Yakını Görememe (Hipermetrop)

Yakını Görememe Hakkında

Yakını görememe, bir göz kusurudur. Genellikle çocuklarda görülen bu sorun 14-15 yaşlarına gelindiğinde kendiliğinden kaybolabilir ya da azalabilir. Yaşlılıkla bağlı olarak da yakını görememe sorunu meydana gelebilir. Yakını görememe sorununda gözün ön ve arka kısmı ile kornea yapısı, normal bir göze göre daha kısadır. Bu nedenle yakındaki nesneler bulanık görünürken uzaktaki nesneler daha nettir. Hipermetrop sorunu gözlükle, kontak lensler ile ya da cerrah ile tedavi edilebilir.

Hipermetropi Nedir?

Yakını görememe sorununa, hipermetropi adı verilir. Yakındaki bulunan nesnelerin bulanık görülmesi sorunudur. Hipermetropi sorunu olan kişiler, uzaktaki nesneleri daha net görebilirler. Bunun nedeni ise göze gelen ışınların, retina adı verilen görme merkezinin arka kısmına düşmesidir. Arka kısma düşen cisimler daha bulanık görünür. Bu sorun doğuştan gelebileceği gibi genetik faktörlere bağlı olarak da görülebilir. Genellikle çocukluk çağında ortaya çıkar ve yaş ilerledikçe azalır. Hipermetropi sorununun yaşlılarda görülme sıklığı da fazladır.

Yapısal Hipermetropi

Yapısal hipermetropi, gözün kırıcı ortam yapısına bağlı olarak meydana gelir. Yapısal hipermetropinin üç farklı türü vardır. İlk türünde gözün kırıcı ortamları olan kornea ve göz merceğinin yapısı normaldir ancak gözün ön ve arka uzunluğu normalden 24 mm kısadır. Bu tür hipermetropide gözün ön kamera açısı dardır. Yapısal hipermetropinin bir diğer çeşidi ise eğriliğe bağlı olarak gelişir. Eğrilik hipermetropisinde göz normal uzunluktadır ancak kornea ve göz merceğinin eğrilik yarıçapı azdır. Bu nedenle yakını görememe meydana gelir.

Yapısal hipermetropinin son çeşidi ise indeks olarak adlandırılır. Bu tür hipermetropide göz merceği ve korneanın kırıcılık indeksinde değişiklik meydana gelir. Kortikal katarakt gibi göz kusurları, indeks hipermetropisine neden olur.

Akomodatif Hipermetropi

Gizli hipermetropi olarak da adlandırılır. Genellikle çocuklarda görülen bu sorun, yakını göremeyen kişilerin gözlerinin, nesneleri daha net görmek için uyum sağlaması anlamına gelir. Gizli hipermetrop durumunda göz, 6 mm içindeki nesnelerin daha net görünmesi için göz merceğinin kırıcılık gücünü değiştirir ve hayali olarak odaklanmayı sağlar. Bu da gizli hipermetropu olan kişilerin akomodatif yani uyum sağlayarak nesneleri normal görmesini sağlar. Gizli hipermetropu olan hastalar için iki ölçüm yapılması gerekir. İlk ölçüm ile uyum ortadan kaldırıldığında yapılan ölçüm arasında +1 ditropi fark olur. Bu fark, gizli hipermetrop olduğunun kanıtıdır.

Gizli hipermetropi, çocukluk çağındaki kişilerde gözlerde içe kayma, göz bebeğinin ufalması gibi sorunlar meydana getirebilir. Göz kaymasının yani şaşılığın giderilmesi için mutlaka gözlük ile tedavi edilmesi gerekir.

