Uçuk

Uçuk Hakkında

Uçuk herpes simpleks virüsünün neden olduğu hafif bir cilt hastalığıdır. Vücudun herhangi bir yerinde içi sıvı dolu kabartı ve yaraların oluşmasına yol açar. En sık etkilenen bölgeler ağız çevresi ve üreme organlarıdır.

Herpes virüsünün vücuttan tamamen atılmasını sağlayacak bir yol yoktur. Ve virüs bulaşan insanlar genellikle aralıklarla enfeksiyonun tekrarladığını söylerler. İnsanlar genellikle antiviral ilaçlar kullanarak bu kabarcıkları tedavi eder. Bunlar genellikle krem ve losyon şeklindeki ilaçlardır. Kabarcıkların daha çabuk sönmesini sağlar ve enfeksiyonun dokunarak dağıtılmasının önüne geçmeye yardımcı olur. Eczanelerden reçeteli veya reçetesiz alınan bu ilaçlar herpes salgınının süresini kısaltabilir.

Uçukların diğer insanlara bulaşmasını önlemek için özellikle yaralar açıkken, belirtilerin ortaya çıkması sırasında cilde cilt temasından sakının. Kişide genital herpes varsa enfeksiyon aktif olmasa da prezervatif kullanarak virüsü bulaştırma riskini azaltabilir. Dudak uçuğu olan kişiler, uçuk aktifken birini öpmekten kaçınmalı, çatal ve kaşıklarını başkaları ile paylaşmamalıdır. Her türlü doğrudan temastan kaçınmalıdır. Virüsü taşıyan çoğu insan belirti göstermez, yani herhangi bir belirti yaşamazlar. Diğerleri yaraları veya lezyonları fark eder. Bu yaralar sıvıyla dolu kabarcıklar şeklindedir. Birkaç gün boyunca yaralar büyür, sızar ve iyileşmeden önce bir kabuk oluşturur. Hastalar ayrıca, yaralar ortaya çıkmadan birkaç gün önce karıncalanma, kaşıntı veya yanma hissi yaşayabilir. Bazı insanlar ateş, kas ağrıları gibi belirtiler yaşayabilir.

Virüsü alan bir kişi, genellikle 2 ila 20 gün sonra ilk yaralarını çıkarır. Yaralar bir hafta veya 10 gün kadar sürebilir. Bir salgında tek bir yara veya bir dizi yara birden oluşabilir. Genellikle ağız çevresindeki deriyi, cinsel organları veya rektumu etkiler. Kabarcıklar iyileşmesi bazen 2- 4 hafta sürebilir. Semptomlar genellikle zaman zaman tekrar ortaya çıkar, ancak ilk seferki kadar şiddetli olma eğilimi yoktur.

Uçuk Nedir?

Uçuk virüsü bulaşöası ciltte küçük yaralara neden olan ılımlı bir sorundur. İnsanlar herpes simpleks virüsüne maruz kaldıktan sonra uçuk geliştirir. Bu virüsün iki türü vardır. Herpes simpleks 1, genellikle ağzı etkileyen oral uçuktur. Herpes simpleks 2 genellikle cinsel organları etkiler. Aslında hem HSV-1 hem de HSV-2 yüzde veya cinsel organlarda ortaya çıkabilir. İnsanlar her iki virüs türünü de genital sıvılar ve tükürük gibi bedensel sıvılardan bulaştırabilirler. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 50 yaşın altındaki kişilerin yüzde 67'si HSV-1 virüsüne sahipken, 15 ila 49 yaşındakilerin yüzde 11'i HSV-2 enfeksiyonuna sahip.

İki tür uçuk da vücudun çok çeşitli yerlerini etkileyebilir. Kişi virüse yakalandıktan sonra, semptomlar hayatlarının geri kalanında zaman zaman ortaya çıkabilir. Yaralar rahatsız edici ve hatta acı verici olsa da, sağlıklı yetişkinler için genellikle tehlikeli değildir.

