Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca kullanılan çerezler bakımından daha fazla bilgi için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.

Dalak Büyümesi

Dalak Büyümesi Hakkında
Dalak Büyümesi Nedenleri
Dalak Büyümesi Belirtileri
Dalak Büyümesi Tanı Ve Teşhis Yöntemleri
Dalak Büyümesi Risk Faktörleri
Dalak Büyümesi Komplikasyonları
Dalak Büyümesi Nasıl Önlenir?
Sık Sorulan Sorular

Dalak büyümesi pek çok insan tarafından merak edilen bir hastalıktır. Dalak büyümesi yaşayan insanların en büyük düşüncesi dalaklarının alınıp alınmayacak olması diyebiliriz. Fakat her türlü dalak büyümesinde kişilerin dalakları alınmaz. Bunun için belli şartlar ve koşullar kişilerde aranır. Bu yazı içerisinde sizlere dalak büyümesini tüm detayları ile anlatacağız.

İnceleyen ve Onaylayan : Uzman Dr. Sema Tutar Pişkinsüt

Dalak Büyümesi Hakkında

Dalak büyümesi genellikle sağlığına dikkat etmeyen ve vücuda zararlı olan maddeleri tüketen kişilerde görülür. Fakat dalak büyümesini yalnızca bu insanlar yaşar demek doğru olmaz. Dalak büyümesi her yaştan ve her cinsiyetten insanda görülebilir. Elbette ki dalak büyümesini engellemenin de yolları mevcuttur.

Dalak Nedir? Görevleri Nelerdir?

Dalak insan vücudunda bulunan bir organ olup vazifesi oldukça önemlidir. Kırmızı kan hücrelerini süzgeç mantığı ile süzerek içerisinde bulunan demiri tekrar vücut içerisinde kullanılması için ayırır. Bu sayede insan vücudu içerisinde bulunan demir sürekli olarak devir daim yapmış olur. Normal sağlıklı bir insanın vücudunda bulunan dalak ortalama olarak genelde on iki santim uzunluğundadır. Genişliği ise 8 santim, kalınlığı beş santim civarında bulunur. Dalak büyük ölçekli bir organ değildir. Yapılan araştırmalara göre her insanın elini sıktığında oluşturduğu yumruk kadar bir büyüklüğe sahip olur. Sert bir yapısı bulunmayan dalak oldukça yumuşak bir organ olmakla ön plana çıkmaktadır. Her insanda değişkenliği bulunuyor olsa da dalağın genelde net ağırlığı yüz elli gram ile iki yüz gram arasında değişiklik ve farklılık göstermektedir. Dalağın sıradan görevleri arasında vücut içerisinde bulunan akyuvarları üretmek vardır. Bu akyuvarlar içerisinde bulunan lenfositler sağlık açısından çok önemlidir. Ayrıca alyuvar olarak bilinen kırmızı kan hücreleri de içerisinde bulunan demir süzgeçten geçirilip ayrıldıktan sonra bazı durumlarda yok edilebilir. Bunun sebebi alyuvarların artık vücut için işlevsel bir fonksiyonunun kalmamış olmasıdır. Ayrıca dalak insanlarda kırmızı kan hücrelerinin deposu olarak bilinmektedir. Bunun sebebi üretimin burada yapılması ve kan hücrelerinin burada pek çok işlemden geçtiği için yoğun olarak bulunmasıdır. Eğer aktif olarak yoğun bir enerji gerektiren iş ile uğraşıyorsanız bu durumda dalak vücudun hareketlerine yeterli miktarda kan sağlanması için yüksek miktarda kanı dolaşım sistemine gönderir. Ek olarak dalağın görevleri arasında mikroplara karşı savaşmak için gerekli olan hücrelerin üretilmesi de vardır. Bu hücrelerin üretilmesi ile ancak kişiler hastalık durumlarından kurtulabilirler. Bir hastalık ile karşı karşıya kaldığınızda yoğun olarak çalışan organlarınız arasında dalak bulunmaktadır. Bu yüzden antikor üretiminin yoğun olduğu bir organdır. Anne karnında dahi dalak çalışarak alyuvar üretimi yapmaya başlar. Bu yüzden insan vücudunda en erken faaliyete giren organlar arasında dalak bulunur. Eğer vücutta kanın pıhtılaşmasının gerektiği bir durum olursa bu görevi yapacak olan organ dalaktır.

Dalak Büyümesi Nedir?

Dalak vücut içerisinde göğüs kafesinin sol alt tarafında bulunan çok önemli bir organdır. Vücutta kalp kadar önemli bir organ olmasına rağmen dalaksız yaşamak mümkündür. Dalak büyümesi gibi durumlarda gerekli olduğunda dalak alınabilir. Dalağın büyümesine ve genişlemesine sebep olan pek çok neden sayılabilir. Bunlar aşağıda sıralandığı gibidir.

Dalak Büyümesi Nedenleri

Dalak büyümesini tetikleyen pek çok sebep vardır. Bunlar genel manada kişinin kendi sağlığına dikkat etmediği ve doktorların ısrarla uyardığı kurallara uymadığı durumlarda görülür. Dalak büyümesi tehlikeli olmasına rağmen kişi dalaksız da yaşayabileceği için çok önemli bir rahatsızlık olarak görülmez. Gerekli durumlarda hekimler kişiden dalak alımı yapabilir. Dalağın büyümesine ve genişlemesine sebep veren bazı olaylar ise şu şekildedir.

Alkol ve Uyuşturucu Kullanımı

Dalak en büyük görev olarak kan hücrelerinin üretimini sağlar. Aynı zamanda kişinin hastalık geçirdiği durumlarda zararlı olan hücrelere karşı savaşabilmesi için antikor üretimi yapar. Kanın filtrelendiği ve temizlendiği bir nokta olarak önemli bir görevi vardır. Fakat aynı zamanda vücut içerisine alınan alkol kana karıştığı için bu alkol dalak içerisine de gitmektedir. Dalak sürekli olarak dışarıdan gelen zararlı bir hücre yapısı ile karşı karşıya geldiği için zarar görmeye başlar. Kan hücreleri içerisinden alkolü ayırmak dalak için yorucu bir süreçtir. Bu süreç içerisinde dalak çok fazla yorulduğu için alkol bağımlısı olan kişilerde genellikle dalak büyümesi görülmektedir. Bu süreç çok daha uzun bir süreye yayılırsa kişinin dalağının alınması dahi gerekebilir. Uyuşturucu kullanımı da aynı şekilde damar yolu ile yapılırsa ve direkt olarak kana karışırsa dalak için öldürücü darbe olacaktır. Kanın içerisinde zehirli olan bu maddeyi ayırırken dalak çok yıpranacaktır. Genel formu bozulacağı için dalak hızlı bir şekilde genişlemeye ve büyümeye başlar. Bu yüzden kişilerin alkol ve uyuşturucu kullanması dalak açısından oldukça risklidir.

