Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca kullanılan çerezler bakımından daha fazla bilgi için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.

Unutkanlık

Unutkanlık Hakkında
Unutkanlık Nedenleri
Unutkanlık Belirtileri
Unutkanlık Tanı Ve Teşhis Yöntemleri
Unutkanlık Risk Faktörleri
Unutkanlık Komplikasyonları
Unutkanlık Nasıl Önlenir?
Sık Sorulan Sorular

Unutkanlık, insanların günlük yaşantısını olumsuz yönde aşağıya çeken bir problemdir. Günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan unutkanlık, genellikle yaşlılarda görülür ancak günümüzde unutkanlık yaşı 30 lara kadar inmiştir. Unutkanlığın altında çok fazla telefon kullanmak, aşırı stres, yorgunluk, uyku düzeninin bozulması gibi nedenler yatabilir. Ancak unutkanlık sorunu bazı hastalıkların da habercisi olabilir. Her insan hayatında mutlaka unutkanlık sorununu yaşamıştır ancak kısa süreli olan unutkanlıklar önemsenmez ve normal kabul edilir.

İnceleyen ve Onaylayan : Prof. Dr. Ufuk Utku

Unutkanlık Hakkında

Unutkanlık psikolojik bir sorundur ancak altında yatan neden bir hastalık da olabilir. Günlük hayatınızda birden fazla şeyi sık sık unutuyorsanız, bu sorunu mutlaka önemsemelisiniz. Yalnızca yoğun stres altında, üzüldüğünüz durumlarda unutkanlık sorunu yaşıyorsanız, bu durum normal kabul edilir ve korkmaya gerek yoktur. Unutkanlık sorununun tedavisi yapılabilir ama tedavinin mutlaka altında yatan nedene göre yapılması gerekir. Fiziksel aktiviteler ve beyin güçlendirici egzersizler ile unutkanlık sorunun büyük ölçüde aşıldığı kanıtlanmıştır.

Unutkanlık Hastalığı Nedir? Nasıl Oluşur?

Unutkanlık, sosyal yaşamı ve iş hayatını olumsuz etkileyen bir yakınma ya da bir belirti olarak ifade edilebilir. Yoğun stres altında çalışmak, çok fazla cep telefonu kullanmak, ağır diyetler, uykusuzluk problemleri gibi etkenler, unutkanlığa neden olabilir. Bu tür unutmalar fizyolojik olarak kabul edilir. Sık sık yaşanan unutmalar ise günlük hayatı olumsuz etkilediğinde hatta iş yapamaz duruma getirdiğinde altında başka bir hastalığın yattığını düşünmeniz gerekir. Bu tür unutmalar beyindeki bilgi işleme fonksiyonunu olumsuz etkiler ve hafıza kaybına neden olur. Beyin, kullanılan bazı ilaçların yan etkisi olarak ya da bazı genetik hastalıklar gibi nedenler ile dışarıdan gelen verileri hatırlayamaz.

Unutkanlık başka bir ifade ile hafızada depolanan bilgi ve anıların geri çağırılmada zorluk yaşanması olarak da tanımlanabilir. Beyinde bulunan hücreler sayesinde bellek, işlevini yapar. Yaşlandıkça bu hücreler zayıflar ve etkisini yitirir. Bu da hafızanın eskisi gibi güçlü olmasını engelleyen en önemli unsurdur. Bilgiler ve anılar ne kadar fazla kullanılırsa, hatırlanması da o kadar kolay olur. Zamanla hatırlanamayan bilgiler ve anılar, hafızadan silinir.

Unutkanlık Hangi Hastalıkların Belirtisidir?

Unutkanlığın en önemli nedenlerinden biri depresyon olabilir. Unutkanlık aynı zamanda Alzheimer hastalığının da habercisi olabilir. Bunların dışında unutkanlığın altında yatan hastalıklardan damar tıkanmaları, beyin travmaları, beyin tümörü, tiroit bozuklukları, B12 vitaminin eksikliği, folik asit gibi önemli vitaminlerin eksikliği, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalığı, genetik sistemin yıkımına yol açan bazı hastalıklar, kalp hastalığı ve Parkinson hastalığı olarak bahsedilebilir.

Unutkanlık Yaşlılık Belirtisi mi?

Unutkanlık, yaşlılık belirtisi olarak bilinir. Yaşlanmayla birlikte yalnızca cilt kırışmaz, organlarda da bozulmalar görülür. Bozulan organlardan biri de beyindir. Yaş ilerledikçe beyin aktivitelerinde azalma görülebilir. Bu da unutkanlık yaşanmasına neden olur. Genellikle 60 yaşın üzerindeki kişilerde unutkanlık başlar. Bu unutkanlık normal kabul edilir. Günümüze bakıldığında ise unutkanlığın 30’lu yaşlara kadar indiği gözlemlenmiştir. Bu nedenle unutkanlık, artık yaşlılık belirtisi olmak yerine başka bir hastalığın belirtisi olarak karşımıza çıkar.

Unutkanlık Nedenleri

Unutkanlık, pek çok nedene bağlı olarak gelişebilir. Düzensiz yaşam başta olmak üzere düzensiz beslenme, geçirilen bazı ameliyatların beyni etkilemesi, kullanılan ilaçların yan etkisi, beyin travmaları gibi nedenlerle unutkanlık görülebilir.

