Albuminuri (Proteinüri) Tedavisi

Albüminüri Tedavisi Hakkında

Herkesin kanında protein vardır. Kanınızdaki ana proteine albumin denir. Proteinlerin vücudunuzda, kemiklerinizi ve kaslarınızı oluşturmaya yardım etmek, enfeksiyonu önlemek ve kanınızdaki sıvı miktarını kontrol etmek gibi birçok önemli işlevi vardır. Sağlıklı böbrekler kanınızdaki fazladan sıvı ve atıkları giderir, ancak proteinlerin ve diğer önemli besinlerin geçip kan akışınıza geri dönmesine izin verir. Böbrekleriniz gerektiği gibi çalışmadığında bazı proteinlerin (albümin) filtrelerinden idrarınıza kaçmasına izin verebilir. İdrarınızda protein varsa, buna proteinüri veya albüminüri denir. İdrarınızda protein olması nefrotik sendromun bir işareti veya böbrek hastalığının erken bir işareti olabilir.

Herkesin idrarında protein olabilir. Böbrek hastalığı için risk faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahipseniz bunun normal seviyede olup olmadığını rutin olarak test ettirmeniz gerekir. Risk altındaki kişiler şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve ailesinde böbrek hastalığı öyküsü olan kişilerdir.

Belirtileriniz veya albüminüri yaşadığınızı gösterebilecek bir laboratuvar test sonucunuz varsa doktorunuzla konuşmanız önemlidir. Birinci basamak doktorunuz sizi, nefrolog olarak bilinen ve böbreklerinizle ilgili sorunların teşhisi ve yönetimi konusunda uzmanlaşmış bir doktora yönlendirebilir.

Albüminüri Nedir?

Albümin kanda bulunan gerekli bir proteindir. Böbreklerde bir sorun yaşandığında idrara sızabilir ve buradan atılabilir. İdrarda anormal düzeyde albümin bulunması albüminüri denir. Kandaki protein kaybı genel sağlığınızı etkileyebilir. İdrar yaparken vücudunuz aşırı protein kaybederse, olası kronik böbrek hastalığına yakalanma riski daha yüksektir. Bu olduğunda, doktorlar ve tıp uzmanları bu durumu albüminüri veya proteinüri olarak adlandırır.

Böbrek fonksiyonu azaldıkça, daha fazla miktarda protein idrarın içine sızabilir. Sağlıklı böbrekler sadece sıvı ve küçük moleküllerin idrar içerisine girmesine izin verir. İdrarda aşırı protein varsa bu böbrek hasarının bir uyarı işareti olabilir. Bununla birlikte, idrarınızdaki değişikliklere neyin neden olduğunu bilmek için bir laboratuvar testi gereklidir.

Proteinler vücutta birçok önemli rolü bulunan büyük, karmaşık moleküllerdir. Hücreleri bir arada tutarlar, düzgün çalışmalarına yardımcı olurlar ve vücudun dokularını ve organlarını düzenlerler, bu nedenle vücudumuzda büyüme ve onarım için doğru miktarda protein olması önemlidir. Proteinler, amino asit adı verilen yüzlerce veya binlerce küçük birimden oluşur. Farklı fonksiyonlara hizmet eden proteinleri yapmak için bir araya getirilen birçok amino asit tipi vardır.

Protein kanımızda bulunur ve sağlıklı böbrekler idrarın içine çok az miktarda sızabilir. Böbreklerdeki filtreler (glomeruli olarak adlandırılır) bir şekilde zarar görürse idrara çok fazla protein salınır. İdrardan protein kaybetmek normal değildir.

Tüm albüminüri vakaları aynı değildir. Genellikle üç tip olarak sınıflandırılır. Kalıcı albümin sızıntısı en ciddi albüminüri türüdür. İdrarınızda yüksek seviyede protein olduğunu gösteren birden fazla test varsa, derhal doktorunuzla konuşmalısınız. Geçici albüminüride idrarda aralıklı veya periyodik olarak protein bulunur. Bu hamilelik sırasında veya zorlayıcı egzersizlerden sonra da olabilir. Genellikle böbrek hastalığını düşündürmez. 150 mg'dan fazla protein gösteren bir idrar laboratuvarı testine sahipseniz, geçici olup olmadığını görmek ve doktorunuzla konuşmak için tekrar test yaptırmanız gerekir. Ortostatik albüminüri idrarda sadece ayakta dururken veya otururken protein olan insanları kapsar. Yattıklarında problem yaşamazlar. Bu, böbrek hastalığının neden olduğu bir durum değildir.

