Karpal Tünel Sendromu

Karpal Tünel Sendromu Hakkında

Boyundan aşağıya uzanan median sinirin el bileği seviyesinde karpal tünel geçidinde sıkışmasıyla oluşan karpal tünel sendromu, kişilere oldukça rahatsızlık verir. Kesin nedeni henüz bilinmeyen bu rahatsızlık, daha çok romatoid artrit, diyabet, hipotiroidi gibi hastalıkları olan, gebelik döneminde olan kişilerde yaygındır.

Bu rahatsızlığın en belirgin bulgusu, median sinirin his alanı olan başparmak, işaret parmağı, orta ve yüzük parmağının iç tarafını etkileyen uyuşukluk hissidir. Rahatsızlığın ilerleyen aşamalarında el kaslarında güçsüzlük, kaslarda erime gibi sorunlar yaşanabilir. Gece uykusundan eldeki uyuşma nedeniyle uyanma, ağrı hissi nedeniyle el ovuşturma, eli sallama hastalarda görülen bulgulardır. Geceleri yakınmaların artması, hastaların el bileğini bükerek yatmasıyla açıklanabilir. Karpal tünel sendromu tedavisinde kullanılan ateller bu nedenle el bileğini sabitler.

Median sinirin karpal tünelde uzun süre sıkışması halinde, ilk aşamada geceleri görülen belirtiler gündüz saatlerine de yayılır. Önceleri dört parmağı etkileyen uyuşma hissi, ilerleyen zamanda el ayasındaki kaslarda erimeye, bazı el hareketlerinin güçsüzlük nedeniyle yapılamamasına kadar gidebilir. Karpal tünel sendromu genellikle eller çalışırken değil, uykuda olunan dönemde ya da dinlenme sürecinde etkili olur.

Karpal tünel sendromunun nedeni olarak, median sinirin çeşitli sebeplerle tüneldeki basıncın artması yüzünden sıkışması gösterilmektedir. Bu rahatsızlık ilk defa el bileği kırılan ve el bileği kanalında kanama olan bir hastada tanımlanmıştır. Kanama ve dokuların şişmesi nedeniyle kanaldaki basınç artmış ve median sinir bulunduğu yerde sıkışmıştır.

Toplumda görülme sıklığı yaklaşık % 5 seviyesindedir. Özellikle orta yaşın üzerindeki kadınlarda karpal tünel sendromu daha fazla etkili olmaktadır. Kadınlar bu konuda erkeklerden üç kat risk taşımaktadır. Genç yaştakilerde ve çocuklarda nadir olarak görülmektedir. Beyaz ırkta olanlarda da daha fazla görülür.

Karpal tünel el bileğinde yer alan ele giren kasların kemiklere yapışan kısmı yani tendonların ve damarların geçtiği bir kanaldır. Bu kanalda tendon ve median sinirler bulunmaktadır. Elimizi açıp kapatmamıza yarayan, aynı zamanda da parmakların içe bükülmelerini sağlayan kanalın içerisinde bulunan tendonlardır. Median sinirde ilk üç parmak ve yüzük parmağın iç kısmının duyusunu sağlamaktan sorumludur. Bunun yanında baş parmak ve diğer parmakların hareketinden sorumlu kasların fonksiyonunu doğru şekilde yapmasını sağlar.

El bileğindeki iki çizgiden uçta olandan başlayarak el ayasına kadar doğru 2 cm uzunluğunda olan karpal tünel kanalın alt tabanını el bileği kemikleri, üst kısmını da transfer ligaman adlı bant oluşturur. Karpal tünel sendromunda median sinirin sıkışması tendonlar ve transvers ligaman arasında olur. El bileği içeriye 90 derece büküldüğünde basınç en yüksek düzeyde olur. El bileği dışa doğru 90 derece büküldüğünde de aynı şekilde sinirdeki basınç artar. El bileğiyle bu hareketler yapıldığında, ilk üç parmakta uyuşma hissedilir. Bu phalen ve ters phalen bulguları diye adlandırılır.

Karpal Tünel Sendromu Nedir?

Karpal tünel sendromu ilerleyici özelliğe sahip olan, bir elin ya da iki elin birden ilk üç parmağını etkileyen bir rahatsızlıktır. El bileğinin ortasında yer alan karpal tünel kanalından ilk üç parmağa dağılan median sinirin kanalda bası altında kalmasıyla ortaya çıkar. Bası nedeniyle bu parmaklarda uyuşma, ağrı ve güç kaybı meydana gelir.

Karpal Tüneli Sendromu Kimlerde Görülür?

Karpal tünel sendromu 40-50 yaş aralığında olan kadınlarda görülür. Özellikle yapısal olarak bilek kanalı dar olan kişilerde rahatsızlık daha fazla görülür. Bunun dışında diyabet hastalarında, alkol alanlarda, fazla kilolu olanlarda, damar hastalığı olanlarda da sıkça rastlanır.

Karpal tünel sendromunun başlıca nedeni kanal içindeki basıncın artmasıdır. Basınç el bileğinin pozisyonuna göre değişir. Özellikle el ve el bileği çevresindeki kırıklar nedeniyle kronik bası oluşabilir. Kiriş kılıflarındaki kalınlaşma ya da enfeksiyonda kanalda mekanik daralmaya yol açar. Avuç içi enfeksiyonları, sınır kılıfındaki tümörlerde median sinirin bası altında kalmasına neden olabilir. Ayrıca işyerindeki mekanik nedenlerde karpal tünel sendromunun ortaya çıkmasında etken olabilir.