Depresyon

Unutkanlık hastalığının en başta gelen nedenleri arasında depresyon yer alır. Depresyon yalancı bunamaya neden olur. İnsanların günlük hayatta yaşadıkları unutkanlıklar, genellikle zorlandıkları bir durum nedeniyle ortaya çıkar. Depresyon nedeniyle gelen unutkanlık, yoğun baskı altında kendini gösterir. Depresyona bağlı olarak kişinin pek çok fonksiyonunda bozukluk görülür. Bu bozukluklar beyinde de yaşanır ve unutkanlığa neden olur. Depresyonla gelen unutkanlık ile birlikte iştah kaçması ya da fazla iştah, dikkat dağınıklığı, mutsuzluk, moral bozukluğu ve uyku düzensizliği gibi durumlar da yaşanır.

B12-D3 Vitamini ve Folik Asit Eksikliği

B12, D3 ve Folik Asit gibi vitaminler beyni etkileyen ve beynin gelişmesini sağlayan vitaminlerdir. Bu vitaminlerin eksik olmasının belirtileri arasında unutkanlık yer alır. Özellikle B12 vitamininin eksikliği nedeniyle görülen unutkanlığa, pek çok kişide rastlanmıştır. D3 ise güneşten alınan vitaminlerdendir ve kemik gelişimi ile birlikte kırmızı kan hücrelerinin yapımında etkilidir. Bu vitamin beynin önemli bölümlerinin de gelişmesini sağlar. Bu vitaminin eksik olması da unutkanlığı beraberinde getirir. Folik asit ise hamilelik döneminden itibaren alınması gereken önemli bir vitamindir. Bu vitamin, özellikle çocukluk çağından itibaren beynin gelişmesi üzerinde önemli rol oynar. Folik asitin eksik olması, özellikle ilerleyen yaşlarda unutkanlığa neden olur.

Zekâ Geriliği

Zekâ geriliği de unutkanlık sebepleri arasında yer alır. Aslında pek önemsenmeyen zekâ geriliği olan yani zekâ seviyesi normalin altında olan insanlar, sık sık unutkanlık yaşama ihtimali fazla olan kişilerdir.

Metabolizmayı Bozan Hastalıklar

Metabolizmayı bozan hastalıklar, bazı vücut fonksiyonlarında çökmeye neden olur. Bu çökme nedeniyle unutkanlık gelişebilir. Bu hastalıklar arasında unutkanlığa en çok neden olanı hipotiroididir. Bu hastalık başlı başına unutkanlığa neden olmasa bile görüldüğü kişilerde depresyona neden olur. Depresyon ile birlikte unutkanlık da gelişir.

Uykusuzluk

Uykusuzluk, hafızanın zayıflamasına ve sinirlerin gerilmesine yol açar. Sürekli uykusuz kalan ya da günlerce uyuyan kişilerde unutkanlık daha sık görülmektedir. Uyku düzeni olmayan kişilerde dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunları ile birlikte unutkanlık görülme ihtimali fazladır.

Kafa Travması

Kafa travmaları genellikle trafik kazalarından sonra gelişir. Bu travmalar kafaya darbe alınması gibi nedenlerle de oluşabilir. Kafa travmaları beynin önemli merkezlerini etkileyerek kısa süreli şuur kaybından bayılmaya kadar götürebilen ciddi problemlerdir. Yapılan araştırmalar, kafa travması geçiren hastaların bir süre sonra unutkanlık yaşadığını kanıtlamıştır. Bunun nedeni, travma nedeniyle beyin hasarı oluşması ve beyindeki konuşma ve bellek gibi önemli merkezlerin bu hasardan etkilenmesidir.

Düzensiz Yaşam Tarzı

Düzensiz yaşayan insanlarda odaklanma ve dikkat dağınıklığı gibi problemler yaşanır. Uyku düzeninin olmaması, düzensiz beslenme, sıklıkla cep telefonu ve bilgisayar başında vakit geçirilmesi, beynin düzgün çalışmamasına ve unutkanlığa neden olur.

Tiroid Hormonlarının Bozukluğu

Tiroid hormonlarının az ya da fazla salgılanması tek başına unutkanlık nedeni olmasa bile, beraberinde getirdiği depresyon ile birlikte unutkanlığa neden olur. Bu hormonların bozulması aşırı stres, düzensiz beslenme ve düzensiz uyku gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler, kısa süre içinde kişinin mutsuz hissetmesine ve depresyona neden olur. Depresyon altında olan kişilerin unutkanlık yaşama ihtimali fazladır.

Yanlış Beslenme Alışkanlıkları

Kötü, yanlış ve bilinçsiz beslenmenin unutkanlığı desteklediği kanıtlanmıştır. Yapılan araştırmalara göre her 3 kişiden birinde yanlış beslenmeden kaynaklanan unutkanlık sorunu görülmektedir. Unutkanlık en çok et ve balık tüketmeyen vejetaryen kişilerde görülmektedir. Et, balık, süt ve süt ürünlerinin içinde B12 vitaminin bulunur ve bu besinleri tüketmeyen insanlar, B12 eksikliği nedeniyle unutkanlık yaşayabilir. Ayrıca süt, yumurta sarısı, tereyağı ve balık gibi ürünlerin içinde ve en çok da güneşte bulunan D vitamininin eksikliği de unutkanlığın başlıca nedenleri arasında yer alır.

