Sarılık

Sarılık Hakkında

Kırmızı kan hücreleri, her gün vücudumuzda yenilenen hücrelerdir. Yaklaşık %1’lik kısmı her gün ölür ve yerine yenisi üretilir. Üretilen bu kan hücrelerinde açığa çıkan bilirubin adı verilen madde, karaciğer tarafından işlenir ve dışarı atılır. Fazlası ise karaciğer tarafından başa çıkılamaz ve vücutta dolaşmaya devam eder. Oldukça ciddi hastalıkların habercisi olan sarılık, mutlaka tedavi edilmesi ve göz ardı edilmemesi gereken bir hastalıktır.

Bilirubin Pigmenti

Bilirubin pigmenti, kanda bulunan yaşlanmış alyuvarların parçalanması sırasında ortaya çıkar. Bu maddenin bir kısmı vücut tarafından dışarı atılabilir iken bir kısmı da atılamaz. Kandaki bilirubin seviyesinin yükselmesi sonucunda gözle görülebilen sarılık hastalığı meydana gelir.

İndirekt Bilirubin

Alyuvarların yaşlanması ile yıkımı sırasında ortaya çıkan bilirubine verilen isimdir. İndirekt bilirubin zaman içerisinde dokulara girerek zehir saçan bir maddedir. Bu madde hiçbir şekilde safra veya idrar yolu ile birlikte vücuttan dışarı atılması söz konusu değildir. Bu maddenin açığa çıkma nedenleri karaciğerin kapasitesini aşacak miktarda alyuvar yıkımı olması, indirekt bilirubinin karaciğere alınmasında sorun olması ve karaciğerin bu maddeyi zararsız formuna dönüştürme işleminde zorlanması şeklindedir.

Direkt Bilirubin

İndirekt bilirubinin karaciğerde işlenerek zararsız olan bilirubine dönüştürülmesi işleminden elde edilen maddeye direkt bilirubin adı verilir. Elde edilen bu madde safra ve idrar yoluyla dışarı atılabilir ve zararsızdır.

Sarılık Nedir?

Sarılık, hepatit adı verilen hastalıkla sıklıkla karıştırılır. Kanda biriken bilirubin miktarının artması sonucunda deride ve gözlerin beyaz bölümlerinde sararma meydana gelir. Bu durum, sarılık hastalığı olduğunu gösterir. Hepatit ise sarılık hastalığının virüsler nedeniyle gelişmesi sonucunda oluşur. Bu hastalık oldukça küçük virüslerden dolayı meydana gelir ve en az 6 farklı virüs grubu bulunur. Hepatit hastalığının A harfinden başlayarak G harfine kadar 6 çeşidi bulunur. En yaygın olarak görülen ise Hepatit B hastalığıdır.

Sarılık Türleri

Sarılık türleri virüsün çeşidine ve gösterdiği etkiye göre farklılık gösterir. En yaygın görülen sarılık türü ise yeni doğan sarılığı dır.

Hepatosellüler Sarılık

Kanda biriken bilirubin maddesinin karaciğerde toplanıp safraya atılamaması sonucunda görülen sarılık çeşididir. Karaciğer kanseri, siroz ya da karaciğer iltihaplanması sonucunda bu sarılık çeşidi görülmektedir. Bu sarılığın en yaygın görülen belirtileri iştahsızlık, halsizlik, idrar renginin koyulaşması, mide bulantısı ve karnın sağ üst bölgesinde ağrı hissedilmesidir. Ayrıca bu sarılık çeşidinde kısa süreli ateşlenme de görülebilir.

Hemolitik Sarılık

Kanda bulunan alyuvarların normalden daha hızlı parçalanmasına Hemoliz adı verilir. Hemolitik sarılık ise bu hızlı parçalanma sırasında artan bilirubinin karaciğerden aynı hızla safraya atılamaması sonucunda oluşur. Bu tür sarılık geçiren hastaların en yaygın belirtisi gözlerin beyaz renginin sarı olmasıdır. Bu sarılık türünde yeterli miktarda bilirubin maddesi bağırsaklara boşalabilir. Bu nedenle dışkı renginde değişiklik olmaz. Kaşıntı ya da kanama belirtileri göstermeyen bu hastalık, kandaki bakterilerin aşırı miktarda çoğalması, kimyasal maddeler ya da ilaçla zehirlenmeler, kan nakilleri sırasında ortaya çıkan kan uyuşmazlıkları, hamilelik döneminde görülen RH uyuşmazlığı gibi nedenlerle ortaya çıkar.

