Albüminüri (Proteinüri)

Albüminüri Hakkında

Sağlıklı insanlar günlük idrarda 30 mg'dan az albümin bulundurur. Daha büyük miktarlarda albümin çoğu böbrek hastalığının belirtisidir. İdrardaki diğer proteinler, plazma hücresi diskrazisi, glomerulopati ve böbrek tübüler hastalığı gibi daha az yaygın hastalıkların spesifik belirtileri olabilir.

Böbrekler hasar gördüğünde idrara protein sızdırmaya başlar. Bu proteinlerden biri de albümindir. Bu, böbreklerin filtresinden idrara geçmesi diğer proteinlerden daha kolay olan küçük, bol bir proteindir. Albuminüri veya idrara aşırı protein sızıntısı, en az 10 yıl boyunca tip 1 diyabet geçirenlerin yaklaşık % 30 ila % 45'inde görülür. Yeni tip 2 diyabet tanısı konan insanlarda böbrekler, mikroalbüminüri adı verilen az miktarda protein sızıntısı belirtileri gösterebilir. Bu, diyabet sonucu veya yüksek tansiyon gibi diyabet ile birlikte görülen diğer hastalıklardan kaynaklanabilir. İdrardaki protein böbrek hastalıklarının gelişme riskini arttırır. Ayrıca, kişinin kardiyovasküler hastalıklar için özellikle yüksek risk altında olduğu anlamına gelir.

Albüminüri Nedir?

Albuminüri böbrek hastalığının bir işaretidir ve idrarınızda çok fazla albümin olduğunu gösterir. Albumin, kanda bulunan bir proteindir. Sağlıklı bir böbrek, albüminin kandan idrar içine geçmesine izin vermez. Hasarlı bir böbrek, bazı albüminlerin idrara geçmesine izin verir. İdrarınızda ne kadar az albümin olursa o kadar iyidir. Bazen albuminüri de proteinüri olarak da adlandırılır. İdrar albümininin ölçülmesi böbrek hastalıklarının teşhisi ve böbrek hastalıklarının seyrinin ilerlemesini belirlemek için önemli bir araçtır. Doktorlar bazı hastalıkları geçiren kişilerin düzenli bir tıbbi muayenenin bir parçası olarak albüminüri için test eder ve böbrek hastalığı olan kişilerde idrar albümini yakından izlenir. Aynı kalan veya düşen bir idrar albumin düzeyi tedavilerin işe yaradığı anlamına gelebilir.

İdrar albümin seviyesini düşüren tedavi böbrek hastalığının böbrek yetmezliğine ilerlemesi riskini azaltabilir. Diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı veya ailesinde böbrek yetmezliği olan kişiler böbrek hastalığı için risk altındadır. Ne kadar sıklıkla albümin için idrar testi yaptırmanız gerektiği hakkında doktorunuzla konuşun. Albüminüri üç kategoriye ayrılabilir; geçici (aralıklı), ortostatik (oturma / ayakta durma veya uzanma ile ilgili) ve kalıcı (her zaman mevcut):

• Geçici albüminüri bunun en yaygın şeklidir ve genellikle tedavi edilmeden çözülür. Ateş ve ağır egzersiz gibi stresler geçici albüminüriye neden olabilir.
• Ortostatik albüminüride idrarda protein dik pozisyonda iken yaşanır ve uzanırken olmaz. Ergenlerin yüzde 2 ila 5'inde görülür, ancak 30 yaşın üzerindeki kişilerde olağandışıdır ve nedeni bilinmemektedir. Ortostatik albüminüri zararlı değildir, tedavi gerektirmez ve tipik olarak yaşla birlikte kaybolur. Ortostatik proteinüri bölünmüş bir idrar toplanmasıyla teşhis edilir. Bunun için iki idrar örneği alınması gerekir; biri ayakta dururken veya otururken (genellikle gün boyunca) diğeri ise birkaç saat uyuduktan sonra (örneğin sabah ilk iş).
• Kalıcı albüminüri geçici ve ortostatik proteinüri aksine altta yatan böbrek hastalığı veya diğer tıbbi problemleri olan kişilerde ortaya çıkar. Böbrek hastalıkları, diyabet, yüksek tansiyon ve vücudun bazı protein tiplerini aşırı üretmesine neden olan hastalıklar buna neden olabilir.