El ve el bileğinde sık tekrar edilen hareketler karpal tünel sendromu ile ilişkilidir. Bu nedenle toplumda en fazla kadınlarda gebelik döneminde, erkeklerde kasaplık ile uğraşanlarda görülür. Gebelik döneminde görülen rahatsızlık genellikle doğumla birlikte ortadan kalkar. Hipotiroidi olanlar bu rahatsızlığa çok fazla rastlamaktadırlar. Ayrıca üremi, romatoid artrit, damar anomalileri, amiloidoz, tendonitis gibi rahatsızlıkları olanlarda da sıkça karpal tünel sendromu görülmektedir.

İdiopatik Tip

Tuzak nöropatilerin yaklaşık % 90 kadarını oluşturan karpal tünel sendromu, median sinirin tünelde kompresyonu sonucunda oluşur. Karpal tünel sendromu temel olarak nedenlerine göre, idiopatik ve sekonder tip olarak sınıflandırılır. Bunlardan idiopatik tip en sık görülenidir. Bu rahatsızlık en fazla görülen ve incelenen tuzak nöropati olmasına rağmen, rahatsızlığın en fazla görülen tipi olan idiopatik karpal tünel sendromunun nedeni tam aydınlatılamamıştır. Bazı görüşlere göre, sendromun başlangıcı el bileğindeki zorlayıcı ve repetetif hareketlerle, bazılarına göre ise, el bileği bölgesine has doku olan sub sinovyal bağ dokusunda oluşan sürekli makaslama hareketinin karşılığında meydana gelen bir reaksiyon olarak oluştuğu ileri sürülmektedir.

Sekonder Tip

Median sinirin el bileğindeki karpal tünelde bası altında kalmasıyla ortaya çıkan karpal tünel sendromunun bir türü de sekonder tip olarak tanımlanır. İdiopatik tip en fazla görülen tür olsa da, nedenleri hala tam olarak bilinmemektedir. Sekonder tip karpal tünel sendromu ise, el bileğinin maruz kaldığı bir travma ya da bunun gibi dış etkenler yüzünden ortaya çıkabilir.

Karpal Tünel Sendromu ve Gebelik

Karpal tünel sendromu gebelik döneminde kadınları en fazla etkileyen rahatsızlıklardan biridir. Gebelikte hormonların etkisiyle vücutta pek çok değişim olur. El bileği dokusundaki sıvı birikimi nedeniyle oluşan ödem, karpal tünelden geçen median sinire baskı yapar. Sinirin sıkışması elde ve parmaklarda karıncalanma ve uyuşma gibi etkilere neden olur.

Gebeliğin daha çok ikinci ve üçüncü trimesterinde ortaya çıkan karpal tünel sendromu, çoğu kadında doğum sonrası da bir süre devam edebilir. Kadının ilk gebeliğinde bu rahatsızlık oluşursa, genellikle sonraki gebeliklerinde de ortaya çıkabilir. Etkilenen el ve el bileği nedeniyle sabahları ağrı ve uyuşma ile uyanmak gebe kadınlara rahatsızlık verir.

Ailesinde karpal tünel sendromu olanlarda ve daha önceden boyun ya da omuz sorunları yaşayan gebe kadınlarda bu sorun daha fazla görülür. Ayrıca gebelikte fazla kilo alanlarda ve çoğul gebeliği olan kadınlarda da sık görülür. Gebe kadınlara rahatsızlık vermesine rağmen, karpal tünel sendromu ciddi sorunlara yol açmaz. Doğumdan sonra genellikle hormonların ve vücuttaki sıvı dengesinin normale dönmesiyle yakınmalarda sona erer.

Gebelik döneminde karpal tünel sendromundan daha az etkilenmek için beslenmede yağ, şeker ve tuz tüketimine dikkat edilmelidir. Kilo alımı dengeli olmalı, sarımsak, brokoli, ayçiçek yağı gibi B6 vitamininden zengin besinlere ağırlık verilmelidir.

Karpal tünel sendromunun neden olduğu ağrının azaltılması için, geceleri atel takılabilir. Atel uykuda el bileğinin kıvrılmasına ve median sinirin sıkışmasına engel olur. Ağrı için buz uygulaması da rahatlatıcı olur. Ayrıca diğer elle sorunlu bölgeye masaj yapmak, hafif germe egzersizi yapmak, uyku halinde elin hafifçe yukarıda tutulması gibi uygulamalarda rahatlatıcı etki yapar.

Karpal Tünel Sendromu Hastalığının Nedenleri

Karpal tünel sendromu hastalığının nedenleri arasında şişmanlık, gebelik, el bileğinde iltihap ve romatizmal hastalıklar, romatoid artrit, amiloidoz, diyabet, östrojen ve kortikosteroid kullanımı, akromegali, tiroid bezinin az çalışması yani hipotiroidi, alkolizm ve el bileği kırıkları sayılabilir. Bu nedenler rahatsızlığın ilerleme riskini tetiklemektedir.