Obstrüktif Sarılık

Safra kanalının tıkanması sonucunda oluşan sarılık türüne verilen isimdir. Genellikle yetişkinlerde görülen bu hastalık sıklıkla kadınlarda meydana gelir. Safra kanalında tıkanma sonucunda atılamayan ve biriken bilirubin maddesi hastalarda idrar renginde koyulaşma, kemik ağrıları, dışkı renginde açılma, karın ağrısı, ateş ve ciltte kaşıntı gibi belirtiler meydana getirir. Uzun süreli safra tıkanıklıklarında ise kolay kanama eğilimi ve kemik ağrıları görülebilir. Bu sarılık türünün nedenleri pankreas kanseri, safra yolu kanseri, safra kesesi taşları ve solucan gibi parazitlerin varlığıdır.

Yeni Doğan Sarılığı

Yeni doğan sarılığı, yeni doğan bebeklerin %60 gibi büyük bir kısmında görülen sarılıktır. Sebebine bağlı olarak doğumdan hemen sonra ya da ilk bir hafta içinde herhangi bir gün ortaya çıkabilir. Zamanında müdahale edilmeyen yeni doğan sarılığı bebekte kalıcı hasar meydana getirebilir. Bu sarılığın sebebine göre tedavi yöntemi de değişiklik gösterecektir.

Fizyolojik Sarılık

Bebekler anne karnında olduğu kadar dünyaya geldikten sonra da gelişmeye devam eder. Yeni doğan bebeklerin kanındaki bilirubin miktarı yüksek seviyededir ancak bazı bebeklerin karaciğer gelişiminin tamamlayamamış olması, fizyolojik sarılığın meydana gelmesine sebep olur. Bu sarılık, gebelikte tedavi gerektirmez ve doğumdan bir gün sonra ortaya çıkabilir. Bebeğin vücut renginde sararma olur ve 1 ya da 2 hafta içinde kendiliğinden geçer. Bebeğin sık sık anne sütü alması ile kanda biriken bilirubin dışarı atılabilir.

Anne Sütü Sarılığı

Anne sütü sarılığı, nedeni tam olarak bilinmeyen bir sarılık türüdür. Bu sarılığa anne sütünde bulunan bazı maddelerin neden olduğu düşünülmektedir. Yeni doğan bebeklerin %3 ünde görülen bu sarılık kendiliğinden geçer. Bebeğin emzirilmesinde bir sakınca yoktur. Bu sarılık türü genel olarak bebeğin kanında yüksek bilirubin bulunması nedeniyle ortaya çıkar. Zaman içinde bebeğin karaciğeri gelişimini tamamlar ve bu sarılık kendiliğinden geçer. Genellikle doğumdan bir hafta sonra ortaya çıkan bu sarılık türü 6 hafta kadar sürebilir. Anne sütü sarılığı olan bebeklerde ciltte sararma, yüksek sesle ağlama, halsizlik, kilo alamama, gözlerin ve yüzün sararması gibi belirtiler görülür.

Patolojik Sarılık

Bu sarılık çeşidi yeni doğan bebeklerde ilk 24 saatten sonra ortaya çıkar. Bebeklerin kanında aşırı seviyede bilirubin maddesi görülür. Yeni doğan bebeklerin %5 ile %10’u arasında görülen bu sarılık çeşidi genellikle akraba evlilikleri sonucunda ortaya çıkar. Patolojik sarılığın diğer nedenleri ise bebeğin ailesinde erken yaşta safra taşı geçirmiş ya da dalağı alınmış kişilerin bulunması, bağırsak tıkanıklığı ya da hipotiroid şeklindedir. Patolojik sarılık bebekte yavaş sesle ağlama, çene kaslarının zayıf olması ve yavaş hareket etme gibi belirtilerle kendini gösterir. Patolojik sarılık beyinde bilirubin maddesinin fazla miktarda birikmesine yol açarak bazı hastalıkların gelişmesine neden olabilir. Bunu önlemek için mavi ışık adı verilen fototerapi ile tedavi uygulanır. Bu sarılığın tedavisi için kullanılan bir diğer yöntem de kanın değiştirilmesidir. Kanın değişmesi ile birlikte bebekte meydana gelebilecek kansızlık, bilirubin miktarının artması ve yüksek bilirubin oluşumu önlenebilir.

Uzamış Sarılık

Yeni doğan bebeklerde 14 güne kadar süren sarılıklar normal kabul edilir. Ancak 14 günden uzun süren sarılıklar uzamış sarılık tır ve başka sebeplerin varlığı düşünülebilir. Zamanında doğmuş olan bebeklerde 14 günden fazla, erken doğmuş olan bebeklerde ise 21 günden fazla süren sarılığa uzamış sarılık adı verilir. Bu sarılığın sebebi genel olarak anne sütüdür. Ancak bununla birlikte damar dışında kan birikmesi, pilor sendromu, hemolitik hastalıklar, crigler najjar sendromu ve hipotiroidizm gibi hastalıklar da uzamış sarılık nedenleri olabilir. Uzamış sarılığın tedavi edilebilmesi için öncelikle sebebinin belirlenmesi gerekir. Herhangi bir hastalık nedeniyle gelişmemişse anne sütünün kesilmesi gerekebilir. Bebeklerin mavi ışık ile tedavi edilmesi sağlanarak kanındaki bilirubin seviyesi azaltılabilir. Azalmayan durumlarda ise kan değişimi yapılabilir.

