Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca kullanılan çerezler bakımından daha fazla bilgi için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.

Mide Bulantısı Tedavisi

Bulantı mide rahatsızlığı ve kusma isteğinin hissedilmesidir. Mide bulantısı midenin içeriğini dışarı atmak için bir haberci olabilir. Bu sorunun birçok nedeni vardır ve sıklıkla önlenebilir. Kusmanın oluşturduğu asıl endişe dehidrasyondur. Bu vücudun sıvı atması sonucunda susuz kalmasıdır. Yetişkinlerin susuz kalma olasılığı daha azdır çünkü genellikle susuzluk belirtilerini (susuzluk, kuru dudak ve ağız gibi) anlayabilirler.

Çocukların, özellikle kusma ishal olduğunda ortaya çıkarsa, susuz kalma riski daha yüksektir, çünkü küçük çocuklar genellikle bir yetişkin kadar dehidratasyon belirtilerini algılayamayabilir. Hasta çocukları önemseyen yetişkinlerin, bu görünür dehidratasyon belirtilerinin farkında olmaları gerekir:

  • Kuru dudaklar ve ağız
  • Çökük gözler
  • Hızlı solunum veya nabız
  • Bebeklerde ise ebeveynler azalmış idrara çıkma ve batık bir fontanelle (bebeğin başındaki yumuşak nokta) aramalıdır.

Mide bulantısı çoğu zaman büyük bir soruna yol açmaz. Fakat bazı durumlarda gerçekleşebilen kalp krizi belirtileri eşlik ediyorsa hemen tıbbi yardım alın. Kalp krizi semptomları arasında göğüs ağrısı, yoğun bir baş ağrısı, çene ağrısı, terleme veya sol kolunuzda ağrı vardır.

Şiddetli baş ağrısı, boyun tutulması, nefes almada zorluk veya konfüzyon ile birlikte bulantı yaşıyorsanız, acil yardım almalısınız. Zehirli bir madde yediğinizden veya susuz kaldığınızdan şüpheleniyorsanız da doktora gitmeniz gerekir.

Eğer mide bulantısı nedeniyle 12 saatten fazla bir süre boyunca yemek yiyip içemediyseniz doktorunuza danışın. Ayrıca, eğer mide bulantınız reçetesiz yapılan müdahaleleri denedikten sonraki 24 saat içinde azalmazsa hastaneye gitmelisiniz.

Mide bulantısı çok çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Tedavisi de bu neden belirlenerek gerçekleştirilebilir. Birbirinden bağımsız çok farklı durumlar mide bulantısı ortaya çıkarabilir. Bazı insanlar harekete veya bazı yiyeceklere, ilaçlara veya bazı tıbbi koşulların etkilerine karşı çok hassastır. Bütün bunlar mide bulantısını tetikleyebilir.

İnceleyen ve Onaylayan : Uzman Dr. Sema Tutar Pişkinsüt

Mide Bulantısı Tedavisi Hakkında

Bulantı tedavisi nedene bağlıdır. Örneğin bir arabanın ön koltuğunda oturmak hareket rahatsızlığını (araba tutması) hafifletebilir. Hareket hastalığında çeşitli ilaçlar ile de iyileşme sağlanabilir. Mide bulantısının nedenine göre ilaçlar almak da bu soruna yardımcı olabilir. Örneğin reflü için mide asidi azaltan ilaçlar veya yoğun baş ağrıları için ağrı kesici ilaçlar bu tip tedavilerdir.

Sıvı kaybını önlemek mide bulantınız geçtikten sonra susuz kalma ihtimalini en aza indirmeye yardımcı olabilir. Bu, su veya elektrolit içeren bir içeceği yavaş yavaş yudumlayarak sağlanabilir. Ayrıca tekrar yemek yiyebilir haline gelindikten sonra bir süre püre gibi besinler tüketmek tedavi için faydalıdır.

Mide ekşimesi veya diğer adıyla reflü hastalığı uzun süre tekrar eden mide bulantısı ortaya çıkarabilir.

