık 3’te biri ölümle sonuçlanırken ölümle sonuçlanmayan kişilerde de kalıcı hasar meydana gelmektedir.
Ölüm Ve Sakatlanma
Beyin organı yaşamsal faaliyetlerimiz ve hayatımızda yaptığımız bütün eylemlerin kontrol mekanizmasıdır. Kalpten çıkan damarlar ilk önce beyne ulaşır ve oradan vücuda dağılır. Bu damarlar içerisinde akan kan da beyni besler. Beyin işlevlerini kan içerisindeki oksijene, vitamin, protein ve diğer monomerlere ile gerçekleştirir. Beynin her bölgesi yaşamımızın farklı bir bölgesini etkilediği için oralarda oluşabilecek sorunlar da hayatımızı farklı şekillerde etkiler. Beyni besleyen damarlarda pıhtılaşma sonucu bir tıkanma yaşandığında bu durumun sonuçları birkaç şeye bağlı olarak değişir. Damarın uzun süre tıkalı kalması sonucu beyne oksijen gitmemesi çoğunlukla ölümle sonuçlanmaktadır. Bunun dışında beynin etkilenen bölgesine göre ölümle sonuçlanmasa bile sakatlanma durumları oluşur. Ölümle sonuçlanmayan beyinde kan pıhtılaşması durumu çoğunlukla algısal bozukluklar, hafıza kaybı, konuşma yetisinin kaybı, el kol koordinasyonunda bozukluklar, kasları hareket ettirememe ve kalıcı felç gibi durumlara neden olur.
Beyinde Kan Pıhtılaşması Nasıl Önlenir?
Beyinde kan pıhtısının oluşmasının birçok nedeni vardır. Bu nedenlere sebebiyet verecek beslenme şekli, yaşam tarzı ve koruyucu önlemler konusunda bilinçli olunmalıdır. Bütün hastalıklarda olduğu beyin ve kalp sağlığı için de erken tanı hayati bir noktada durmaktadır. Yılda en az iki kere yapılacak genel sağlık kontrolü beyin ve damar hastalıklarının önceden belirlenebilmesi için oldukça etkili bir yöntemdir. Beyinde kan pıhtısı oluşmasının nedenlerinden bir tanesi de bazı hastalıklar olduğu için bu hastalıkların pıhtı atmasına neden olmaması için doktor eşliğinde tedavi yapılmalıdır. Beyinde kan pıhtılaşmasının önlenmesi için genel olarak yapılacak bazı şeyler şu şekilde sıralanabilir:
- Hipertansiyon ve diyabetten korunmak
- Kalp sağlığını korumak
- Egzersiz ve spor yapmak
- Sağlıklı beslenme
Hipertansiyon Ve Diyabetten Korunmak
Hipertansiyon ve diyabet kendi başına tehlikeli bir durum olmasının yanı sıra beyinde pıhtı oluşması gibi ölümcül rahatsızlıklara da neden olabilir. Hipertansiyona ve diyabet hastalığının önlenmesi için alınabilecek önlemler aynı zamanda beyinde kan pıhtısının oluşması için de alınmış olur. Bu hastalıkların tedavisinde kullanılabilecek yöntemler ve ilaçlar alanında uzman bir doktor tarafından önerildiği şekilde kullanılmalı ve düzenli sağlık kontrollerine gidilmesi gerekir.
Kalp Sağlığını Korumak
Kalp ve damar hastalıklarının önceden tanısı ve kalp damar sağlığını korumak beyinde oluşabilecek kan pıhtılaşmasının da önüne geçer. Beslenme şeklinden yaşam tarzına kadar birçok farklı şey kalp sağlığı açısından belirleyicidir. Düzgün çalışan kalp pıhtı oluşmasını engeller. Bunun yanı sıra kalp ritim bozukluğunun kontrol altında tutmak da pıhtı oluşmasını engeller.
Egzersiz Ve Spor Yapmak
Durgun bir yaşam tarzına sahip olmamak, günün uzun bir saati hareketsiz durmak ve sporsuz bir yaşam tarzı kalp ve damar hastalıklarının en önemli nedenlerinden bir tanesidir. Egzersiz ve spor yapmak damarların içerisinden kanın daha rahat geçmesini ve kanın içerisinde serbest dolaşan yağ miktarının azalmasına yardımcı olur.