Tedavi

Sarılık tedavisi, hastalığın sebebine göre değişiklik gösterir. İleri seviyede olmayan hastalıklar ilaçla tedavi edilebilir ken tıkanma yoluyla gelişen sarılıklar genellikle cerrahi olarak tedavi edilir.

İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi, ilerlememiş olan sarılık türleri için uygulanır. Hastalığın sebebine göre uygulanan ilaç tedavisi de farklılık gösterir.

Antivirüs İlaçları

Sarılık virüsler ile oluşmuşsa, virüslerin karaciğerde yayılmasını ve daha fazla zarar vermesini önlemek amacıyla antivirüs ilaçları kullanılır.

Steroid İlaçlar

Steroid ilaçlar yani kortizon içeren ilaçlar da virüslerin yayılmasını önlemek amacıyla kullanılır. Ayrıca virüs nedeniyle karaciğerin iltihaplanmasını önlemeyi de sağlar. Bu ilaçlar sarılık tedavisinde büyük öneme sahiptir.

Demir Takviyesi

Kansızlığa bağlı olarak ortaya çıkan sarılıkların tedavisi amacıyla demir içeren ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar ile birlikte demir bakımından zengin besinlerin tüketilmesi de tavsiye edilir.

Cerrahi

Cerrahi tedavi sarılığın genellikle ileri evrelerinde tercih edilir. Hemolitik sarılık geçiren bir hastada, dalağın bir kısmının alınması gerekebilir. Safra kanalının tıkanması nedeniyle sarılık yaşayan hastalarda ise bu tıkanıklığın açılması için ameliyat yapılır. Safra kesesinin alınması ya da safra kanalında bulunan taşların temizlenmesi, cerrahi işlem ile yapılır.

Fototerapi

Yeni doğan bebeklerde görülen sarılık tedavisi için kullanılan, zararsız bir yöntemdir. Bebeğin kanında 20 miligramın üzerinde bilirubin maddesi olması durumunda kullanılır. Fototerapi yönteminde mavi ışık adı verilen ışınlar kullanılır. Özel lambalar altında tedavi edilen bebek için mavi ışık yani floresan ışığı kullanılır. Bu ışık sayesinde bebeğin kanındaki bilirubin parçalanır ve idrarla birlikte dışarı atılacak seviyeye gelir. Bu tedavi yöntemi bebeğe zarar vermez. Tedavi sırasında bebeğin gözleri kapatılır. Bu tedavinin yan etkisi olarak ciltte bronzlaşma, kırmızı döküntüler ve sulu dışkılama görülebilir.

Kan Değişimi

Bebeğin kan değerlerinde 20 miligramın üzerinde bilirubin olduğu fark edilirse, kan değişimi gerekebilir. Genellikle kan uyuşmazlığı ve anne sütü sarılığı gibi durumlarda kan nakli yapılır. Kan değişimi ile bilirubin seviyesi yüksek olan kan, daha düşük olan kan ile değiştirilir. Bu değişim ile bebeğin fazla bilirubin üretmesi önlenir.

Sarılık Nedenleri

Sarılık hastalığı anne sütüne bağlı olarak, kalıtımsal faktörler nedeniyle, karaciğer yetmezlikleri ve çeşitli karaciğer hastalıkları nedeniyle, safra kesesi ve safra kanalı hastalıkları sonucunda ortaya çıkabilir. Bunların hepsinde bilirubin seviyesinin artışı gözlenir ve normalden fazla seviyede olan artış sonucunda sarılık oluşur.

Bilirubin Pigmentinin Kanda Yükselmesi

Bilirubin pigmentinin kanda yükselmesi, alyuvarların parçalanması sırasında ortaya çıkar. Yüksek bilirubin ise sarılık hastalığına neden olur. Sarılığın nedeni yüksek bilirubin ile birlikte enfeksiyon ya da virüsler olabilir. Bunlar da sarılığın hangi çeşit olduğunu belirler.

Sarılık Belirtileri

Sarılık hastalığının belirtileri gözle görülebilir. Dışarıdan bakıldığında bile gözlerin ve vücudun renginin sarı olduğu fark edilebilir. Sarılığın türüne göre gösterdiği belirtiler de farklı olacaktır.

Ciltte ve Gözlerde Sararma

Sarılık hastalığının en yaygın belirtisi gözlerde ve ciltte sararma dır. Sarılıkta ilk olarak göz aklarının sararması görülür. Ardından vücut sarı renk alır. Eğer göz akları beyazsa ve vücut rengi sararmışsa, başka bir hastalığın varlığından bahsedilebilir. Sarılığın ileri evrelerinde göz akları ve cilt renginin kahverengiye yakın bir renk aldığı görülür.