Damarlarda Basınç veya Kan Pıhtısı

Damarlarda gerçekleşecek herhangi bir tıkanıklık durumunda kan dolaşımı yavaşlayacağı için basınç artacaktır. Genellikle kalp damarlarında olan tıkanıklıklar dalak içerisinde büyümeye ve genişlemeye bu yüzden neden olur. Tıkanan damarlardan kan pompalanması zorlaştığı için dalak üzerine daha büyük bir yük biner. Buna ek olarak damar içerisinde basıncın artması ile kan pıhtılarının oluşumu da çok kolay bir hale gelir. Kan pıhtılarının dalak içerisine gelmesi dalak içerisinde bu pıhtıların çözümlenmesini gerektirir. Kan pıhtıları adeta bir ip yumağı gibi düşünülebilir. Dalak için bu yumağı çözmek oldukça zordur. Eğer dalak içerisinde bulunan damarlarda kan pıhtısı sabit olarak çözülmeden kalırsa dalağın büyümesine kolaylık sağlar. Genişleyen dalak bir zaman sonra nefes darlıklarına kadar sebep olur. Çoğu zaman için herhangi bir ağrı ile kendisini göstermiyor olsa da bir zaman sonra yükselen ağrılar olabilir.

İltihabik Hastalıklar

Kişinin iltihap içeren bir hastalık yaşaması dalak için oldukça yorucu olacak olan bir sürecin başlangıcı olarak düşünülebilir. Bunun sebebi dalağın hastalık durumlarında antikor üretecek ana merkez olmasıdır. Antikor üretimi hastalık içermeyen günlerde kolaylıkla belli bir standartta yapılabilir. Fakat kişi iltihaplı bir hastalık geçirdiği durumlarda dalağın çok daha fazla ve hızlı bir şekilde üretim yapması şarttır. Antikor üretimi yorucu bir süreç olduğu için dalak uzun süren iltihaplı hastalık süreçlerinde yıpranır. Eğer kişinin sürekli devam eden iltihap içeren bir hastalığı varsa bu dalağın hiç durmadan antikor üretmesine sebep olur. Bu da bir zaman sonra dalağın genişlemesine ve büyümesine sebep olacağının çok açık bir göstergesidir. Eğer ilaçlı tedavi veya farklı bir yöntem ile dalağa müdahale edilmez ise bir zaman sonra dalak alınması gerekecek olan bir forma kavuşabilir.

Dalakta Kist Oluşumu

Dalak sürekli olarak içerisinde kan üretimi yapan ve antikor üretimi ile bunu destekleyen bir organ olduğu için durmaksızın faal halde çalışan bir organdır. Bazı durumlarda çevresel organ faktörleri nedeniyle dalak içerisinde kist oluşumu gözlenebilir. Bu kist oluşumları dalağın içerisinde farklı bir yapı barındırıyor olduğu için dalak antikor üretimini hızlandırmak zorunda kalır. Fakat dalak içerisinde hızla büyüyen bir kist olduğundan dolayı dalak fazla yorulur. Bu durum bir zaman sonra hiç durmadan çalışan dalağın kist oluşumunu genişletmesine ve kendisinin de bu sebepten dolayı büyümesine neden olur. Bir süre sonra dalak büyümesi ile karşı karşıya kalınır. Böyle durumlarda acil şekilde doktora gidilmesi ve muayene olunması şarttır. Aksi halde doktora gitmenin geciktirildiği durumlarda dalak alınması gerekebilir.

Dalağa Darbe Alınması

Her organın olduğu gibi dalağın da darbelerden ve baskılardan korunması şarttır. Fakat dalağa alınacak bir darbe diğer organların üzerinde olmadığı gibi bir etki doğurabilir. Dalak kan üretimi için kalp kadar önemli bir organ olduğundan dolayı alınan darbe ile vücut içerisinde bulunan kan dolaşımı anlık olarak yavaşlayacaktır. Bu yüzden kişide hızlı bir baş dönmesi ve bilinç kaybı yaşanabilir. Darbe alındığı durumlarda dalak toparlanmak için çok faal şekilde çalışacaktır. Böyle durumlarda dalak durmadan çalıştığı için bir süre sonra dalakta genişlemeler görünmesi oldukça normaldir. Dalağın bu durumdan kurtulması için yapılması gereken şey doktora gidilmelidir. Aksi halde ilerleyen süreçlerde dalak kendi kendine verdiği mücadele de destek almadığı için başarısız olabilir. Bu durumda dalağın genişlemesi ile sonuçlanabilir. Oldukça fazla büyüyen dalak bir süre sonra çevresinde bulunan organlara zarar vereceği için toparlanması çok daha zor olacak ve farklı hastalıkların da önünü açacaktır. Böyle durumlarda çevre organların ve dalağın kurtarılması çok daha zor bir hale gelecektir.

Dalak Primer Tümörü

Primer dalak tümörleri hem kendi iç literatüründe hem de dalağın genişlemesi konusunda oldukça sıkıntılı olan bir süreçtir. Dalak içerisinde bulunan farklı bir yapı olduğu için bunu yok etmek ve içerisinden atmak eğilimine girecektir. Böyle durumlarda dalağın hızlı bir biçimde tümörü yok etmeye çalışması bir süre sonra dalak içerisinde yoğun çalışma sebebiyle genişleme eğilimlerini ortaya getirir. Bu yüzden dalak primer tümörleri oldukça sıkıntılıdır. Dalağın aşırı genişlemesi sebebiyle alınmasına kadar olan sürecin önünü açabilir. Erken teşhis ve tedavi ile önlenebilecek bir durumdur. Eğer erken teşhis yapılmamışsa ve dalağın alınması gerekiyorsa bu durumdan da endişe etmenize gerek yok. Dalak çok fazla bilinmiyor olsa da kalp kadar önemli bir organdır. Fakat yazımızın bir önce olan kısımlarında bahsettiğimiz gibi insan dalaksız yaşayabilir. Bu yüzden dalağı alınan hastaların büyük sorunları yoktur.