Bunların dışında el bileğine yerleşen iyi huylu lipom gibi oluşumlar, boyun fıtığından kaynaklanan servikal radikülopatiler, kalıtımsal polinöropatilerde sayılabilir. Bu sorunlarda karpal tünel içindeki ödem ve iltihap gibi nedenlerle basınç artmaktadır. Nadiren çocuklarda da görülen karpal tünel sendromu en fazla orta yaşın üzerindeki kişileri etkiler. El bileğini bükerek çalışanlarda, ev işi yapanlarda daha sık görülebilir. Yapısal olarak karpal tünelin darlığı da sendromun görülme sıklığını arttırabilir.

El Bölgesindeki Tendonlarda Kalınlaşma

Karpal tünel sendromu nedenleri arasında el bölgesindeki tendonlarda kalınlaşma bulunmaktadır. Tendonlar parmakların hareketlerinde en önemli yapılardır. Eğer tendonlarda kalınlaşma olursa, parmakları hareket ettirmek zor olur. Bir ucu kaslara bağlı olan tendonlarda kalınlaşma olursa, kaslar kasıldığında parmakları çekmekte zorlanır.

Gebeliğe Bağlı Su ve Tuz Tutulması

Gebelikte hormonların etkisiyle vücudun dengesi de değişmektedir. Bu süreçte kadınların beslenmesine daha fazla dikkat etmesi gerekir. Özellikle gebeliğin son evrelerinde vücutta gebeliğe bağlı su ve tuz tutulması meydana gelir. Bu nedenle el bileğinde şişlik ve ödem sorunu ortaya çıkabilir. Karpal tünel sendromu bu yüzden gebelikte yaygın olarak görülebilir.

İltihaplı Romatizmalar

El bölgesini tutan iltihaplı romatizmalar, karpal tünel sendromu için risk oluşturur. İltihaplı romatizmalar el ve el bileğindeki küçük eklemleri etkilediğinde, eklemlerde ödem, şişkinlik ve ağrı gibi etkiler yapar.

El Bölgesindeki İyileşmiş Kırıklar

El bölgesindeki iyileşmiş kırıklar karpal tünel sendromunu hastalığının gelişmesini tetikleyebilir. Kırıklar eklemlerde hasar oluşturduysa, karpal tünelden geçen median sinir üzerine daha fazla baskı binebilir.

Tiroid Bezinin Az Çalışması

Karpal tünel sendromunu tetikleyen bir başka neden tiroit bezinin az çalışması yani hipotiroidi sorunudur. Karpal tünel sendromu tünelin içinden geçen median sinirin el bileğinde oluşturduğu semptomatik kompresyon nöropatisi olarak tanımlanır. Hastaların önemli bölümünde nöropatinin neden oluştuğu belirlenemez. Ancak hipotiroidi olan hastalarda yapılan bir araştırmada % 44 oranında karpal tünel sendromu geliştiği görülmüştür.

Amiloidoz

Amiloidoz bir metabolizma hastalığıdır. Vücutta herhangi bir organda ya da organda biriken amiloidolarak denilen lifli protein bileşiği nedeniyle oluşur. Karaciğer, böbrekler, bağırsak kanalı, mide gibi alanlarda bu hastalık olabilir. Eğer sinir sistemini etkilerde çeşitli sorunlara neden olabilir. Karpal tünel sendromunun oluşumunu tetikleyebilir.

Karpal Tünel Sendromu Hastalığının Belirtileri

Karpal tünel sendromu hastalığında median sinirin etkilediği eldeki üç parmak ve yüzük parmağının yarısı uyuşukluk, yanma, iğnelenme, ağrı gibi yakınmalara maruz kalır. Bazen yakınmalar bu alanlarla sınırlı kalmaz. Ön kola ve kola kadar yayılım gösterebilir. İleri aşamalarda el hareketlerinde kısıtlanma bununla birlikte güçsüzlük meydana gelebilir.

Baş parmağa yakın olan tenar kaslarda kas erimesi yani atrofi görülebilir. Hastaların önemli bir bölümü eşyaları ellerinden düşürmekten yakınabilir. Parmak uçlarıyla küçük eşyaları kavrayamamak ya da zorlanmakta hastalığın belirtileri arasındadır. Özellikle geceleri artan yakınmalarda hastalar elleri uyuşmuş olarak uyanabilir. Bunu ellerini sallayarak ortadan kaldırmaya çalışırlar. Bu rahatsızlık tek eli etkileyebileceği gibi iki elde birden de etkili olabilir. Fakat el uyuşmaları aynı anda iki eli etkilemez.

Karpal tünel sendromu hastalığının belirtileri 3 evrede değerlendirilebilir. İlk evrede gece uykusunda sıkça ellerde şişme ve uyuşukluk hissiyle uyanma, ellerden omuza yayılan ağrı, parmaklarda iğnelenme hissi olabilir. Bu hisleri aşmak adına kişilerde ellerini sallama, ovalama ihtiyaçları büyük bir oranda gerçekleşir. Sabah kalkınca ellerde tutukluk ve sertlik olabilir.

İkinci evrede yakınmalar gece dışında gündüzleri de etkili olmaya başlar. Oya yapma, bilgisayar kullanma gibi devamlı yapılan tekrarlayıcı hareketlerde el ve el bileği etkilenir. El ve parmaklarda kavramada güçsüzlük oluştuğu için, hastalar eşyaları elleriyle tutamaz ve düşürebilirler.

Üçüncü evre karpal tünel sendromu hastalığı belirtileri arasında başparmağın yakınındaki tenar kaslarında kas erimesi sorunu yaşanabilir. Yaşanan bu sorun kişilerde karıncalanmalar ve uyuşma sorunlarını beraberinde getirmektedir.

