Kemik İltihabı (Osteomiyelit)
- Sık Sorulan Sorular
- Kemik iltihabı nasıl tedavi edilir?
- Kemik iltihabı tedavisi ile tamamen kurtulmak mümkün müdür?
- Sigara ve alkol kullanımı kemik iltihabına neden olur mu?
- Kemik iltihabı tedavisi ne kadar sürmektedir?
- Kemik iltihabının görülme sıklığı nedir?
- Çocuklarda hastalık erişkinlerdeki hastalıklardan farklı mıdır?
- Kemik iltihabı bulaşıcı mıdır?
- Kemik iltihabı hastalığı günlük hayatı nasıl etkiler?
- Kemik iltihabı hastaların spor yapmasını engeller mi?
- Kemik iltihabı hastaları hamilelikte ve cinsellikte sorun yaşar mı?
- Kemik iltihabı için hangi bölüme gidilir?
- Kemik iltihabı neden olur?
- Kemik iltihabı tekrarlar mı?
Kemik iltihabı olarak halk arasında bilinen osteomiyelit hastalığı bir kemik hastalığıdır. Kemik içerisinde yuvalanan bakterilerin bölgeyi iltihaplandırarak kişiye ağrı vermesi ve hareket unsurlarını azaltarak yok etmesine sebep olur. Bundan dolayı hızlı bir şekilde tedaviye başlanması gereken bir hastalıktır. Erken teşhisler osteomiyelit hastalığı için oldukça önemlidir.
Kemik İltihabı Hakkında
Kemik iltihabı olarak halk arasında bilinen osteomiyelit hastalığı kemik içerisine dışarıdan yabancı bir bakterinin girmesi ve burada kendisine bir merkez oluşturması ile ortaya çıkar. Kişide çoğu zaman için bu durum hareket kabiliyetinin azalmasına ve büyük ağrılar çekmesine sebep olur. Genellikle eklem yerleri olan ve çok hareketli olan bilek gibi hareketli yerlerde ortaya çıkar. Çok fazla hareket alan bu bölgeler kan akışının en yoğun olduğu bölgelerdir. Kemik iltihabı bu bölgelerden kan yoluyla rahatlıkla farklı uzuvlara ve organlara geçebilir. Bundan dolayı erken teşhis ve tedaviye başlanması çok önemlidir. Aksi takdirde kemik iltihabının ilerlemesi hem tedavi süreci hem de hastanın çektiği ağrılar bakımından yoğunlaşabilir. Fakat kemik iltihabı kemik kanseri ile karıştırılmamalı ve bu yüzden korku yaşanmamalıdır.
Kemik İltihabı Nedir?
Halk arasında kemik iltihabı ismiyle bilinen osteomiyelit kemik içerisine yerleşen bakterilerin sebep olduğu bir iltihap türüdür. Bu bakteriler deri yüzeyinden içeriye girerler ve kemik üstlerine bulaşarak burada kendilerine bir yaşam alanı oluştururlar. Daha sonra burada çoğalarak kemik yüzeyini kaplayan bakteriler bir süre sonra kemik içerisine sızarak burada yeni bir yaşam merkezi elde ederler. Kemik sistemi içerisinden kana karışarak vücudun pek çok farklı bölgesine yayılabilirler. Bu kemik iltihabı için oldukça sıkıntı oluşturacak ayrı bir boyuttur. Kemik iltihabının bu denli hızlı yayılmasının sebebi kolaylıkla bakterilerin deri yüzeyinden kemik içerisine sızabilmesidir. Kemik iltihabının oluşmasını sağlayan sebeplerden diğerleri ise kemik çatlakları ve kırıkları olarak söylenebilir. Böyle durumlarda kemiğin iç yüzeyi et içerisinde açıldığı için buradan kan içinde bulunan bakteriler kemik içerisine kolaylıkla giriş yapabilir. Bu nedenle kırık veya çatlak problemi yaşayan pek çok insanda kemik iltihabı görülebilmektedir. Kırık durumlarında eğer hastaya platin takılması gerekiyorsa ve bunun için bir ameliyat süreci olacaksa bu da kemik iltihabının ortaya çıkmasında en büyük etkenlerden bir tanesidir. Ameliyat sırasında kullanılan malzemelerden dolayı kemik kolaylıkla bakteri ile karşı karşıya gelebilir ve bundan dolayı kemik iltihabı sorunu meydana gelebilir. Fakat son dönemlerde pek çok hastalık için yaygın şekilde kullanılan antibiyotiklerin artması kişiler farkında olmasalar bile başlangıç aşamasında olan pek çok kemik iltihabını yok ettiği için son yıllarda insanlarda görülme oranı gittikçe azalmıştır.
Akut Osteomiyelit (Kemik İltihabı)
Akut kemik iltihabı olarak adlandırılan bu sınıf iltihaplar aniden gelişen kemik iltihaplarına verilen isimdir. Herhangi bir yaralanma sebebiyle kan içerisine sızacak olan bir bakterinin kolaylıkla kemik içerisine girmesi ve burada kendisine çoğalacak bir yaşam merkezi bulmasıyla başlar. Kan dolaşımı sisteminin içerisinde zaten bulunduğu için hızlı bir şekilde vücudun diğer hayati organlarına da yayılım gösterebilir.