Virüsler ve Bakteri Enfeksiyonu

Virüsler ve bakteriler dalak için çok riskli olan faktörlerin başındadır. Bakteriler dalak içerisine kana karışan alkol ve uyuşturucu maddeler içinde gelirler. Bu bakteriler ve virüsler dalak içerisine nüfus ettiklerinde dalağın üretim fonksiyonlarına müdahale de bulunarak dalağın çok hızlı kan üretimi yapmasına sebep olurlar. Bu durum ise dalağın çok hızlı üretim yapmasından dolayı genişlemesine neden olur. Oldukça sıkıntı verici bir sürecin başlangıcı olan bu durum eğer doktor kontrolünde ilerleyecek bir süreç haline dönüşmesi insanlar için sorun olabilir. Bu tarz durumlardan kaçınmak için yapılması gereken alkol ve uyuşturucu maddelerin kullanımını tamamıyla bırakmak ve daha düzgün besinler ile beslenmektir. Hijyene dikkat edilmemesi durumunda yenilen gıdalardan da dalak içerisine bakteri veya virüs gidebilir. Bunu önlemek için yapılması gereken hijyen kurallarına dikkat etmek ve en önemlisi yemek yenmeden önce el temizliğine dikkat etmektir. Aksi halde kişide dalak büyümesi kolaylıkla görülebilir.

Dalak Büyümesi Belirtileri

Dalak büyümesi işin aslında kendisini oldukça yoğun şekilde belli eden belirtilere sahiptir. Kişi dalak büyümesi sorunu ile karşı karşıya olduğunu kolaylıkla anlayabilir. Fakat bunun fark edilmesi için kişinin dalak büyümesi belirtilerinin neler olduğunu öğrenmesi ve bunlardan birkaç tanesi aynı anda vuku bulduğunda doktor kontrolüne gidip durumu incelemesi gerekir. Çünkü dalak büyümesi belirtilerinin tamamı günlük hayatta karşılaşabileceğimiz pek çok hastalıkla benzer özellikler taşır. Sıradan birkaç antibiyotik ile anlatılabilecek hastalıkların belirtileri ile aynı belirtiler olduğunu için bu belirtilere pek çok insan dikkat etmez. Bu yüzden genellikle dalak büyümesi olan kişiler rutin bir doktor kontrolüne gittiği sırada ortaya çıkar. Dalak büyümesini anlamanız için vücudunuzun size verdiği belirtiler ise aşağıda sıralandığı gibidir.

Sürekli Tokluk Hissi

Dalak büyümesinin kendisini en çok belli ettiği belirtilerden bir tanesi kişinin günlük yaşantısı içinde hiç açlık hissetmemesi ve sürekli tok olduğu hissini yaşamasıdır. Bu durum genellikle halk arasında iştahsızlık ve depresyona bağlı olarak tokluk hissi yaşandığı ile geçiştirilir. Fakat gerçekte kişilerin sürekli tokluk hissini hissetmesinin ve bu durumun oldukça uzun süren seneler boyunca devam etmesinin sebebi dalak büyümesidir. Fakat tokluk hissinin dönemsel olarak insanlarda yoğun olarak bulunması sebebiyle kişiler bu durumu bir hastalığın belirtisi olarak görmezler. Elbette sadece tokluk hissi ve iştahsızlık yaşayan kişilerin direkt olarak dalak büyümesi problemi yaşadığını düşünemeyiz. Dalak büyümesi belirtilerinden birkaç tanesini birlikte taşıyan kişiler ancak dalak büyümesi probleminden şüphe ve endişe duyabilirler.

Hızlı Kilo Kaybı

Dalak büyümesi ve genişlemesi ile karşı karşıya olan insanların en büyük sıkıntılarından bir tanesi sürekli tokluk hissi duyması ve günlük alması gereken miktarda kalori alamamasıdır. Bu durumda vücut kendi sağlığını dengeleyebilmek adına içerisinde bulunan proteinleri yakmaya başlayacaktır. Böyle durumda kişinin oldukça hızlı şekilde kilo kaybı yaşadığı gözlenebilir. Pek çok diyetisyende bu şekilde bir formül ile kişileri zayıflatmaya çalışır. Fakat hızlı kilo kaybı kişiler için oldukça tehlikelidir. Bu durumun önüne geçilmesi için kişinin tokluk hissine rağmen günlük öğünlerine dikkat ederek yemek yemesi gerekir. Eğer kişi de sürekli tokluk hissi ve aşırı şekilde hızlı bir kilo kaybı varsa artık kişi kendisinde dalak büyümesi olduğuna dair şüphelere başlayabilir. Fakat bu iki belirti de kendi başına yeterli olmayacaktır. Çünkü hızlı kilo kaybı pek çok hastalığın belirtisi olabilecek genel bir belirtidir. Birkaç adet daha dalak büyümesi belirtisi kişide gözlemlenirse ancak bu durumda kişi kendisinde dalak büyümesi olduğundan kuvvetle endişe duymaya başlayabilir.

Karın Bölgesinde Ağrı ve Şişkinlik

Karın bölgesinde oluşacak olan ağrılar ve şişkinlikler daha önce saymış olduğumuz dalak büyümesi belirtileri arasında biraz daha dalağa ait özel belirtiler arasında sayılır. Önce saymış olduğumuz sürekli tokluk hissi ve aşırı hızlı kilo kaybı pek çok hastalıkta görülebilecek genel belirti türleri arasında yer alır. Fakat karın bölgesinde oluşacak olan kuvvetli ağrılar ve bu ağrıların yanı sıra gelecek olan karında bölgesel şişlikler ancak karın bölgesinde bulunan dalak ve birkaç organın rahatsızlığı sebebiyle ortaya çıkabilir. Kişide önce saymış olduğumuz belirtiler bulunuyorsa ve karın bölgesinde ağrı ve şişkinlik söz konusu ise dalak büyümesi ile ilgili endişelerinde biraz daha haklı olabilme payı yüksektir. Fakat birkaç belirti daha görülüyorsa kişi kesinlikle dalak büyümesi kontrolü için uzman bir hekim ile görüşmeli ve durumu incelemelidir.