Şeker, unutkanlık yaratan diğer besinler arasında yer alır. Fazla şeker tüketimi kan şekerinin yükselmesi ile birlikte diyabet sorununu da tetiklediği için unutkanlık ihtimalini arttırmaktadır. Demir yönünden zengin olan besinlerin tüketilmemesi nedeniyle beyne oksijen taşıyan hemoglobin üretimi de yavaşlar ve bu durumda da unutkanlık meydana gelir.

Sürekli fast food tarzı beslenen ve öğün atlayan kişilerde, yeteri kadar et, süt ve süt ürünleri tüketmeyen kişilerde demir, Omega-3 ve B12 vitamini eksiklikleri görüldüğü için unutkanlık görülme ihtimali de fazladır.

Unutkanlık Belirtileri

Unutkanlık belirtileri kısa dönem içinde yaşanan gelişmeleri, kişi isimlerini ve telefon numaralarını unutma şeklinde kendini gösterebilir. Bunların yanında soyut olan şeylerin düşünülmesinde problem yaşanması, duygu dalgalanmaları, nedensiz öfke ve sık ağlama, şüpheci yaklaşımlar, kişilik değişiklikleri, karar vermekte zorlanma ve pasif duruma gelme gibi belirtiler de görülebilir.

Düzenli Görevleri Yapmada Güçlük

Unutkanlık sorunu olan kişiler, çok iyi bildikleri bir işi bile yapmakta zorlanabilir. Her gün yapılan şeyleri bazen hatırlamamak normal kabul edilir. Ancak unutkanlık sorunu olan kişiler tuvalete gitmeyi unutabilir ya da her zaman yaptığı bir yemeğin içinde eksik malzeme koyabilir.

Konuşma İletişim Problemleri

Unutkanlık hastalığı olanlar, söylenen uzun cümleleri anlamakta zorluk çekerler. Aynı zamanda kelimeleri hatırlamakta zorlanırlar ve konuşmaları akıcı değildir.

Yer ve Zaman Oryantasyonunda Bozulma

Her insan günleri ya da ayları karıştırabilir. Ancak unutkanlık sorunu olan kişilerde evin odalarını karıştırma, hatta evin yolunu bulamama gibi durumlar yaşanır.

Eşyaların Yerlerini Karıştırma

Normal zamanlarda anahtarı ya da cüzdanı nereye koyduğunuzu hatırlamayabilirsiniz. Ancak unutkanlık sorunu olan kişiler eşyaları normal olmayan yerlere koyabilirler. Örneğin; makasın buzdolabına konulması, ütünün fırına konulması gibi durumlar yaşanabilir.

Unutkanlık Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Unutkanlık probleminin tedavi edilebilmesi için altında yatan sorunun çok iyi bir şekilde araştırılması gerekir. Unutkanlığa neden olan pek çok etken vardır. Bu etkenlerin bazı testler ile araştırılması ve bunun sonucunda tedaviye başlanması gerekir.

Nöropsikolojik Değerlendirme

Nöropsikolojik değerlendirme beyin ve davranış ilişkisinin incelenmesini sağlayan nörolojik bir testtir. Yardımcı muayene yöntemlerinden biri olan bu değerlendirme ile beyin ve davranış ilişkisi test edilir. Bu testler genellikle beynin görüntülenmesini sağlar. Beynin hangi kısmında ya da hangi damarında sorun olduğu ortaya çıkar. Bu test ile unutkanlığın nedeni öğrenilebilir. Bu değerlendirmenin yapılmasının amacı unutkanlığın nedenini saptamak, tedavi seçeneklerini araştırmak, ameliyat yapılacaksa yöntemine karar vermek, rehabilitasyon yapılacaksa planlama yapmak ve beynin araştırılmasını sağlamaktır.

Bu değerlendirme uygulanırken hastaya bir dizi test yapılır ve testin puanlarına göre sonuç belirlenir. Testin, hastayı tanıyan bir kişiden destek alınarak yapılması önemlidir. Hastanın davranışlarının da test sırasında gözlenmesi gerekir. Beynin işlevlerini nasıl yerine getirdiği, bu testler ile ölçülür ve sonucuna bağlı olarak tedaviye başlanabilir.

Psikolojik Testlerin Uygulanması

Psikolojik testler, hastanın beynindeki işlev bozukluğunun hangi derecede olduğunu kanıtlamak için uygulanır. Bu testler aracılığı ile genel ve özel değerlendirme yapılır ve beyindeki hastalığın hangi bölgede olduğu tespit edilebilir. Psikolojik testler sayesinde unutkanlığın başlangıç seviyesi bile tespit edilebilir ve beyindeki daha pek çok hastalığın erken teşhisi yapılabilir. Bu testler hastaya bir dizi soru sorularak uygulanır. Hastanın verdiği yanıtlar ve tepkileri ölçülür ve testin sonucunda unutkanlık hastalığının olup olmadığı saptanır.

Unutkanlık Risk Faktörleri

Yapılan araştırmalara göre bazı kişiler, unutkanlık yaşama riski altındadır. Unutkanlık yaşa, cinsiyete, genetik faktörlere ve kafa travmalarına bağlı olarak gelişebilir.

Yaş

Yaşın ilerlemesi neticesinde unutkanlık ve Alzheimer hastalığı görülme ihtimali artar. Özellikle 65 yaş ve üzerinde unutkanlık hastalığının görülme ihtimali yüksektir.

Aile Öyküsü

Yapılan araştırmalar, ailesinde unutkanlık hastalığı olan birinin ilerleyen yaşlarda bu hastalığı yaşama riskinin fazla olduğunu kanıtlamaktadır. Özellikle 65 yaşından sonra unutkanlık görülen kişilerin ailelerinde de bu hastalığın olduğu kanıtlanmıştır.