Reflü hastalığı yemek yediğinizde midenizin içeriğinin yemek borusuna geri dönmesine neden olabilir. Bu, bulantıya neden olan yanma hissi yaratır. Reflünün durumuna göre ilaç tedavileri ya da başka yöntemler uygulanabilir.

Bakteriler veya virüsler mideyi etkileyebilir ve mide bulantısı ortaya çıkarabilir. Gıdalara bulaşan bakteriler, gıda zehirlenmesi olarak bilinen bir hastalığa yol açabilir. Virüs enfeksiyonları da mide bulantısına yol açabilir.

Bazı ilaçların alınması örneğin, kemoterapi gibi kanser tedavilerinde kullanılanlar mideyi kötü etkileyebilir veya mide bulantısına katkıda bulunabilir. Aldığınız yeni tedaviler için ilaç bilgilerini dikkatlice okuduğunuzdan emin olun. Bu bilgileri okumak ve aldığınız ilaçlar ve tedaviler hakkında doktorunuzla konuşmak, ilaçla ilgili bulantıyı en aza indirmenize yardımcı olabilir.

Araba tutması, deniz tutması gibi adlarla anılan durum aslında temelde hareket tutmasıdır. Araçtaki engebeli bir yolculuktan kaynaklanabilir. Bu hareket beyne iletilen mesajların duyularla senkronize edilmemesine, bulantı, baş dönmesi veya kusmaya yol açmasına neden olabilir.

Baharatlı veya çok yağlı yiyecekler gibi bazı yiyeceklerin fazla tüketilmesi veya yenilmesi mideyi bozabilir ve mide bulantısına neden olabilir. Alerjisi olan yiyecekleri yemek de mide bulantısına neden olabilir.

Ayrıca yoğun ağrı mide bulantısı semptomlarına katkıda bulunabilir. Bu, pankreatit, safra kesesi taşları ve veya böbrek taşları gibi ağrılı durumlar için geçerlidir.

Mide ülseri, yaralar ya da ince bağırsağın iltihaplanması bulantıya neden olabilir. Mide ülseri yemek yerken yanma hissine ve ani mide bulanmasına neden olabilir. Bulantı ayrıca vertigo, kulak enfeksiyonu, bağırsak tıkanması, karaciğer yetmezliği veya kanseri, menenjit ve migren gibi hastalıkların belirtilerinden biridir.

Mide Bulantısı Nedir?

Bulantı ve ardından kusma birçok sorundan kaynaklanabilecek yaygın belirtilerdir. Bulantı ve kusma en sık viral gastroenterit - sıklıkla mide gribi olarak adlandırılır - veya hamilelik belirtilerinden kaynaklanır.

Pek çok ilaç, ameliyat için uygulanan genel anestezi ilaçları da dahil bulantı ve kusmaya neden olabilir.

Nadiren mide bulantısı ciddi veya hatta hayati tehlike yaratabilir. Bulantı ve kusma hastalık değildir, aksine birçok farklı durumun ortak belirtileridir. Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda meydana gelebilir. Bulantı ve kusma hamilelik, beyin sarsıntısı ve mide gribi gibi birçok durumdan kaynaklanabilir.

Bulantı ve kusma hastalık değildir. Aksine enfeksiyon, gıda zehirlenmesi, hareket hastalığı, aşırı yemek yeme, barsak tıkanması, sarsıntı veya beyin hasarı, apandisit ve migren gibi birçok farklı durumun belirtileridir. Bulantı bazen kalp krizi, böbrek veya karaciğer bozuklukları, merkezi sinir sistemi bozuklukları, beyin tümörleri ve bazı kanser türleri gibi daha ciddi hastalıkların belirtileri olabilir, fakat bunlar daha nadirdir.

Bulantı, kusma dürtüsüne sıklıkla eşlik eden ancak her zaman kusmaya yol açmayan mide rahatsızlığıdır.

Kusma, mide içeriğinin ağız yoluyla zorunlu olarak isteyerek veya istemeden dışarı çıkmasıdır. Kusmaya neden olabilecek bazı tetikleyiciler mide ve bağırsaklardan (enfeksiyon, yaralanma ve yiyecek tahrişi), iç kulaktan (baş dönmesi ve hareket rahatsızlığı) ve beyinden (kafa yaralanması, beyin enfeksiyonları, tümörler ve migren baş ağrıları) gelebilir.