Ağzın İçinin Sararması

Özellikle bebeklerde görülen sarılıkta ağız içinin sararması meydana gelebilir.

İdrar Renginin Koyulaşması

Karaciğerde zararsız hale getirilen fazla miktarda bilirubin maddesi, idrarla birlikte dışarı atılır ve idrarın rengi koyu olur.

Bulantı ve Kusma

Sarılık belirtilerinden biri de kusmadır ve kusma sonucunda hastalarda kilo kaybı görülür. Safra kanalı tıkanıklıklarına bağlı olarak gelişen sarılıkta mide bulantısı da görülür.

Kaşıntı

Sarılık olan hastaların bir kısmında kaşıntıya da rastlanmıştır. Hastalar şiddetli şekilde kaşınabilir ve buna bağlı olarak ciltte dökülmeler oluşabilir.

Yorgunluk

Sarılık hastalığı enfeksiyon ya da virüs nedeniyle oluşmuş ise ya da kansızlığa bağlı olarak gelişmiş ise hastalarda yorgunluk da görülebilir. Hastalar çoğu zaman kendilerini normalden daha yorgun hisseder.

Tanı

Sarılık hastalığı her ne kadar dışarıdan gözle görülebilen belirtiler gösterse de kesin teşhisinin konulabilmesi için bazı testlerin yapılması gerekir.

Muayene

Muayene sırasında hastaların vücut ve göz akı renkleri kontrol edilir. Hastalarda varsa karın ağrısı ve bu ağrının nerede olduğu kontrol edilir. Ağız içinin hangi renkte olduğuna bakılır. Bu muayenenin ardından diğer testler ile kesin teşhis konulabilir.

Sarılık Testi

Sarılık testi kan tahlili ile yapılır ve kandaki bilirubin seviyesinin kontrol edilmesi ile gerçekleşir. Bu test ile toplam bilirubin ve direkt bilirubin seviyeleri kontrol edilir. Bu bilirubin değerlerinin birbirinden çıkarılması ile indirekt bilirubin yani zarar veren bilirubin seviyesi bulunur ve bu seviyeye göre sarılık teşhis edilir. Kan tahlillerinin yanında bazı karaciğer testleri ve idrar tahlili de istenebilir.

Sarılık Risk Faktörleri

Bazı hastalıkların varlığı, sarılığın gelişmesini tetikleyebilir. Erken doğum ve kalıtsal faktörler gibi pek çok etken, sarılığın farklı türlerinin oluşmasına neden olur.

Erken Doğum

Erken doğan bebeklerin karaciğeri tam olarak gelişmediği ve kandaki alyuvar yıkımı fazla olduğu için bilirubin seviyelerinde artış görülür. Bu artış karaciğerin tam olarak gelişmesi ile son bulur ve sarılık hastalığı kendiliğinden geçer.

Kan Grubu Uyuşmazlığı

Anne ve bebeğin kanlarının yani RH değerlerinin uyuşmaması sonucunda bebekte sarılık görülebilir. Bu durumda kandaki alyuvar yıkımı fazlalaşır ve sarılığa neden olur. Tedavisi için bebeğin kanının değiştirilmesi gerekir.

Safra Kanalı Tıkanması

Safra kanalının tıkanması sonucunda, vücutta üretilen safra bağırsaklara atılamaz ve sarılık hastalığı meydana gelir. Bu tıkanmanın sebepleri safra taşlarının kanalları tıkaması, safra yollarında ve pankreasta kanser olması, kolanjit adı verilen ve safrayı bağırsaklara gönderen kanalda iltihaplanma olması şeklindedir.

Gilbert Sendromu

Oldukça sık görülen ve genetik olarak geçen bir hastalıktır. Bu hastalık kandaki bilirubin seviyesinin yüksekliğinin araştırılması sırasında, tesadüfi olarak tespit edilebilir çünkü genellikle belirti vermez. Hastalarda indirekt bilirubin seviyesi az miktarda yüksektir ve göz aklarında hafif sararma görülür. Bu hastalık nedeniyle gelişen sarılığın tedavi edilmesi gerekmez.

Kolestaz

Kolestaz, karaciğerde üretilen safra sıvısının akışının azalması ya da durması anlamına gelir. Vücutta biriken bilirubin, safra sıvısı ile bağlanır ve dışarı atılır. Safranın akışının azalması ise kandaki bilirubin seviyesinin yükselmesine neden olarak, sarılığın gelişmesini sağlar.

Hemolitik Anemi

Hemolitik anemi hastalığı, alyuvarların yani kırmızı kan hücrelerinin normal ömürlerini tamamlamadan yıkıma uğraması sonucunda meydana gelen bir hastalıktır. Bu hastalık kalıtsaldır ve kemik gelişimini olumsuz etkiler. Bu hastalığı taşıyan kişilerde sarılık görülür.