Albüminüri Nedenleri

İdrarda albümin seviyesinin yükselmesine temelde böbrek fonksiyonlarının bozulması neden olur. Buna yol açabilecek nedenler arasında da diyabet ve yüksek tansiyon gibi süreğen hastalıklar bulunur. Bu iki hastalık da uzun süre kontrol altına alınmadan kaldığında böbreklere ve diğer vücut fonksiyonlarına zarar verir. Diyabette albüminürinin ana nedeni yıllar boyunca yüksek kan şekeri seviyesinin olmasıdır. Yüksek tansiyon ayrıca böbrek hasarının gelişmesine neden olabilir. Gebe kadınları etkileyebilecek bir durum olan preeklampsi, çok yüksek tansiyonu içerir ve idrardaki diğer bir potansiyel protein nedenidir.

Vücutta artan protein üretimi de albüminüriye yol açabilir. Örnekler multipl miyelom ve amiloidozu içerir. Ayrıca şişmanlık, yaşın ilerlemesi, ailede böbrek hastalığı öyküsü, gebelikteki yüksek tansiyon gibi sorunlar uzun vadede buna yol açabilir. Afrikalı-Amerikalılar, yerli Amerikalılar, Hispanikler ve Pasifik Adalıların yüksek tansiyon riski daha fazladır. Bu nedenle albüminüri yaşama ihtimalleri daha fazladır. Bazı insanlar ayakta dururken idrarda daha fazla protein bulundururlar. Bu ortostatik proteinüri olarak bilinir.

Şeker Hastalığı

Diyabet hastası kişilere yıllık mikroalbuminüri testi yaptırmaları önerilir. Bunun nedeni diyabetin böbreklere uzun vadede zarar vermesidir. Doktor bu durumu saptayabilmek için bir mikroalbüminüri testi yaptırabilir.

Pozitif test sonuçlarınız varsa ve diyabetiniz varsa, doktorunuz üç ila altı aylık bir süre boyunca ek testler yaparak sonuçları kesinleştirir. Böbrek hasarı olduğu kesinleşirse, doktorunuz böbrek hasarını tedavi edebilecek ve böbrek fonksiyonunuzun iyileştirilmesine ve korunmasına yardımcı olacak tedavilere başlar.

Yüksek Tansiyon

Yüksek tansiyonunuz varsa, doktorunuz sizi mikroalbüminüri testini kullanarak böbrek hasarı açısından da tarayabilir. Yüksek tansiyon böbrek damarlarına zarar verebilir, bu da albüminin idrar içine salınmasına neden olur. Albümin testi düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Bu teste ne zaman ihtiyacınız olduğunu doktorunuz belirleyecektir.

Albüminüri Belirtileri

Bu sorun ilk aşamalarda genellikle belirti vermez. Böbrek hasarı belli bir boyuta ulaştığında belirtiler ortaya çıkar. Bu nedenle önceden saptayabilmek için bazı hastalıkları yaşayan kişilerin düzenli olarak test yaptırması gerekir. Proteinüri (albuminüri), idrarda böbrekler içindeki hasara yol açan çok fazla protein bulunması şeklinde ortaya çıkan tıbbi bir durumdur. Diyabetteki albuminüri genellikle uzun süreli hipergliseminin (yüksek kan şekeri seviyeleri) veya hipertansiyonun (yüksek kan basıncı) sonucu olur.

Böbrekler doğru çalıştığında, atık ürünleri kandan filtrelerler ancak albümin de dahil olmak üzere önemli elementleri tutarlar. Albumin, suyun kandan diğer dokulara sızmasını önlemeye yardımcı olan bir proteindir. Yüksek kan şekeri seviyesi birkaç yıl boyunca böbreklere zarar verirse, çok fazla albüminin kandan kaybedilmesine izin verebilir. Albuminüri bu nedenle böbreklerin zarar gördüğüne dair bir işarettir. Albuminüri belirtileri ancak böbrekler çok zarar gördüğünde ve idrardaki protein seviyesi yüksek olduğunda fark edilir hale gelecektir.

El ve Ayaklarda Şişme

Albuminüri bir süre semptom vermeden devam edebilir. Genellikle diyabet ve yüksek tansiyon yaşadığı bilinen hastaların düzenli tahlilleri sayesinde fark edilir. Fakat ilerleyen durumlarda vücudun bazı bölgelerinde şişme ve kızarıklık görülür. Hastaların ayak bilekleri, karnı, elleri ve el bilekleri, yüzü şişebilir ve kızarabilir.

Aşırı Stres ve Yorgunluk

Hastalar idrarlarına protein sızması durumunda vücutlarından anormal şekilde bu proteini atmış olurlar. Ayrıca böbreklerin çalışması da bir sebeple bozulmuş olabilir. Bu nedenle albuminüri yaşayan kişilerde keyifsizlik, nedeni açıklanamayan yorgunluk ve stres görülebilir.