Mide Bulantısında Ne Zaman Doktora Başvurmak Gerekir?

Mide bulantısı her zaman ciddi bir sonuca bağlanmaz. Fakat bu şiddetine, ne kadar devam ettiğine göre değişebilir. Bulantı ve kusmaya eşlik eden belirti göğüs ağrısı, şiddetli karın ağrısı ve kramp, bulanık görme, zihin karışıklığı, yüksek ateş, boyun tutulması, mide içeriğinde koku, rektal kanama gibi işaretlerden herhangi biriyse acilen hastaneye gitmek gerekir. Bu kalp krizi, apandisit ve beyin kanaması gibi ciddi durumların belirtisi olabilir.

Mide bulantısı ve kusmaya daha önce olmayan bir ağrı veya şiddetli baş ağrısı eşlik ediyorsa, susuz kalma belirtileri veya semptomlarınız varsa (aşırı susuzluk, ağız kuruluğu, sık idrara çıkma, koyu renkli idrar ve güçsüzlük, veya baş dönmesi veya baş dönmesi) derhal tıbbi müdahale gerekir. Mide içeriğinde kan varsa, kahve çekirdeğine benzer ya da yeşil renkler varsa birinin sizi acil servise götürmesi gerekir.

Kusma yetişkinler için iki günden fazla, 2 yaşın altındaki çocuklar için 24 saat veya bebekler için 12 saatten fazla sürerse bir doktor randevusu almak gerekir. Bir aydan uzun süredir mide bulantısı ve kusma kriziniz varsa, bulantı ve kusma ile birlikte açıklanamayan kilo kaybı yaşıyorsanız en kısa sürede doktor randevusu almak gerekir.

Acil durumlarda ya da doktor randevusunu beklerken hastanın sakin olması faydalı olur. Çok fazla aktivite yapmak ve yeterince dinlenmemek mide bulantısını daha da artırabilir. Susuz kalmamak için çeşitli içecekleri küçük küçük yudumlamak gerekir. Zencefilli gazoz, limonata ve su gibi soğuk, berrak, karbonatlı veya ekşi içeceklerden yudumlar alın. Nane çayı da yardımcı olabilir. Ağızdan alınan rehidrasyon çözeltileri dehidrasyonun önlenmesinde etkili olur.

Güçlü kokulardan ve diğer mide bulantısı tetikleyicilerinden kaçının. Yiyecek ve yemek kokuları, parfüm, duman, havasız odalar, ısı, nem, yanıp sönen parlak ışıklar ve araba sürmek, araba seyahati bulantı ve kusmanın yaygın tetikleyicileri arasındadır. Rahatsızlık gebelikten kaynaklanıyorsa, sabahları yataktan kalkmadan önce birkaç kraker yiyebilirsiniz.

Mide Bulantısı Nedenleri Nelerdir?

Kusmanın nedenleri yaşa göre değişir. Yetişkinlerde kusma, genellikle viral bir enfeksiyonun ve besin zehirlenmesinin bir sonucu olarak, bazen de kişinin hareket hastalığı gibi bir hastalığının sonucudur.

Çocuklar için, viral bir enfeksiyon, gıda zehirlenmesi, hareket hastalığı, aşırı yeme veya beslenme, öksürme ve ateşli hastalıklar nedeniyle ortaya çıkması sık görülür. Nadir olmasına rağmen tıkanan bağırsaklar, genellikle erken bebeklik döneminde kusmaya neden olabilir.

Bulantı veya kusmanın zamanlaması sebebi gösterebilir. Yemekten kısa bir süre sonra ortaya çıkarsa, bulantı veya kusma gıda zehirlenmesine, gastrite (mide zarının iltihaplanmasına), ülsere veya bulimia hastalığına işaret olabilir. Bir yemekten bir ila sekiz saat sonra oluşan bulantı veya kusma, ayrıca gıda zehirlenmesini de gösterebilir. Bununla birlikte, salmonella gibi gıda kaynaklı bazı bakterilerin semptom üretmesi daha uzun sürebilir.