Parmaklarda Karıncalanma ve Ağrı Hissi

Parmaklarda karıncalanma ve ağrı hissi karpal tünel sendromunun ilk aşamasında yaygın olarak görülür. Geceleyin uyuduktan belli bir zaman sonra hastaların ellerinde uyuşma ve şişme parmaklarında ise karıncalanma meydana gelebilmektedir. Parmaklarda sertleşme olduğu için, hastalar bunu ellerindeki şişme ve gerginlik olarak hisseder. Bu yüzden elleri sallama, ovalama şeklinde eylemler yapılır. Ancak görünürde şişme ve gerilme gibi bir sorun gözlenmez. Bu olumsuz etkiler bazı hastalarda gece boyunca birkaç defa olabilir. Bu yüzden karpal tünel sendromu hastalarının pek çoğunda ciddi uyku sorunları izlenir. Hastalar kalktıktan bir süre sonra bu sorunları düzelmeye başlar.

Başparmakta Uyuşukluk Hissi

Karpal tünel sendromu hastalarında ilerleyen aşamalarda başparmakta uyuşukluk hissi ortaya çıkabilir. Bunun nedeni başparmağa bitişik olan tenar kaslarında meydana gelen kas erimesidir. Atrofi gelişen kaslar başparmakta uyuşukluk hissine neden olur. Bu sorun günün her saatinde görülebilir. Özellikle sabahları kalkınca yakınmalar daha yaygındır.

Kolda Ağrı ve Yanma Hissi

Median sinirin karpal tünel içinde basıya maruz kalmasıyla el ve el bileğinde çeşitli sorunlar gelişir. Median sinirlerinin geçtiği alanlarda bu konuda daha fazla etkilenme gerçekleşmektedir. Ancak bu etkiler bazı hastalarda ön kola ve kola kadar uzanır. Kolda ağrı ve yanma hissi karpal tünel sendromunun belirtileri arasında olabilir.

El Kaslarında Zayıflık

Karpal tünel sendromu hastalarında tedavi geciktirilirse, el kaslarında zayıflık belirtisi de ortaya çıkabilir. Hastalar bu nedenle eşyaları elleriyle kavramada zorluk çeker. Eşyaları sıkça ellerinden düşürebilirler. Ayrıca parmaklarıyla küçük eşyaları tutmakta da zorluk çekerler.

Karpal Tünel Sendromu Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Hastalarda geceleri ellerde uyuşma, sorunun elleri sallayınca düzelmesi, eldeki ilk üç parmakta duyu bozukluğu, başparmağa yakın tenar kasta atrofi varsa, muayene sırasında akla gelen ilk olasılık karpal tünel sendromu hastalığıdır.

Karpal tünel sendromu teşhisini koyabilmek amacıyla bilek bölgesine refleks kontrolünün yaptığı çekik ile vurularak, o bölgede bir elektrik çarpması olup olmadığı kontrol edilir. Eğer bu bölümde bir elektriklenme gerçekleşir ise, karpal tünel hastalığının teşhisine daha da fazla yaklaşılmış olur. Karpal tünel sendromu tanı ve teşhis yöntemleri arasında fiziki muayene dışında phalen testi ve durkan testi, EMG gibi elektrofizyolojik testler, MR, ultrasonografi gibi görüntüleme tetkikleri de vardır.

Phalen testinde iki el bileği bir dakika süreyle fleksiyonda tutulur. Bu sürede elde avuçta ve parmaklarda uyuşma ve ağrı oluşması karpal tünel sendromu açısından pozitiftir. Ters phalen belirtisi içinde uygulamanın ters yöne olanı yapılır.

Durkan testinde ise hastanın el bileğinin üzerine parmakla 30 saniye basılır. Sonucunda elde uyuşma oluyorsa, test sonucu pozitif olarak kabul edilir.

Karpal tünel sendromunun kesin tanısı sinir ileti testi olan (EMG) elektromiyografi ile konur. Bunun hastalığı teşhis etme duyarlılığı % 90 seviyesindedir. Bazı tekniklerle bu oran yükseltilebilir. Bu yöntemde eldeki duyusal ve motor sinir iletim çalışmaları rahatsızlığa tanı koymak için yeterli gelir. Çalışma sırasında median sinirin ilk üç parmaktaki duyusal iletimleri, diğer elle ya da aynı elin ulnar duyusal sinir iletimlerinin karşılaştırılması her hastaya uygulanır. Dördüncü parmak median sinirle birlikte ulnar sinirden etkilendiği için, ayrı ayrı ulnar ve median sinir iletim zaman farklılıkları değerlendirilir. Eldeki ulnar ve median sinir iletim değerleri de karpal tünel sendromu tanısında önemli kriterlerdir. Median sinir aleyhine ulnar sinirde bir gecikme olması tanının kesinleştirilmesine yardımcı olur.

Ortopedik Muayene

Karpal tünel sendromu belirtileri ile doktora giden hastalarda ilk olarak ortopedik muayene yapılır. Muayene sırasında el ve el bileğindeki uyuşma, ağrı, karıncalanma, ağrı gibi bulgular değerlendirilir. Kaslardaki atrofi, refleks çakıcı ile el bileğine yapılan testte avuç içinde elektrik çarpması olması gibi bulgularda ortopedik muayenenin aşamalarında belirlenir. Bu bulgular hastalığın tanısına büyük oranda yardımcı olur.