Albüminüri Hastalığının Nedeni Nedir?

Pek çok durumda albüminüri nispeten iyi huylu veya geçici tıbbi durumlardan kaynaklanır. Bunlara dehidratasyon, iltihap ve düşük kan basıncı dahildir. Yoğun egzersiz veya aktivite, duygusal stres, aspirin tedavisi ve soğuğa maruz kalma da bu sızıntıyı tetikleyebilir. Ek olarak, idrar yolundaki bir böbrek taşı albüminüriye neden olabilir.

Nadiren, bu durum kronik böbrek hastalığının erken bir göstergesidir. Kronik böbrek hastalığı sonunda diyaliz veya böbrek nakli gerektirebilecek kademeli böbrek fonksiyon kaybıdır. Diyabet ve yüksek tansiyon böbreklere zarar verebilir.

Kontrol altına alınmadığında böbreklere zarar verebilecek ve albüminüriye yol açabilecek başka hastalıklar da vardır. Bunlar lupus, goodpasture sendromu gibi bağışıklık bozuklukları, böbreğin akut inflamasyonu (glomerülonefrit), plazma hücrelerinin kanseri (multipl miyelom), kırmızı kan hücrelerinin imhası ve kan dolaşımında hemoglobin salınımı olan intravasküler hemoliz, kalp-damar hastalıkları, preeklampsi, zehirleme, travma, böbrek kanseri ve konjestif kalp yetmezliği şeklinde sıralanabilir.

Albüminüri Belirtileri Nelerdir?

Albüminüri, böbrek hasarı ciddi bir seviyeye gelmeden belirti göstermez. Bu nedenle risk altındaki kişilere düzenli olarak test yaptırmaları önerilir. Erken teşhis burada da önem taşır. Laboratuar testleri idrarda protein olup olmadığını kesin olarak bilmenin tek yoludur. Bazı sağlık kuruluşları, kronik böbrek hastalığı riski taşıyan insanlara düzenli idrar testleri önermektedir.

Özellikle hafif vakalarda albüminüri ile ilişkili semptomlar sıklıkla yoktur. Büyük miktarda protein idrarın köpüklü görünmesine neden olabilir. Kandan önemli miktarda protein kaybı vücudun sıvıları düzenleme yeteneğini etkileyebilir. Bu da ellerde, ayaklarda, karında ve yüzde (ödem) şişmeye neden olabilir. Semptomlar mevcut olduğunda, bunlar genellikle albüminüriye neden olan hastalıkla ilişkilidir.

El ve Ayaklarda Şişme

Sıklıkla, albüminüri olan kişi ilk zamanlarda semptom yaşamaz. Bununla birlikte albüminüri ilerlerlerse semptomlar şunları el, yüz, karın ve ayaklarda şişmeleri içerebilir. Özellikle sabahları göz çevresinde şişlik yaşanabilir. Bu şişlikler protein kaybı nedeniyle vücudun su tutma dengesini sağlayamaması ile oluşur.

Stres ve Yorgunluk

Bazı hastalar albüminüri varsa stres, huzursuzluk, yorgunluk, bitkinlik gibi belirtiler yaşayabilir. Bazı durumlarda bunlara ek olarak nefes darlığı, yorgunluk, mide bulantısı ve kusma, iştahsızlık, geceleri kas krampı gibi şikayetler de eklenir. Bunlar aynı zamanda kronik böbrek hastalığının belirtileridir. Bu semptomları yaşayan, özellikle köpüklü idrar ve şişlik olan herkes derhal bir doktora görünmelidir.

Sık Sık İdrara Çıkma İsteği

Hastalar durumun ilerlemesine göre sık sık idrara çıkma isteği duyabilirler. Nedeni anlaşılamayan ve normalden daha sık duyulan idrara çıkma ihtiyacı varda doktora görünmeniz gerekebilir. Böbreklerdeki hasarın durumuna göre bazı hastalarda idrarın köpüklü, kabarcıklı olması da mümkündür.