Enfeksiyonlar

Virüs, bakteri veya mantar kaynakları birçok enfeksiyon sindirim sisteminin çeşitli yerlerini etkileyebilir.

Örneğin viral gastroenterit, safra kesesi iltihabı, bağırsak enfeksiyonları gibi sorunlar mide bulantısı, kusma, ishal gibi ortak belirtiler verebilir. Bunlara ek olarak orta kulak iltihabı da mide bulantısına yol açar.

Orta kulak denge ile ilgili bir bölgedir ve baş dönmesi ile mide bulantısı arasında sıkı bir bağ vardır.

Gıda Zehirlenmeleri

Gıda zehirlenmesi zararlı organizmaların bulaştığı yiyecekleri yemekten kaynaklanan hastalıktır. Bakteri, virüs ve parazitler gibi enfeksiyon oluşturan organizmalar veya toksin (zehirli) maddeler gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenleridir.

Enfeksiyona neden olan organizmalar veya toksinler gıdaları herhangi bir işlem veya üretim noktasında kirletebilir. Yiyecek yanlış kullanılırsa veya pişirilirse kirlenme evde de oluşabilir. Kirlenmiş gıdaları yedikten saatler sonra başlayabilen gıda zehirlenmesi semptomları genellikle bulantı, kusma veya ishali içerir. Genellikle gıda zehirlenmesi hafiftir ve tedavi edilmeden iyileşir. Ancak bazı hastaların hastaneye gitmesi gerekir, çünkü belirtileri daha şiddetlidir ve hafiflemez.

Ani Başlayan Gastritler

Gastrit mide zarının iltihaplarının genel adıdır. Gastrit iltihabı en sık mide ülserlerinin çoğuna neden olan aynı bakteri ile enfeksiyonun sonucudur. Bazı ağrı kesicilerin düzenli kullanımı ve çok fazla alkol alınması da gastrit ihtimalini artırabilir.

Gastrit aniden ortaya çıkabilir ve buna akut gastrit denir. Veya zaman içinde yavaşça oluşabilir ve buna kronik gastrit denir. Bazı durumlarda, gastrit ülser ve mide kanseri ihtimalinde artışa neden olabilir. Ancak çoğu insan için gastrit ciddi değildir ve tedavi ile hızlıca iyileşir. Özellikle akut gastrit mide bulantısı şikâyeti oluşturabilir.

Araba Tutması

Hareket hastalığı, iç kulakta çok sık görülen bir rahatsızlıktır. Bir araçtan, tekrarlanan hareketlerden veya iç kulağı rahatsız eden diğer hareketlerden kaynaklanır. Bazı insanlar bir uçakta, otomobilde veya eğlence parkı gezisinde bulantı ve hatta kusma yaşarlar. 2013 yılında PloS one'da yayınlanan bir çalışmada, 3 boyutlu filmlerin de mide bulantısına neden olabileceğini öne sürüldü. Bu duruma genellikle hareket hastalığı denir. Bir tekneye veya gemiye binerken, genellikle deniz tutması olarak adlandırılır fakat aynı rahatsızlıktır.

Alkol Kullanımı

Genel olarak ne kadar fazla alkol alırsanız ertesi gün dinç olamama ile ilgili sorunlar o kadar yüksek olur. Alkolün kötü etkisi 24 saate kadar sürebilir. Fazla alkol tüketmek çok sık mide bulantısı ve kusma ile sonuçlanır. Fakat kusma alkol aldıktan saatler sonra da gelişebilir. Tipik olarak, kandaki alkol içeriğiniz önemli ölçüde düştüğünde ve sıfıra yakın olduğunda başlar. Mide bulantısının yanında şunlar da hissedilebilir:

  • Yorgunluk ve halsizlik
  • Aşırı susuzluk ve ağız kuruluğu
  • Baş ağrısı ve kas ağrıları
  • Mide bulantısı, kusma veya mide ağrısı, baş dönmesi veya odanın döndüğü hissi
  • Zayıf veya azalmış uyku, ışık ve sese karşı artan hassasiyet
  • Konsantre olma yeteneğinin azalması ve depresyon, anksiyete ve sinirlilik gibi duygu durum bozuklukları
  • Hızlı kalp atımı