Manyetik Rezonans

Manyetik rezonans görüntüleme karpal tünelin anatomik yapısını görmek ve hastalığın teşhisi için kullanılabilir. Sinir iletim testi yani EMG karpal tünel sendromu tanısında temel tetkik olmasına rağmen bazı hastalarda gerekli olursa bu yöntemde kullanılabilir.

Ultrason

Karpal tünel sendromu tanısında hastalarda fasikülerpatern ve hipoekoik şişme gibi sekonder sinir değişikliklerini görebilmek için ultrason tetkiki kullanılabilir. Bu tanı yöntemi daha çok invaziv sinir değerlendirme çalışmalarını istemeyen hastalarda klinik tanının doğrulanması, hastalarda ganglion gibi kitle lezyonlarını saf dışı bırakmak için ve median sinirin tedavide cerrahi yaklaşımı olumsuz etkileyebilecek anatomik durumunu incelemek için tercih edilir.

X Işınları

Karpal tünel sendromu tanı ve teşhis yöntemleri arasında X ışınları da kullanılabilir. Bu tanı yöntemi el bileğindeki artrit, bilek kırıkları gibi sorunları saf dışı bırakabilmek için, kemik yapılarının görüntülenmesinde kullanılabilir.

Elektrofizyolojik Testler

Elektrofizyolojik testler karpal tünel sendromu tanısında, omuzdan el bileğine kadar uzanan median sinirin çalışmasını, işlevini ve sinir üzerindeki olası baskının belirlenmesi için uygulanır.

Karpal Tünel Sendromu Risk Faktörleri

Karpal tünel sendromu median sinirin el bileğinde karpal tünelde bası altında kalmasıyla ortaya çıkar. Ancak bunun neden olduğu hakkında kesin bilgiler bulunmamaktadır. Ancak karpal tünel sendromu risk faktörleri kişilerde bu hastalığın görülme oranını artırmaktadır. Median sinir üzerinde basıncı artıracak herhangi rahatsızlık, fiziksel aktivite gibi etkenler hastalığa neden olabilir. Hastalığın risk faktörleri arasında, ellere kan akımını azaltabilecek, eklemlerde ve kollardaki yumuşak dokularda ödeme yol açabilecek hastalıklar vardır. Multipl skleroz, lupus, diyabet, romatoid artrit, hipotiroidi gibi hastalıklar bunlar arasındadır. Kadınlar özellikle 40-60 yaşları arasındakilerde karpal tünel sendromu riski yüksektir. Gebeliğin son evrelerinde, menopoza girenlerde, doğum kontrol hapı kullananlarda, östrojen alanlarda risk altındadır. El bileğinde tekrarlayıcı hareketler yapanlarda da risk oranı yüksektir. Bazı mesleklerde çalışanlar, ev işi yapanlar, spor ve bazı hobilerle uğraşanlarda bu risk faktörü bulunmaktadır. Sigara alışkanlığı olanlarda da median sinire giden kan akımı olumsuz etkilendiğinden risk faktörü arasında kabul edilir. Ayrıca uzun süre araba kullanma, elleri kenetleme gibi zorlayıcı ve sürekli faaliyetlerde karpal tünel sendromu bakımından risk faktörüdür.

Karpal Tünel Sendromuna Neden Olan Hastalıklar

Karpal tünel sendromuna neden olan hastalıklar kolu ve el bileğini etkileyen, bu alanlardaki eklemlerde, yumuşak dokularda şişmeye, ödeme neden olur. Dolayısıyla karpal tünelden geçen median sinir belli oranda bası altında kalır. Bu yüzden median sinirin etkilediği elin ilk üç parmağı ve yüzük parmağının bir bölümünde, karpal tünel sendromu hastalığına ait olan karıncalanma, yanma hissi, uyuşukluk ve ağrı gibi belirtiler ortaya çıkar.

Romatoid Artrit

Romatoid artrit daha çok küçük eklemleri karşılıklı olarak etkileyen, müzmin ilerleyen iltihaplı bir romatizma türüdür. Bu nedenle en fazla el, ayak eklemlerini tutar. Ancak kalça, diz gibi büyük eklemlerde de etkili olabilir. Eklemlerde hasara ve deformiteye neden olan en etkili romatizma türüdür. Eğer el bileğini tutarsa karpal tünelde şişlik, ağrı gibi etkiler yapar. Bu yüzden median sinire binen bası giderek yükselir ve hastalarda karpal tünel sendromunu meydana getirir. Hastalarda karpal tünel sendromu ortaya çıkabilir.

Diyabet

Diyabet vücutta kan şekerini kontrol altında tutan insülin hormonunun yeterince ya da hiç salgılanmaması halinde ortaya çıkan kronik bir rahatsızlıktır. Hastalığın eklemleri tutması halinde ağrı, şişlik ve ödeme yol açması kaçınılmazdır. Diyabet hastalarda romatoid artrit ve karpal tünel sendromu gelişimi açısından ciddi bir risk faktörüdür. Kadınları erkeklere göre üç kat fazla etkiler.

Artrit

Artrit eklemlerde iltihaplanmaya yol açan bir rahatsızlıktır. El bileğini tutan artrit eklemde şişliğe, ödeme, ağrıya neden olur. Bu etkiler median sinirin karpal tünelde sıkışmasına yol açtığından, karpal tünel sendromu hastalığını tetikleyebilir.