Albüminüri Tedavi Türleri

Farklı altta yatan koşullar, albüminüriye neden olabilir. Albüminüri tedavisi, albüminüriye yol açan altta yatan durumu kontrol etmeye ve ilerlemesini en aza indirmeye odaklanır. Bu nedenle, her durum için tedavi farklı olabilir. Örneğin, şeker hastalığı olan bir kişi böbrek fonksiyonlarını korumaya yardımcı olmak için kan şekeri seviyelerini dikkatle izlemeli ve kontrol etmelidir. Yüksek tansiyon (hipertansiyon) olan birinin ilerleyici böbrek hasarını önlemek için kan basıncını kontrol etmesi gerekir. Hamilelik sırasında preeklampsiye bağlı albüminüri dikkatlice izlenmelidir ve genellikle bebek doğduktan sonra düzelecektir. Bazen kan basıncı tedavisi gibi ilaçlar, preeklampsinin ciddiyetine bağlı olarak önerilebilir.

Düzenli Kontrol

Böbrek hasarı tespit edilmediği halde albümin yüksekse veya riskli bir grupta yer alıyorsanız değerlerinizi düzenli olarak takip etmeniz gerekir. Böbrek hastalığının bulunmadığından emin olmak için her altı ayda bir kan basıncı ve idrar kontrol edilmelidir. Hafif veya geçici albüminüri olanlara gelince, tedavi gerekli olmayabilir.

Preeklampsili hamile kadınlar dikkatle izlenmelidir. Durum, hamilelik sırasında ciddi olmasına rağmen, bebek doğduktan sonra genellikle kendiliğinden geçer. Kan basıncı düşük olan albüminüri hastaları yıllık idrar testlerini ve kan basıncı kontrollerini programlamalıdır.

İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi de albüminüriye neden olan, altta yatan duruma bağlıdır. Her durum farklı tedaviler gerektirir. Albüminüriye diyabet, yüksek tansiyon veya başka bir tıbbi durumla eşlik etmiyorsa, böbrek hasarını önlemek için kan basıncı ilaçları verilebilir.

Böbrek hastalığı doğrulanırsa bir tedavi planı ilaç tedavisi, diyet değişiklikleri, kilo kaybı ve egzersizi içerebilir. Albüminüri yaşayan diyabet ve hipertansiyon hastaları tansiyon ilaçlarına ihtiyaç duyabilir ve diyabet hastaları kan şekerlerini kontrol etmek zorunda kalır. Diyabet hastaları, her yıl glomerüler filtrasyon hızı (GFR) kan testleri yaptırmalı ve böbreklerde uzmanlaşmış bir doktor olan nefroloğa görünmelidir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Kalıcı albüminüri ve özellikle de böbrek fonksiyonlarında azalma olan kişilere doktor buna uygun bir beslenme programı önerebilir. Bu tip kısıtlayıcı diyetler doktor önermeden uygulanmamalıdır. Hafif veya geçici albüminüri için tedavi gerekli olmayabilir.

Albüminüri Tedavi Öncesi

Albüminüri testi risk altında olabilecek bireyleri taramak, durumu tespit etmek, altta yatan nedenini belirlemek, serbest bırakılan proteinin türünü ve miktarını değerlendirmek ve böbrek fonksiyonunu değerlendirmeyi içerir. Albüminüri tespit edilirse, kişi çözülüp çözülmediğini görmek için aralıklarla izlenir. Albüminüriyi değerlendirmek için hem idrar hem de kan testleri istenecektir.

Fizik Muayene

Albüminüri belirti verecek kadar ilerlediyse bunlar değerlendirilir ve bir idrar tahlili ile anlaşılabilir. Fakat çoğu zaman ilk dönemlerde herhangi bir belirti oluşmaz. Bu nedenle bazı riskli hastaların düzenli aralıklarla doktora gitmesi testleri yaptırması istenir. Fizik muayene sırasında doktor ailede böbrek hastalığı olup olmadığını sorabilir.

İdrar Testi

Albüminüri bir idrar testi ile teşhis edilir. Hasta laboratuarda değerlendirilecek olan idrar örneğini bir kaba aktarır. Teknisyenler numunenin bir kısmını test etmek için “yağ çubuğu” (ucunda kimyasalların bulunduğu ince plastik bir çubuk) kullanırlar. İdrarda çok fazla madde varsa çubuğun kimyasal ucu renk değiştirir.

İdrarın kalanı daha sonra mikroskopta incelenir. Teknisyenler idrarda bulunmaması gereken maddeleri saptarlar. Bu maddeler arasında kırmızı ve beyaz kan hücreleri, böbrek taşlarında büyüyüp gelişebilen bakteri ve kristaller bulunur.