Stres ve Anksiyete

Yoğun stres altında kalmak, kaygı bozuklukları gibi durumlar bazı kişilerde mide bulantısı gibi şikayetler de oluşturur. Son yıllarda yapılan çalışmalar psikolojik durumumuz ile sindirim sistemi arasında sanılandan daha büyük bir bağ olduğunu gösterdi. Yaşanan uzun süreli ya da ağır stres, anksiyete, depresyon gibi sorunlar sindirim sistemini etkileyebilir ve mide bulantısı, kusma gibi sonuçlar doğurabilir.

Laktoz İntoleransı

Laktoz intoleransı süt ürünlerindeki temel karbonhidrat olan laktozun sindirilmemesi sebebiyle meydana gelen bir sindirim bozukluğudur. Şişkinlik, ishal ve karın krampları gibi çeşitli semptomlara neden olabilir.

Laktoz intoleransı olan insanlar, laktozu sindirmek için gereken laktaz enzimini yeterince üretemezler.

Mide Bulantısı Belirtileri Nelerdir?

Bulantı sık sık, baş dönmesi ve anksiyete içeren rahatsızlık hissidir. Kusma dürtüsü vardır. Hasta bunu çoğu zaman mideden geliyormuş gibi hisseder, ancak çoğunlukla beyin tarafından kontrol edilir. Kusma mide bulantısı hissini en azından geçici olarak arttırır. Kusma, mide içeriğini ağızdan zorla çıkardığında oluşur.

Tüm yiyecek ve sıvının dışarı atılmasından sonra kusma devam ettiğinde, buna kuru atıklar denir.

Kusma, sıvı kaybından dolayı susuz kalmaya yol açtığında, etkilenen kişide susuzluk, kuru dudaklar ve kuru ağız görülür. Kişi sık idrara çıkmayabilir veya idrar rengi daha koyu hale gelir. Çocuklarda dehidratasyon belirtileri arasında kuru dudaklar ve ağız, batık gözler, hızlı nefes alma, uyuşukluk ve kuru bez bulunur; bu da çocuğun idrar üretmediğini gösterir. Mide bulantısına en sık eşlik eden belirtiler şunlardır:

  • Kusma
  • Karın krampları
  • Karın ağrısı

Mide Bulantısı Tedavi Türleri

Bulantı ve kusmayı gidermek için ev ilaçları ve ilaçlar da dahil olmak üzere çeşitli yöntemler kullanabilirsiniz. Bulantının altında yatan bir hastalık yoksa evde uygulanabilecek basit yöntemler mide bulantısı ve onu takip eden kusmayı kontrol altına alabilir.

Bulantıyı evde tedavi etmek için bir süre yalnızca hafif yiyecekleri tüketin. Lezzeti güçlü, çok tatlı, yağlı veya kızartılmış yiyeceklerden kaçının. Soğuk sıvılar için. Yemek yedikten sonra herhangi bir faaliyetten kaçının. Bir bardak zencefil çayını yavaş yavaş için. Daha küçük, daha sık yemek yiyin. Bol miktarda berrak sıvı için, ancak bir seferde küçük yudumlarla tüketin.

Kusma sona erene kadar her türlü katı gıdadan kaçının ve dinlenin. Nonsteroidal antienflamatuar ilaçlar veya kortikosteroidler gibi midenizi bozabilecek ilaçlar kullanmaktan kaçının. Kayıp elektrolitleri yerine koymak için bir oral rehidrasyon çözeltisi kullanın. Bunlar yardımcı olmuyorsa, eşlik eden daha farklı belirtiler varsa, şiddetli bir durum varsa doktora başvurun.

Midenin Yıkanması

Mide yıkanması genellikle aşırı ilaç alındıktan sonra gerçekleştirilen bir uygulamadır. Bazı durumlarda besin zehirlenmeleri durumunda da uygulanır. Zehirli madde veya ilaç mideye girdikten sonraki ilk 4 saat içinde uygulanabilir. Daha sonra midedeki içerik kana karışacağı için bunun bir önemi kalmaz. Mide yıkanması ağızdan mideye bir boru sokularak mide içeriğinin emilmesi ve yerine sıvı verilmesi işlemidir.