Dudak Uçuğu

Oral uçuklarda kabarcıkların çoğu dudaklarda, dudak çevresinde veya ağızda görülür. Yüzün başka bir yerinde, özellikle çenenin çevresinde ve burnun altında veya dilde de oluşabilir. İlk başta yaralar, irin dolu kabarcıklara dönüşmeden önce küçük tümseklere veya sivilcelere benzer. Bunlar kırmızı, sarı veya beyaz olabilir. Patladıklarında, kabarcık sarı bir kabuk geliştirip iyileşmeden önce berrak veya sarı renkli bir sıvı akıtır. Ağız uçuğu olan kişiler, bir salgın sırasında boyunda şişmiş lenf bezleri ile karşılaşabilir.

Kadın Genital Bölge Uçuğu

Cinsel organları uçuklu kadınlar, dış dudaklarda (labia) ve cinsel organların dış kısmı olan vulvada veya vajinanın içinde yaralar geliştirebilir. Vajina içinde gelişen yaraları görmek zor olabilir. Genital yaraların görünümü büyüklüğü ve sayısına göre değişir, ancak oral uçuklarda olduğu gibi, sıvıyla dolu sivilce veya kabarcıklar gibi görünürler. İyileşirken patlayacak ve sarımsı bir kabuk geliştireceklerdir.

Kadınların genital uçukları aktifken idrar yapma problemleri erkeklerden daha fazladır. İdrar bölgeden geçerken yanma hissi yaşayabilirler. Ayrıca kadınlar kasıklarında şişmiş lenf düğümleri olduğunu fark edebilirler.

Erkek Genital Bölge Uçuğu

Genital uçuklu erkekler penisin üstünde ve çevresinde kabarcıklar, yaralar gelişebilir. Küçük kırmızı veya beyaz kabarcıklar, kırmızı, beyaz veya sarı olabilen daha büyük, sıvı dolu yaralara dönüşür. Diğer grip benzeri belirtilerle birlikte erkekler de kasıklarında şişmiş lenf bezleri fark edebilir.

Rektum Uçuğu

Tip 1 ve Tip 2 herpes virüsünden herhangi biri rektum uçuğuna neden olabilir. Bu durum kadında da erkekte de görülebilir. Uçuklar rektum ve çevresinde meydana gelir. Hasta anüste ya da çevresinde açık, kırmızı yaralar görebilir. Aynı şekilde hasta kasıkta şişmiş lenf bezleri de geliştirebilir.

Parmak Uçuğu

Uçuk kabarcıkları parmaklarda da gelişebilir. Buna herpetik beyazlık denir ve en çok parmaklarını emen çocuklarda görülür. Uçuk tırnağın etrafında bir veya daha fazla yara oluşmasına neden olabilir. Hasta bölgede kabarcıklar gelişmeden önce ağrı veya karıncalanma hissi yaşanabilir. Çoklu yaralar ortaya çıkarsa, bir hafta içinde birleşip petek benzeri büyük bir kabarcık haline gelme eğilimindedirler. Ayrıca tırnak yatağına da yayılabilirler.

Göz Uçuğu

Herpes keratiti, gözdeki herpes enfeksiyonuna karşılık gelir. Bir veya iki gözü de etkileyebilir. Göz ağrısı, ışığa duyarlılık, göz sulanması gibi şikayetlere yol açar. Herpes keratitinden şüphelenen herkes bir doktora görünmelidir. Tedavi edilmezse enfeksiyon gözü yaralayabilir, bulanık görmeye, hatta kalıcı görme kaybına neden olabilir.