Kronik Osteomiyelit (Kemik İltihabı)
Kronik kemik iltihapları her insanda görülebilecek olan daha basit türde akut kemik iltihabının bir üst zorluk seviyesinde olan kemik iltihabı diyebiliriz. Kronik kemik iltihapları daha çok geçmişinde trafik kazası geçirmiş olan veya ameliyat geçirmiş olan kişilerde görülür. Genellikle dış etkenler nedeniyle kolaylıkla vücut içerisine giren bakterilerin kemik içerisinde yuvalanması ile oluşur. Bazı durumlarda akut kemik iltihaplarının tam olarak tedavi edilmemesi sebebiyle kronik kemik iltihabına çevirdiği de gözlemlenmiştir. Kronik osteomiyelit hastaları için daha büyük risk faktörü taşıyan kişiler ise şeker hastası olarak bildiğimiz diyabet hastaları ve kanser ilacı kullanan kişilerdir. Bu ilaçların pek çok yan etkisi olduğu gibi kemik iltihabı içinde oldukça sakıncalı ilaçlardır. Herhangi bir anda kemik iltihabını karşınıza çıkarabilirler. Sigara tüketimi de kronik kemik iltihapları için oldukça tehlikelidir. Kan dokusuna zararlı olan sigara kanın içerisinde kolaylıkla taşınacak olan bakterileri barındırdığından ve kemik iltihabının bu tarz bakterilerden oldukça kolay etkilendiğini düşünürsek sigaranın ne kadar tehlikeli olduğunu burada anlayabiliriz. Sigara ile birlikte alkol tüketimi de kronik olan kemik iltihapları için sakıncalıdır. Kronik kemik iltihabı olan hastaların acilen bu bağımlılıklarından kurtulmaları gerekmektedir.
Kemik İltihabı Aşısı Var Mı?
Pek çok hastalığın aşısı keşfedildiği için insanlar bu hastalıklara karşı kolaylıkla mücadele edebilmektedir. Bilim dünyası insanları oldukça rahatsız eden kemik iltihabı için de bir aşı üretmek için büyük uğraşlar vermektedir. Fakat ne yazık ki günümüzde hala kemik iltihabına uygun bir aşı üretilmemiştir. Bunun çalışmaları günümüzde hızlı bir şekilde devam etmektedir ve bilim adamları yakın zaman içerisinde kemik iltihabı için bir aşı geliştirdiklerini söylemektedir.
Kemik İltihabı Nedenleri
Kemik iltihabına neden olan en büyük faktör bakterilerdir. Bu bakteriler bir şekilde vücut içerisine girdiklerinde direkt olarak kişinin kemiklerine nüfus etmeye çalışırlar. Kemik içerisinde kolaylıkla yaşayabileceklerini farkında olan bakteriler kemik içerisine girdiklerinde burada yaşamsal fonksiyonlarını koruyabilirler. Fakat bakteriler kendi yaşamsal faaliyetlerini düzene aldıklarına kişinin kemiklerinde iltihaplar oluşmaya başlar. Vücut ise buraya tedavi amaçlı sağlıklı hücreler göndermeye başlar. Fakat bu savaşlarda hücreler başarılı olamadıkları için kemik iltihabına neden olan bakteriler güç kazanırlar. Kemikte hareketlerin azalması ve diğer sorunlar artış gösterir. Bu bakterilerin vücut içerisine giriş sebeplerinden bazıları ise şu şekilde sıralanabilir.
Diş ve Bademcik Enfeksiyonları
Enfeksiyonlar genel olarak bakteriler tarafından kuşatılan yaralanmalardır. Bu bakterilerin vücuda en kolay giriş yollarından bir tanesi ise diş veya bademcik enfeksiyonları olarak sıralanabilir. Dişlerde oluşacak olan herhangi bir çürük ve bu çürükten vücut içine yayılacak olan herhangi bir bakteri kemik iltihabı için yeterli sebeplerden bir tanesidir. Kesin ve net olarak diş sorunu yaşayan insanların kemik iltihabı olduğu söylenemez. Fakat dişlerinde enfeksiyon sorunu yaşayan insanların kemik iltihabı sorunu yaşamaya aday birer birey olduğunu söylemek mümkündür. Aynı sözlerin tamamı bademcik enfeksiyonu yaşayan insanlar için de geçerlidir. Kişilerin diş ve bademcik sorunları yaşaması onları birer kemik iltihabı hasta adayına kolaylıkla çevirebilir.
Bakteriler
Bakteriler kemik iltihaplarında en baş aktörlerden bir tanesidir. Bakteriler buldukları her yöntem ile vücut içerisine girmeye çalışırlar. Ayrıca bunun için belli şartlara da ihtiyaç duymazlar. Siz farkında dahi olmadan deri yüzeyinden içeriye girerek kemiklerimizde yuva kurabilirler. Bakterilerin vücut içinize girmesinden sonra ise kolaylıkla sizinle etkileşime geçerek kemik iltihabı oluşturmaları için fırsatları bulunur. Bu bakteriler genel olarak her çeşitten olabilirler fakat bakterilerin en tehlikeli olanı staphylococcus aureus adı verilen türüdür. Bu bakteri tam anlamıyla kolay şekilde sizi kemik iltihabı hastalığına sürüklemeye programlanmış bir bakteridir. Vücut içerisine girdiği zaman ilk hedefi kemik içine girmektir. Çoğu zaman bu amacına da kolaylıkla ulaşabilmektedir. Kemik iltihabı rahatsızlığı yaşayan insanların büyük çoğunluğunda yapılan incelemelerde bu bakteri türüne rastlanmaktadır.