Cinsiyet

Hayatının hemen hemen her döneminde unutkanlık yaşayan bireylerden, kadınlara oranla erkeklerde daha fazla unutkanlık görülmektedir.

Maruz Kalınan Zehirli Maddeler

İş yerinde kimyasal gazlara maruz kalmak ya da herhangi bir nedenle kimyasal gazların solunması, beynin bazı fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu durumda, hafıza işlevi zarar görebilir ve unutkanlık meydana gelebilir.

Hastanın Yaşamış Olduğu Kafa Travmaları

Hastanın daha önce yaşamış olduğu kafa travmaları darbeye ya da trafik kazasına bağlı olarak gelişebilir. Bu travmalar da beynin hafıza fonksiyonunu etkileyebilir ve unutkanlığa neden olabilir.

Unutkanlık Komplikasyonları

Unutkanlık sorunu olan hastaların yaşam kalitesi oldukça düşer. Günlük işlerini bile yapamayacak duruma gelen hastaların depresyona girdiği bile görülmüştür.

Kişinin Günlük Hayatına Olumsuz Etkileri

Unutkanlık hastalığı kişilerin günlük hayatını olumsuz etkiler. Bu etkiler eşyaları nereye koyduğunu hatırlayamama, yeni bilgileri öğrenememek, bilgileri akılda tutamamak, aynı sorular tekrar tekrar sormak, yakın zamana ait olayları hatırlamamak, konuşurken ve yazarken güçlük çekmek, yolculuk sırasında nereye gideceğini unutmak, yanlış kelimeler kullanmak, konuşma sırasında aniden duraksamak, ev işleri gibi basit işlerde sıkıntılar yaşamak, yemek pişirememek, fotokopi makinesini kullanamamak, alışveriş yaparken yanlış malzemeler almak, yemek tariflerini takip etmekte zorlanmak, mevsimleri karıştırmak, zaman kavramını yitirmek şeklinde sıralanabilir. Görüldüğü gibi unutkanlık hastalığı, kişinin yaşam kalitesini oldukça düşürür ve pek çok olumsuzluğa neden olur.

İlerleyen Unutkanlığın Sebep Olduğu Hastalıklar

Unutkanlık sorunu önemsenmediğinde ilerleyebilir ve pek çok hastalığa neden olabilir. En sık karşılaşılan hastalıklar ise depresyon, Demans ve Alzheimer’dır. Bunların dışında Parkinson, damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon gibi hastalıklar da görülebilir. Günlük yaşamda sık sık yaşanan unutkanlık problemi önemsenmediğinde, daha büyük problemlere yol açabilir. Bu nedenle unutkanlığın nedeni araştırılmalıdır. Erken teşhis ile unutkanlığın neden olabileceği pek çok hastalığın önüne geçilebilir.

Unutkanlık Nasıl Önlenir?

Yapılan araştırmalara göre düzenli hayatı olan kişiler, düzensiz yaşayanlara göre daha az unutkanlık sorunu yaşamaktadır. Egzersiz yapmak, düzenli beslenmek, düzenli uyku ve sağlıklı yaşam, unutkanlığı önleyen temel kurallardır.

Zihin Güçlendirici Egzersizler

Unutkanlığı önlemenin ya da iyileştirmenin en önemli yolu zihinsel egzersiz yapmaktır. Bu egzersizler, zihnin gelişmesine ve beyin sağlığının korunmasına yardımcı olur. Zihni güçlendirmek için yürüyüş, yoga, yüzme gibi egzersizler yapılabilir. Bedenin zinde olması zihin sağlığının da korunması anlamına gelir. Spor ve düzenli egzersiz ile beyne oksijen gitmesi sağlanır. Bu da daha güçlü bir beyin anlamına gelir.

Zihin güçlendirici egzersizlerin başında elle yazı yazmak gelir. Yazının el ile yazılması, beyinin öğrenme işlevi yapan bölümünü güçlendirip, zinde kalmasını sağlar. Her gün belirli bir süre elle yazı yazılması unutkanlığı önler. Basit matematik problemleri çözmek de beyin sağlığını koruyan egzersizlerdendir. Matematikle ilgili yarışmalara katılabilir ya da her gün basit matematik problemleri çözebilirsiniz. Sudoku bulmacalarını çözmek de zihinsel egzersizler arasında yer alır. 9 rakam kullanarak boş kutucukları doldurmak gerekir. Ancak Sudoku, oldukça zor ve beyni zorlayan bir bulmacadır. Her gün bu bulmacalardan çözerek beynin problem çözme kabiliyetini geliştirebilir ve unutkanlığı önleyebilirsiniz.

Ayak parmaklarının hafifçe hareket ettirilmesi de zihni güçlendirir ve dikkat yeteneğinizi artırır. Önce ayak parmaklarının sonra da baş parmağın hareket ettirilmesi, unutkanlığı önleyen egzersizlerdendir. Bu hareketleri her sabah 3 dakika ayırarak uyguladığınızda unutkanlığın önemli ölçüde engelleyebilirsiniz.