Lupus

Otoimmün bir hastalık olan lupus, eklemlerde, deride, sinir sisteminde, organlarda, kan hücrelerinde, böbreklerde ya da diğer vücut sistemlerinde nedeni belirlenemeyen iltihaba, ağrıya, inflamasyona yol açar. Bu hastalıkta karpal tünel sendromu açısından risk faktörleri içindedir. Toplumda kadınlarda erkeklere göre daha fazla lupus hastalığı görülmektedir.

Multipl Skleroz

Kaslarda güçsüzlük, hareket aksaklığı, dengesizlik, kısmi felç, görme ve konuşma bozukluklarıyla seyreden multipl skleroz hastalığı kadınları erkeklere oranla iki kat fazla etkiler. Bu hastalık beyin ve omuriliğinin yani santral sinir sisteminin inflamatuar hastalığıdır. Santral sinir sisteminde bulunan beyaz madde yapılarında hasar oluşur. Beyaz madde hem sistemin içinde, hem de vücudun diğer alanlarıyla iletişimin sağlanmasından sorumlu sinir liflerinden meydana gelmektedir. Bu hastalık karpal tünel sendromu açısından risk faktörü olarak kabul edilir. Median sinir bu hastalıktan etkilenirse, hasta karpal tünel sendromuna tutulabilir.

40-60 Yaş Arasındaki Kadınlar

Karpal tünel sendromu toplumda erkeklerden daha fazla kadınlarda görülmektedir. 40-60 yaş arasındaki kadınlar bu hastalık açısından daha riskli kabul edilir. Yaşın ilerlemesiyle birlikte dokularda ve eklemlerde oluşan deformasyon riski arttıran bir etkendir.

Sigara Kullanımı

Karpal tünel sendromu el bileğindeki karpal tünelden geçen median sinirin çeşitli sebeplerle bası altında olmasıyla ortaya çıkar. Sigara kullanımı kişilerde kan dolaşımını olumsuz şekilde etkiler. Bu yüzden el bileğindeki kan dolaşımı sigara yüzünden etkilenebilir. Bu sorun median sinirin baskı altında olmasına neden olabilir.

Zorlayıcı ve Uzun Süreli Faaliyetler

El ve el bileği ile yapılan zorlayıcı ve uzun süreli faaliyetler karpal tünel sendromu riskini arttırmaktadır. Bu faaliyetler arasında bilgisayar kullanımı, dantel yapmak, çeşitli ev işleri ve mesleki faaliyetler sayılabilir.

Karpal Tünel Sendromu Komplikasyonları

Median sinirin karpal tünelde bası altında kalması ve sıkışması nedeniyle oluşan karpal tünel sendromu, elde ve parmaklarda ağrıya, parestezi, nadir olarak hipoestezi gibi belirtilerle seyreden tuzak nöropatisidir. Hastalığın tedavisinde kullanılan konservatif ve cerrahi yöntemler vardır. Karpal tünel sendromu komplikasyonları hastalarda karpal tünel serbestleştirme operasyonları sonrasında ortaya çıkabilir. Bu operasyonlarda hastalarda % 3-5 oranında nadiren kompleks bölgesel ağrı sendromu gelişebilir. Ayrıca kol orta sinir hasarı, arteriyel hasar, bölgede sertleşme, ağrı, skarlaşma, enfeksiyon gibi komplikasyonlarda oluşabilir.

Kol Orta Siniri Hasarı

Karpal tünelin gevşetilmesi için yapılan operasyonlarda her ameliyatta olabileceği gibi bazı riskler oluşabilir. Kol orta siniri hasarı da bu ameliyatın komplikasyonları arasında olabilir. Ameliyatlar güvenli ve düşük riskte bir prosedürle uygulansa da bu tür riskler dikkate alınmalıdır.

Arteriyel Hasar

Karpal tünel sendromu cerrahisinde ortaya çıkabilecek komplikasyonlar arasında arteriyel hasar oluşması da vardır. Ameliyatta arter çeperlerinde oluşabilecek hasarlar, kanama gibi riskler hakkında hastalara daha önceden bilgilendirme yapılır.

İyileşme Dokusu Oluşumu

Karpal tünel sendromu hastalarında cerrahi girişimle tedavi seçeneği uygulanırsa, hastalar bazı risklerin bulunduğunu göz önüne almalıdır. Bu riskler arasında iyileşme dokusu oluşumu yani skar izi de vardır. Ameliyat yapılan bölgedeki yara izinde iyileşme döneminde kırmızı mor renkli sıkı fibröz doku oluşur. Bu doku zamanla yassılaşır ve rengi açılır.

Enfeksiyon ve Ağrı

Karpal tünel sendromu ameliyatında ortaya çıkabilecek riskler hemen her ameliyatta görülebilecek riskler gibidir. Özellikle enfeksiyon ve ağrı komplikasyonu her ameliyatta vardır. Bunlar için her türlü önlem alınmaktadır. Enfeksiyon riskine karşı antibiyotik tedavisi, ağrı içinde ağrı kesici ilaçlar kullanılır.

Karpal Tünel Sendromu Nasıl Önlenir?