Farenjit
Farenjit genel manası ile bir gribal enfeksiyon türüdür. Boğazlarda oluşan iltihap sebebiyle kişiye yoğun ağrı ve mide bulantısı yaşatır. Farenjitin kemik iltihabı ile olan bağlantısı ile boğaz bölgesinde oluşturmuş olduğu iltihaplı bölgedir. Bu iltihaplı bölge içerisinde yoğun olarak tehlikeli bakteriler barınır ve hastaya yoğun ağrılar yaşatır. Eğer bu farenjit doğru ilaçlar ile doğru şekilde tedavi edilmezse bu noktada boğazda oluşmuş olan iltihap patlayarak kişinin boğazından içeri girebilir. Bakteriler buradan et içerisine giderek kemiğe ulaşabilirler. Kemiğe ulaştıklarında ise ilk amaçları içeriye girerek kemik içerisinde bir yaşam alanı kurmaktır. Bu pek çok bakteri için zorlu bir durum değildir. Üstelik aureus bakterisi için oldukça kolay bir görevdir. Farenjitler doğru zamanlama ve doğru tedavi yöntemleri ile yok edilmezlerse farenjit hastalığı yaşayan her insan ve çocuk bir kemik iltihabı hastasına dönüşebilir. Bundan dolayı farenjit sorunu yaşayan insanların dikkatli olması gerekmektedir.
Sinüzit
Sinüzit insanların burun çevresinde bulunan hava boşluklarına verilen isimdir. Bu hava boşlukları bazı durumlarda iltihaplanarak kişilerde baş ağrısına neden olur. Sinüzit normal şartlarda dahi insanlara inanılmaz ağrılar veren bir hastalıktır. Fakat ek olarak sinüzitin insanlarda kemik iltihabı yapma ihtimali de vardır. Bu boşluklar içerisine dolan bakteriler kolay şekilde yüz hatlarından içeri girerek deri içerisinde yolculuk yapabilir ve omuz bölgelerinde kemik iltihabı oluşturabilir. Ardından kemik içerisinde yayılarak kişinin kemiklerinde büyük hasarlara sebep olabilir. Sinüzit hastası olan bir kişi mutlaka kemik iltihabı için kontrol olmalıdır. Erken teşhis durumlarında kemik iltihabı akut boyutundan yukarıya geçmeden, kronikleşmeden durdurulabilir.
Zatürre
Zatürre genellikle soğuk algınlığı ile başlayan ve ciğerlerde büyük problemlere yol açan bir hastalıktır. Fakat ciğerlerde soruna yol açması kemik iltihabı ile çoğu zaman doğrusal orantılı olabilmektedir. Ciğerlerde yaşanan sorun sebebiyle bölgeye yoğun miktarda bakteri gelir. Bakterilerin bölge üzerinde yoğunlaşması daha sonradan tekrar kemik üzerine yoğunlaşmaların sebebiyet verir. Kolaylıkla kemik içerisine girebilen bakteriler bundan sonra kemik iltihabı oluşumunu hızlandırırlar. Kemik iltihabını oluşturmadan önce zatürre hastalarının mutlaka doktor kontrolüne gitmeleri ve varsa kemik iltihabı başlangıcında gerekli olan tüm tedavileri alması gerekir. Bu sayede akut kemik iltihabı durumundan kronik kemik iltihabı durumuna geçilmeden önce kişinin durumunu önlenmiş olur. Her zatürre hastasının kemik iltihabı olduğu kanısına bu şekilde varılamaz fakat risk faktörü oluşturduğu için incelenmesinde her zaman için fayda vardır.
Silah Yaralanmaları
Dışarıdan gelebilecek herhangi bir dış madde vücut içerisine girdiğinde mutlaka üzerinde virüs ve bakterileri taşır. Silahla yaralanan insanlar ameliyat olacakları için hem içeriye giren çekirdek hem de ameliyat malzemelerinden küçük çaplı bakteriler bulaşabilir. Bu bakteriler bulundukları bölgeden hızlı bir şekilde kemiğe ilerlemeye çalışır. Bakterilerin kemiğe ulaşması ile çoğu zaman kişinin kemik iltihabı durumu söz konusu olur. Silah yaralanmaları ameliyat olmasa dahi çoğu zaman için küçük çaplı kemik iltihapları ile sonuçlanabilir. Fakat bu kemik iltihabının ileri seviyelere taşınmaması için erkenden kontrol edilmesi, yaralanma bölgesinde herhangi bir kemik şişliği varsa acilen doktora gidilmesi gerekmektedir.
Kemik İltihabı Belirtileri
Kemik iltihabı pek çok rahatsızlık gibi sinsi ve gizli bir şekilde ilerlemez. Kemik iltihabı rahatsızlığını yaşayan insanlarda çoğu zaman için belli başlı belirtiler görülür. Hastaların kendileri dahi bu durumu fark ederek kemik iltihabı durumundan şüphelenebilirler. Oldukça açık olan bu belirtiler çoğu zaman için kemik iltihabının akut kemik iltihabı durumundan kronik kemik iltihabı durumuna geçmeden müdahale edilmesine olanak sağlar. Kemik iltihabı belirtilerini kendinde gören bir kişi en hızlı şekilde randevu alarak mutlaka uzman bir hekim kontrolünden geçmelidir. Eğer kişi bu durumun kendisi farkında değilse aile bireylerinden bir tanesi mutlaka durumu araştırarak eğer belirtiler kişide varsa doktora gitmeye ikna etmelidir.
Belirtilerden yalnızca iki veya üç tanesinin kişide görülüyor olması kemik iltihabı şüphesini kuvvetlendirir. Bazı belirtiler pek çok hastalıkta görülen belirtiler iken bazı belirtiler ise keskin olarak kişinin kemik iltihabından şüphelenmesini açıkça gerektiren belirtiler arasında yer almaktadır. Kemik iltihabını anlayabilmek için altı adet belirti vardır. Bunlardan dört tanesi genel olarak her hastalıkta görülebilirken iki tanesi yalnızca kemik iltihabı durumunda gözlenmektedir.