Sık Sık idrara Çıkma İsteği

Albuminüri normal rutinden daha sık idrara çıkma isteğine neden olabilir. Bunun yanında idrarda köpük ve kabarcıklar da görülebilir. Bu gibi durumlar yaşandığında iç hastalıkları (dahiliye) bölümünden randevu almak faydalı olur.

Albüminüri Tanı ve Teşhis Yöntemleri

İdrarınızdaki albümin miktarının ölçülmesi böbrek hasarının varlığını tespit etmek için önemlidir. Böbrek hasarı böbrek hastalığına veya yetmezliğine yol açabilir. Böbrek yetmezliği olursa, diyaliz genellikle gereklidir. Böbrek hasarı, böbrek yetmezliği ile sonuçlanmadan önce tespit edilerek hasarın daha fazla ilerlemesi yavaşlatabilir ve böbrek fonksiyonunun uzun vadede korunmasına yardımcı olunabilir. Belirtiler yalnızca daha sonraki bir böbrek hasarı evresinde gerçekleştiğinden, diyabetli hastaların yılda en az bir kez böbrek hastalığına dair testleri yaptırması önemlidir.

Test herhangi bir anormal protein seviyesi için sağlık ekibiniz tarafından test edilecek bir idrar örneği vermeyi içerir. Bunu yapmak için, albüminin kreatinin oranını karşılaştırırlar. Kreatinin oranına göre sağlıklı bir albümin düzeyi şöyle tanımlanır:

• Erkekler: 2.5 mg / mmol'a eşit veya daha az
• Kadınlar: 3.5 mg / mmol'a eşit veya daha az

Fizik Muayene

Eğer yüksek tansiyon veya diyabet hastalığı yaşıyorsanız belirtiler ortaya çıkmadan durumu tespit edebilmek için doktor düzenli olarak albümin seviyelerini kontrol eder. Eğer kontrol yaptırmıyorsanız böbrek hasarı belli bir seviyeye ulaştıktan sonra belirtiler ortaya çıkar. Eller ve ayaklarda şişlikler meydana gelir. Bu durum doktor tanıyı doğrulamak için idrardaki albümin seviyelerinin ölçülmesini ister.

İdrar Testi

Hastane laboratuvarlarında idrar testi yapılabilir. Bu test genellikle üç aşamalıdır. İlk olarak idrarın rengi, yoğunluğu, köpük olup olmaması gibi hususlar değerlendirilir. Ardından alınan örneğe bir idrar çubuğu testi uygulanır. Son olarak da idrar idrar albumin ve kreatinin ölçümü yapılır. İdrar numunesini bir kapta toplamanız istenecektir. Hastane numuneyi yerinde test eder veya analiz için laboratuvara gönderir.

Albümin için öncelikle yağ çubuğu testi yapılır. Bir idrar numunesi üzerinde yapılan ölçüm çubuğu testi, idrarda albümin varlığını tespit edebilir. Test için, bir hemşire veya teknisyen idrarın içine kimyasal olarak işlenmiş bir kağıt şeridi gibi bir ölçme çubuğu yerleştirir. İdrarda albümin varsa, seviye çubuğu renk değiştirir.

Ardından albümin ve kreatinin ölçümü yapılır. Sağlık kuruluşu bu ölçümü idrarda albümin ve kreatinin arasındaki oranı belirlemek ve 24 saat içinde salgılanan albümin miktarını tahmin etmek için kullanır. Kreatinin, böbreklerde filtrelenen ve idrarla atılan atık bir üründür. İdrar albümininin-kreatinine oranı 30 mg / g'nin üzerinde olursa bu bir soruna işaret eder.

Albüminüri Risk Faktörleri

Albüminüri yaşanma ihtimalini artıran bazı durumlar vardır. Bunlar doğrudan sebep olmasa da hastalığa yakalanma riskini artırırlar. Diyabet ve yüksek tansiyon hastalıkları bu faktörlerin arasındadır. Bu süreğen hastalıklar kontrol altında tutulmadıklarında yıllar içinde böbrek fonksiyonlarına zarar verebilirler. Albümin seviyesinin idrarda artması böbrek hasarına işaret edebilir. Böbrek hastalığı riski yüksek olan kişiler, bu testi bir sağlık kuruluşu tarafından yapılan rutin kontrollerin bir parçası olarak yaptırmalıdır. Riski yüksek olanlar şu şekilde sıralanabilir:

Yaş

Yaş albümin sızıntısı ihtimalini artırır. Çünkü bu durumun ortaya çıkmasına neden olan hastalıklar ilerleyen yaşla birlikte daha sık görülür. 65 yaş üstü kişilerin albüminüri yaşama ihtimali bu yüzden daha yüksektir.