Yakını Görememe Nedenleri

Hipermetropi nedenleri yaşa bağlı olarak değişebilir. Bu sorunun en temel nedeni genetik faktörlerdir. Hipermetropun nedenlerinden biri göze gelen ışınların merceğin arka kısmında odaklanmasıdır. Bir diğer neden olarak da gözün ön kısmının uzunluğu ve arka kısmının uzunluğundan bahsedilebilir. Eğer bu uzunluklar normalden kısa ise hipermetrop oluşma ihtimali artmaktadır. Bebeklerde, gençlerde ya da çocuklarda görülen hipermetrop durumunda yakındaki nesneler biraz daha nettir. Ancak yaşla birlikte gözdeki kaslar zayıflar ve yakındaki nesneler daha bulanık hale gelebilir. Buna bağlı olarak hipermetrobun bir diğer nedeni yaşın ilerlemesi ile birlikte göz kaslarının zayıflamasıdır.

Göz Küresinin Küçüklüğü

Göz küresi, çevresini saran tabakalar ve ışığı kırabilen saydam ortamlardan meydana gelen bir yapıdır. Yuvarlak yapıda olan göz küresi yukarıdan hafif basıktır. Göz küresinin ön ve arka kısmı bulunur. Normal gözlerde bu ön ve arka kısmın boyu uzundur. Ancak hipermetropi olan hastalarda göz küresinin ön ve arka kısmı daha kısadır. Bu durum, göze gelen ışınların gözün arka kısmına düşmesine neden olur. Bunun sonucunda yakını görememe sorunu meydana gelir.

Göz Merceğinin İnce Olması

Göz merceğinin ince olması, göz merceğinde bulunan kornea ve lensin kırıcılığının az olmasına neden olur. Kornea ve lensin normalden daha az kırıcı olması ise göze gelen ışınların, retinanın arka kısmında düşmesine neden olarak, yakını görememe sorununu meydana getirir.

Korneada Kavis Sorunu

Göz kusurları, korneanın yapısında bozulma olması nedeniyle de meydana gelebilir. Korneanın normal yapısı hafif kavisli şekildedir. Bu yapının normalden fazla kavisli olması yani hafif yumurta şeklini alması sonucunda astigmat sorunu meydana gelir. Astigmat hem uzaktaki hem de yakındaki nesneleri bulanık görünmesine neden olur. Astigmat ile birlikte hipermetrop da görülebilir. Korneanın yapısının çok düz olmasından dolayı da hipermetrop sorunu meydana gelebilir. Bu durumda ışınlar daha az kırılır ve yakındaki nesneler net olarak görülemez.

Yakını Görememe Belirtileri

Yakını görememe belirtileri baş ağrısı, göz etrafında ağrı olması, yakını görmekte zorlanma, bulanıklığın gidip gelmesi, dikkatin kolay dağılması ve göz yorulması şeklindedir. Bu belirtiler, hipermetrop olan kişinin yakını görmemesi nedeniyle gözlerini görmeye zorlaması sonrasında oluşur.

Yakın Nesnelere Odaklanma Güçlüğü

Hipermetrop sorunu olan kişilerde yakın nesnelere odaklanma güçlüğü görülür. Yakındaki nesneler bulanık görülür ve harfler birbirine girmiş haldedir. Bu nedenle gözler, sürekli olarak ışığı odaklamaya çalışır. Odaklanmaya çalışmanın sonucunda gözler yorulur ve gözleri kısma, objeleri ya da nesneleri bulanık görme, göz çevresinde yanma hissi ve yakındaki bir şeye baktıktan sonra baş ağrısı olması gibi belirtiler görülebilir.

Yakını Görememe Tanı Ve Teşhis Yöntemleri

Yakını görememe sorunu göz muayenesi ve damlalı muayene ile tespit edilir. Gizli hipermetrop olması ihtimali göz önünde bulundurularak muayenenin detaylı şekilde yapılması gerekir.

Göz Muayenesi

Göz muayenesi sırasında hipermetrop derecesi ölçülür. Yakındaki nesnelerin hangi derece net okunamadığı belirlenir. Bu muayene sırasında gizli hipermetrop ya da astigmat olup olmaması da değerlendirilir. Muayene sonrasında hipermetropun derecesine göre gözlükle, lensle ya da cerrahi ile tedavi edilmesine karar verilir.