Yüksek Ateş
Kişinin yüksek ateşli olması genellikle iltihaplı durumlarda meydana gelir. Herhangi bir diş iltihabı bile kişide yüksek ateşe sebep olabilir. Yüksek ateşi bulunan bir kişinin direkt olarak kemik iltihabı olduğunu varsayamayız. Fakat yüksek ateşi olan bir kişide mutlaka iltihap olduğunu söylemek mümkündür. Kemik iltihabı da yüksek ateş yapacağı için yüksek ateşi olan bir kişinin kemik iltihabı olma ihtimali her zaman için mümkündür.
Bölgede Ağrı ve Şişlik
Kemiklerde şişlik oluşması genellikle kemik iltihabının en açık belirtilerinden bir tanesidir. Kemik yüzeyinde oluşan şişlik, düşme – çarpma gibi durumlarda meydana gelebilir. Şişliğin kemikten olduğunu anlamak için bölge üzerine baskı uygulamak yeterlidir. Şişlik hiçbir şekilde baskı anında yumuşaklık göstermiyorsa böyle durumlarda şişliğin kemik merkezli olduğunu anlayabilirsiniz. Kemik içerisine dolmuş olan iltihap kemiğin içinde şişeceği için bu direkt olarak kemik iltihabının belirtilerinden biri olarak görülebilir. Kemik şişkinliklerinin büyük çoğunluğu doktor kontrolünden sonra kemik iltihabı tanısı ile sonlanır. Bundan dolayı kişilerin büyük korkusu olan kemik kanserinden direkt olarak korkmak yersiz. Kemik kanserinin aksine kemiklerde oluşan şişlik çoğu zaman için kemik iltihabının ilk belirtileri arasında yer alır. Doktora kemik kanseri korkusuyla giden insanların büyük çoğunluğu kemik iltihabı tanısıyla gerekli operasyonlar ve tedaviler için farklı cerrahlara ve doktorlara yönlendirilirler.
Hareket Kısıtlılığı
Kemik yüzeyinde oluşacak herhangi bir şişlik sebebiyle kemik iltihabının olması kuvvetli ihtimal taşır. Fakat belirti kemik iltihabının kesin olarak kişide bulunduğunu desteklemez. Örneğin yüksek ateş pek çok insanda farklı sebeplerden bulunabilirler kemik yüzeyinde oluşan şişlik ve ağrı çoğu zaman kemik iltihabının ilk teşhislerinden ve belirtilerinden bir tanesi olarak nitelendirilir. Tıpkı bu belirti gibi bölgede hareket kısıtlılığı yaşanması da kemik iltihabının büyük belirtileri arasında sayılır. Örneğin bilek üzerinde oluşan kemik iltihabı kişinin bileğini büyük oranda hareket etmesini engeller. Kemik içerisine biriken iltihap hareket sırasında oynayacağı için büyük ağrılara sebep verir. Hasta bundan dolayı genellikle hareket kısıtlılığı yaşar. Ağrı çektiği bölgeyi hareket ettirmek istemez. Bu sebeple hareket kısıtlılığı yaşayan insanların genellikle kemik iltihabı teşhisi ile evlerine dönerler.
Bölgede Sıcaklık ve Kızarıklık
İltihaplar genel manada vücuda zararlı bakterilerin oluşturduğu mikrop merkezleridir. İltihapların oluşması kişinin ten renginde değişimlere sebebiyet verir. Örneğin kişinin el bileğinde oluşmuş olan bir kemik iltihabı zamanla burada kan akışını yavaşlattığı için morarmalara ya da kızarıklıklara sebebiyet verebilir. Kızarıklık olan bölge kan akışının yavaşlamasından dolayı aşırı şekilde sıcaklık değişimi yaşayabilir. Bazı zamanlarda bu durum ameliyat olmuş kırık tedavilerinde görülebilir. Ameliyat sonrasında kırık merkezinden içeri giren bakteriler kişinin kemiği içerisinde merkezde toplanıp kemik iltihabına neden olurlar. Bu bölgede sıcaklık artışı ve kızarıklık olması zaman içinde kişinin kemik iltihabına yakalandığını belirtebilir. Böyle durumlarda kişiler mutlaka hızlı şekilde hastaneye başvurmalı ve gerekli ölçümler tamamlandıktan sonra eğer kemik iltihabı teşhisi konulursa tedaviye başvurmalıdır. Erken teşhis ve tedaviye başlamak kişinin akut kemik iltihabı durumundan kronik kemik iltihabı durumuna geçmesine engel olmuş olur. Bu da tedavi sürecini kısaltacak olan önemli bir etkendir. Akut kemik iltihabı kolaylıkla tedavi edilebilirken kronik kemik iltihapları biraz daha uzun zaman çerçevesinde tedavi edilebilir. Aynı zamanda hastanın yaşayacağı ağrılar ve sancılar da buna eşdeğer olarak değişiklik gösterebilir.