Crigler-Najjar Sendromu

Hayatın erken döneminde başlayan bir hastalık olan Crigler Najjar sendromu, kalıtsaldır ve bilirubinin parçalanmaması sonucunda oluşur. Bu hastalığı taşıyan kişilerde görülen bilirubin birikimi beyne, sinirlere ve kaslara zarar verir. Bilirubin birikmesi aynı zamanda sarılık hastalığına neden olur.

Dubin-Johnson Sendromu

Zararlı olmayan bilirubinin safraya atılmasından sonra oluşan bozukluğa verilen isimdir. Bu hastalığı taşıyan kişilerde direkt bilirubin seviyesi yüksektir ve sarılık görülür. Bu sendrom, ılımlı seviyede sarılığa neden olur.

Sarılık Komplikasyonları

Sarılık hastalığı gelişen kişilerde, buna bağlı olarak bazı komplikasyonlar görülebilir. Kanda biriken bilirubin, vücuttan atılamaz ve vücudun bazı fonksiyonlarına zarar verebilir.

Beyin Hasarı

Kanda fazla miktarda bulunan bilirubin, yağ bakımından zengin bir organ olan beyinde birikerek, ciddi hasarlara neden olabilir. Özellikle yeni doğan bebeklerde görülen uzamış sarılığın tedavi edilmemesi durumunda öğrenme güçlüğü, zekâ geriliği, istemsiz hareketleri gibi durumlar oluşabilir.

Kernikterus

Kernikterus, yeni doğan bebeklerde indirekt olan zehirli bilirubinin, beyne ulaşarak kalıcı hasar vermesi anlamına gelir. İndirekt bilirubin maddesinin yağda çözünme özelliği vardır ve bu özelliği sayesinde kan bariyerini aşarak, beyne kolay şekilde ulaşabilir. Bunun sonucunda ise kalıcı hasarlara neden olabilir.

Akut Bilirubin Ensefalopatisi

Bu hastalık, yüksek bilirubin miktarının yeni doğan bebeklerde ilk bir hafta içinde verdiği zararı gösteren belirtilere verilen isimdir. Kısaca ifade edilecek olursa, yüksek bilirubin miktarının kısa süreli etkilerine akut bilirubin etkisi adı verilir. Bu durum üç farklı evrede ortaya çıkar. İlk evre, doğumdan sonraki birkaç gün içinde gerçekleşir. İlk evrede bebeklerde zor uyandırılma, kas zayıflığı veya uykuya meyilli olma gibi belirtiler görülür. İkinci evrede ise sarılık hastalığının beyne olan etkisi daha net bir şekilde görülebilir ve doğumdan sonra ilk bir hafta içinde gerçekleşir. Bu evrede bebeklerin kaslarında kasılma, tiz sesle ağlama, yüksek ateş, nöbet geçirme ve çevredeki uyarı etkilerine tepki vermeme gibi belirtiler görülür. Hastalığın üçünde evresi ise kandaki yüksek bilirubin seviyesinin beyne zarar verdiği son evredir. Bu evrede çok kötü belirtiler görülür. Bebeklerde boyun kısmının ve gövdenin arkaya yaylanması, kasların ileri derecede kasılması ve sertleşmesi, komaya girme, nöbetler ve bebeğin solunumunda düzensizleşme görülebilir. Bu evreye gelen bebeklerin yarısına yakın bir kısmı ölür, kalanlar ise tedavi edilse bile kalıcı hasara uğrar. Bu hastalığın bebeğe ciddi zararlar vermemesi için en kısa sürede kandaki bilirubin seviyesinin azaltılması gerekir.

Sarılık Nasıl Önlenir?

Sarılık, oldukça önemli ve ciddi sonuçlar doğuran bir hastalıktır. Bu hastalığın önlenebilmesi, yaşam koşullarını değiştirilmesi ile mümkündür. Alkol kullanmamak, düzenli ve sağlıklı beslenmek ve düzenli olarak egzersiz yapmak kanda biriken bilirubinin atılmasını kolaylaştıracak ve sarılık hastalığını önleyecektir.

Alkol Kullanmamak

Alkol, karaciğeri etkileyerek normal işlevini yapmasını engeller. Özellikle siroz olan hastalarda ileri derecede sarılık olduğuna rastlanmıştır. Karaciğerin bilirubini parçalayarak vücuttan atılmasını sağlamakla görevli bölümü, alkol kullanan kişilerde yeteri kadar çalışmaz ve sarılığa neden olur. Sarılığı önleyebilmek için alkol kullanmamak gerekir.

Doktor Kontrolü

Sarılık için risk altında bulunan kişilerin mutlaka düzenli olarak doktor kontrolüne gitmesi gerekir. Sarılık, ilk evrelerinde teşhis edilirse ilaçlar ile tedavi edilebilir. Daha ileri evrelerde tedavisi de zorlaşır. Sarılık için risk taşıyorsanız yılda en az bir kez doktor kontrolüne gitmeli ve kanınızdaki bilirubin seviyesini ölçtürmelisiniz.