Cilt Renginde Solgunluk

Cilt renginde oluşacak olan bir solgunluk kişilerin kolaylıkla dalak büyümesi ile ilgili endişelerini kuvvetlendirecektir. Kişide daha önce saymış olduğumuz belirtiler ve bunlara ek olarak cilt renginde solgunluk varsa mutlaka uzman bir hekime giderek kendisiyle ilgili tetkik yapılmasını talep etmelidir. Aksi halde dalak büyümesi mevcut ise ve bu kontrol altına alınmazsa kişinin ilerleyen yıllarda dalağının dahi alınmasının gerek olacağı durumlar ile karşılaşılabilir. Dalak içerisinde alyuvar olarak bilinen kan hücreleri üretildiğinden dolayı kişinin cilt rengi dalak ile birebir doğrusal orantıda etkileşim halindedir. Dalak büyümesi ile dalak faaliyetlerini yerine getiremediği için vücut içerisine yüksek oranda taze kan gönderimi ve üretimi yapamaz. Bu durumda kişinin özellikle yüzünden anlaşılacağı şekilde cildinde solma ve beyazlama görülür. Eğer bu süreç birkaç haftadan uzun süren bir sürece yayılıyorsa kişi mutlaka doktora müracaat etmeli ve kontrol sağlamalıdır.

Sürekli Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları

Dalak kan üretimi yapmakla görevli bir organdır. Bunu yazımızın bu kısmına gelene dek defalarca kez tekrarladık. Fakat sadece kan üretimi yapmakla kalmayıp vücut hastalıklarla ve iltihaplarla mücadele ettiği dönemlerde antikor üretimi de yapan bir organdır. Ek olarak ömrünü tamamlayan hücreleri yapı taşlarına kadar ayırarak yok etme ve içerisinde bulunan enerjiyi alarak yeni ürettiği hücrelere nakleden bir organ olmakla da görevlidir. Bu yüzden dalak bir noktada küçük bir pay ile de olsa solunum yolları ile de bağlantılı bir organdır. Bu nedenle üst solunum yolu enfeksiyonları ile ilgili sürekli devam eden bir hastalık gözleniyor ve kişi bundan şikayetçi olursa mutlaka kişiye dalak büyümesi ile ilgili tetkikler yapılmalıdır. Birkaç adet dalak büyümesi belirtisi kişide mevcut ise ve bu sürekli üst solunum yolu enfeksiyon gözüküyorsa uzman hekimden randevu almak en iyisi olacaktır.

Ani Ateşlenme ve Terleme

Aniden gelen ateşlenme ve hiçbir sebebi yokken gelen terlemeler dalak sebebiyle ortaya çıkan belirtilerdir. Nadir olarak farklı organların sorunlu durumlarında görülebilecek olan bu belirti dalağa has ve özel bir belirti diyebiliriz. Dalak ile ilgili olan tüm hastalıklarda bu belirti görülebilir fakat genel olarak karşımıza dalak büyümesi sorunlarında çıkar. Bundan dolayı ani ateşlenme ve terleme yaşayan kişilerin dalak büyümesi tetkikleri yaptırmak için doktora başvurması oldukça iyi olacaktır. Dalak kan basıncını dengeleyen bir organ olma özelliğini de bünyesinde taşır. Bundan dolayı dalak ile ilgili olan bu belirti kişiye ağrılı ve sancılı dönemler yaşatabilir.

Dalak Büyümesi Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Dalak büyümesi şüphesiyle hastaneye başvuran kişilerde hastalığın tanımlanması ve teşhis edilmesi için bazı yöntemler uygulanır. Bu yöntemler pek çok hastalığın keşfi için kullanılan yöntemler ile aynıdır. Dalak büyümesini teşhis etmek için özel bir yöntem geliştirilmemiştir çünkü böyle bir şeye ihtiyaç duyulmamıştır. Oldukça kolay olan birkaç yöntem ile dalak büyümesi uzman hekim tarafından tespit edilebilir. Devlet hastaneleri ve özel hastaneler olmak üzere tüm hastanelerde dalak büyümesi teşhisleri kolaylıkla yapılabilir.

Fiziki Muayene

Fiziki muayene ile dalak büyümesinin anlaşılması normal şartlarda oldukça zordur. Her hekimin dalak büyümesini fiziki muayene ile anlaması imkansızdır. Ancak alanında uzmanlaşmış olan hekimler fiziki muayene ile dalak büyümesini fark edebilirler. Dalak kaburga altında bulunan bir organ olduğu için anlaşılmaması normaldir. Fiziki muayenede hastanın karın bölgesinde doktor el vasıtası ile dalak boyutunu fark etmeye çalışır. Eğer hastanın vücut kitle endeksi nedeniyle dalağa fiziki muayene ile temas edilemezse böyle durumlarda doktor tetkiklere başvurabilir. Ancak tetkiklerden sonra hastaya net bir şey söyleyebilmek mümkündür. Aksi halde fiziki muayene ile tamamen kişide dalak büyümesi olduğu teşhisi konulması imkansızdır.

Tetkikler

Vücut içerisinde bulunan değerler ölçülerek kişinin dalak büyümesi yaşayıp yaşamadığı anlaşılmaya çalışılır. Ayrıca bu tetkikler içerisinde vücut görüntüleme sistemlerinden birkaç tanesi de kullanılır. Böylece görüntüleme sistemleri ile dalağın net fotoğrafları dahi çekilerek normal boyutlarından büyük olup olmadığı kolaylıkla anlaşılabilir. Ayrıca kan testleri de dalak büyümesinin işaretlerini verebilir.