Halsizlik ve Terleme
Kemik iltihabı problemi yaşayan hastalarda çoğu zaman halsizlik ve terleme görülür. Bunun sebebi kemik içerisine merkezlenmiş olan bakterilerdir. Vücutta bir iltihap olduğu için ve beyin bunun yok edilmesini düşündüğü için sürekli olarak hücresel boyutta bir mücadele verir. Bu mücadele iltihap kaybolana kadar süreceği için kişi yorgunluk hisseder. Yüksek ateş sebebiyle de aynı zaman terleme yaşanır. Terleyen ve halsizlik yaşayan kişinin enerjisi iyice düşer ve sinirlilik hali baş gösterir. Her halsizlik ve terleme kemik iltihabı belirtisi değildir fakat kemik iltihabının büyük belirtilerinden olan bir belirti ile birlikte eğer halsizlik ve terleme görünüyorsa bu durumda en acil şekilde doktora gidilmeli ve gerekli tetkikler yapılmalıdır. Ancak bu sayede erken teşhis yapılabilir ve kişinin durumu akut merkezinden kronik kemik iltihabı merkezine geçmeden durdurulabilir. Böylelikle tedavi süresi kısalacak ve hastanın ağrıları çok kuvvetlenmeden tedavi işlemi gerçekleştirilecektir.
Sinirlilik Hali ve Enerji Düşüklüğü
Hastanın durumunun ilerlemesi çoğu zaman için hastanın sinirlenmesine ve enerjisini kaybetmesine neden olur. İltihabın yayılması hastanın kendi içerisinde verdiği hücresel savaştan yorulmasına ve bu yüzden sinirli olmasına sebebiyet verir. Aynı şekilde hastanın mücadele yüzünden enerjisi düşer. Çoğu zaman için hastada halsizlik görülür. Bu tarz durumlar kemik iltihabının net belirtilerinden bir tanesi ile eş değer olarak görülürse hasta mutlaka hızlı bir şekilde doktor kontrolü için hastaneye götürülmelidir. Gerekli tetkikler yapıldıktan sonra eğer hastaya kemik iltihabı tanısı konulursa hızlı bir şekilde tedavi süreci başlamalı ve işlemelidir. Hastanın erken teşhis ve tedavisine başlanması çoğu zaman için hastanın durumunu kurtarmaktadır. Akut kemik iltihabı durumundan hastanın kronik kemik iltihabı durumuna geçmemesi hem tedavi süresi açısından hem de hastanın ağrı çekmemesi açısından oldukça önemlidir. Erken teşhis çoğu zaman için kemik iltihabı konusunda çok etkili bir silahtır.
Kemik İltihabı Tanı ve Teşhis Yöntemleri
Kemik iltihabı pek çok farklı yöntemle ortaya çıkabilir. Fakat bir kişinin kemik iltihabı olup olmadığını öğrenmek zannedildiği kadar zor değildir. Birkaç küçük genel teknik ile kişiye kemik iltihabı olduğunu veya kemik iltihabı olmadığını söyleyebilirsiniz. Bundan dolayı uzun işlemlere gerek yoktur ve kişi hastaneye başvurduğunda birkaç saat içerisinde kendisinde kemik iltihabı olup olmadığını öğrenebilir. Halk arasında kemik iltihabının tanılanmasını ve teşhis konulmasını zor olduğu söylenir. Fakat bu bilgi asılsızdır çünkü kemik iltihabını keşfetmek oldukça basit bir şekildedir.
Muayene
Muayene yöntemi kemik iltihabı tanısında ilk aşama olarak değerlendirilir. Muayene sırasında kişinin et yüzeyinde değil de eğer kemik yüzeyinde bir şişliğe rastlanırsa bu durum kemik iltihabının ilk şüphesi olarak değerlendirilir. Doktorlar bu konuda uzman olduklarından dolayı çoğu zaman muayene sırasında kemik iltihabı olup olmadığını anlarlar. Fakat kesin bir kanıya varmak için mutlaka diğer testlerinde yapılması gerekir. Yalnızca muayene ile teşhis koymak yanlıştır. Bunun için doktorlar eğer muayene sırasında kişinin kemik iltihabı olduğundan şüphe duyarlarsa kan ve idrar testine gönderirler. Kemik biyopsisi ancak son aşama olarak elde tutulur. Bazı durumlarda şişliğin kemik bazlı olmadığı anlaşılır ve bu noktada hasta taburcu edilerek bu servisten başka bir servise yönlendirilir.
Kan Testleri
Kan testi ve idrar testi genelde birlikte yapılır fakat küçük çaplı hastanelerde bazen öncelikle kan testi isteyip daha sonra idrar testi istenebilir. Kişinin kan değerlerinde herhangi bir iltihap benzeri yapıya rastlanırsa veya bunun tetikleyecek herhangi bir orana rastlanırsa bu durumda kişi biraz daha kemik iltihabı tanısına yaklaşmış demektir. Bundan dolayı doktorlar kişinin acil şekilde idrar tahlili yapılmasına karar verir. Eğer idrar tahlili de sorunlu ve sıkıntılı sonuçlar meydana getirmiş kemik iltihabının son teşhisi için kemik biyopsisine karar verilebilir.
İdrar Testi
İdrar testi çoğu zaman için kişinin kan testi ile birlikte yapılır. Fakat bazı ekstrem durumlarda öncelikli olarak kan testi yapılıp akabinde kişinin idrar testi yapılması istenebilir. Böyle durumlarda idrar testinin sonuçları incelenir ve eğer istenmeyen bulgulara rastlanır kemik iltihabı teşhisi kuvvetlenmeye başlar. Doktorlar kemik iltihabından bu noktaya kadar şüphe etmeye devam ederlerse kemik biyopsisi yapmaya karar verirler. Kemik biyopsisi son nokta olarak kemik iltihabını net şekilde ortaya koyacaktır.