Sık Sorulan Sorular

Sarılık oldukça yaygın olan, özellikle yeni doğan bebeklerde çok karşılaşılan bir hastalıktır. Sarılık hastalığı ile ilgili bütün detayları bilmek, tedaviyi ve erken teşhisi kolaylaştıracaktır.

Sarılık ölüme sebep olabilir mi?

Sarılık, genellikle hafif seyreden bir hastalıktır ancak tedavi edilmediği durumlarda ölüme neden olabilir. Özellikle bebeklerde beyne verdiği zarardan dolayı ölüm oranı fazladır. Karaciğer, safra ve beyin gibi bölümlere verdiği zararlar sonucunda ölüme neden olabilir.

Yenidoğanlarda sarılığa yakalanma riski kaç gün sürer?

Yeni doğan bebeklerin kanlarındaki bilirubin seviyesi yüksektir. Ancak plasenta, bilirubinin bebeğe zarar vermesini önler ve bu seviyeyi normal düzeye indirir. Doğumdan sonraki ilk 24 saat, bilirubin seviyesinin yükseldiği ve bebeklerin korumasız olduğu saattir. Ancak doktorlar tarafından, bebeklerin sarılık olmaması için ilk 3-4 gün boyunca sık aralıklar ile emzirilmesi gerektiği vurgulanır.

Gebe kişinin sarılığa yakalanması tehlikeli midir?

Hamilelikte annenin sarılığa yakalanması, bebeğe geçeceği anlamına gelmez. Bu hastalığa neden olan virüsler plasentadan içeri giremez ve bebeğe ulaşamaz ancak doğum sırasında annenin vücut sıvısına bebeğin temas etmesi ile bebeğe bulaşabilir. Bu nedenle hamileyken sarılık olan bir kişinin mutlaka tedavi olması gerekir.

Sarılık bulaşıcı mıdır?

Sarılık hastalığı, yalnızca mikroplar nedeniyle oluşuyorsa bulaşıcıdır. Diğer sarılık çeşitleri bulaşıcı değildir ancak sarılığın hangi sebepler ile oluştuğu belirlenene kadar, bulaşıcı olduğunu kabul etmek gerekir.

Sarılık tedavisi kaç gün sürer?

Sarılık tedavisi, sarılığın neden oluştuğuna göre değişiklik gösterir. Altında yatan sebebe göre doktorlar tarafından çeşitli tedaviler uygulanır. Yeni doğan bebeklerde tedavi daha kısa sürelidir ancak yetişkinlerde tedavi uzun sürebilir. Sarılık hastalığının tedavisi için belirli bir gün yoktur, doktorun önerdiği ilaçların kullanım süresine, sarılığın çeşidine, kalıcılığına ve altında yatan sebebe göre tedavi süresi değişiklik gösterir.

Hasta sarılık tedavisinden sonra tamamen iyileşir mi?

Akut olarak görülen yani kısa süreli belirtileri olan sarılık hastalığında kişiler tamamen iyileşebilir ancak kronik hastalıklarda iyileşme sağlanamaz ve hastalar ömür boyu tedavi olmak zorunda kalabilir. Sarılığın çeşidine göre tamamen kurtulmak mümkündür.

Tedaviden sonra hastalık tekrarlayabilir mi?

Akut olan sarılık hastalıkları, kronik hale gelmeden tedavi edilirse tekrarlama riski bulunmaz. Ancak belirtileri uzun süre devam eden sarılık hastalığı tam olarak tedavi edilse bile tekrarlayabilir. Sarılık hastalığının tekrarlama olasılığı, altında yatan sebebe göre de değişiklik gösterebilir.

Tedavide kullanılan ilaçlar bağımlılık yapar mı?

Sarılık hastalığı tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar bağımlılık yapabilir. Özellikle karaciğer tedavisi için kullanılan bazı antibiyotiklerin ve diğer ilaçların bağımlılık yaptığı ve uzun süreli kullanımlarda ağır yan etkiler gösterdiği bilinir.

Yeni doğanda sarılık görülmesi hangi durumlarda tehlikelidir?

Yeni doğan bebeklerde görülen sarılık, kandaki bilirubin seviyesinin çok yükselmesi durumunda tehlikeli olur. Bilirubin seviyesinin artması beyne zarar vermesine ve bu da bebekte öğrenme güçlüğü, zekâ geriliği, konuşma zorluğu, hareketlerde düzensizlik gibi durumlara neden olur.

Sarılık hastalığı ilerler mi?

Sarılık hastalığı hiçbir belirti göstermeden ilerleyebilir. Genellikle yeni doğan bebeklerde kendiliğinden geçen bu hastalık, altında yatan sebebe bağlı olarak ilerleyebilir ve ciddi hasarlara neden olabilir.

Sarılık tedavi edilmezse ne olur?