Kan Testleri

Dalağın vücut içerisinde ki görevi tamamıyla kan üzerinedir. Kırmızı kan hücre üretimi yapan dalak aynı zamanda akyuvarlar içerisinde bulunan demirleri süzgeçten geçirerek filtreler ve ömrünü tamamlamış olan kan hücrelerini parçalayarak yenileri için enerjileri alır. Daha sonra üretimi yapılan yeni kan hücrelerinin içerisine bu enerjileri enjekte etmekte üstün bir rol oynar. Bundan dolayı kan testleri dalak ile ilgili bilgileri kolaylıkla verir. Normalde olması gereken değerler eğer hastada görülemiyorsa bu noktada hastanın dalağının görevlerini yerine tam getiremiyor oluşundan şüphe edilebilir. Dalağın görevlerini yerine getirememesinin en büyük sebeplerinden bir tanesi ise dalak büyümesidir. Bundan dolayı dalak büyümesi şüphesi olan ve teşhis edilmeye çalışılan hastalara prosedür gereğince öncelikle kan testleri yapılır. Vücuttan alınacak olan kan birkaç tüp sayısına ulaşabilir. Bunun sebebi detaylı kan testlerinin yapılacak olmasıdır. Sıradan normal bir kan testi değildir. Kan testlerinin sonuçlanması normal kan testlerine göre daha uzun olarak birkaç saat boyunca sürebilir.

Ultrason

Ultrason genellikle hamile kadınlar üzerinde uygulandığı ve bebeğin görüntülenmesi için tercih edilen bir yöntem olarak bilinir. Fakat ultrason aynı zamanda hastaların vücutlarının iç kısımlarının görüntülenmesinde oldukça etkili olan bir yöntemdir. İncelenmek ve görüntülenmek istenen bölgeye tıbbi bir kaygan malzeme sürülerek işleme başlanır. Görüntüleme cihazı olan ultrason cihazı sonrasında hastanın karın bölgesi üzerinde gezdirilerek deri altı tabakayı geçer ve iç organların görüntüsünü ekrana net olarak yansıtır. Burada yapılan incelemeler kayıt altına alınır ve ilgili hekimlerin incelemesi için sonuçlar kendilerine iletilir. Uzman hekimler bu incelemelerde dalağın normal boyutlarını aşarak çevresinde bulunan organları tehdit edecek bir boyuta ulaştığını görürlerse kişiye ilaç tedavisi için önerilerde bulunabilir. Eğer hastanın dalağı aşırı şekilde büyümüşse ve ilaç tedavisi ile bir sonuç alınamayacaksa bu noktada hastanın cerrahi operasyon geçirerek dalağının alınması gerekebilir. Fakat dalak vücuda kalp kadar gerekli olan bir organ olmasına rağmen yokluğu vücutta hissedilmeyecektir. Bundan dolayı dalağı alınacak olan kişilerin endişe etmesine gerek yoktur. Kişiler kolaylıkla dalakları olmadan da günlük yaşantılarını sürdürebilir ve dalaklarının yokluğunu hissetmeyebilirler. Fakat bazı durumlarda ultrason yeterli gelmeyebilir. Ultrasonun yeterli gelmediği durumlarda uzman hekimler kişilerden MR olarak bilinen manyetik rezonans görüntülenmesini yapmasını isteyebilir. Bu durumda kişiler ultrasonun bir üst versiyonu olan MR için randevu almak zorunda kalacaklardır.

Manyetik Rezonans

Genellikle halk arasında MR olarak bilinen cihazın genel adı manyetik rezonanstır. İki kelimenin kısaltılmış hali ile söylemi halk arasında daha yaygın olarak kullanılır. Ultrason cihazı kişilerin görüntülenmesi istenilen bölgesine odaklı olarak çalışırken manyetik rezonans daha çok kişilerin bir noktasından değil bir bölgesinden ibaret olan alanı görüntülemektedir. Ayrıca ultrason cihazında olan ışınların yüzlerce kat fazlası bölgeye gönderilerek daha net görüntü elde edilmektedir. Bunu internette izlediğimiz videolardan örnekleyebiliriz. Sosyal medya üzerinde izlediğiniz bir görüntünün 360 piksel olmasıyla 1080 piksel olması arasında bulunan fark ultrason ile manyetik rezonans arasında bulunan farkı kolaylıkla açıklayabilir. Manyetik rezonans uygulanan hastaların görüntüleri yetkili birim tarafından uzman hekime gönderilir. Bu görüntüler tam olarak net sonuçlar vermektedir. Doktor burada görüntüleri inceler ve kişinin dalağı normal boyutlardan çok daha ileri seviyede ise müdahaleye başlar. Durum değerlendirmesine göre hekim dilerse hastaya ilaçlı tedavi uygulayabilir. Fakat hastanın dalağı geri döndürülemez biçimde büyümüşse ve artık çevresinde bulunan organların çalışma prensiplerine müdahale edecek duruma gelmişse uzman hekimin kararıyla dalak alınabilir. Fakat dalaksız yaşamak insanlar için imkânsız değildir. Kalp kadar vücut için önemli bir organ olmasına rağmen kişiler kolaylıkla dalakları alındıktan sonra günlük yaşantılarına devam edebilirler. Bu yüzden dalak alınma operasyonları kolaydır ve hastaların operasyon sonrasında tedavileri hızlı şekilde gerçekleşir. Fakat dalak alınma operasyonları her hasta için uygulanmaz. Ancak son çare olarak hastaların dalakları operasyon ile alınmaktadır.

Dalak Büyümesi Risk Faktörleri

Dalağın büyümesi vücut içerisinde bazı hastalıklara davetiye çıkarabilir. Dalak yalnızca kendisi büyümekle kalmayıp farklı organları da etkisi altına alabilir. İşte bu yüzden gerekli durumlarda farklı hastalıklara davetiye çıkarmasın diye vücut içerisinden dalak operasyonla alınabilir. Dalağın etki ettiği farklı hastalıkları sırasıyla şu şekilde açıklayabiliriz.