Yakını Görememe Risk Faktörleri

Yakını görememe sorunu doğuştan gelebileceği gibi yaşa bağlı olarak da gelişebilir. Gençlerde yakındaki nesneleri odaklama daha nettir. Ancak yaşa bağlı olarak gözlerdeki kasların zayıflaması sonucunda odaklanma daha az olur ve yakındaki nesnelerin daha bulanık görülmesi meydana gelir.

Genetik Nedenler

Yakını görememe yani hipermetrop sorunu genellikle kalıtsal nedenlere dayandırılır. Yapılan araştırmalara göre ailesinde hipermetrop olan kişilerde bu sorunun görülmesi ihtimali oldukça fazladır.

Yakını Görememe Komplikasyonları

Hipermetrop olan hastalarda, yakını görebilmek için odaklama yapılır. Bu odaklama gözlerin kısılması, gözlerin görmeye zorlanması şeklinde gelişir. Gözlerin zorlanması sonucunda ise gözlerde sulanma gibi bazı komplikasyonlar görülebilir.

Göz Tembelliği

Hipermetrop sorunu tedavi edilmediğinde göz tembelliği ortaya çıkar. Genellikle çocuklarda ortaya çıkan hipermetrop, zaman içinde ilerler ve gözlerin kaymasına neden olur. Kayan gözlerden yani şaşılık olan göze gelen ışınlar beyin tarafından yok sayılır. Bu nedenle gözün görme yeteneği azalır ve göz tembelliği meydana gelir.

Baş Ağrısı

Hipermetrop sorunu olan kişiler yakını görmedikleri ya da bulanık gördükleri için görüntüyü odaklamaya çalışır. Gözlerini, görmeyi sağlamak için zorlarlar. Bu zorlama sonucunda göz kasları da zorlanır ve baş ağrısı meydana gelir.

Yakını Görememe Nasıl Önlenir?

Yakını görememe sorunu her insanda vardır. Ancak hipermetrop olan çocuklarda yakındaki nesneler daha net görünür. Gözlerin zaman içinde tembelleşmesi ya da göz kaslarının zayıflaması gibi nedenler sonucunda yakındaki nesneler bulanık görülmeye başlar. Yakını görememe sorunu ne kadar erken teşhis edilirse tedavisi de bir o kadar kolay olacaktır. Hipermetropun ilerlemesi, tedavisini zorlaştırır.

Düzenli Göz Kontrolü

Hipermetropun önlenebilmesi için düzenli olarak göz kontrolüne gitmek gerekir. Hipermetrop olup olmadığını anlamak için televizyon seyretmek yeterli olacaktır. Televizyon seyrettikten sonra gözleriniz yoruluyorsa ve uykunuz geliyorsa hipermetrop olma ihtimali yüksektir. Altı ayda bir yapılan rutin kontroller sırasında gözleriniz muayene edilir ve hipermetrop teşhisi konulmuşsa, gözlük veya lens ile tedavisi sağlanır. Düzenli olarak yapılan göz kontrolleri ile hipermetropun ilerlemesini önlemek mümkündür.

Çocuklarda Göz Muayenesi

Özellikle çocukluk çağında görülen hipermetrop, teşhis edilmediğinde göz tembelliği ve şaşılık gibi sorunlara neden olabilir. Bu sorunları önleyebilmek için çocukların 3 yaşından itibaren, düzenli olarak göz muayenesi olması gerekir. Muayene sırasında çocukların bazı nesneleri takip etmesi ve bu nesnelerin ne olduğunu söylemesi istenir. Hipermetrop olan çocuklarda yaş ilerledikçe bu sorun ortadan kalkar ancak çocukların doktor kontrolünde olması gerekir.