Her zehirlenme ve ilaç alımı vakasında uygulanan bir yöntem değildir.

İlaç Kullanımı

Bazı reçeteli ilaçlar, bulantı ve kusmayı kontrol edebilir. Bu ilaçların hamilelik sırasında kullanılabilir olanları da mevcuttur. Bunun dışında doktor daha farklı bir hastalık tespit ederse buna yönelik bir ilaç tedavisi de başlatabilir.

Cerrahi Yöntem

Mide bulantısı apandisit patlaması gibi acil ve ciddi bir durumdan kaynaklanabilir. Bu durumda hasta acilen apandisit ameliyatına alınır. Ayrıca mide kanseri gibi farklı hastalıklar söz konusuysa doktor ameliyat önerebilir.

Mide Bulantısı Tedavi Öncesi

Mide bulantısı hissedilmeye başlandığında çok fazla hareket etmemek, dinlenmek ve sıvı tüketmek önerilir. Hasta evde uyguladığı yöntemlerden cevap alamazsa bir hastaneye başvurur. Burada asıl amaç mide bulantısının nedenini bulmaktır. Bu nedene göre en doğru müdahale yöntemi tercih edilir.

Fizik Muayene

İlaç vermeden önce doktorunuz, bulantı ve kusmanın ne zaman başladığı ve en kötü olduğu zamanlar hakkında sorular soracaktır. Ayrıca, yeme alışkanlıklarınız ve bir şeyin kusmayı ve bulantıyı daha iyi veya daha kötü hale getirip getirmediğini sorabilirler.

Tetkikler

Mide bulantısının seyri, başlangıcı ve buna eşlik eden diğer belirtiler değerlendirilerek hangi tetkiklerin yapılması gerektiği bulunur. Doktor şüphelendiği duruma göre kan tahlili, tomografi, kalp grafiği gibi çok çeşitli tetkikler isteyebilir.

Mide Bulantısı Tedavisi Sonrası

Mide bulantısı altında yatan neden tedavi edildiğinde iyileşir. Fakat çoğu zaman bu gündelik bir tetikleyiciden kaynaklanır ve uzun sürmez. Kişi normal yaşantısına devam eder. Fakat farklı bir hastalık varsa bunun tedavisi planlanır ve gerçekleştirilir. Tedavi çoğu zaman ilaç tedavisidir.

İstirahat ve İyileşme

Mide bulanması ve kusma gibi sorunlar uzun süre devam ettiyse hasta bir süre yorgun hisseder. Tedavi sonrası hastanın dinç hissedene kadar fazla fiziksel aktivite yapması önerilmez. Bunun yerine sıvı tüketmek ve dinlenmek faydalı olur.

Beslenmede Dikkat Edilmesi Gerekenler

Mide bulantısı, kusma gibi sorunlar son bulduktan sonra normal beslenme şekline doğrudan geçilmemelidir. Bundan önce pirinç lapası, patates lapası gibi besinler tüketilmelidir. Bunları hazırlarken tuz, baharat ve şeker gibi tatlandırıcılar kullanılmaz. Bu midenin normal beslenme düzenine daha kolay adapte olması için gereklidir. Bunlara ek olarak zencefil çayı, su gibi sıvıların yavaş yavaş ama sık şekilde tüketilmesi önerilir.

Sık Sorulan Sorular

Mide Bulantısı İçin Hangi Bölüme Muayene Olmak Gerekir?

Mide bulantısı ve ona eşlik eden belirtiler hızlı müdahale gerektiriyorsa acile gidilir. Fakat doktor randevusu alınacaksa iç hastalıkları bölümüne başvurmak gerekir.

Gebelikte Mide Bulantısının Sebepleri Nelerdir?

Gebe kadınların % 50'sinden fazlası sabahları mide bulantısı yaşar. Sabahları mide bulantısı, gebeliğin ilk üç ayında vücudunuzdaki artan ve değişen hormonların bir sonucu olarak ortaya çıkan bulantı hissini ifade eder. Sabah bulantısına bazı kadınlarda kusma eşlik edebilir. Bunu hafifletmek için sabahları yataktan çıkmadan önce bir iki kraker yemek faydalı olabilir.