Böbrek hastalığından şüphelenen bir doktor idrar testini üç ayda üç kez tekrarlar. Numuneler her seferinde proteinler için pozitif test sonucu verirse hastanın muhtemelen böbrek hastalığı vardır. Tanı ne kadar erken olursa, doktorların hastalığı yavaşlatması ve ilerlemesini durdurması olasılığı o kadar fazladır.

Kan Testi

Doktorunuz veya hemşireniz ayrıca böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığını görmek için kan testleri yaptırmanızı isteyebilir (böbrek fonksiyon testi olarak adlandırılır). Bunlar arasında kan üre azotu (BUN) ve kreatinin ölçümü ve böbreklerin ne kadar iyi çalıştığı hesaplanır.

Diğer Testler

Böbrek hastalığı taramaları, böbrek hastalığının veya hasarının varlığını tespit etmek ve ciddiyetini belirlemek için gerçekleştirilebilir. Tansiyon, albüminüri nedeninin araştırılmasının bir parçası olarak ölçülebilir. Hipertansiyonu olan veya geliştirme riski taşıyan kişiler de sıklıkla izlenir.

Doktor ayrıca bir böbrek biyopsisi isteyebilir. Bir böbrek biyopsisinde, böbrek dokusunun küçük bir örneği, bir patolog tarafından mikroskopla incelenir ve böbrek hastalığı veya hasarına dair kanıt aramak için kullanılabilir.

BT taramaları ve ultrasonlar gibi görüntüleme testleri böbrek görüntülerini gösterir ve doktorların böbrek taşları, tümörler veya idrar yollarının tıkanması gibi sorunları tespit etmesine yardımcı olur.

Albüminüri Tedavi Sonrası

Albüminüri tedavisi uzun süreli olabilir. Buna neden olan durum kontrol altına alındıktan sonra da hastanın dikkatli olması gerekir. Doktor kontrollerini aksatmaması, varsa ilaç tedavisini sürdürmesi ve yaşam tarzını buna göre şekillendirmesi gerekir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Hastaların buna neden olabilecek sorunları yaşamaması için günlük rutinlerini düzenlemesi istenir. Sigara kullanımı bunlardan biridir. Yüksek tansiyon gibi sorunları kötüleştirebileceği için sigaranın bırakılması gerekir. Hastaların düzenli ve yeterli olarak su içmeleri önerilir. Şeker hastalığı veya tansiyon gibi sorunları kontrol altına tutmak için beslenmelerini sağlıklı şekilde sürdürmeleri beklenir. Hareketli bir yaşam tarzı benimsemeleri istenir.

Dengeli ve Sağlıklı Beslenme

Albüminüri tanısı almışsanız, doktor bazı beslenme önerileri sunabilir. Diyabet veya yüksek tansiyon varsa kan şekerini ve tansiyonu dengede tutmaya yardımcı olacak şekilde beslenmek gerekir. Bazı hastalar için renal diyet önerilebilir. Fakat bu tip kısıtlayıcı diyetlerin doktor önermeden uygulanmaması gerekir.

Albüminüri tanısı alırsanız bir "renal diyet" uygulamanız önerilebilir. Bu, sodyum, potasyum, magnezyum ve protein bakımından düşük gıdaları içerir. Yiyeceklerin üzerindeki etiketleri okumak, ne tür kalori, yağ ve protein aldığınızı bilmek faydalı olacaktır. Bunu sağlık uzmanınızla görüşün.

Karbonhidratlar şeker hastalığı nedeniyle böbrek problemleriniz varsa kan şekeri seviyeleri üzerinde en büyük etkiye sahiptir. Ayrıca, vücudumuza aldığımız aşırı karbonhidratlar da yağa dönüşür. Genel olarak, diyetiniz yaklaşık % 50 karbonhidrat içermelidir. Şekerden kaçının ve bunun yerine, kilo vermenize yardımcı olmak veya mevcut kilonuzu korumak için yapay tatlandırıcılar kullanın.