Sık Sorulan Sorular

Hipermetrop sorunu tedavi edilmediğinde hem uzağı hemde yakını görememe, göz tembelliği, şaşılık gibi sorunlara yol açabilir. Yakını görememe sorunuyla baş edebilmek için belirtilerini iyi tanımalı ve doktor kontrollerini aksatmamalısınız. Hipermetrop ile ilgili merak ettiğiniz tüm detaylar hakkında doktorunuzdan bilgi isteyebilirsiniz. Bu sayede tedavi sürecini de hızlandırabilirsiniz.

Yakını görememe tedavisi nasıl yapılır?

Hipermetrop sorununun tedavisi için kullanılan en yaygın tedavi yöntemleri gözlük ve lens kullanımıdır. Lens ve gözlük sayesinde hastaların gözlerine gelen ışınların doğu yere düşmesi sağlanır ve gözlerdeki odaklanma kolaylaşır. Çocuklar ve gençlerde görülen hipermetrop sorunu, göz merceklerinin esnek olması sebebiyle bir süre sonra kendiliğinden geçebilir ve gözlükle tedaviye gerek duyulmayabilir. Ancak gözlerinde şaşılık olan, iki göz arasındaki görme işleminde büyük fark olan ve netlik kaybı fazla olan hastalarda mutlaka gözlük ya da kontak lens kullanılması tavsiye edilir.

Hipermetrop tedavisi için bir başka seçenek ise lazerdir. Lazerle tedavi, korneanın yeniden şekillenmesini sağlamak amacıyla yapılır. 18 yaşın üzerinde olan, hipermetrop derecesi 6’dan fazla olmayan, son bir yıl içinde göz numarası değişmemiş ya da çok az değişmiş olan, gözlerinde retina ya da kornea hastalıkları bulunmayan, romatizma ya da diyabet gibi sistemik hastalıkları bulunmayan, hamile olmayan hastalar için lazer tedavisi uygulanır.

Lazer operasyonuna uygun olmayan ya da göz numarası yüksek olan kişiler için de göz içi lensleri ile tedavi sağlanır. Bu tedavide gözün içinde bulunan lensler trifokal lensler ile değiştirilir. Trifokal lensler ise uzak ve orta mesafede daha keskin bir görüş sağlar ve bulanıklığı düzeltirler.

Yakını görememe kaç yaşında ortaya çıkar?

Yakını görememe sorunu genellikle çocuklarda görülür. Doğuştan itibaren görülebilen bu sorun çocukluk, ergenlik, gençlik ve yaşlılık dönemlerinde ortaya çıkabilir. Yapılan araştırmalara göre yakını görememe sorunu yaşın ilerlemesi ile birlikte ortaya çıkmakla birlikte en çok 40 yaşın üzerinde ve 6 yaşın altında olan insanlarda görülmektedir.

Yakını göremeyenler uzağı rahatlıkla görebilir mi?

Hipermetrop probleminde yakını görememe ile birlikte uzaktaki nesneler net görülebilir. Hipermetrop derecesi ilerledikçe hem uzaktaki hem de yakındaki nesnelerin net görülmesi zorlaşır.

Hipermetrop dereceleri nelerdir?

Hipermetrop dereceleri, gözde bulunan reaktif bozukluğun oranına bağlı olarak değişir. Reaktif bozukluğun 2 derecenin altında olması durumunda hafif hipetmetropi, reaktif bozukluğun 2-5 derece arasında olması durumunda orta seviye hipermetropi ve reaktif bozukluğun 5 derecenin üzerinde olması durumunda ise yüksek hipermetropi sorunundan bahsedilebilir.

Hipermetrop dereceleri zamanla artar mı?

Hipermetrop, gençlik çağında çok fazla fark edilmez ancak yaşın ilerlemesi ile birlikte hipermetrop derecesi de artış gösterir. Bir süre sonra hipermetrop için gözlük kullanılması kaçınılmaz hale gelir.

Hipermetrop zamanla kendiliğinden düzelir mi?