Uçuk Nedenleri

Uçuk, enfekte olmuş bir kişinin cildinin yüzeyinde bulunduğunda nemli cilde transfer olabilir. Bu nedenle genellikle ağzı, anüsü ve genital bölgeleri etkiler. Virüs ayrıca diğer cilt bölgelerine ve ayrıca gözlere yayılabilir. Uçuk taşıyan bir kişi tarafından dokunulan bir nesneye, çalışma yüzeyine, lavaboya veya havluya dokunarak başka biri uçuk kapmaz. Enfeksiyon aşağıdaki şekillerde bulaşabilir:

• Dudak uçuğu olan birini öpmek, kullandığı bardak, kaşık gibi araçları kullanmak
• Virüs enfeksiyonu olan biriyle cinsel ilişki yaşamak
• Kabarcıkların olduğu bölgeye temas etmek

Her iki HSV tipi de, virüsle doğrudan temasın bir sonucu olarak gelişir. Virüs kabarcığın ortaya çıkmasından hemen önce, görünür olduğunda ve kabarcığın tamamen iyileşmesine kadarki sürede başkasına bulaşması muhtemeldir. Herpes virüsü bir kabarcık veya başka bir belirti yokken de başka bir kişiye bulaşabilir fakat bu daha nadir görülen bir durumdur.

Genital uçuğu olan bir annenin bölgede kabarcıkları varsa doğum yaparken enfeksiyonun bebeğe geçmesi mümkündür. HSV-1 en sık yaralar, tükürük veya ağız çevresi ile olabilen temas yoluyla yayılır. Bulaşma dudak balsamı, diş fırçası veya HSV ile temas eden herhangi bir ürünün paylaşılmasından da kaynaklanabilir.

İnsanların aktif bir uçuğu olan biriyle temasa geçtiklerinde HSV-1 ile enfekte olma riskleri yüksektir. Bazı durumlarda, insanların cinsel ilişki sırasında HSV-1'i bulaştırması da mümkündür.

Herpes Simpleks Tip 1 Virüsü

Herpes simpleks virüs tip 1 (HSV-1), bu tip virüslerin en yaygın şeklidir. Dünya çapındaki sürekli varlığı nedeniyle, tıp topluluğu HSV-1'i endemik bir hastalık olarak görmektedir. Herpes tip 1, tipik olarak dudak uçuklarına yol açar, çünkü HSV-1 vakalarının büyük çoğunluğu ağız ve çevresini etkiler. Bununla birlikte, HSV-1'in genital organlar gibi vücudun diğer alanlarını etkilemesi mümkündür. HSV-1 sıklıkla çocukluk döneminde gelişir ve yaşam boyu süren bir durumdur. Tükürük ile de bulaşabilir.

Herpes Simpleks Tip 2 Virüsü

Herpes simpleks virüs tip 2 (HSV-2) cinsel temas yoluyla yayılır ve genellikle cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon türüdür. Fakat bunun istisnaları da vardır ve virüsü kapan kişi uzun yıllar herhangi bir belirti olmadan yaşayabilir. HSV-2 tipik olarak genital herpese yol açar, bu semptomların genellikle genital ve anal bölgelerde ortaya çıktığı anlamına gelir. Aynı zamanda ömür boyu süren bir durumdur ve belirtiler sadece alevlenmeler sırasında ortaya çıkar.

Uçuk Belirtileri

Çoğu insan enfeksiyondan sonra aylar veya yıllar boyunca semptomlar yaşamaz. İlk dönemde semptomları olanlar genellikle maruziyetten yaklaşık 4 gün sonra (ortalama aralık 2-12 gündür) fark ederler. Herpes taşıyan birçok insan tekrarlayan uçuklara sahiptir. Bir kişi ilk kez enfekte olduğunda nüksler daha sık gerçekleşir. Ancak zamanla nüks süreleri uzar ve her olay daha az şiddetli hale gelir.