Bazı Kanser Türleri

Dalak vücut içerisinde hızlı bir şekilde büyümesine devam ederken aynı zamanda belirtileri sebebiyle kişiye hızlı kilo kaybı yaşatır. Hızlı kilo kaybının akabinde ortaya çıkan iştahsızlık vücudun direnç kaybetmesine sebep olur. Vücudun direnç kaybetmesi ise zincirleme bir reaksiyon gibi vücudun hastalıklara karşı savunmasız kalması demektir. Bu yüzden vücuda girecek olan her bakteri ve virüs kolaylıkla hastayı etkisi altına alabilir. Dalağın genişlemesi sebebiyle pek çok insanda görülmemiş olsa da bazı kanser türleri kendilerini belli edebilir. Bunlar öncelikle dalak yoluyla vücutta kendilerini belli ederken bir süre sonra diğer organlara sıçrayabilir. Böyle durumlarla karşı karşıya kalındığında hızlı bir şekilde hekiminize danışmanız ve tedavi yollarını aramaya başlamanız şarttır.

Siroz Hastalığı

Dalağın en büyük görevi kan üzerindedir. Kan hücrelerinin üretiminden sorumlu olan dalağın büyümesine etki eden en büyük sebeplerinden bir tanesi alkol ve uyuşturucu kullanımıdır. Dalak içerisine alkol ve uyuşturucu kolaylıkla kan vasıtası ile gireceği için dalağın işleyişini bozarlar. Dalak kan içerisinde bulunan alkol oranını azaltmak ve tamamen yok etmek için yoğun bir mesai harcar. Dalağın çok fazla çalışması vücut ve dalak için zararlıdır. Çünkü dalak yoğun çalıştığı zaman genişleyebilen bir organdır. Bu yüzden dalağın çok fazla yorulmaması şarttır. Ama alkol tüketimi ve uyuşturucu bağımlılığı olduğunda dalağın gün içinde dinlenme süresi minimuma iner ve hatta bazı durumlarda dalak günlerce hiç yavaşlamadan maksimum kapasitede çalışabilir. Bu etkilerden sonra dalak kanı filtre görevi gören bir diğer organ olan karaciğerden geçirir. Burada da alkol ve uyuşturucu filtresi olduğu için karaciğer bundan fazla etkilenir. Dalak büyümesi nedeniyle kanı tam olarak süzmeyen dalak en yoğun alkol ve uyuşturucu oranıyla kanı karaciğere gönderir. Fakat karaciğer kan içerisinde kalan son alkolleri ve uyuşturucu maddeleri temizlemekle görevli olan organdır. Bu kadar yoğun alkol ile karşı karşıya kaldığında karaciğer bir zaman sonra sıkıntılı süreçlere girmeye başlar. Eğer bu süreç uzun dönem devam eder ve dalak büyümesinin sonuçlandırılması için doktora başvurulmaz ise dalak büyümesinin ardından kişinin siroz hastalığı ile de mücadele etmesi gerekecektir. Bu yüzden dalak büyümesi belirtileri gözlemlendiği andan itibaren kişinin hızlı bir biçimde hekim kontrolüne gitmesi şarttır.

Gaucher Hastalığı

Dalak büyümesi beraberinde pek çok hastalığı getirebileceği için oldukça risk taşıyan bir hastalıktır. Dalağın alınması dahi vücudu büyük ölçüde etkilemezken dalağın büyümesi çevresel olarak diğer organları etkileyebilir. Dalak kan üretiminde oldukça etkili bir organ olduğu ve bu kanı filtreleme işleminde karaciğerden dahi daha etkili olduğu için büyümesi durumunda diğer organlarda sıkıntılar meydana gelebilir. Bu noktada Gaucher hastalığı ile karşı karşıya gelmesi mümkündür. Bu hastalık dalak büyümesi sebebiyle oluşur ve karaciğer dahil olmak üzere pek çok organın yağlanmaya başlamasına sebep olur. Organların yağlanması çok risklidir. Yağlanan organlar eski vazifelerini kelimenin tam anlamıyla yerine getiremeyecekleri için birçok sıkıntı baş gösterebilir. Bundan dolayı dalak büyümesi şüphesi yaşayan insanların acil şekilde uzman bir hekime başvuru yaparak incelemeye girmesi şarttır. Eğer inceleme yapılmazsa ve kişide dalak büyümesi varsa ileri dönemlerde Gaucher hastalığı ile mücadele vermek zorunda kalabilir.

Kan ve Lenf Sistemi Hastalıkları

Dalak tamamıyla kan üretimi, filtresi yapan bir organdır. Yazımızın pek çok noktasında bu konuya detayları ile değindik. Fakat kan ve lenf sistemlerinin de hastalanması için dalağın büyümesi yeterlidir. Bundan dolayı dalak büyümesi olan kişiler acilen doktora başvuru yapmalıdır. Dalak kan üretiminin merkezi olduğu için büyüme yaptığı durumlarda yeterli miktarda kan üretimi yapamayacağı ve kan içerisinde bulunan antikorları üretemediği için kan hastalıkları görülebilir. Kan hücrelerinin ömrü tamamlananlarından alacağı demiri diğer yeni hücrelere aktaramayacağı için dalak bu noktada büyük bir sıkıntıya sebep olur. Kan hastalıkları ve bazı durumlarda kan kanseri dahi kişide görülebilir. Bu noktada dalağın vücutta kalmasından ise alınması daha faydalı olacaktır. Aynı zamanda lenf sistemleri de dalaktan yoğun olarak etkilenir. Dalağın büyümesi gibi durumlarda lenf sistemlerinin yıpranması ve hızlı bir şekilde evrimleşerek hastalık içerisine girmesi olağandır. Bundan dolayı dalak büyümesi şüpheniz varsa acil olarak doktora gitmeniz şarttır.

Dalak Büyümesi Komplikasyonları

Dalak büyümesi aynı zamanda vücut içerisinde farklı komplikasyonlar doğurabilir. Bu komplikasyonlar çok sayıda değildir. Birkaç adet dalak büyümesi komplikasyonları bulunur fakat bunlar tek başlarına oldukça önemli komplikasyon olarak görülebilirler.