Sarılığın altında yatan en büyük neden karaciğerde meydana gelen bozukluklardır. Sarılığın tedavi edilmemesi ise karaciğer kanserine ya da siroza neden olabilir. Safra kanalının tıkanması nedeniyle oluşan sarılık ise safra kesesinin ve dalağın alınmasına kadar ilerleyebilir. Bebeklerde sarılığın uzun sürmesi ise beyne kalıcı hasar verebilir. Sarılık hastalığının bütün bunlara neden olmaması ve ölümcül sonuçlar doğurmaması için erken teşhis ve tedavi edilmesi gerekir.

Sarılık evde tedavi edilebilir mi?

Sarılık hastalığının evde tedavisi ancak yeni doğan bebeklerde görülen sarılık larda mümkündür. Anne sütüne bağlı olarak gelişen sarılık tedavisi için ilk birkaç gün anne sütü kesilerek bebeğe mama takviyesi verilir ve sarılık geçince anne sütü vermeye devam edilir. Mavi ışık ile yapılan tedavide ise bebeğin mavi ışık yayan bir battaniyeye sarılması ile tedavi sağlanabilir. Ancak bu tedavilerin hepsi doktor tavsiyesi ile yapılmalıdır.

Sarılık kendiliğinden geçer mi?

Yeni doğan bebeklerde görülen sarılık hastalığı kendiliğinden geçebilir. Genel olarak fizyolojik sarılık türleri bir hafta ile iki hafta arasında bir sürede kendiliğinden geçer ancak yine de kandaki bilirubin seviyesinin yakından takip edilmesi gerekir. Diğer sarılık türleri kendiliğinden geçmez ve mutlaka tedavi edilmelidir.

Sarılık geçirenler kan verebilir mi?

Sarılık hastalığı kan ve vücut sıvıları yoluyla bulaşıcı olabilir. Yeni doğan bebeklerde görülen fizyolojik sarılık kendiliğinden geçtiği için bu bebekler ileriki hayatlarında kan verebilir. Ancak bulaşıcı sarılık geçirmiş kişiler ve taşıyıcı olduğu tespit edilen kişiler kan bağışında bulunamaz.

Sarılık hastalarına zararlı yiyecekler nelerdir?

Sarılık hastaları, karaciğeri yoran yiyeceklerden kaçınmalıdır. Özellikle alkol ve fazla yağlı besinler tüketilmemelidir. Protein bakımından zengin besinlerin tüketilmesi gerekir. Safra taşına neden olan yiyecekler inde tüketilmemesinde fayda vardır. Her insanda farklı besinler safra taşına neden olabilir. Bu besinlerin neler olduğu ile ilgili doktorunuzdan detaylı bilgi isteyebilirsiniz. Sarılık hastalığı geçiren kişilerin tuzu azaltması, kurabiye, hazır kek ve dondurulmuş gıdalar gibi işlenmiş yiyecekler tüketmemesi ve sigara tüketiminden de uzak durması gerekir.

Tedaviden sonra hastanın yapması gerekenler nelerdir?

Sarılık hastalığı tedavisinden sonra hastaların yaşam koşullarına dikkat etmesi gerekir. Düzenli uyku, düzenli ve sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz yapmaları şarttır.

Tedaviden sonra kontrol şart mı?

Tedaviden sonra kontrol yapılması şarttır. Kandaki bilirubin seviyesinin ne kadar seviyede azaldığı ve sonraki dönemlerde tekrar artış gösterip göstermediği kontrol edilmelidir. Çünkü sarılık tek bir nedenle değil, birden fazla nedenle ortaya çıkabilir ve tekrarlayabilir.

Yeni doğanlarda sarılık kaç gün sürer?

Normal doğan bebeklerde 10 gün, erken doğan bebeklerde ise 21 gün sarılığın sürdüğü bilinir. Bu sürelerin sonunda sarılık kendiliğinden geçer. Ortalama olarak sarılığın geçtiğinin kabul edildiği süre ise iki haftadır.

Sarılık cinsel yolla bulaşır mı?

Sarılık hastalığını taşıyan kişiler ve bu hastalığı kronik olarak yaşayan kişiler ile cinsel ilişkiye girilmesi, hastalığın bulaşmasına neden olur. Sarılığın bazı türleri cinsel yolla bulaşır iken bazıları ise bulaşmayabilir. Özellikle virüs yoluyla sarılık hastalığı geçiren kişilerin cinsel yolla bu hastalığı bulaştırma ihtimali yüksektir.

Sarılık cinselliği etkiler mi?

Sarılık hastalığı erkeklerin sertleşme problemi yaşamasına neden olabilir. Bununla birlikte psikolojik olarak kişilerin etkilenmesine ve sorunlu bir cinsel hayata davetiye çıkarabilir. Sarılık tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar da libido kaybına, halsizlik ve yorgunluğa neden olabilir. Bu ilaçların kullanılması, kısa süreli cinsel isteksizlik ile sonuçlanır.