Aile Öyküsü

Ailesinde böbrek yetmezliği öyküsü olan veya buna neden olabilecek hastalıklar yaşayan kişilerin riski daha yüksektir. Bu kişilerin de idrar albüminini ölçtürmek için düzenli aralıklarla idrar testi yaptırmaları önerilir.

Etnik Köken

Yapılan araştırmalar böbrek hasarı ve idrar albümini artması için bazı etnik grupların daha riskli olduğunu saptamıştır. Afrikalı Amerikalılar, Hispanik, Asyalılar, Amerika yerlileri dahil olmak üzere bazı etnik gruplarda bu tip sorunlar daha yaygındır.

Albüminüri Komplikasyonları

Albimüniri böbrek fonksiyonlarında bir bozulmanın habercisidir. Komplikasyonları da böbrek hasarının getireceği komplikasyonlar şeklindedir. Ayrıca böbrek yetmezliği komplikasyonları için de risk altında olabileceğiniz anlamına gelir.

Böbrek Yetmezliği

Böbrek yetmezliğinin en sık görülen komplikasyonlarından bazıları anemi, kemik hastalığı, kalp hastalığı, yüksek potasyum ve sıvı birikimidir. Bu komplikasyonları önlemek ve tedavi etmek için doktorunuzla birlikte çalışın.

Albüminüri Nasıl Önlenir?

Albüminüri buna neden olabilecek tıbbi durumlardan korunarak önlenebilir. Bazı durumları önlemek mümkün olmasa da bunları kontrol altına tutmak faydalı olabilir. Risk taşıyan kişilerin düzenli idrar tahlili yaptırması bunun en iyi yollarından biridir.

Yaşam Tarzı Değişikliği

Albüminin idrara sızmasını önlemek için sağlıklı bir yaşam tarzını rutin haline getirmek önemlidir. Karbonhidrat ağırlıklı beslenmekten uzak durmak ve protein, yağ gibi diğer besinlerle bir denge oluşturmak gerekir. Porsiyonları küçültüp ara ve ana öğünleri atlamamak faydalıdır. Bunların yanında hareketli bir yaşam tarzını benimsemek birçok süreğen hastalığın hem önlenmesine hem de kontrol altında tutulmasına yardımcı olur.

Süreğen Hastalıkların Tedavisi

Kandan albümin sızması ile sonuçlanabilecek temelde iki hastalık vardır. Bunlar diyabet ve yüksek tansiyondur. Diyabet yaşayan kişilerin kan şekeri seviyelerini yaşam tarzı değişiklikleri ve tıbbi tedavilerle dengede tutması gerekir. Bu denge uzun süre sağlanamadığında böbrek fonksiyonlarına zarar verebilir. Benzer şekilde yüksek tansiyon da böbrek damarlarına zarar vererek hasara neden olabilir. Hastaların diyabette olduğu gibi buna uygun bir denge içinde yaşamaları ve ilaçlarını kullanmaları önerilir.

Sık Sorulan Sorular

Albüminüri Varsa Tedaviye İhtiyaç Duyulur mu?

Albüminüri tespit edildiğinde böbreklerin durumunu tam olarak saptamak için bazı testler yapılır. Böbrek hastalığı teyit edilirse, sağlık uzmanınız bir tedavi planı oluşturacaktır. Ayrıca nefrolog adı verilen özel bir böbrek doktoru ile görüşmeniz istenebilir. Tedaviniz şunları içerebilir:

• İlaçlar
• Diyetinizdeki değişiklikler
• Ekstra kilo vermek, egzersiz yapmak ve sigarayı bırakmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri.
• Daha fazla bilgi için doktorunuzla görüşün ve önerdiği değişiklikleri uygulayın.

Albüminüri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Proteinüri veya albüminüri için birincil tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri ile elde edilebilecek ve ek ilaç almayı içerebilecek hem kan basıncını hem de kan şekeri seviyelerini kontrol etmektir. Ayak bileklerinde veya akciğerlerin etrafında sıvı birikirse, sudan vücuttan atılmasına yardımcı olan bir idrar söktürücü ilaç olan su tabletleri verilebilir. Böbrek hasarı seviyesi şiddetli ise, böbrek diyalizine veya böbrek nakline ihtiyacınız olabilir.

Albüminüri Ciddi Bir Sorun mudur?

İdrardaki yüksek toplam protein seviyeleri her zaman patolojik olarak kabul edilmekle birlikte, artan kanıtlar, protein albüminin salgılanmasını olumsuz kardiyovasküler sonuçlara bağlamaktadır. Bu nedenle çoğu uluslararası araştırma şimdi albüminin spesifik olarak ölçülmesini önermektedir.