Birincil Enfeksiyon Belirtileri

Birincil enfeksiyon kişi ilk enfekte olduğunda ortaya çıkan uçuk için kullanılan bir terimdir. Belirtiler oldukça şiddetli olabilir. Uçuk ağız çevresindeyse:

• Ağız çevresinde kabarcıklar
• Karıncalanma
• Boyunda lenf bezi şişmesi
• Yüksek ateş, kırgınlık
• Uçuk genital bölgedeyse birincil enfeksiyon belirtileri şu şekilde gelişebilir:
• Dış cinsel organlarda, vajinada veya servikste kabarcıklar ve yaralar
• Vajinal akıntı, ağrı ve kaşıntı
• Kasıklarda şişmiş lenf bezleri
• idrar yaparken ağrı
• Yüksek Ateş, kırgınlık

Tekrarlayan Enfeksiyon Belirtileri

Tekrarlayan bir enfeksiyonda ortaya çıkan belirtiler daha az şiddetli olma eğilimindedir ve birincil enfeksiyon aşamasında olduğu kadar uzun sürmez. Tipik olarak semptomlar 10 günden fazla sürmez ve şunları içerir:

• Ağız çevresinde yaralar
• Kırmızı kabarcıklar
• Kabarcıklar çıkmadan önce yanma veya karıncalanma
• Kadınların serviksinde, erkeklerin penisinde kabarcıklar ve yaralar
• Zaman geçtikte tekrarlamalar daha seyrek gerçekleşir ve daha az şiddetli olur.

Uçuk Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Bir aktif uçuk sırasında semptomların fiziksel bir incelemesini yaparak doktorların herpesi teşhis etmeleri genellikle mümkündür. Yaraların, HSV enfeksiyonunun bir işareti olarak tanımlanması kolaydır.

Bir doktor ayrıca uçuk belirtileri hakkında sorular soracaktır. Herpes tip 2'den şüpheleniyorlarsa, hastanın cinsel sağlık geçmişini sorabilirler. Ayrıca bir boğazdan örnek almaları da mümkündür. Alternatif olarak, bireyin semptomları yoksa, doktor enfeksiyonu tespit etmek için bir kan testi kullanabilir.

Fizik Muayene

Uçuk virüsü aktifse genellikle fiziksel muayene ile teşhis edilir. Doktor muayene sırasında vücudunuzda ağrı olup olmadığını kontrol edebilir ve hissedilen belirtileri sorabilir. Doktor ayrıca HSV testi yapılmasını da isteyebilir. Bu bir uçuk kültürü incelemesi olarak bilinir. Genital organlarınızda ağrılarınız varsa tanıyı doğrular. Bu test sırasında doktorunuz boğazdan balgam sıvısı örneği alarak test için laboratuvara gönderebilir. Herpes tip 1 ve tip 2 antikorlarına yönelik kan testleri de bu enfeksiyonların teşhisinde kullanılabilir. Bu, özellikle aktif kabartı bulunmadığında yararlıdır.

 

Uçuk Risk Faktörleri

Risk faktörleri hastalığa doğrudan neden olmaz fakat bu faktörlerden etkilenen kişilerde hastalık daha sık görülür. Uçuk enfeksiyonlarına yakalanma, bulaşma riskini artıran faktörler olduğu gibi bu enfeksiyonları daha şiddetli geçirme riskini artıran faktörler de vardır.

Bulaşma Riskini Artıran Faktörler

Herpes özellikle yaygın bir virüstür ve belirli aktivitelere bulaşma riski çok yüksektir. Bu riski artıran durumlar şöyle sıralanabilir:

• Korunmasız Cinsel İlişki: HSV-2 en çok bir kişiden diğerine cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Tip 1 ise her ne kadar yaygın olmasa da, cinsel aktivite yoluyla da başka birine geçebilir. Birden fazla cinsel eşe sahip olmak ve korunmasız cinsel ilişkiler riski artırır.
• Öpüşme: Öpüşme veya diğer ağızla temaslar, HSV-1'in yaygın bulaşma yollarından biridir.
• Kişisel Eşyaların Paylaşılması: HSV-1 virüsü kaplar, diş fırçaları ve hatta yakın zamanda virüsle temas eden havlular gibi eşyalar paylaşılarak bulaşabilir. Başka birinin rujunu, dudak parlatıcısını veya dudak balsamını kullanmak, virüsün kolayca yapışmasını sağladığından özellikle risklidir.
• Ten Tene Uzun Süre Temas: HSV-1'in neden olduğu bir enfeksiyon türü olan herpes gladiatorum yüz, baş ve boyundaki şiddetli yaralarla karakterizedir. Bu tip herpes enfeksiyonu en sık güreşçiler arasında görülür.