Kemik Biyopsisi
Kemik biyopsisi kemik iltihabına en net tanımı ve teşhisi koymak için kullanılan bir yöntemdir. Fakat diğer biyopsilerde ki gibi kullanılan aletler sıradan ve basit değildir. Kemik biyopsisi kemik içerisine tıbbi birkaç iğnenin girişi ve oradan parça alışı ile sonlanır. İşlem ameliyat statüsünde olduğu için lokal anestezi kullanılarak gerçekleştirilir. Hasta mutlaka birkaç gün boyunca yoğun ağrı kesiciler kullanmak zorunda kalır. Zorlu bir operasyon olmasına rağmen kişinin kemik iltihabı olup olmadığını en net şekilde öğrendiğimiz teşhis yöntemidir. Kemik biyopsisi yapılmadan hiç kimse için kemik iltihabı tedavisine başlanmaz ve başlanamaz. Bundan dolayı kemik biyopsisi oldukça önemlidir ve tüm hastanelerde uygulanabilecek kolay fakat zor bir operasyondur. Hastanın birkaç gün boyunca ağrı çekeceğini bilerek bu operasyonu kabul etmesi ve operasyon öncesi dosyaları imzalaması gerekir. Kemik biyopsisi sonucunda alınan parçada kemik iltihabına rastlanırsa artık kemik iltihabı tedavisi için doktor hastayı çağırarak bir yol haritası belirler. Hasta bundan sonra doktorun söylediklerine uymak ve tedaviye başlamak için karar verebilir. Hasta dilerse kemik biyopsisi sonrasında kemik iltihabı olduğunu öğrendiğinde farklı bir doktorla tedavisini sürdürmekte isteyebilir. Bu noktada hastaneden kemik biyopsisi sonuçlarını alarak tedavi için farklı bir hastaneye gidebilir.
Kemik İltihabı Risk Faktörleri
Kemik iltihabını tetikleyecek olan bazı belli başlı riskler vardır. Bunlardan bazılar oldukça kuvvetli etmenler olurken bazıları diğerleri gibi büyük riskler ortaya çıkarmaz. Sırasıyla sizler için bu risk faktörlerini inceliyoruz. Okuduğunuz her risk faktörüne dikkat ederek hayatınız içerisinde bulunup bulunmadığına dikkat etmenizi öneririz.
Genetik Yatkınlık
Kemik iltihabı çok farklı sebeplerle kişide gün yüzüne çıkabilecek bir rahatsızlık olmasına karşın bazı durumlarda genetik olarak karşımıza çıkabiliyor. Bilindiği üzere genetik olarak DNA yapısı nesiller boyunca anneden çocuğa geçiyor. Bu sırada bazı hastalıklar da çocuğa genler yoluyla geçiş yapabiliyor. Tıpkı bunun gibi belki de on nesil öncesinde kemik iltihabı hastalığını yaşayan bir dede sebebiyle yeni doğmuş olan bir bebekte kemik iltihabı görülebiliyor. Bunun sebebi kemik DNA’larında bulunan zayıflık olabiliyor. Eğer bebek doğduğunda kemik iltihabı olduğu anlaşılırsa müdahale için birkaç yaş beklenebilir. Bazı durumlarda ise doğumdan hemen sonra insanlarda kemik iltihabı olmayabiliyor. Fakat kemik DNA yapısında bozukluk olduğu için ileri yaşlarda kişinin kemik iltihabı hastalığı ile karşı karşıya gelmesi daha kolay olabilir. Yapılan incelemelerde kemik DNA’sının zayıf olduğuna rastlanırsa kişide genetik olarak kemik iltihabı yatkınlığı olduğu ve hastalığa bu yüzden yakalandığı kolaylıkla anlaşılabilir. Eğer geçmişlerinizde akrabalarınızdan bir tanesinde kemik iltihabı olduğunu ve bu sorunla yaşadığını biliyorsanız kemik iltihabı olup olmadığınızı veya genetik olarak yatkınlığının olup olmadığını öğrenmek için herhangi bir hastaneye başvuru yapabilirsiniz.
Kemik İltihabı Komplikasyonları
Kemik iltihabı için farklı komplikasyonlar karşınıza çıkabilir. Psikoloji dahi kemik iltihapları için komplikasyonlara sebep olabilecek bir etmendir. Kemik iltihabı tedavisi sonrasında hastanın neyler ile karşı karşıya geleceğini sizlere bu başlık altında anlatıyoruz.
Psikolojik Etkiler
Kişi operasyon sonrası çoğu zaman için uzuvlarını kısıtlı şekilde kullanacağı için bundan rahatsızlık duyar. Gün içerisinde istediği gibi hareket kabiliyeti olmadığı için üzgünlük yaşayan kişi zamanla psikolojisini bozabilir. Böyle durumlarda mutlaka kişinin psikolog desteği alması gerekmektedir. Psikolog desteği alan kişiler kolaylıkla bu durumun üstesinden gelerek kendilerini toplayabilirler. Eğer yakınlarınızdan bir tanesi kemik iltihabı rahatsızlığı geçirmiş ve tedavi olmuşsa ve bu yüzden hareket kabiliyeti belirli bir süreliğine kısıtlanmışsa, kendisi de bu yüzden psikolojik sorunlar yaşıyorsa mutlaka kendisine psikolojik destek almayı önermeli ve gerekirse ikna etmelisiniz. Aksi takdirde psikolojik olarak sorun yaşayan bu kişinin tedavi süresi iştahı kesileceği için daha çok uzayacaktır. Moral tedavi sürecinde hastanın en çok ihtiyacı olan şeylerden bir tanesidir.