Albuminüri, böbrek fonksiyonlarında azalma olduğunu gösterir ve kardiyovasküler sonuçlarla bağımsız olarak ilişkilidir. Bu nedenle, doktorların bunu erken teşhis etmeleri, etkili şekilde yönetmeleri ve kardiyovasküler hastalıklar için eş zamanlı risk faktörlerini azaltmaları gerekir.

Kronik böbrek hastalığı önemli bir halk sağlığı sorunudur çünkü son dönem böbrek hastalığı, kardiyovasküler hastalık ve ölüm için önemli bir risk faktörüdür. Yaygınlığı % 10'u aşmaktadır ve dünyanın birçok yerinde diyabet veya hipertansiyonlu olanlar gibi yüksek riskli gruplarda oldukça fazla görülür.

Albüminüri Hangi Hastalıkların Belirtisidir?

Mikroalbuminüri diyabetli ve diyabetsiz bireylerde ilerleyici kardiyovasküler ve böbrek hastalığının erken bir belirtisidir. Zorlayıcı verilere rağmen, günümüzde sadece diyabetli hastaların azınlığı ve nadiren diyabetsiz bireyler albüminüri açısından sistematik bir şekilde taranmaktadır.

Sistematik albuminüri taramasının uygulanmasındaki kriterlerin tümü diyabette yerine getirilmekte olup, çoğu diyabeti olmayan bireylerde mikroalbuminüri taramasında neredeyse hiç sorun çıkmaz. Diyabetsiz bireylerde mikroalbüminüri tedavisinin, kardiyovasküler hastalığın önlenmesinde maliyet açısından etkili bir fayda sağlayabileceğine dair artan kanıtlar nedeniyle, nefrologlar ve diğer sağlık hizmetleri sağlayıcıları, mikroalbüminüri hastalarının erken teşhisi ve sonraki tedavilerine daha fazla dikkat etmelidir. Mikroalbuminüri, ilerleyici kardiyovasküler ve böbrek hastalığının erken bir belirtisidir.

Albüminüri Hastalığı İçin Hangi Bölüme Muayene Olmak Gerekir?

Diyabet hastasıysanız dahiliye doktoru sizin düzenli olarak test yaptırmanızı ister ve sonuçları değerlendirir. Tansiyon hastalığınız varsa kardiyoloji veya dahiliye uzmanları bu sorunla ilgilenir. Eğer böbrek hasarı söz konusuysa bu uzmanlar sizi nefroloji bölümüne yönlendirebilir.

İyileşme Süresi Ne Kadardır?

Albimüniri böbreklerin iyi çalışmadığına dair bir belirtidir. Buna neden olan durumun şiddetine, türüne ve eşlik eden hastalıklara göre bir tedavi planı oluşturulur. Bu nedenle tam bir süre söylenemez ve bazı durumlarda uzun süren tedaviler gerekebilir.

Normal Değerler Kaç Olmalıdır?

Albüminüri idrarda çok fazla albümin varlığıdır. Mikroalbüminüri, idrarda biraz yüksek seviyede protein bulunması ve her gün idrarda çok yüksek miktarda albümin bulunmasıdır. Mikroalbuminüri testinin sonuçları 24 saat boyunca idrarınızda miligram (mg) protein kaçağı olarak ölçülür. Sonuçlar genellikle aşağıdakileri gösterir:

• 30 mg'dan az protein normaldir.
• Otuz ila 300 mg protein mikroalbüminüri olarak bilinir ve erken böbrek hastalığını gösterebilir.
• 300 mg'dan fazla protein, makroalbuminüri olarak bilinir ve böbrek hastalığının daha gelişmiş olduğunu gösterir.

Bazı geçici faktörler normalden daha yüksek idrar mikroalbümin sonuçlarına neden olabilir, örneğin:

• İdrarınızdaki kan veya hematüri
• Ateş
• Ağır egzersiz
• Susuzluk
• İdrar yolu enfeksiyonu

Bazı ilaçlar idrarınızdaki albümin seviyelerini de etkileyebilir. Bunlara bazı antibiyotik türleri, bazı antifungal ilaçları, lityum, steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar, bazı diyabet ilaçları örnek verilebilir. Sonuçlarınız işlendikten sonra, ilk testte anormal sonuçlar varsa, doktorunuz idrarınızı tekrar test etmek isteyebilir. Gerekirse, doktorunuz böbrek hasarınız ve altında yatan neden için en iyi tedavi seçeneklerini önerecektir.