Kansızlık

Dalak kan üretimi yapan bir organ olmasına rağmen dalak içerisinde olacak olan bir genişleme dalağın kan basıncını azaltmasına sebep olur. Organın büyümesi ile içeride olacak olan kan üretimi miktarı büyük oranda düşer. Bu yüzden kişide kansızlık görülmesi normal bir hal alır. Eğer kişinin kansızlık ile ilgili bir problemi varsa bunun sebebi dalak büyümesi olabilmektedir. Bu yüzden kansızlık problemi çeken kişilerin doktora giderek dalak büyümesi incelemesi yaptırması çok iyi olacaktır. Fakat unutulmaması gerekir ki her kansızlığın sebebi de dalak büyümesi değildir. Kansızlığı etki edecek olan çok fazla miktarda rahatsızlık çeşidi vardır. Ama dalak büyümesi yaşayan insanlarda kansızlık sık şekilde görülür ve ilaç tedavisi uygulanarak bu durum ortadan kaldırılmaya çalışılır.

Hipersplenizm

Dalak kan üretimi sırasında aşırı şekilde genişlediği durumlarda yıpranma gösterir. Bazı durumlarda bu genişleme o kadar ileri boyutlara yükselir ki dalak bir yıkım ile karşı karşıya gelir. Böyle zamanlarda dalak hipersplenizm denilen bir rahatsızlık ile karşı karşıya kalır. Bu hastalık akabinde ilik içerisinde bulunan hücrelerin yavaş yavaş yok olma süreci başlar. Böyle bir durumla karşı karşıya kalmamak için dalak büyümesi şüphesi olan kişilerin hızlı bir şekilde doktor kontrolüne gitmesi gerekir.

Dalak Büyümesi Nasıl Önlenir?

Elbette ki dalak büyümesi kaçınılmaz bir son değildir. Kişiler dalak büyümesini engellemek için bazı yöntemleri uygulayabilirler. Aynı zamanda hiç dalak büyümesi problemi olmayan insanların yaptığı bu yöntemlerden dalak büyümesi problemi olan insanlarda kolaylıkla faydalanabilir. Dalak büyümesine karşı almanız gereken önlemler ise şu şekilde sıralanabilir.

Egzersiz Yapmak

Dalak büyümesine karşı alınacak olan önlemlerden en iyisi egzersiz olarak söylenebilir. Egzersiz yapmak bütün vücut için faydalı olmasına rağmen dalak için ayrıca bir katkısı vardır. Dalak egzersiz hareketleri sırasında kasılıp gevşeme yapacağı için bu süre içerisinde genişlediği kısımları toplamaya başlar. Genişleme olmayan dalaklarda ise sıkılık oranı artar. Ki bu davranış dalak için oldukça faydalı ve sağlıklı olan davranış olarak görülebilir. Egzersizlerin yoğun olmaması oldukça önemlidir. Çok sık şekilde yapılan egzersiz hareketleri dalağın hastalanmasına da sebep olabilir. Bu yüzden egzersiz yaparak dalak büyümesini engellemek isteyen insanların önce doktor kontrolüne gitmesi gerekir. Doktorun vereceği egzersiz işlemlerine göre bu sıklıkta egzersiz yapması kendisi için çok daha iyi olacaktır.

Stresten Uzak Durmak

Stres dalak için oldukça sıkıntı verici bir durumdur. Psikolojik olarak stres yaşayan bir insanın dalağında problem olması elbette ki düşünülemez. Fakat stresli olan kişiler genellikle iştahsızlık yaşayarak vücut direncini arttıracak besinlerden tüketmeyecekleri için bu durum dalağın bir süre sonra güçsüz ve korunma kalkanı olmadan yalnız kalmasına sebep olur. Bu yüzden dalak büyümesi olan kişilerin stresten uzak durması şarttır. Dalak büyümesi şüphesi olmayan kişilerin ise dalak büyümesi ile karşı karşıya gelmemesi için stresten uzak durması tekrar bir şart olarak sunulabilir. Stres bütün hastalıklara karşı oldukça can sıkıcı bir durum haline kolaylıkla gelebilir.

Dalağı Darbe Almaktan Korumak

Dalak boyutu ve yapısı itibariyle oldukça hassas bir organdır. Dalağın dışarıdan gelecek darbelere karşı güçsüz olması bu yüzden artacaktır. Küçük bir organ olması, dokusunun oldukça yumuşak olması dışarıdan gelen her darbede kat kat fazla hasar almasına sebep olur. Hasar alan dalak bu durumda onarım yapabilmek için çok fazla çalışmak durumunda kalır. Aşırı çalışma bilindiği üzere dalağı şişirecek ve zaman içerisinde genişlemesine sebep olacaktır. Bundan dolayı kişilerin karın bölgesine darbe almaması ve elinden geldiğince iş kazalarından korunması dalak büyümesi konusunda oldukça önemlidir. Eğer karın ve dalak bölgenize dışarıdan darbe alırsanız bu durumda doktor kontrolüne giderek dalağın durumunu incelemeniz sizin açınızdan sağlıklı olacaktır. Unutulmaması gereken ki dalağın büyümesi durumunda vücudun gösterdiği belirtiler pek çok hastalıkta gösterilen belirtiler ile aynıdır. Bundan dolayı dalak büyümesini doktor kontrolü olmadan fark etmeniz zor olabilir.

Sık Sorulan Sorular

Dalak büyümesi ile ilgili olarak bu kısma kadar pek çok sorunuza yanıt verdiğimizi düşünüyoruz. Fakat dalak büyümesi konusunda internette pek çok insanın merak ettiği soruların yanıtlarını da vermeyi ihmal etmeyeceğiz. Sizler için dalak büyümesi konusunda uzman olan hekimlerle görüşerek en çok merak edilen soruların yanıtlarını aldık. İşte dalak büyümesi konusunda en çok merak edilen sorular ve onların uzman hekimler tarafından cevapları.

Dalak Büyümesi İçin Hangi Bölüme Muayene Olmak Gerekir?

Dalak yapısı itibari ile kan üretimi ile iç içe olan bir organ olduğu için dalak büyümesi ve dalak hastalıklarına hematoloji bölümü bakar. Uzman olan bir hematolog ile görüşmeniz sizin açınızdan çok daha sağlıklı olacaktır.