Hangi Hastalıklar Mide Bulantısına Neden Olur?

Genellikle kusma zararsız ve tehlikesiz bir belirtidir. Ancak nadiren daha ciddi bir hastalığın belirtisi de olabilir. Bulantı veya kusmaya yol açabilecek bazı ciddi durum örnekleri şunlardır:

  • Menenjit
  • Bağırsak tıkanması
  • Apandisit
  • Migren baş ağrıları
  • Beyin tümörü
  • Gastrit
  • Reflü

Mide Bulantısı Durumunda Neler Yapılabilir?

Mide bulantısının birçok farklı nedeni olabilir ve tamamen önlenmesi zor olabilir. Bununla birlikte, bulantı hissi evde uygulanabilecek yöntemlerden bazıları kullanılarak hafifletilebilir. Kusma ve bulantı semptomlarının tedavisinde yardımcı olmak için antiemetik ilaçlar önerilebilir. Bunlar, mide bulantısı veya kusma hissini azaltmaya yardımcı olabilecek bulantı önleyici ilaçlardır. Genellikle hareket hastalığı veya enfeksiyonun neden olduğu bulantı veya kusma semptomlarını tedavi etmek için kullanılır.

Zencefil mide bulantısını azaltmak için yaygın olarak kullanılır. Çalışmalar, zencefilin bulantı ve kusma semptomlarının tedavisinde hamilelikten ve kemoterapiden kaynaklanan sorunlarda etkili olduğunu göstermiştir. Nispeten az yan etkisi vardır ve antiemetik ilaçlar kadar etkili olabilir. Taze zencefil yemeklerde kullanılabilir veya kendi başlarına yenebilir. Zencefil çay olarak da tüketilebilir. Son zamanlarda yapılan bir çalışmada kemoterapinin neden olduğu mide bulantısını azaltmak için nane önerilmiştir.

Araştırmacılar mide bulantısını azaltmak için öncelikle karbonhidratlardan ziyade protein yönünden zengin yiyeceklerden oluşan yemekleri öneriyor. Ayrıca 2015 yılında yapılan bir çalışma, tarçının adet ağrısından kaynaklanan mide bulantısını azaltmada yardımcı olabileceğini buldu.

Bulantı kusmaya eşlik ediyorsa, düzenli olarak küçük yudumlu su alarak susuz kalmamak önemlidir. Tuzlu yiyecekler yemek veya karbonatsız, şekerli bir içecek içmek, kusma sonucu kaybedilen şeker ve tuzların yenilenmesinde yardımcı olabilir.

Bazı günlük aktiviteler ve faaliyetler de mide bulantısını artırabilir. Öne eğilmekten kaçınmak, mide üzerindeki baskıyı hafifletir ve belirtileri iyileştirebilir. Vücudu dik tutmak, sindirime destek olur ve mide bulantısının geçmesine yardımcı olabilir. Çok fazla hareket etmek özellikle ani veya yoğun hareket etmek durumunda mide bulantısı artabilir. Bir pencere açmak veya dışarıya çıkmak mide bulantısı hissini azaltmaya yardımcı olabilir.

Bulantı Hissedildiğinde Kusma Nasıl Önlenebilir?

Bulantı hissetmeye başladığınızda, aşağıdakileri yaparak kusmayı önleyebilirsiniz:

  • Soda veya meyve suları gibi az miktarda berrak, şekerli sıvıları içmek (çok fazla asitli oldukları için portakal ve greyfurt suları hariç)
  • Ya oturma pozisyonunda veya yatar pozisyonda dinlenmek; aktivite mide bulantısını kötüleştirebilir ve kusmaya neden olabilir.
  • Çocuklarda bulantı ve kusmayı önlemek için şunlar yapılabilir:
  • Bir araba tutmasını tedavi etmek için çocuğunuzu ön cama bakacak şekilde oturtun (yan camlardan hızlı hareket etmeyi izlemek bulantıyı daha da kötüleştirebilir). Ayrıca, arabada video oyunları oynamak veya okumak, hareket hastalıklarına neden olabilir.
  • Çocukların aynı anda yemek yemelerine ve oynamalarına izin vermeyin.