Şiddetli Geçirme Riskini Artıran Faktörler

Zaten tip 1 ve tip 2 herpes virüsü kaptıysanız daha şiddetli veya daha uzun süren HSV enfeksiyonuna yakalanmanıza neden olabilecek bir dizi sağlık faktörü vardır. Bununla birlikte, bu risk faktörleri uçuk bulaşma riskini arttırmaz.

• Zayıf Bağışıklık: Eğer bağışıklık sisteminiz herhangi bir sebepten dolayı eksikse, daha ciddi veya kalıcı bir uçuk enfeksiyonu geçirme veya enfeksiyonunuzun sıklıkla tekrar aktive olma riski daha yüksektir. Bağışıklık sistemi, otoimmün bir durum ve bir bağışıklık sistemi açığı olan HIV, IgA hastalığı, kemik iliği kanseri, kemoterapi tedavisi veya organ nakli gibi çeşitli nedenlerle zayıflayabilir.
• Bağışıklık Baskılayan İlaçlar: Steroid içeren veya kemoterapi ilaçları gibi bağışıklık baskılayan bir ilaç kullanıyorsanız, daha şiddetli bir HSV-1 veya HSV-2 enfeksiyonu yaşanması mümkündür. İlacı almayı bıraktığınızda ve bağışıklık sistemi işleviniz normale döndüğünde durum böyle olmaz.
• HIV: HIV virüsü özellikle virüslere karşı bağışıklığın azalmasına neden olur. Bu durum yaşanıyorsa herpes virüs enfeksiyonları daha şiddetli yaşanabilir.
• IgA eksikliği: IgA eksikliği en sık uçuk ile ilişkili bir bağışıklık yetmezliğidir. IgA, ağız ve vajina gibi bölgeleri bir mukus tarafından koruyan mukoza zarlarını enfeksiyonlarına karşı koruyan bir bağışıklık proteinidir.

Uçuk Komplikasyonları

Uçuk genellikle çok şiddetli yaşanmaz ve büyük sorunlara yol açmaz. Bağışıklık sistemi zayıfsa daha uzun süre ve daha ciddi şekilde yaşanabilir. Bu durumda bazı uzun süreli sorunlara da yol açabilir. Nadir olsa da uçukların yol açabileceği komplikasyonları aşağıda sıraladık.

Dudak Uçuğu Komplikasyonları

Dudak uçuğu bazı ağır hastalıklar yaşanıyorsa bunu daha kötü hale getirebilir. Gelişmiş HIV enfeksiyonu olanlar gibi bağışıklık sistemi baskılanmış insanlarda, uçuk daha şiddetli semptomlara ve daha sık tekrarlara sahip olabilir. Nadiren HSV-1 enfeksiyonu, ensefalit veya keratit (göz enfeksiyonu) gibi daha ciddi komplikasyonlara da yol açabilir. Bu ciddi bir enfeksiyondur.

Yeni doğan bebeklerde uçuk doğum sırasında genital kanalda uçuğa maruz kaldığında oluşabilir. Bu, dünya genelinde her 100.000 doğumdan yaklaşık 10'unda meydana gelen nadir bir durumdur, ancak kalıcı nörolojik sakatlığa veya ölüme neden olabilir. Yeni doğan bebekte uçuk riski, bir anne hamileliğin ilk döneminde uçuk enfeksiyonu edindiğinde en fazladır. Gebe kalmadan önce genital uçukları olan kadınların uçukları bebeklerine geçirme riski çok düşüktür. Ağızda çıkan uçukların tekrarlayan semptomları rahatsız edici olabilir ve bazı sosyal damgalanmalara ve psikolojik sıkıntılara neden olabilir.