Yeni bir dil öğrenmek, beynin öğrenme, hafıza ve kapasiteyi artırma gibi işlevlerini daha iyi yapmasına yardımcı olur. Hangi yaşta olursanız olun yeni bir dil öğrenebilir ve beyninize sürekli pratik yaptırabilirsiniz. Bu sayede unutkanlık ve Alzheimer gibi hastalıkların önüne geçebilirsiniz. Yürüyüş yapmak da önemli bir egzersizdir. Yürüyüş yaptığınızda aldığınız oksijen beyne iletilir. Bu sayede nöronlar, sinirler ve dokular korunmuş olur. Ayrıca beynin hafıza ve dikkat özellikleri de gelişir. Günde yarım saat yürüyüş yapmak hafızayı güçlendirir.

Eşleri bulma oyunları da hafızayı güçlendiren aktivitelerdir. Pek çok kartın arasından arkası kapalı olan kartlardan birbirinin eşi olan kartı bulabileceğiniz ya da benzer nesneleri bulabileceğiniz oyunlar da hafızayı güçlendirmeye yardımcı olacaktır.

Sağlıklı Beslenme

Dengeli beslenmemenin hafızayı güçlendirdiği kanıtlanmıştır. B vitamini tüketilmesi ve kaliteli glikoz içeren gıdaların beslenme programına eklenmesi gerekir. Omega 3 yağı içeren balıkların da hafızayı güçlendirici etkisi olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca D vitamini içeren gıdaların tüketilmesi ya da her gün en az 15 dakika güneşlenilmesi de unutkanlığı önler.

E vitamin, beyni destekleyen önemli bir vitamindir. Yulaf, çavdar, esmer pirinç, kinoa, bulgur gibi besinlerin tüketilmesi, unutkanlığı önler. Ayrıca beynin genç ve sağlıklı kalabilmesi için her gün 1 dilim ekmek tüketilmesi gerekir. Kırmızı meyveler, içindeki bol antioksidan sayesinde beynin genç kalmasına ve unutkanlığı önlemeye yardımcı olur. B12 vitaminin içeren et, balık, yumurta, süt ve süt ürünlerinin her gün mutlaka tüketilmesi gerekir.

Alkol ve Sigara Tüketimini Bırakmak

Alkol ve sigara, damar tıkanıklığına neden olurken içinde bulundurduğu zararlı maddeler nedeniyle depresyona ve unutkanlığa da neden olabilir. Beyni etkileyen ve beyne giden oksijeni azaltan alkol ve sigara, unutkanlığın en önemli sebepleri arasında yer alır. Beynin daha sağlıklı olması ve unutkanlığın önlenebilmesi için alkol ve sigaranın mutlaka bırakılması gerekir.

Kitap Okuma Alışkanlığı Edinmek

Kitap okumak, beyin için en önemli egzersizler arasında yer alır. Beynin öğrenme, hatırlama ve görsel hafıza gibi bölümlerin güçlendiren bu egzersiz, aynı zamanda unutkanlığı da önler. Her gün 1 saat kitap okumak, beyni güçlendirmek için yeterlidir.

Bilgisayar ve Akıllı Telefon Kullanımı Sınırlandırmak

Bilgisayarların ve akıllı telefonların yaygınlaşması, beyni kullanmak zorunda kalmadan pek çok işi halletmeyi sağlar. Kişi isimlerini, telefonları ve günlük notları bile kaydeden bilgisayar ve telefonlar, beynin yapacağı hafıza ve hatırlama işlevlerini yapar. Bunların kullanımı insanlar açısından daha kolaydır ve her geçen gün daha da yaygınlaşır. Ancak bilgisayar ve telefonların sık kullanılması unutkanlığın başlıca nedenleri arasında yer alır. Unutkanlığı önleyebilmek için bunların kullanımını bırakmalı ve günlük yapacağınız işleri aklınızda tutmaya özen göstermelisiniz. Telefonları ezberlemeye çalışmalı, yazılarınızı elle yazmalı ve doğum günü ya da toplantı gibi etkinlikleri kendiniz hatırlamaya çalışmalısınız.

Sık Sorulan Sorular

Unutkanlık sorunu her geçen gün daha fazla kişide ortaya çıkar ve hakkında pek çok şeyin bilinmediği bir sorundur. Unutkanlığın pek çok zaman, önemsenmediği görülmüştür. Oysaki gün içinde sık sık tekrarlanan unutkanlık ilerlediğinde pek çok hastalığa neden olabilir. Bu nedenle unutkanlığın belirtileri iyi takip edilmeli ve günlük hayatı etkilediği fark edildiğinde, hemen bir doktora görünülmelidir. Unutkanlık hastalığı hakkında doktorunuzdan alacağınız detaylı bilgiler, bu hastalığı yenmenizde kolaylık sağlar ve tedavi sürecini hızlandırır.

Bilinçsiz yapılan diyetler unutkanlığa sebep olur mu?

Uzun süre ve ağır yapılan diyetlerin karaciğer ve beyin gibi organları olumsuz etkilediği bilinmektedir. Bu tür diyetler fiziksel bozuklukların yanı sıra unutkanlık gibi hastalıkları da beraberinde getirebilir. Ağır diyetle birlikte unutkanlığın gelişmesine neden olan B12, D ve Folik asit gibi vitaminlerin eksikliği kanıtlanmıştır. Ayrıca zayıflamak için alınan ilaçlar da beynin açlık fonksiyonunu baskılar ve zamanla beynin işlev bozukluğu yaşamasına neden olur.