Bebekler doğdukları zaman hipermetroptur. Yeni doğan bebeklerin göz merceklerinin yapısı esnek olduğu için 18 yaşına gelindiğinde hipermetrop sorunu kendiliğinden kaybolabilir ya da azalabilir. Yaşın ilerlemesi ile birlikte bu sorun yeniden ortaya çıkar ve gözlük kullanılması gerekir.

Hipermetrop hastaları ömür boyu gözlük kullanmak zorunda mıdır?

Hipermetrop olan hastaların kullandıkları gözlükler, yakındaki nesnelerin net görülmesini sağlar ve gözdeki odaklanmayı kolaylaştırır. Hipermetrop sorunu olan genç hastaların göz mercekleri esnek olduğundan, yakındaki nesneleri görebilmek için gözlüğe ihtiyacı yoktur. Ancak yaşın ilerlemesi ile birlikte gözlük kullanımı da gerekebilir. Hipermetropun derecesine göre gözlük yerine lens ya da lazerle tedavi seçenekleri değerlendirilebilir. Hipermetrop tedavisinde gözlük, ekonomik ve kolay bir yöntemdir. Ancak gözlüğün uzun süre ya da ömür boyu kullanılması gerekir. Gözlük kullanmak istemeyen hastalar için kontakt lens kullanımı önerilebilir. Ancak toz ve dumanlı yerlerde çalışanlar ya da sürekli ekran başında bulunanlar için lens kullanımı önerilmez. Lensin kullanılabilmesi için göz kuruluğunun olmaması gerekir. Ayrıca lenslerin sürekli olarak hijyenik tutulması da önemlidir. Hipermetrop tedavisi için kullanılan lensler gözlüğe göre daha net görüntü sağlar ve daha pratiktir ancak ekonomik olduğu için genellikle gözlük tercih edilir.

Hipermetrobun Presbiyopiden farkı nedir?

Presbiyopi, yaşa bağlı olarak gelişen yakını görememe sorunudur ve çoğu zaman hipermetrop ile karıştırılmaktadır. Hipermetrop bir göz kusurudur ve doğuştan gelen bir hastalıktır. Presbiyopi ise yaşa bağlı olarak gelişir ve 40 yaşın üzerinde görülmeye başlar. Hipermetrop bebeklikten itibaren her yaş grubunda görülebilir.

Presbiyopi, yaşa bağlı olarak okuma sorunudur ve düzeltilmesi için hipermetrop camları kullanılır. Bu nedenle iki sorun birbiriyle karıştırılır. Hipermetrop sorunu olan kişiler 40 yaşına geldiğinde presbiyopi sorunu da eklenir. Presbiyopi istisnasız olarak, 40 yaşı üzerinde olan her insanda görülür.

Yakını görememe nasıl anlaşılır?

Görmeyi sağlayan ışınlar göz merceğinin yapısına göre ya tam görme merkezinde ya görme merkezinin arkasında ya da önünde toplanmaktadır. Görme merkezine yaklaşıldıkça göz derecesi normalleşirken uzaklaştıkça bozulmaktadır. Yakını görme sorunu da ışınların görme merkezinin gerisine düşmesidir. Uzaktaki ve orta uzaklıktaki cisimler net görülürken otuz santimetre ve altındaki cisimler bulanık görülür. Yapılan muayene sonucunda göz değerlerini artı çıkması hipermetrobun kesin tanısının konmasına yarar.

Yakını görememe neden olur?

Hipermetroba sahip olan göz dikey eksende daha basıktır. Doğal olarak göz derinliği de daha düşüktür. Göz derinliği normal olduğu için ışık görme merkezinin arkasına düşmek zorunda kalır. Görüntü alınan cisim yaklaştıkça da ışık daha arkaya düşmeye başlar. Doğal olarak uzaktaki cisimlerin ışınları normal merkeze düşerken yakındakilerinki gerisine düşer ve hipermetrop ortaya çıkar.