Genital Uçuk Komplikasyonları

Genital uçuk ve HIV'in birbirini etkilediği görülmüştür. Herpes tip 2 virüsü enfeksiyonu, yeni bir HIV enfeksiyonu geçirme riskini yaklaşık üç kat artırır. Ayrıca hem HIV hem de uçuk enfeksiyonu olan kişilerin HIV'i başkalarına yayması daha olasıdır. Tip 2 virüsü, HIV bulaşmış kişilerin % 60-90'ında meydana gelir ve HIV ile yaşayan insanlarda en sık görülen enfeksiyonlar arasındadır.

HIV ile yaşayan insanlarda ve diğer bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde HSV-2 ile enfeksiyon genellikle daha şiddetli bir görünüme ve daha sık tekrarlara sahiptir. İlerlemiş HIV hastalığında HSV-2, meningoensefalit, özofajit, hepatit, pnömoni, retina nekrozu veya yayılmış enfeksiyon gibi daha ciddi, ancak nadir görülen komplikasyonlara neden olabilir.

Yeni doğan bebeklerde herpes tip 2 bulaşması doğum sırasında genital kanalda HSV'ye maruz kaldığında oluşabilir. Bu, dünya genelinde her 100.000 doğumdan yaklaşık 10'unda meydana gelen nadir bir durumdur. Fakat kalıcı nörolojik sakatlığa veya ölüme neden olabilir. Yeni doğan bebeklerde herpes tip 2 riski, bir anne hamileliğin ilk döneminde HSV enfeksiyonu edindiğinde en yüksektir. Gebe kalmadan önce genital uçukları olan kadınların HSV'yi bebeklerine geçirme riski çok düşüktür.

Genital herpesin tekrarlayan belirtileri ağrılı olabilir ve enfeksiyon sosyal leke ve psikolojik sıkıntıya neden olabilir. Bu faktörlerin yaşam kalitesi ve cinsel ilişkiler üzerinde önemli bir etkisi olabilir. Ancak, zamanla, uçuk olan çoğu kişi enfeksiyonla yaşamaya adapte olur.

Uçuk Nasıl Önlenir?

Uçuk bulaşmasını önlemek için en iyi yöntem uçuk olan bölge ile temastan kaçınmaktır. Uçuktan korunmak için şu önlemler alınabilir:

• Uçuk olan bölgeye dokunmayın.
• Doğrudan temasın yanında ikincil temaslar da uçuğu bulaştırır. Bunları önlemek için de kişisel eşyaları paylaşmamak faydalı olur.
• Genital uçuktan korunmak için cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanın.
• Genital uçuktan korunmak için çok eşli ve güvensiz ilişkilerden uzak durun
• Ellerinizi iyice yıkayın ve yaralarla teması azaltmak için pamuklu çubuklarla ilaç uygulayın.

Başkalarına uçuk virüsü bulaştırmamak için, aktif virüsü olan kişilerin şunlara dikkat etmesi gerekir:

• Ağzın etrafında veya uçuğu çıkardığınız bölgede soğuk bir ağrı olduğunda çevrenizdekileri öpmeyin.
• Kişisel eşyalarınızı çevrenizdekilerle paylaşmayın. Virüsü bardak, havlu, çatal kaşık, giysi, makyaj veya dudak kremi gibi eşyalarla bulaştırabilirsiniz.
• Semptomlar varken cinsel ilişkiye girmeyin (genital, anal veya herhangi bir temastan uzak durun)
• Hamile ve enfekte kadınlar, virüsün doğmamış bebeklerine bulaşmasını önlemek için ilaç almak durumunda kalabilirler.
• Bazı insanlar stresin, yorgun olmanın, bir hastalığın, cildi kaşımanın ya da güneşlenmenin semptomların tekrarlanmasına neden olduğunu fark eder. Bu tetikleyicileri tanımlamak ve bunlardan kaçınmak, tekrarlama sayısını azaltmaya yardımcı olabilir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek virüsün bulaşmasını engellemez fakat bulaştıktan sonra aktif uçuğun çabuk iyileşmesine ve hafif atlatılmasına yardımcı olur. Bu yüzden probiyotik tüketimi, E vitamini açısından zengin beslenmek, yüksek C vitamini içeren gıdalar tercih etmek, yeterli düzeyde çinko almak önemlidir.