Unutkanlık Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Unutkanlığın tedavi edilebilmesi için öncelikle bir hastalığa bağlı olup olmadığı belirlenmelidir. Tedavisi ise altında yatan hastalığa göre yapılmalıdır. Bu hastalığın tedavisinde erken tanı çok önemlidir. Hasta sürekli olarak takip altında tutulmalı ve çok iyi değerlendirilmelidir. Unutkanlık hastalığının altında yatan neden Demans ise hastanın ömür boyu ilaç kullanması gerekir. Demans, yavaş ilerleyen ancak yıkımla giden bir hastalıktır. Demans ne kadar ilerlerse yıkım da o kadar fazla olur. Bu nedenle unutkanlığın altında yatan neden Demans ise hastanın bir an önce ilaç tedavisine başlaması gerekir. Depresyon nedeniyle meydana gelen unutkanlığın tedavisi ise belirli bir süre ilaç kullanımı ile yapılabilir.

Unutkanlık hastalığının tedavi sürecinde yapılan diyetlerin bilinçsiz olmamasına, vitaminlerin alınmasına, sigara ve alkolün bırakılmasına ve düzenli olarak zihin egzersizlerin yapılmasına önem verilmelidir.

Unutkanlığın fiziksel nedenleri var mı?

Unutkanlık fiziksel nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Beyin tümörü, metabolizmayı olumsuz etkileyen hastalıklar, beyin travmaları, kanser, ağır diyet yapmak ve beyinle alakası olan diğer hastalıklar da unutkanlığa neden olabilir. Unutkanlığın en yaygın fiziksel nedenleri arasında hipotiroidi gelir. Hipotiroid, metabolizmadaki yavaşlama ile birlikte hastalarda depresyona neden olur. Bu depresyona bağlı olarak da unutkanlık gelişebilir. Genel olarak bakıldığında vücut fonksiyonlarında çökme yaratan hastalıklar, unutkanlığın fiziksel nedenleri arasında sayılabilir.

Unutkanlık hastalığının Alzheimer hastalığından farkı nedir?

Unutkanlık, günlük hayatta herkesin yaşaması gereken doğal bir durumdur. Beyin, yeni şeyleri öğrenebilmek için bazı şeyleri unutur ve kapasitesini arttırır. Başka bir ifade ile beynin yeni şeyleri öğrenebilmesi için bazı şeyleri unutması ve yeni bilgilere yer açması gerekir. İnsanlar hayatlarında yaşadığı kötü olayları ve önemsemedikleri kişileri kolayca unutabilir. Bu unutma, normal ve sağlıklı olarak kabul edilir. Ancak Alzheimer hastalığında yeni şeyler öğrenmek zordur ve hastalığın pek çok belirleyicisi vardır.

  • Unutkanlık hastalığı erken yaşlarda ortaya çıkarken, Alzheimer 50 yaşından sonra görülür.
  • Unutkanlık hastalığının altında yatan nedenler, başka bir hastalığa bağlı olabilir ancak Alzheimer için kesin bir nedene bağlıdır denilemez ve genellikle genetik faktörlere bağlı olarak görülür.
  • Unutkanlık hastalığında unutulan şeyler çabuk hatırlanabilir ancak Alzheimer hastaları geçmiş yaşamlarını kusursuz olarak hatırlarken, yeni tanıştığı kişileri ya da yeni yaşadığı olayları hatırlayamaz.
  • Unutkanlık hastalığı, altında yatan nedene göre kişinin günlük yaşamını belirli derecede etkiler ancak Alzheimer, kişinin yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşürür ve günlük işler bile yapılamaz hale gelir.
  • Unutkanlık hastalığının en tipik belirtisi bazı basit şeylerin unutulmasıdır. Ancak Alzheimer hastası olan biri yeni yaşanmış olayları unutur, sürekli aynı soruları sorar ve bunların farkında olmaz.

Unutkanlık için hangi gıdaları almak gerekiyor?

Her geçen gün görülme sıklığı artan unutkanlık hastalığından korunmanın en önemli yolu doğru besinleri tüketmektir. Besinlerin içinde bulunan bazı vitaminler beynin ve diğer organların doğru çalışmasını sağlar.