Mide Bulantısına İyi Gelen Besinler Nelerdir?

Mide bulantısını yatıştırmak için uzun yıllardır nane, zencefil, tarçın gibi baharatların çayları kullanılır. Bu çayları yavaş yavaş tüketmek midenin rahatlamasına etki edebilir. Ağrıyı hafifletebilir.

Yolculukta Mide Bulantısı Neden Olur?

Araba tutması, deniz tutması gibi isimlerle anılan durum aslında hareket tutmasıdır. Aşağı yukarı hareket eden, sallanan bir araçta yolculuk ederken bu sallantıdan gelen mesajlar beyinde iyi algılanamaz ve mide bulantısı, kusma gibi sorunlara neden olur. Benzer şekilde 3 boyutlu filmler de buna neden olur.

Arabadaysanız ön camdan bakmak, ön koltuğa oturmak ve temiz hava almak faydalı olur.

Mide Bulantısı ve Kusma Tehlikeli midir?

Genellikle kusma tehlikeli bir belirti değildir. Ancak daha ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Bulantı veya kusmaya neden olabilecek bazı ciddi durumlar beyin sarsıntılarını, menenjiti (beynin zarının enfeksiyonu), bağırsak tıkanmasını, apandisiti ve beyin tümörlerini içerir.

Diğer bir endişe dehidrasyondur. Yetişkinlerin susuz kalma riski daha düşüktür, çünkü genellikle susuzluk belirtilerini (susuzluğun artması ve kuru dudak veya ağız gibi) saptayabilirler. Ancak küçük çocuklar, özellikle de ishalleri varsa susuz kalma riski daha yüksektir, çünkü genellikle dehidratasyon belirtilerini anlayamazlar. Bunu yetişkinlerin kontrol etmesi gerekir.

Gebelikte tekrarlayan kusma, annenin hayatını veya karnındaki bebeği tehlikeye sokabilecek sıvı ve mineral dengesizlikleri geliştirebilir. Nadiren aşırı kusma, yemek borusu astarına zarar verebilir. Yemek borusunun yırtılmasına boerhaave sendromu adı verilir ve tıbbi olarak acil bir sorundur.

Mide Bulantısından Kaçınmak Mümkün mü?

Bulantı tetikleyicilerinden kaçınmak, bulantı başlangıcını önlemeye yardımcı olabilir. Örneğin migren ataklarını tetikleyen yanıp sönen ışıklardan kaçınmak, çok sıcak ve nemli yerlerden kaçınmak, deniz seferlerinden kaçınmak bunların arasındadır. Mide bulantısını tetikliyorsa parfüm ve yemek kokusu gibi güçlü kokulardan da uzak durulabilir. Bir mide bulantısı önleyici ilacı (skopolamin) seyahate çıkmadan önce almak da hareket rahatsızlığını önleyebilir.

Küçük, sık yemek yemek, bulantı semptomlarının azaltılmasına yardımcı olabilir. Yemeklerden sonra yoğun fiziksel faaliyetlerden kaçınmak daha faydalıdır. Baharatlı, yüksek yağlı veya yağlı yiyeceklerden kaçınmak yardımcı olabilir. Bulantıya neden olma olasılığı daha az olan yiyecek örnekleri arasında mısır gevreği, kraker, tost, jelatin ve et suyu bulunur.

Mide Bulantısına Kimler Daha Yatkındır?

Bulantı ve kusma hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilir. Radyasyon terapisi veya kemoterapi gibi kanser tedavisi gören insanlar, bulantı ve kusma risklerini arttırmaktadır. İlk üç aylık dönemdeki gebe kadınlar da genellikle "sabah bulantısı" olarak anılan bulantı ve kusma yaşayabilir. Hamile kadınların yüzde 50 ila 90'ının bulantı, yüzde 25 ila 55'i ise kusma yaşadığı tahmin edilmektedir.

İlgili Bölümler
İlgili Hastalıklar