Uzuvları Kısıtlı Kullanma
Ameliyat sonrasında kemik üzerinde bir işlem yapılacağı için kişinin uzuvlarını kullanma konusunda bazı sıkıntıları olacaktır. Örneğin el bileği üzerinde kemik iltihabı olan ve operasyon ile bu temizlenen kişilerde birkaç haftalık süreçlerde kolunu kullanamama gibi durumlar gözlemlenebilir. Aynı şekilde bu bacakta olsa dahi aynı etkiyi yaratacaktır. Hareket kabiliyetinin kısıtlanması kişilerde büyük üzüntülere yol açacak uzuvları kısıtlanır iken aynı zamanda psikolojik olarak etkiler de artacaktır.
Kemik İltihabı Nasıl Önlenir?
Kemik iltihabı ile karşı karşıya gelmemek ve bu durumdan mustarip olmamak için bazı önlemler elbette ki vardır. Bunlara dikkat edildiği zaman kişinin kemik iltihabı ile karşı karşıya gelmesi oldukça uzak ihtimaller arasında yer alır.
Enfeksiyonlardan Korunmak
Enfeksiyonlar kemik iltihaplarına sebebiyet veren en büyük etmenlerdir. Örneğin boğazlarda oluşacak olan bir enfeksiyon bile kişinin bakteriler tarafından kuşatılmasına, bu yüzden kemik iltihabı olmasına sebebiyet verebilir. Aynı şekilde düşme dolayısıyla bacakta kanama ve deri yüzeyinin yırtılması, bundan dolayı bacağın enfeksiyon kaparak iltihaplanması da kişinin kemik iltihabı ile karşı karşıya kalmasına sebep olabilir. Bu tarz durumlardan uzak durmak için mutlaka kişinin enfeksiyonlardan kendini koruması ve herhangi bir yaralanma durumunda kendisinin sargı yapmak yerine hastaneye gitmesi hayati önem taşır. Enfeksiyonlardan korunmak kemik iltihabı için en önemli etkenlerden bir tanesidir.
Hijyen Konusunda Duyarlı Olmak
Hijyen ve temizlik hem milletimizin dini inançlarında çok önemlidir hem de aynı şekilde tıbbi olarak çok önemli bir konudur. Hijyen hayatımızın her anında olması gereken bir olgu olmasının yanı sıra kemik iltihabı için ayrı bir önem taşır. Kir gibi olgular kişinin mikroplarla iç içe yaşamasına sebep verir. Mikroplar ise içlerinde yoğun şekilde bakteri taşırlar. Bakteriler ise kemik iltihabının ilk savaşçıları arasında yer alır. Bundan dolayı hijyene dikkat eden ve çok temiz olan insanlarda kemik iltihabı görünmüyor denilecek kadar azdır. Hijyen konusunda duyarlı olmak ve sürekli titiz davranmak bizleri kemik iltihabından yüksek derecede koruyacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Kemik iltihabı hakkında herkesin merak ettiği sorular mevcut. Sizler için sizlerin internet tabanlı olarak merak ettiği kemik iltihabı sorularını topladık. Kemik iltihabı üzerinde uzmanlaşmış olan doktorlar ile görüşerek kendilerinden kemik iltihabı hakkında en çok merak edilen sorulara yanıtlar aldık. İşte merak ettiğiniz soruların yanıtları şu şekilde.
Kemik iltihabı nasıl tedavi edilir?
Kemik iltihabı tedavisi için öncelikle kişinin hangi evrede olduğu çok önemlidir. Eğer kişi akut kemik iltihabı evresinde ise ilaçlı olarak iltihabı dağıtmak mümkündür. Bundan dolayı muayene sonrasında bu kişilere antibiyotikler verilebilir. Bu antibiyotikler bölge üzerinde oluşan iltihabı yok edeceği için kişi rahatlar ve kemik iltihabı ortadan kaybolur. Fakat kronik kemik iltihabı olarak nitelendirdiğimiz kemik iltihapları çoğu zaman için ne yazık ki ancak operasyonlar ile alınabilir. Kemik içerisine ince aletler ile girilerek kemiğin içerisine biriken bu iltihap alınır ve bölge temizlenir. Daha sonrasında hastaya antibiyotikler verilerek bu bölge üzerinde oluşan iltihabın tekrar kuvvetlenmesi engellenir. Birkaç hafta sonra ise hasta tamamen iyileşebilir. Fakat bu operasyonlar sırasında büyük ağrılar çekilebilir.
Kemik iltihabı tedavisi ile tamamen kurtulmak mümkün müdür?
Kemik iltihabı tedavisinde gerçekleştirilen operasyon sanıldığı kadar zorlu bir operasyon değildir. Bundan dolayı kemik iltihabından kurtulmak zor değildir. Kemik iltihabı ilaçlı şekilde bile tamamen yok edilebilir. Bundan dolayı kemik iltihabından korkmak doğru değildir. Kişiler kemik iltihabından kolaylık tamamen kurtulabilirler.
Sigara ve alkol kullanımı kemik iltihabına neden olur mu?
Sigara ve alkol kullanan insanlarda net olarak kemik iltihabı olur diye bir söylem gerçek değildir. Fakat sigara ve alkol kullanımı kemik iltihabının alt tabanını hazırlayan etmenlerden ikisidir. Bundan dolayı sigara ve alkol kullanımı kemik iltihabı açısından oldukça tehlikelidir. Kemik iltihabı teşhisi konulan kişilerin keskin bir şekilde alkol ve sigara tüketimini terk etmesi gerekmektedir. Aksi takdirde tedavi süresi uzayacak ve hastanın çektiği ağrılarda artış görülecektir.