  • Yaban mersini; içinde bulunan polifenol sayesinde beyinde bulunan hücrelerin yenilenmesini sağlar. Ayrıca beyin hücrelerine zarar veren serbest radikallerin de atılmasını sağlayan güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Unutkanlık hastalığını önlemek için günde 3 yemek kaşığı yaban mersini tüketmeniz gerekir. Taze ya da kurutulmuş olarak tüketebilirsiniz.
  • Balık; içinde bulunan Omega-3 yağ asidi sayesinde beyin hücrelerinin korunmasını sağlar ve unutkanlık hastalığını önlemeye yardımcı olur. Yapılan araştırmalar, omega-3 yağ asitlerinin unutkanlık ve Alzheimer hastalığını önlediğini ortaya koymuştur. Unutkanlığı önleyebilmeniz için haftada 2 kez balık tüketmeniz ya da balık yağı almanız gerekir. Özellikle ton balığı, sardalya ve somon balığı tüketmelisiniz.
  • Ceviz; anne karnındayken bile faydası olan ve içinde omega-3 yağ asidi bulunduğu için beyni koruyan bir besindir. Beyne benzeyen yapısı sayesinde pek çok araştırmaya konu olmuştur. Bu araştırmalar cevizin, beyni geliştirdiğini ve unutkanlığı önlediğini kanıtlamıştır. Cevizin günde 3 tane tüketilmesi gerekir.
  • Kırmızı et; hafızayı güçlendiren B12 vitamini açısından zengin bir besindir. Unutkanlığın önlenebilmesi için haftada en az 3 kez kırmızı et tüketilmesi gerekir. Ayrıca süt, yoğurt ve süt ürünlerinin içinde de B12 vitamini bulunur ve bu besinlerin de her gün tüketilmesi gerekir.
  • Tahıllar; içinde bulundurduğu E vitamini ile güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Ayrıca E vitaminin beyin hücrelerinin yenilenmesinde ve unutkanlığı önlemede önemli etkisi vardır. Buğday, esmer pirinç, yulaf, çavdar gibi tahılların günce en az bir kâse tüketilmesi, unutkanlık hastalığını önleyebilir. Ayrıca beyaz ekmek yerine kepekli ekmek ya da tam buğday ekmeği tüketmek de kötü kolesterolün düşmesine ve kan akışının hızlanmasına yardımcı olur, bu sayede unutkanlığı önler.
  • Bitter çikolata ve kırmızı şarap; beyindeki zararlı maddelerin atılmasını sağlayan polifenol açısından zengin besinlerdir. Günde bir tablet bitter çikolata ya da bir bardak kırmızı şarap tüketerek, unutkanlığı önleyebilirsiniz.
  • Kuruyemişler; tıpkı ceviz gibi içinde E vitamini barındırır. E vitamini yaşla birlikte görülen unutkanlığı önlemeye yardımcı bir vitamindir. Günde bir avuç kaju, yer fıstığı, badem, keten tohumu, susam ya da ay çekirdeği tüketerek, unutkanlık hastalığını önleyebilirsiniz.
  • Nar suyu; vücutta bulunan ve beyin hücrelerinin gelişmesine zarar veren serbest radikallerin atılmasını sağlayan antioksidanlar barındırır. Gün içerisinde tüketeceğiniz 1 bardak nar suyunun unutkanlığın önüne geçmekteki faydası yadsınamaz. Ayrıca greyfurt, çilek ve portakal gibi meyvelerde antioksidan kaynağıdır ve unutkanlığı önleyebilir.
  • Yeşil çay ve siyah çay; kahvenin içinde bulunan kafeinin yarısını içerir. Bu sayede beyin hücrelerinin yenilenmesini ve korumasını sağlar. Aynı zamanda odaklanmayı kolaylaştırır ve rahatlatıcı etkisi vardır. Bu çayların unutkanlığa iyi gelmesi için taze olarak tüketilmesi gerekir. Taze demlenmiş olan siyah ya da yeşil çayı günde 1-2 bardak tüketebilirsiniz. Siyah çayı açık içmeye özen göstermelisiniz.
  • Ispanak; yaşa bağlı olarak gelişen unutkanlık hastalığının ya da Alzheimer hastalığının önleyicisi olarak bilinmektedir. İçinde bulunan bol miktarda folik asit ve mineral sayesinde hafızayı güçlendirerek, unutkanlığı önleyebilir. Unutkanlığı önleyebilmek için günde 1 kâse çiğ ıspanak tüketmeniz gerekir.
  • Elma; antioksidan kaynağı olarak bilinir. Elma ile birlikte kırmızı soğan ve brokoli gibi besinlerin içinde de antioksidan bulunur. Bunların günde en az 1 adet tüketilmesi ile unutkanlığın önüne geçilebilir.
  • Domates; likopen adı verilen ve demans gibi hastalıkların gelişmesine katkıda bulunan serbest radikallerin atılmasını sağlayan antioksidanı içerir. Serbest radikaller hücrelerin tahrip olmasına neden olur ve unutkanlığın ortaya çıkmasını sağlar. Günde 2-3 adet çiğ domates tüketerek unutkanlığı önleyebilirsiniz.
  • D vitamini; beynin genç kalmasını sağlayan ve kemiklerin gelişmesine katkısı olan önemli vitaminlerdendir. D vitamini için günde en az 15 dakika güneş ışığında kalmak gerekir. Kış aylarında ise D vitamini tüplerinden, 15 günde bir kullanılmalıdır.
  • Kırmızı meyveler; güçlü antioksidan kaynakları olmakla birlikte beynin genç kalmasını sağlayan vitaminler de içerir. Özellikle ara öğünlerde bir avuç kadar çilek, kiraz, vişne, böğürtlen gibi meyvelerin tüketilmesi, unutkanlığı önleyebilir.
  • Yoğurt; içinde bulundurduğu tirozin adı verilen madde ile unutkanlığa çare olmakla birlikte beynin hızlı uyarılmasına ve çabuk düşünmeye de yardımcı olur. Bunun için gün içinde mutlaka yoğurt tüketilmelidir. Ayran ya da cacık olarak da tüketilebilen yoğurt, en az bir kâse yenmelidir.

Unutkanlık tedavi edilmezse farklı hastalıklara yol açar mı?

Unutkanlık tedavi edilmediğinde, ilerleyebilen bir hastalıktır. İlerlediğinde ise yüksek tansiyon, damar tıkanıklığı, beyin hasarları, Parkinson, Demans, Depresyon ve Alzheimer gibi pek çok hastalığa da neden olabilir. Her unutkanlık normal kabul edilmemelidir. Unutkanlığın altında yatan hastalıklar olabileceği gibi normal unutkanlıklar da zaman içinde ilerleyerek, farklı hastalıklara neden olabilir. Unutkanlık problemi günlük hayatı etkilemeye başladığında ya da rahatsızlık verecek seviyeye geldiğinde mutlaka doktora gidilmelidir. Erken teşhis ile unutkanlığın neden olabileceği hastalıkların önüne geçilebilir.