Hepatit ve sarılık aynı şey mi?

Sarılık, kandaki bilirubin seviyesinin artması sonucunda meydana gelirken Hepatit, kanda bulunan virüsler nedeniyle meydana gelen bir hastalıktır. Hepatit olan bir hastada sarılık olmayabilir. Bu nedenle ikisi aynı hastalık değildir ve sıklıkla birbirine karıştırılır. Sarılık, bulunduğu yere göre çeşitlerine ayrılırken Hepatit, kanda bulunan virüse göre farklı isimler ile adlandırılır.

Sarılık için hangi bölüme gidilir?

İşlevlerini kaybeden kan hücrelerinin parçalanması sayesinde bilirubin ortaya çıkar. Normal koşullar altında bu bilirubinin karaciğer tarafından toplanması ve vücuttan atılması gerekmektedir. Herhangi bir şekilde karaciğerin bu görevi yerine getirememesi ya da parçalanan kan hücresi sayısının fazla olması sarılık hastalığını ortaya çıkarır. Yani sarılığı kan ve karaciğer hastalığı olarak değerlendirmek mümkündür. Sarılık olanlar mutlaka dahiliye bölümüne başvurmalıdır.

Sarılık neyin belirtisidir?

Derinin herhangi bir bölgesinin sarı ve tonlarındaki renklere dönmesinden bilirubin sorumludur. Kan hücrelerinin parçalanması sırasında ortaya çıkan bu madde karaciğer tarafından uzaklaştırılamadığında ya da gereğinden fazla bulunduğunda sarılık hastalığı gelişir. Sarılık da doğrudan doğruya bu sorunların belirtisidir. Ayrıca hepatit B virüsünün karaciğeri tahrip etmesinden kaynaklanan sarılık da vardır.

Sarılık ne kadar sürede geçer?

Sarılık nadiren de olsa kendi kendine geçmektedir. Kendi kendine geçen sarılıklar genelde karaciğerdeki anlık fonksiyon bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Bu süre yaklaşık olarak üç haftadır. Sarılık vakalarının yüzde doksan beşine ise tıbbi olarak müdahale edilmesi gerekir. Bilirubinin uzaklaştırılması için yapılan takviyeler dört – altı hafta kadar sürebilir. Karaciğer hasarının tedavisinde kullanılan ilaçlar ve diğer yöntemler iki aylık iyileşme süresini getirmektedir. Eğer safra kanalının tıkanmasından kaynaklanan sarılık var ise de tedavi cerrahi olarak gerçekleştirilmektedir ve iyileşme bir hafta kadar sürmektedir. Hepatit B kaynaklı olarak gelişen sarılık hastalığı ise hastalık geliştikçe yeniden tedavi edilmektedir.

Sarılık beyne zarar verir mi?

Sarılık hastalığının ileri seviyelerinde kandaki fazla bilirubin beyin bariyerini kolayca aşarak nörolojik yapılara ve kan damarlarına zarar vermeye başlar. Ayrıca sağlıklı kan hücre sayısının azalmasından dolayı da beyin zarar görmeye başlar. Beyin hasarları erişkinlerden ziyade çocuklarda gözlenir. Tedavi prosedürleri geciktirildiğinde sarılığın kalıcı hale gelmesi ve zeka gerilikleri ile karşılaşılabilmektedir.

Sarılık aşısı ne kadar korur?

Hepatit B hastalığının bulaşma ihtimalini ortadan kaldırmak için aşı uygulaması yapılmaktadır. Aşı uygulaması uygun kişilere uygun yaşta yapıldığı takdirde yüzde doksan ve üzeri bir oranda etkilidir. Aşının etkili olabilmesi için üç dozluk uygulama gerekmektedir. Aşının tutup tutmadığı altıncı aydan sonra yapılan HBsAg testi ile belirlenir. Kısacası doğru yapıldığı takdirde sarılık aşısı yani hepatit B aşısı oldukça koruyucudur.

Sarılık stresten olur mu?

Sarılık, kan hücrelerinin gereğinden fazla parçalanmasından ya da karaciğerin hasar görmesinden kaynaklanan bir hastalıktır. Hastalığın risk faktörleri arasında stres yer almaz. Ancak, karaciğer hastalıklarının birçoğu strese bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Doğal olarak sarılık hastalığının da dolaylı olarak stres kaynaklı olarak ortaya çıktığı söylenebilir.

Sarılık aşısından ne kadar süre sonra banyo yapılmalıdır?

Hepatit B kaynaklı sarılık vakalarının önlenmesi amacıyla yapılan aşılar genelde üç doz şeklinde uygulanır. Koldan yapılan uygulama oldukça basittir. Enjeksiyon gerçekleştirildikten sonra pamuk bastırılır ve bir dakika kadar tutulur. Sonrasında ise çocuğun banyo yapmasında ya da aşı bölgesine su değdirmesinde herhangi bir sakınca yoktur.