Sık Sorulan Sorular

Uçuk Tedavisi Nasıl Yapılır?

Uçuk kabarcıklarının daha çabuk ve hafif geçmesini sağlayan ilaçlar vardır. Bunlar virüslerin çoğalmasını engeller. Fakat bu virüs hiçbir zaman vücuttan tamamen çıkmaz ve sinir uçlarında bulunmaya devam eder. Tedaviler kabarcıkları semptomları iyileştirir. Zamanla virüs daha seyrek aralıklarla aktif olmaya başlar. Uçuk tedavisi için en yaygın kullanılan yöntem antiviral krem kullanmaktır. Reçetesiz olarak satılan uçuk kremleri eczaneden alınabilir. Tekrarlayan salgınlar genellikle hafiftir, tedavi genellikle gerekli değildir. Bu tip uygulamaların yanında bazı evde uygulanabilecek yöntemler de yardımcı olur. Hafif tuzlu banyolar, herpes semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ağrı hissediliyorsa ağrı kesici alınabilir. Etkilenen alanın etrafını saracak sıkı kıyafetlerden kaçınmak faydalı olur. İdrar ağrılı ise, idrar yoluna biraz krem ​​veya losyon sürülebilir. Buz uygulanacaksa doğrudan uygulamayın, daima önce bir beze ya da havluya sarın. Doktorlar, bir yılda altıdan fazla nüksetme yaşanması durumunda baskılayıcı tedavi uygular. Bazı durumlarda, hastaya günlük antiviral tedavi süresiz olarak almasını önerir. Buradaki amaç daha fazla tekrar etmesini önlemektir.

Uçuğun Sürekli Tekrar Etmesinin Nedeni Nedir?

HSV ile enfekte olmuş insanlar, hayatlarının geri kalanında vücutlarında bu virüsü bulundururlar. Belirti göstermese bile, virüs enfekte kişinin sinir hücrelerinde yaşamaya devam edecektir. Bazı insanlar düzenli olarak uçuğun aktifleşmesinden şikâyetçidir. Diğerleri enfekte olduktan sonra yalnızca bir aktifleşme yaşar ve virüs uykuda kalabilir. Bir virüs uykuda olsa bile, bazı uyarıcılar bir aktifleşmeyi tetikleyebilir. Bunlar şunları içerir:

• Stres
• Adet dönemleri
• Ateş veya hastalık
• Güneşe maruz kalma veya güneş yanığı

Vücudun antikor oluşturmaya başlamasından dolayı salgınların zamanla daha az yoğun olabileceğine inanılıyor. Genel olarak sağlıklı bir kişiye virüs bulaşmışsa, genellikle komplikasyon oluşmaz.

Uçuk Daha Çok Kimlerde Görülür?

Yaşına bakmaksızın herkese uçuk bulaşabilir. Riskiniz neredeyse tamamen enfeksiyona maruz kalmaya bağlıdır. Cinsel yolla bulaşan uçuk vakalarında, insanlar prezervatif veya diğer bariyer yöntemlerle korunmadıklarında daha fazla risk altındadırlar. Uçuk virüsü ile temas eden herkese virüs bulaşabilir. Zayıf bağışıklık sistemine sahip olmak durumun şiddetini artırır.

Uçuk Ne Kadar Yaygın Bir Sorundur?

2012 yılında 50 yaşın altındaki 3.7 milyar insanın veya nüfusun % 67'sinin HSV-1 enfeksiyonu geçirdiği tahmin ediliyor. Tahmini enfeksiyon yaygınlığı Afrika'da en yüksektir ve % 87 civarındadır. 15-49 yaşları arasındaki 140 milyon insanın dünya genelinde genital HSV-1 enfeksiyonu olduğu tahmin ediliyor. Ancak durumun yaygınlığı bölgeden bölgeye göre büyük ölçüde değişir.