Karpal tünel sendromunun önlenmesi tedavi edilmesinden daha kolay olur. Bu nedenle kişilerin el ve el bileklerini zorlayacak işlerden kaçınması, yapılan işlerde el bileğini fazla zorlamaması gerekir. El bileğinin uzun süre bükülü halde kalmamasına dikkat edilmelidir. Masaya dayanırken el bileğine yük bindirmemek, bilgisayarda uygun mouse kullanmak, el bileğine yük bindirecek ağır eşyaları taşımamak, uzun süreli el işlerinin yapılmaması gerekir. El bileğinin, elin ve parmakların güçlendirilmesi için özel egzersizler yapılmalıdır.

El ve Bilekleri Zorlayıcı Hareketlerden Kaçınmak

Karpal tünel sendromunu önlemek için el ve bilekleri zorlayıcı hareketlerden kaçınmak önemli bir etkendir. El ve bilekleri uzun süre aynı pozisyonda tutmak, tekrarlayıcı hareketler yapmak hastalığın oluşma riskini arttırmaktadır.

Özel El ve Bilek Egzersizleri

Karpal tünel sendromundan korunmak için özel el ve bilek egzersizleri yapılmalıdır. Bu şekilde bölgedeki kaslar güçlendirilebilir. El ve bilek bölgesinin hareketsiz kalması hastalığın riskini arttırmaktadır. Karpal tünel sendromu hastalığı başladıktan sonra yapılacak bir egzersiz bulunmamaktadır. Bu yüzden zamanında önlem alarak hastalığın gelişmesi önlenmelidir.

Sık Sorulan Sorular

Karpal tünel sendromu hastalığı hakkında merak edilenleri aşağıdaki bölümde bulabilirsiniz.

Karpal tünel sendromu nasıl tedavi ediliyor?

Karpal tünel sendromu tedavisi yapılmamış hastaların 6 ay içinde % 34 oranında iyileştiği görülmektedir. Bu oran daha çok gebe kadınlarda ve genç hastalarda yoğunlaşmaktadır. Diğer hasta grubunda uygulanabilecek tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, fizik tedavi yöntemleri ve cerrahi müdahele seçenekleri vardır. Tedavi planlaması hastalığın tipine ve altında yatan etkene göre yapılır. İlk evrede olan karpal tünel sendromu için, genellikle konservatif önlemler tercih edilir. Karpal tünele steroid enjeksiyon yapılması, non steroid anti inflamatuar ilaçların kullanımı, cerrahi tedavi, el bilek ateli kullanımı, lazer ve ultrasonografi bu evredeki tedavi seçenekleridir. İkinci evredeki hastalar ise genellikle konservatif tedaviden yanıt alınamamış grubu oluşturur. Bu hastalarda cerrahi tedavi uygulanması gerekir. Bu yöntemle tedavi edilen hastaların % 75 kadarında iyi derecede iyileşme görülürken, % 17 oranında orta seviyede iyileşme görülmektedir. Hastaların % 8 kadarında ise, yakınmaların artması gibi olumsuz sonuç alınabilir. Ameliyat hastaların durumuna göre endoskopik teknikle ya da açık cerrahi yöntemiyle yapılabilir.

Karpal tünel sendromu tedavi edilmezse sakatlıklara yol açar mı?

Karpal tünel sendromu tedavi edilmediği takdirde, el ve el bileklerinde oluşan duyusal sorunlar ilerler. Bu durumda kaslarda güçsüzlük, kas erimesi meydana gelebilir. Atrofi denilen bu sorun hastanın yazı yazmasına, araba kullanmasına, poşet taşımasına engel olabilir. Kısaca hasta el ve el bileğini kullanarak yapabileceği aktivitelerini yapamaz hale gelebilir. Bu aşamaya geldiğinde karpal tünel sendromu için tek tedavi seçeneği cerrahi girişim olur.

Karpal tünel sendromu his kaybına neden olur mu?

Karpal tünel içinde sıkışan median sinire binen bası ne kadar fazla olursa ya da hastalığın tedavisinde geç kalınırsa, el ayasında ve el parmaklarında his kaybı meydana gelebilir. Özellikle başparmak yakınındaki kaslarda atrofi gelişirse, his kaybı daha belirgin olur.

Karpal tünel sendromu görülme sıklığı nedir?

Karpal tünel sendromu en fazla orta yaş üzeri kişileri etkiler. Özellikle el bileğini tekrarlayıcı olarak kullanan kişilerde ve yapısal olarak el bileğindeki karpal tüneli dar olan kişilerde görülür. Karpal tünel sendromu toplumda görülme sıklığı ise % 5 oranındadır.

Karpal tünel sendromu ameliyatının riskleri nelerdir?

Karpal tünel sendromu ameliyatının yani karpal tüneli gevşetmek için yapılan ameliyatın bazı riskleri vardır. Bunlar diğer ameliyatlarda olabilecek risklerden pek farklı değildir. Bunların arasında ameliyat bölgesinde enfeksiyon ve ağrı oluşması, koldaki orta sinirde hasar olması, arteriyel hasar gelişmesi, yara izinin kötü iyileşmesi sayılabilir.

Karpal tünel sendromu tedavi sonrası spor yapılabilir mi?

Karpal tünel sendromu tedavisinden sonra hastaların spor yapabilmesinde sakınca olmaz. Ancak kişinin karpal tünel sendromu için risk faktörleri taşıması halinde, bunların giderilmesi gerekir. El ve el bileğini zorlayacak, hastalığın nüksetmesine neden olabilecek hareketlerden de kaçınılmalıdır.