Sağlıklı Beslenme
Beslenme tarzı kalp ve damar sağlığımızı önemli derecede etkileyen etmenlerden birisidir. Gün içerisinde tükettiğimiz besinlerin rahat sindirilmemesi ya da içerisinde yağ oranı fazla olması kanda serbest dolaşan yağ miktarını arttırır ve bu da kanda pıhtı oluşmasına neden olur.
Sık Sorulan Sorular
Kalp ve damar sağlığı açısından insanların dikkat etmesi gereken birçok konu vardır. Özellikle sigara ve alkol hakkında halk arasında yanlış bilinen birçok bilgi ya eksiktir ya da yanlıştır. Bu durum halk sağlığını ciddi şekilde etkiler. Günümüzde gelişen tıp bilime ve teknoloji ile hem tanısı hem de tedavisi biraz daha kolay olduğu için insanların kafasındaki soruları halk arasında dolaşan bilgilere göre yapmak yerine alanında uzman bir doktora sormaları gerekmektedir. Bu soruların cevaplanması aynı zamanda bu rahatsızlıkla karşı karşıya kalmamak için yapılabilecek önleyici tedaviye de yardımcı olur.
Beyinde kan pıhtılaşması tehlikeli bir durum mu?
Beyin hayati fonksiyonlarımızı kontrol eden en önemli organımızdır. Bütün yaşamsal olayları kontrol ettiği için beyinde oluşabilecek herhangi bir sorun ölümle sonuçlanabilir ya da yaşam kalitemizi oldukça düşürebilir. Kalpten çıkan kan ilk önce beyne gittiği için kalp içerisinde oluşabilecek herhangi bir pıhtı ilk önce beyin içerisindeki damarları tıkar ve bu durum beyne oksijen gitmemesine neden olur. Beyin damarlarında oluşan pıhtı inmeye neden olur ve ülkemizde gerçekleşen inme olaylarının yaklaşık olarak 3’te biri ölümle sonuçlanmaktadır. Ölümle sonuçlanmayan pıhtı atmalarında da yaşam kalitemizi düşüren sakatlanmalar, algısal bozukluklar ve kalıcı felç gibi sakatlanmalar meydana gelir. Bu yüzden beyinde kan pıhtılaşması oldukça tehlikeli bir durumdur.
Tedavisi nasıl yapılır?
Beyinde kan pıhtılaşması erken tanı ya da tedavi durumu hayat kurtaran bir durumdur. Acil müdahale ile pıhtı atmasının neden olabileceği zarar acil erken bir müdahaleyle azaltılabilir. Bu acil müdahalelerden bir tanesi de kan sulandırıcı ilaçlar almaktır. Pıhtının daha fazla durması ve beyne uzun süre oksijen gitmemesi durumu gittikçe daha kritik bir hale getirir. Gecikmiş bir pıhtı atmasında ilaç tedavi işe yaramadığı için farklı tedaviler uygulanmaya başlanır. İlaç tedavisinden sonra ilk yapılan tedavi damar yolunu açmaya çalışarak pıhtıyı eritmek. Yapılan bütün tedavi yöntemlerine rağmen pıhtı eritilemezse açık ameliyat yapılarak damarların içerisindeki pıhtı temizlenir. Tedavi sürecinden sonra hastanın bir süre daha gözlem altında tutulması gerekmektedir; çünkü aynı durum tekrarlanabilir ve bu durumda acil müdahale hayat kurtarır.
Beyinde kan pıhtılaşması nelere sebep olur?
Beyin yaşamsal faaliyetlerimiz kontrol eden bir organ olduğu için oluşabilecek herhangi bir sorundan bütün vücudumuz etkilenebilir. Beyni besleyen damarların bir tanesi ya da birden fazlası pıhtı nedeniyle tıkandığı zaman beyin oksijen alamaz ve görevini yerine getiremez. Bu durum uzun sürerse ölümle sonuçlanabilir. Acil müdahaleyle pıhtı temizlense dahi damarın kapalı kaldığı sürenin uzunluğuna bağlı olarak değişik hastalıklar ya da sakatlanmalar meydana gelebilir. Bilinç kaybı, vücudun bir kısmının ya da tamamının felç olması, algı bozuklukları, hafıza kayıpları ve kaslarda kontrol kaybı gibi rahatsızlıklar bunlardan sadece birkaçıdır.