Unutkanlık hastalığı cinsel güdüleri zayıflatır mı?

Unutkanlık nedeniyle uyku düzeni bozulan kişilerde enerji düşüklüğü yaşanır. Unutkanlık, mutsuzluk ve depresyon gibi sonuçlar doğurduğu için libidoyu yani mutluluk hormonunu azaltır ve cinsel isteğin de azalmasına neden olur.

Unutkanlık hastalığı davranış sorunlarına yol açar mı?

Unutkanlık hastalığı ilerlediğinde, davranış sorunları meydana getirir. Hastalarda özellikle içe kapanma, şüphecilik, öfke, asabiyet, huzursuzluk gibi davranış sorunları görülür. Bunun nedeni, unutkanlık yaşayan kişilerin moral bozukluğu yaşaması ve günlük işlerini bile yapamayacak duruma gelmesi ile birlikte depresyona girmesidir.

Yoğun stres altında çalışanlar unutkanlık sorununa nasıl engel olabilir?

Stres, kişilerde davranış bozukluğuna ve depresyona neden olur. Bu durumlar ise unutkanlık yaşanmasının en önemli sebepleri arasında yer alır. Özellikle bilgisayar çağında olunması ve bilgi giriş ve çıkışlarının hızlı bir şekilde yaşanması, unutkanlığı tetikler. Dünya geneline bakıldığında şehir yaşamının rahat olmaktan çıkıp stres dolu bir yaşama dönüştüğü görülmektedir. Stres nedeniyle yaşanan unutkanlığın önlenebilmesi için çalışanların ortamlarının rahat olması gerekir. Ayrıca çalışılan ortam sürekli havalandırılmalıdır ve en az 2 saatte bir mola verilmelidir. Ayrıca beslenme düzenine dikkat edilmeli ve sosyal aktivitelerden uzaklaşılmamalıdır.

Spor yapmak unutkanlık hastalığına iyi gelir mi?

Spor yapmak, fiziksel açıdan oldukça faydalıdır. Bedeni zinde tutmak için yapılan spor, beyne oksijen gitmesini sağlar ve vücuttaki serbest radikallerin atılmasına yardımcı olur. Günde en az yarım saat yürüyüş yapmak, yüzmek, yoga, pilates ve zumba gibi egzersizler ile hem beden sağlığı hem de ruh sağlığı korunabilir. Bu egzersizler beyin sağlığının korunması ile birlikte hücre yenilenmesini de hızlandırır. Bu sayede odaklanma, yeni bilgi öğrenme ve hafıza gibi işlevler, beyin tarafından yerine getirilebilir ve unutkanlık önlenebilir.

Unutkanlık için hangi bölüme gidilir?

Unutkanlık genelde nörolojik fonksiyonlardaki azalmadan dolayı ortaya çıksa da yaşa göre farklı bölümlere başvurulması gerekebilir. Eğer küçük ve orta yaşlarda vitamin – mineral eksikliğinden kaynaklanan unutkanlık söz konusu ise aile hekimine ya da dahiliye bölümüne; ileri yaşlarda unutkanlık söz konusu ise de nöroloji bölümüne başvurulmalıdır.

Unutkanlık hangi hastalığın belirtisidir?

Unutkanlık bir çok hastalığın, sendromun ve sorunun ortak belirtisi olarak ortaya çıkmaktadır. Unutkanlık, anılardan toptan bir sıyrılma şeklinde gerçekleştiğinde; yakın zaman diliminde yaşananların unutulduğu gözlemlendiğinde nörolojik hastalıkların, demans hastalıklarının bir belirtisidir.

Unutkanlık hangi vitamin eksikliğinden kaynaklanır?

Genç ve orta yaşlarda görülen unutkanlık oldukça yüzeyseldir. Daha çok bir şeyleri kısa süreliğine hatırlayamama şeklindedir. Nöronların birbirleri ile iletişiminin kolaylaştırılmasında B12 vitaminin önemi büyüktür. Bağırsakların bu vitamini tam olarak sindirememesinden dolayı B12 vitamin eksikliği ortaya çıkar ve ilk belirtisi de unutkanlıktır.

Unutkanlık neyin belirtisidir?

Unutkanlık çoğu zaman basit vitamin ve mineral eksikliklerinin; altmış yaş ve üzerinde ise nörolojik hastalıkların belirtisidir. Bazı durumlarda ise sağlıksız beslenme düzeninin, stresli bir hayatın ve hareketsiz bir yaşam sürüldüğünün belirtisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Unutkanlık bir hastalık mıdır?

Unutkanlık bir hastalıktan ziyade çeşitli sorunların, sendromların, travmaların ve hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkan durumdur. Çoğu zaman geçici olmakla birlikte bazen de kalıcıdır. Eğer kalıcı unutkanlık söz konusu ise bu unutkanlık aynı zamanda ilerleyicidir de.

Unutkanlık bulaşıcı mıdır?

Unutkanlığa sebep olan faktörlerden hiçbirisi hava, sıvı ya da cinsel yol ile başka insanlara bulaşmaz. Nörolojik hastalıklar eğer virüs ya da bakteri kaynaklı değilse bulaşma imkansızdır. Virüs ve bakteri kaynaklı gelişen çoğu nörolojik hastalık da düşük bulaşma oranlarına sahiptir.

İlgili Bölümler
İlgili Tedaviler