HSV-2'nin neden olduğu genital herpes, küresel bir sorundur ve dünya çapında 417 milyon insanın enfeksiyonla yaşadığı tahmin edilmektedir. HSV-2 enfeksiyonunun yaygınlığının Afrika'da en yüksek olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca, yeni enfekte insan sayısının en fazla olduğu alan gençler olmasına rağmen, yaşla birlikte arttığı da söylenebilir.

Erkeklerden daha fazla sayıda kadın HSV-2 ile enfekte olmuş durumdadır. 2012 yılında 267 milyon kadının ve 150 milyon erkeğin enfeksiyonla yaşadığı tahmin edilmektedir. Bunun nedeni, HSV'nin erkeklerden kadınlara cinsel yolla bulaşmasının daha mümkün olmasıdır.

Uçuk Nasıl Bulaşır?

Uçuk temel olarak temas yoluyla bulaşır. Herpes tip 1 virüsü dudağa temas yoluyla başka bir dudağa geçebilir. Yara yüzeylerindeki, tükürükte ve ağız etrafındaki yüzeylerde bulunan uçuk virüsü bu alanlarla temas edilmesi yoluyla bulaşır. Bununla birlikte herpes tip 1 oral-genital temas yoluyla genital bölgeye bulaşabilir.

HSV-1 normal görünen ağız ve cilt yüzeylerinden ve semptom olmadığı zaman dahi bulaşabilir. Bununla birlikte, en büyük aktarma riski aktif yaralar olduğu zamandır. Zaten HSV-1 uçuğu enfeksiyonu geçirmiş olan bireylerin daha sonra genital bölgede HSV-1 ile enfekte olma olasılığı düşüktür. Nadir durumlarda, HSV-1 enfeksiyonu, doğum sırasında genital HSV-1 enfeksiyonu olan bir anneden bebeğine bulaşabilir. Herpes tip 2, cinsel ilişki sırasında, virüs bulaşmış birinin genital yüzeyleri, cildi, yaraları veya sıvıları ile temas yoluyla bulaşır. HSV-2 normal görünen ve kabarcıkların olmadığı zamanlarda da genital veya anal alandaki deriden bulaşabilir. Nadir durumlarda, doğum sırasında HSV-2 enfeksiyonu anneden bebeğine geçebilir.

Genital Uçuk Her Zaman Belirti Verir mi?

Genital uçuk, farklı insanları farklı şekillerde etkiler. Bazı kişilerde lezyon veya ülser vardır, ancak diğerlerinde hiçbir belirti yoktur. Genital uçuktan etkilenen kişilerin sadece küçük bir kısmı enfeksiyonu fark eder. Genital herpes enfeksiyonu olan kişilerin çoğunda bazı semptomlar vardır ancak nedeni herpes olarak düşünmezler. Ve diğerlerinde ise tamamen belirtisiz bir enfeksiyon vardır.

Genital Uçuk Kansere Neden Olur mu?

Genital uçuk rahim ağzı kanseri ile ilişkili değildir. Rahim ağzı kanseri başka bir virüsle, insan papilloma virüsü (HPV) ile bağlantılıdır. Bu virüs siğillere neden olur ve ayrıca cinsel yolla bulaşır. Kadınlar erken rahim ağzı kanserini saptamak için düzenli rahim ağzı tarama testleri yaptırmalıdır. Bazı HPV tiplerine karşı bir aşı mevcuttur.

Uçuk İyileşme Sonrası İz Bırakır mı?

Uçuklar çoğu zaman iz bırakmaz. Fakat sürekli aynı yerde uçuk çıkması bazı değişikliklere neden olabilir. Örneğin dudağın belli bir köşesinde tekrar eden uçuk zamanla dudağın o bölgesindeki renkli kısmı azaltabilir. Uçuk aktifken bölgeyi kaşımak enfeksiyonu bölgeye yayabilir ve durumu şiddetlendirebilir. Bu durumda iz oluşabilir.