Dalak Büyümesi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Dalak büyümesi görülen kişilerde genellikle tercihen ilaçlı tedavi yöntemi uygulanır. Fakat bu yöntemin uygulanması için hastanın dalağında hiçbir kanser türünün görünmüyor olması şarttır. Eğer hastanın dalağında kanser çeşitlerinden bir veya birkaç tanesi görülüyor ise bu durumda uzman hekimler cerrahlar eşliğinde dalağın vücuttan çıkarılmasını gerçekleştirir. Fakat dalağın vücuttan alınması sakıncalı bir durum değildir. Yalnızca kişinin bundan sonra ki hayatı boyunca yediği içtiği besinlere daha fazla dikkat etmesi ve doğal organik ürünler tüketmesi gerekir.

Hangi Durumlarda Dalağın Alınması Gerekir?

Dalağın alınmasını gerektirecek olan durumlar dalağın üzerinde kanser hücrelerinin bulunduğu durumlardır. Eğer böyle bir durumla karşı karşıya gelinmişse hastaya ilaçlı tedavi yöntemi uygulanamaz. İlaçlı tedavi yöntemi bu durumda işe yaramayacaktır.

Dalak Büyümesi Tehlikeli Midir?

Dalak büyümesi genel olarak tehlike içerir. Dalağın büyümesi aşırı oranlarda değil ise ilaçlı tedavi yöntemi ile sorun ortadan kaldırılabilir. Fakat dalak aşırı şekilde genişlerse alınması gerekebilir. Bazı durumlarda dalak büyümesi sebebiyle kişide farklı komplikasyonlar görülebilir ve dalak kanseri kişide görülebilir.

Dalak Büyümesine İyi Gelen Besinler Nelerdir?

Dalağa iyi gelecek olan besinlerin başında sebzeler durmaktadır. Bunun akabinde mantar ve balık çeşitleri de yoğun olarak dalağa iyi gelen besinler arasında sayılır. Özellikle salata içerisinde kullanılan yeşilliklerin tamamı dalak için bir dost olarak görülebilir. Dalak büyümesi yaşayan kişilerin de yoğun olarak tüketmesi gereken ürünler arasında yer alırlar. Bunun yanı sıra çilek ve kivi gibi tropikal meyveler de dalak için faydalıdır.

Dalak Büyümesi Nasıl Anlaşılır?

Dalak büyümesi çoğu zaman için kişide cilt renginde solgunluk ile net şekilde belli olur. Bunun yanı sıra kişide hızlı bir kilo kaybı gözlenir. Kişinin iştahsızlık durumu da buna katkı sağlar. Bu durumlarda kişinin mutlaka doktor kontrolüne gitmesi gerekir.

Dalak Büyümesi Kimlerde Görülür?

Dalak büyümesinin belirli bir cinsiyet veya yaş aralığında etkisi olduğu söylenemez. Dalak büyümesi herkeste görülebilir fakat genel olarak alkol ve uyuşturucu tüketimi yüksek olan kişilerde fazla görülür.

Dalak Büyümesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Dalak büyümesi tedavi edilerek kontrol altına alınamadığı durumlarda genişlemeye devam eder ve çevre organların işleyişlerine zarar verebilir. Bu durum olacağı zaman doktorlar anlayarak dalağın alınması işlemini uygularlar.

Dalak Büyümesi Ne Gibi Hastalıklara Yol Açar?

Dalak kan hücrelerinin sağlıklı bir biçimde varlıklarını devam ettirmesinden sorumludur. Dalak büyümesinin gerçekleşmesi durumunda bu fonksiyon büyük oranda ortadan kalkacağı için kana ve bağışıklığa bağlı sorunlar ortaya çıkmaya başlar. En sık karşılaşılan hastalık kansızlıktır. Sonrasında ise enfeksiyon hastalıklarına yatkınlığı artıran bağışıklık sistemi hastalıkları gelir. İleri seviye dalak büyümelerinde çok daha ciddi hastalıklar da ortaya çıkabilir ancak dalak büyümeleri o aşamaya gelmeden tedavi edilmektedir.

Bebeklerde Dalak Büyümesi Neden Olur?

Dalak dolaşım sistemine yardımcı olan bir organdır. Normal koşullar altında yüz gram kadardır. Ancak içindeki yapının büyümesinden dolayı, dalak şişmesi denilen durum ile karşılaşılır. Bu şişme geçici veya kalıcı sebeplerden kaynaklanabilir. Dalak içerisinde tümör oluşumu, kist oluşumu ve iltihap oluşumu başlıca dalak büyümesi sebepleridir. Sonrasında ise çeşitli metabolizma hastalıkları gelir ki bunların tamamı geçici dalak büyümesi yapar.

Hamilelikte Dalak Büyümesi Neden Olur?

Hamilelikte dalak büyümesinin temel sebebi kansızlıktır. Hamilelikte sık olarak karşılaşılan bu durum, dalağın da olması gerekenden çok daha büyük bir hale gelmesine sebep olur. Aynı zamanda, normal insanlarda da dalak büyümesine sebep olan faktörler, hamilelerde de dalak büyümesinin başlıca sebepleridir. Enfeksiyonlarla ve kistlerle oldukça sık karşılaşılır.

Dalak Büyümesi Nasıl Önlenebilir?

Dalak büyümesini engellemek her zaman mümkün değildir. Sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturulması, düzenli olarak spor yapılması ve uyku düzeninin sağlanması büyük oranda etkilidir ancak bunlar tümör ve kist oluşumunu tamamen engellemez. Dalak büyümesi vücuda zarar vermeye başlamadan önce tespit edilmelidir. Bu yüzden dalak büyümesini engellemenin yolu, büyümeyi erken aşamada teşhis etmekten geçer.

Dalak Büyümesi Neyin Belirtisidir?

Dalak büyümesi, dalaktaki yapısal bir sorunun belirtisidir. Eğer belli durumlar karşısında dalakta şişme hissi ile karşılaşılıyorsa bu, dalağın yapısının bozulduğu anlamına gelmektedir. Genelde kistler ile karşılaşılsa da bazen kötü huylu olmayan tümörlerle de karşılaşılmaktadır. Ara sıra görülen dalak büyümesinin sebebi ise metabolizma hastalıkları ile kansızlık sorunlarıdır.

İlgili Bölümler
İlgili Tedaviler