Karpal tünel sendromu için hangi bölüme muayene olmak gerekir?

Karpal tünel sendromu belirtileri olan hastaların bir hastanenin ortopedi bölümüne giderek muayene olması gerekir. Hastaların tedavisinde cerrahi müdahale yapılması gerekirse, operasyon ortopedi uzmanları ile el cerrahisi, beyin ve sinir cerrahisi alanında uzmanlar tarafından yapılır.

Karpal tünel sendromu tedavi yöntemleri nelerdir?

Karpal tünel sendromu tedavi yöntemleri hastalığın evresine göre belirlenir. Hafif vakalarda konservatif tedaviler uygulanır. İlaç tedavisi, el bilek ateli kullanımı, karpal tünele enjekte edilen steroidler, ultrasonografi, lazer uygulamaları, fizik tedavi yöntemleri ve cerrahi girişim hastalığın tedavi yöntemleri arasındadır.

Karpal tünel sendromu fizik tedavi ile iyileşir mi?

Özellikle başlangıç aşamasındaki karpal tünel sendromu tedavisinde ilaç tedavisi ve fizik tedavi uygulamaları başarılı sonuçların alınmasına neden olabilir. Hastaların bir fizyoterapiste yönlendirilerek, rehabilitasyon programına alınması gerekir. Tedavi planlanmasından sonra, ağrı ve ödem için elektro modülüteleri ve mobilizasyon teknikleri ile fizik tedavi uygulanır. Eswt uygulamalarıyla karpal tünel ses dalgalarıyla rahatlatılır, median sinir gevşetilir. Bölgenin güçlendirilmesi içinde egzersizler, parafin ve buz uygulaması, ultrason uygulanabilir.

Karpal tünel sendromu özür oranı nedir?

Karpal tünel sendromu özür oranı hasta raporlarını fazla etkilemez. Ancak rahatsızlık hastanın mesleğini yapamayacak şekilde etkiliyorsa, meslek hastalığı raporu alınabilir. Özellikle ilerlemiş derecede karpal tünel sendromu hastalığında özür oranı uygun şekilde belirlenecektir.

Karpal tünel sendromu için kullanılan aparatlar nelerdir?

Karpal tünel sendromu için kullanılan aparatlar arasında el bilek ateli, medikal bileklik bulunmaktadır. Bu aparatlar el bileğinin bükülmesine engel olur. Özellikle gece yakınmalarını azaltır. Hastalığın başlangıç aşamasında median sinirin sıkışması nedeniyle ortaya çıkan el ve el bileğindeki uyuşma, ağrı, yanma gibi belirtileri azaltır. Ancak bu aparatların doktor önerisiyle kullanılması önerilir.

Karpal tünel sendromu ne kadar sürede iyileşir?

Karpal tünel sendromunun tedavisinde fizik tedavi yöntemleri, ilaçlar ve cerrahi uygulamalar kullanılır. Sendromun seviyesi kullanılan tedaviyi ve tedavileri; tedavilerin niteliği de iyileşme süresini belirler. Cerrahi uygulamadan sonra tam iyileşme yaklaşık iki – üç ay içerisinde gerçekleşir. Fizik tedavi süreçleri ise üç – altı ay arasında devam edebilir. İlaç tedavilerinin temel amacı hastalığı tedavi etmek değil, belirtileri hafifletmektir.

Karpal tünel sendromu tekrarlar mı?

Karpal tünel sendromunu ortaya çıkaran birden fazla faktörden bahsetmek mümkündür. Bu faktörlerden birinin bir kez ortaya çıkması ve tedavi edilmesi karpal tünel sendromuna karşı bağışıklık kazanıldığı anlamına gelmez. Bileğin ve elin aşırı zorlanması, sinir ve kas hastalıkları gibi faktörlere bağlı olarak karpal tünel sendromu tekrarlayabilir.

Karpal tünel sendromu kendiliğinden geçer mi?

Karpal tünel sendromu olarak adlandırılan klinik tablonun kendiliğinden ortadan kalkması mümkündür. Ancak bu durum tüm vakaların yalnızca yüzde onluk kısmında görülür. Geriye kalan yüzde doksanlık kısım ise gerek cerrahi gerekse de cerrahi olmayan tedavi yöntemlerine başvurmak zorundadır. Karpal tünel sendromunun kendiliğinden geçip geçmeyeceğini belirleyen unsur, sendromu ortaya çıkaran faktördür. Eğer anlık bir hareket bağlı zedelenmeden kaynaklanan belirtiler var ise zedelenme ortadan kalktığında sendrom da ortadan kalkar.

Karpal tünel sendromu nedir?

Bilek, el ve parmak fonksiyonlarının sağlıklı şekilde yerine getirilebilmesini sağlayan anatomik yapıların ve sinirlerin bilek bölgesinde içerisinden geçtiği tünele karpal tünel adı verilmektedir. Bu tünelin fiziki sınırları bellidir. Tünelde meydana gelen daralma ya da içerisindeki yapılarda meydana gelen büyümeler sinirler üzerinde baskı oluşturur. Baskıların seviyesine bağlı olarak da karpal tünel sendromu ortaya çıkar. Karpal tünel sendromu bazı belirtiler etrafında gelişen klinik bir tablodur.