Kemik iltihabı tedavisi ne kadar sürmektedir?
Kemik iltihabı tedavisi için muayene olmadan net bir sonuca varmak zordur. Kemik iltihabının bulunduğu evre burada çok önemlidir. Eğer akut kemik iltihabı seviyesinde ise hastaya ilaçlar verilerek birkaç hafta içerisinde bu hastalıktan kurtulması sağlanabilir. Fakat kronik kemik iltihabı rahatsızlığını yaşayan kişilere verilecek olan tedavi ve gerçekleştirilecek olan operasyonlar birkaç ay sürebilir. Bu zamanı net olarak ifade etmek zordur. Fakat birkaç ay içerisinde sonuç mutlaka alınacaktır.
Kemik iltihabının görülme sıklığı nedir?
Kemik iltihabı geçmiş yıllarda yoğun şekilde görülüyordu. Fakat son yıllarda yanlış bir şekilde de olsa antibiyotik kullanımının artması kemik iltihabı görülme sıklığını azaltma oldu. Kişiler kemik iltihabı olduğunu bilmese dahi ufak tefek rahatsızlıklar için içtikleri antibiyotikler sayesinde bu hastalık başlamadan tedavisini kendisi uygulamış oluyor. Bu yüzden kemik iltihabının son yıllarda görülme oranı oldukça düşük. Kaza ve yaralanmalar haricinde.
Çocuklarda hastalık erişkinlerdeki hastalıklardan farklı mıdır?
Çocuklarda ve erişkinlerde görülen kemik iltihabı birbirinden farklı şekilde gerçekleşmez. Sadece erişkinlerde nadir olsa da kronik kemik iltihabı durumu gözlenebilir. Genellikle çocuklar ebeveyn denetiminde olduğu için kemik iltihabı daha akut durumunda iken tedavisi kolaylıkla gerçekleştirilebilir.
Kemik iltihabı bulaşıcı mıdır?
Kemik iltihabı kesinlikle bulaşıcı bir hastalık değildir.
Kemik iltihabı hastalığı günlük hayatı nasıl etkiler?
Kemik iltihabı kişilerin günlük hayatını yalnızca hareket kabiliyeti olarak etkiler. Kemik dokusunda ağrılara sebep olacağı için kemik iltihabı yaşayan kişiler sokak hayatlarında çok çabuk yorulabilirler. Eğer ağır sanayi işlerinde uğraşan bir kemik iltihabı hastası var ise bu kişi işini yapamaz hale gelebilir.
Kemik iltihabı hastaların spor yapmasını engeller mi?
Kemik iltihabı hastaların spor yapmasını belli bir noktaya kadar engeller. Örneğin kişinin el bileğinde kemik iltihabı varsa bu durumda kişi eli ile ağırlık kaldırmamalıdır. Buna ek olarak kişi zaten çektiği ağrılar sebebiyle spor yapmak istemeyecek ve spora belli bir süre ara vermek zorunda kalacaktır.
Kemik iltihabı hastaları hamilelikte ve cinsellikte sorun yaşar mı?
Kemik iltihabı hamilelikte bebek için zararları olan bir hastalık değildir. Fakat anne adayının daha hassas hale gelmesi ve yüksek ateş gibi sorunlarla uğraşması bebek için zararlı olabilir. Bundan dolayı mutlaka hamile kişinin doktor kontrolünden geçmesi gerekir. Cinsellik noktasında ise kişiler ağrı yaşayacakları için böyle bir cinsel birleşme istemezler. Fakat tıbbi olarak cinsellik kemik iltihabı yaşayan kişiler için yasak değildir. Fakat kişiler kendi istekleri ile bu durumdan vazgeçecekler ve uzak olacaklardır. Eğer hayati organlarda el veya ayak gibi kemik iltihabı varsa doktordan izin alınarak cinsellik yaşanabilir.
Kemik iltihabı için hangi bölüme gidilir?
Kemik iltihabının ortaya çıkmasına sebep olan faktörler travmalardan sonra travma bölgesinden gelişebilecekleri gibi kan yoluyla da ortaya çıkabilirler. İltihabın ortaya çıkmasına sebep olan faktör hastalığı tedavi edecek bölümü de değiştirmektedir. Ancak hastaların sebebi bilmesi gibi bir durum söz konusu olmadığından dolayı belirtilerden hareketle ilk başvuru ortopedi ve travmatoloji bölümüne yapılmalıdır.
Kemik iltihabı neden olur?
Kemik iltihaplarının en temel sebebi bakteriler ve mantarlardır. Bakteri kaynaklı kemik iltihabı vakaları tüm vakaların yüzde doksanını oluşturur. Bakterilerin veya mantarların kemik iliğini etkileyecek şekilde nüfuz kazanmasında ise şu durumlar oldukça etkilidir: Oluşan kırık sonrasında yüzeydeki bakterilerin kemik iliğine temas etmesi. Dolaşım sistemi aracılığı ile başka bölgedeki bir bakterinin ya da mantarın kemik iliğine temas etmesi.
Kemik iltihabı tekrarlar mı?
Kemik iltihabının tedavi edilmesinden sonra iltihaplı yapıyı ortaya çıkaran bakterilere karşı direnç kazanılabilir. Ancak birden fazla bakteri ve mantar kemik iltihabını ortaya çıkardığı için tek bir bakteriye ya da mantara bağışıklık kazanılması etkisiz kalır. Eğer herhangi bir şekilde risk faktörleri ortadan kaldırılamaz ise kemik iltihabının tekrarlaması mümkündür.