Kanser hastaları risk altında mı?
Özellikle kolon kanseri olmak üzere bazı kanser türleri ve kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar ve tedavi yöntemi beyinde kan pıhtılaşmasını riskini arttırmaktadır. Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar kan içerisinde pıhtı oluşmasına neden olur ya da damarlardaki yapışık şekilde bulunan pıhtıların damar içerisinde serbest gezmesine neden olur.
Beyinde kan pıhtılaşması gençlerde ve çocuklarda görülür mü?
Beyinde kan pıhtılaşması, insanların beslenme şeklinden hayat tarzına kadar birçok farklı sebepten kaynaklanabilir. Bu sebeplerden bir tanesi de yaştır. Yaşın ilerlemesiyle beraber kan pıhtılaşması riski artmaktadır. Fakat alışkanlıkların çok önemli bir noktada durmasından dolayı gençlerde sigara ve alkol kullanımı fazla olduğu zaman görülebilir. Bunun yanı sıra genetik faktörlerinde çok önemli bir rolü olmasından dolayı gençlerde ve çocuklarda da görülebilir.
Tromboemboli nedir?
Tromboemboli akciğerlere giden damarlardan bir ya da birden çok damarın tıkanması olayıdır. Bu rahatsızlığın nedeni genellikle bacaktaki bir toplardamarda oluşan pıhtının akciğere gelmesinden dolayı oluşur. Bu durum kalbin akciğere kan pompalayamamasına ve akciğer damarlarında tansiyonun artmasına neden olur.
Beyinde kan pıhtılaşması oluşan hastaya ilk müdahale nasıl olmalıdır?
Beyinde kan pıhtılaşması sonucu beyne oksijen gitmez ve bu durum ölümcül sonuçlar doğurabilir. Yapılabilecek erken müdahale hastanın hayatını kurtaran nitelikte olabilir. beyindeki herhangi bir damar pıhtılaşma nedeniyle tıkandığında ilk yapılabilecek müdahale kan sulandırıcı ilaç vermektir. Kan sulandırıcı ilaç kanın damar içerisinde daha hızlı akmasını sağlayarak pıhtıyı çözer ve damarın içerisinden kan geçmesini kolaylaştırır ve böylece beyne oksijen gidebilir.
Pıhtı atması sonucu gerçekleşen nöbet nasıl gerçekleşir?
Kan içerisindeki küçük ve çekirdeksiz olan kan pulcuklarının hava ile temas etmesi sonucu oluşan kan pıhtısı damarı tıkadığında, kişide nöbetler görülür. Bu pıhtı kan damarlarını tıkadığında inme denilen durum ortaya çıkar. Pıhtının tıkadığı damara göre etkisi de farklı olur. Beyindeki kan pıhtılaşması sonucu geçirilen nöbette genellikle kişide bilinç kaybı, konuşma zorluğu, hafıza kaybı ve el ve ayaklarda uyuşma gibi durumlar oluşur.
Hamilelik döneminde pıhtı atma riski yüksek midir?
Gebelik döneminde vücutta gerçekleşen birçok farklı durum vardır. Bu durumlar pıhtı atma riskini yükseltir. Gebelik döneminde pıhtı oluşumuna daha fazla eğilim olan annelerin daha fazla dikkat etmeleri gerekir. Bu durumun oluşmasının nedeni vücudun doğum sırasında kanamanın çok yüksek olmaması için aldığı bir önlemdir. Eğer anne adayları daha önce kalp ve damar hastalığı yaşadıysa gebelik döneminde pıhtı atması durumuyla karşı karşıya kalma riski daha yüksektir. Bu durumlar göz önünde bulundurarak anne adaylarının, hem kendi sağlığı hem de bebek sağlığı açısından ekstra özen gösterilmesi gerekir.