Protein içeriği yüksek olan yiyecekler genellikle etlerdir. Albüminüri semptomlarınız varsa diyetiniz % 15-20 protein içermelidir. Böbreklerinizdeki uzun süreli hasar, diyabetik iseniz veya böbrek problemleri yaşıyorsanız, proteini kısıtlayarak düzeltilebilir. Taze sebzeleri ve lif alımını arttırın. Günde 55 gram'a kadar lif tavsiye edilir. Lif ve taze sebzeler düzenli bağırsak alışkanlıklarını korumaya yardımcı olur ve bazı kanserleri önleyebilir. Bununla birlikte, eğer albüminüri tanısı almışsanız, potasyum ve magnezyum içeriği yüksek yiyeceklerden uzak durmalısınız. Potasyum oranı yüksek yiyecekler arasında çoğu taze meyve ve sebzeler bulunur. Bazı özel örnekler şunları içerir:

• Portakal ve portakal suyu
• Ispanak ve yeşillik gibi yapraklı yeşil sebzeler (lahana ve lahana)
• Patates

Birçok "iyi ve kötü" yağ çeşidi vardır. Hatırlanması en kolay şey, doymuş yağ ve sıvı yağ alımını sınırlandırmaktır. Diyetinizde, genellikle laksatiflerde (magnezyum sütü gibi) veya sağlık uzmanınız tarafından belirtilmedikçe antasitlerde bulunan fazla magnezyumdan kaçının.

Sık Sorulan Sorular

Albüminüri Hastalığı Kimlerde Görülür?

İdrardaki normal protein miktarı günde 150 mg'dan azdır. İdrardaki yüksek protein seviyeleri böbrek fonksiyonunda hızlı düşüş ile ilişkilidir. Bazı ülkelerde nüfusunun yaklaşık yüzde 6,7'sini etkiler. Yaşlılarda ve diğer kronik hastalıkları olan kişilerde daha fazla görülür.

Böbrek Hastalığı Varsa Nasıl Fark Edilir?

Böbrek hastalığı olan çoğu kişi, hastalık çok ilerlemeden belirti fark etmez. Ancak bazı durumlarda şu tip şikayetler yaşanabilir:

• Şişlik
• Nefes darlığı
• Daha sık idrara çıkma ihtiyacı
• Hıçkırık
• Yorgunluk
• Uyku problemi
• Mide bulantısı ve kusma
• Kuru, kaşıntılı cilt.

Albüminüri Hastalığı Tehlikeli Bir Hastalık mı?

Albüminüri geçiciyse veya hafif bir hastalıktan kaynaklanıyorsa genellikle büyük bir probleme yol açmaz. Fakat bu durum bazen süreğen hastalıklarla ilişkilidir. Bu hastalıkların kontrol altına alınmaması böbreklerde kalıcı hasara neden olabilir. Hastalarda kronik böbrek hastalığı, böbrek yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle erken teşhis edilmesi ayrıca önem taşıyan bir durumdur.

Albüminüri Hangi Hastalıklara Neden Olur?

Albüminüri yaygın olarak böbreklerin fonksiyonlarında bir bozulmaya işarettir. Kontrol altına alınmadığında kronik böbrek hastalığı, böbrek yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu durum bazı çalışmalara göre kalp sağlığı ile de yakından ilişkilidir.

Albüminüri Hastalığı İçin Hangi Bölüme Muayene Olmak Gerekir?

Albüminüriye neden olabilecek en yaygın durum diyabettir. Bu hastalar dahiliye bölümünde tedavi görür. Düzenli aralıklarla testleri gerçekleştirilir. Aynı şekilde yüksek tansiyon da en bilinen nedendir. Bu hastalığın tedavisi için kardiyoloji veya dahiliye bölümlerine gidilebilir. Albüminüri tespit edildiğinde doktor hastayı nefroloji bölümüne sevk edebilir.

Protein Nasıl İdrar İçine Sızar?

Böbrekler düzgün çalışmıyorsa protein idrarın içine sızar. Normal olarak böbreklerdeki küçük kılcal halkalar (kan damarları) olan glomeruli, atık ürünleri ve kandaki fazla suyu süzer. Glomeruli bu maddeleri geçirir, ancak daha büyük proteinleri ve kan hücrelerini idrarla geçirmez. Daha küçük proteinler glomerüllerden gizlice girerse, tübüller (böbreklerdeki uzun, ince, içi boş tüpler) bu proteinleri alır ve vücutta tutar. Bununla birlikte, eğer glomerüller veya tübüller zarar görürse, proteinlerin yeniden emilim süreciyle ilgili bir sorun varsa veya aşırı protein yükü varsa, proteinler idrar içine akacaktır.