Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca kullanılan çerezler bakımından daha fazla bilgi için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.

Sarılık Tedavisi

Yeni doğanların büyük bir kısmında ve özellikle normal doğum ile dünyaya gelen bebeklerde görülen bu hastalığın tedavisi neyse ki mümkün. Yaşamın, 2. ya da 3. gününde meydana gelen hastalık, ilk haftanın sonlarına doğru ortadan kaybolacaktır. Elbette tedavi ile birlikte bu sorun ortadan kaldırılıyor ve çok sayıda tedavi yöntemi olduğunu da ifade etmek gerekiyor. Karaciğer kaynaklı bir hastalık olduğunu söyleyebiliriz ve yenidoğanın karaciğeri henüz tam manasıyla evresini tamamlayamadığı için bu hastalık meydana gelebiliyor. Bilirubin yığılması ya da sarılık olarak nitelendirilen hastalık, uygun tedavi yöntemi ile birlikte sorun olmaktan çıkıyor. Evde tedavi yöntemleri de mevcut ancak bir uzmandan destek almak her zaman için çok daha doğru olacaktır.

İnceleyen ve Onaylayan : Uzman Dr. Sema Tutar Pişkinsüt

Sarılık Tedavisi Türleri

Yenidoğanlarda olduğu gibi yetişkinlerde de görülen bu hastalık türü, yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkabiliyor fakat endişe edilecek bir durum olmadığını da belirtmekte fayda var. Ebeveynlerin büyük bir kısmı ilk çocuklarında tecrübesiz oldukları için paniğe kapılabiliyor ancak bilmeniz gerekiyor ki bu sorun kesinlikle karşı karşıya gelebileceğiniz bir sorundur ve hazırlıklı olmanızda da fayda vardır. İlaç tedavisi, kan değişimi ve cerrahi müdahale ile birlikte sarılık hastalığının tedavi edilmesi mümkündür. Doktor kontrolü neticesinde bebeğiniz için en uygun tedavi yöntemi belirleniyor ve hiç vakit kaybetmeden uygulamaya geçiliyor. Dilerseniz farklı tedavi yöntemlerine detaylı bir şekilde göz atalım ve alt başlıklar halinde bir inceleme yapalım.

İlaç Tedavisi

Sarılık hastalığının tedavisinde öncelikli uygulamalardan bir tanesi ilaç tedavisi olarak karşımıza çıkıyor. İlaç tedavisinde, antivirüs ve steroid ilaçları çok daha fazla tercih ediliyor ve bu sayede eksik olanlar da en kısa sürede tamamlanıyor. Bilirubin seviyesinin üst seviyeler ulaşması sarılık hastalığını çok tehlikeli bir noktaya taşıyor ve bebek bu dönemde acı çekmeye başlıyor. Ertelenecek bir hastalık değildir ve kendiliğinden geçmesini beklemek de alınacak en büyük riskler arasında gösteriliyor. Bebeğinize zarar vermeyecek ilaçlar doktorunuz tarafından belirleniyor ve doğru kullanım ile birlikte sarılık hastalığı sonlandırılıyor. Reçetelerde genellikle benzer ilaçlar yer alıyor ve bu ilaçların ne gibi bir fayda sağladığına da hep birlikte göz atalım istiyoruz.

Antivirüs İlaçları

Antivirüs ilaçları, hepatit kaynaklı sarılık hastalığında kullanılıyor. Sarılığın birçok farklı nedeni olabilir ve tedavi modeli belirlenmeden önce ilk etapta sarılığa neden olan sorunu tespit etmek gerekiyor. Eğer sorun hepatit kaynaklı ise antivirüs ilaçlar ya da antiviral ilaçlar grubunda yer alan ilaçları tercih etmek gerekiyor. Doktorunuz bu konuda büyük bir sorumluluk alacaktır ve ilgili tetkikler neticesinde ilaç tedavisinde en uygun olan ilaçları da yine hekim belirleyecektir. Farklı türdeki sarılık hastalarında aynı ilaçların kullanılması beklenemez bu yüzden öncelikli olarak sorunun kaynağı tespit edilmeli ve eksik olan madde de ilaç desteği ile birlikte sağlanmalıdır.

Steroid İlaçlar

Bir üst başlığımızda sarılık hastalığının farklı türlere sahip olduğunu ve farklı sorunlar nedeniyle meydana gelebileceğini belirtmiştik. Öncelikli olarak hastalığın türü ve nedenleri belirlenmeli ve ilaç takviyesi de buna göre yapılmalıdır. Antivirüs ilaçlar ile birlikte steroid ilaçlar da yine hepatit sarılık türünde kullanılıyor. Bu ilaçların kullanımı bebeğinize herhangi bir şekilde zarar ya da acı vermeyecektir. İlgili tetkikler neticesinde uygun reçete oluşturulacak ve ilaç tedavisine başlanacaktır. İlaç tedavisinden beklenen sonuç alınamadığı takdirde sarılık tedavisinde uygulanan diğer alternatif yöntemler de tercih edilebilir. Zahmetli bir süreç değil ve genel hatları ile ele alındığında ilaç tedavisinin birçok bebekte başarılı sonuçlar verdiğini görebiliyoruz.

Demir Takviyesi

Demir eksikliği ve anemi durumunda görülen sarılık türü de yine bu hastalığın farklı türlerinden bir tanesidir. İlaç tedavisinde sarılığın türü belirlenmeli ve hastalık nedenine en uygun ilaçlar tercih edilmelidir. Demir eksikliğini ortadan kaldırmak adına demir takviyesine ihtiyaç duyulabilir ve anemiye bağlı sarılıkta da yine bu detay karşımıza çıkıyor. Üst başlıklarda bahsi geçen ilaçların anemi kaynaklı sarılık hastalığının tedavisinde kullanılması doğru olmayacaktır. Hastalık türüne uygun ilaçlar doktor tarafından belirleniyor ve reçeteye dahil ediliyor. Demir eksikliği, ilaç tedavisinin yanı sıra gıda desteği ile de mümkün olabilir ancak bu yaşça daha büyük kimselerde uygulanabilecek ve tercih edilebilecek bir yöntemdir.

Fototerapi

Teknoloji dünyasının tıp dünyasına sunduğu katkı bir hayli fazla... Fototerapi de bunlardan bir tanesidir. Mavi özel bir ışığın bebek cildine sorunsuz bir şekilde ulaştırılması işlemi olarak da bilinen bu tedavi yöntemi, sarılık hastalığının tedavisinde etkin rol oynuyor ve an itibariyle birçok klinikte de bu uygulama sorunsuz bir şekilde gerçekleştiriliyor. Fototerapinin diğer yöntemlere nazaran en büyük avantajlarından bir tanesi nem kaybına sebebiyet vermiyor olmasıdır. Bununla birlikte susuzluk gibi bir durum da sezilmiyor. Belli bir ısıda tutulan uygulama bebeklerinizin cildine de herhangi bir şekilde zarar vermeyecek ve acı durumu da gözlemlenmeyecektir. Gayet güvenilir ve başarılı bir tedavi yöntemi olduğunu da eklemek gerekiyor.

Kan Değişimi

Yetişkinlerde olmasa da yeni doğanlarda daha büyük sorunları ortadan kaldırabilmek ve bu sorunların önüne bir an önce geçebilmek adına kan değişimi tedavisi tavsiye ediliyor. Sarılık hastalığı tedavi edilmediği takdirde beyin hasarına ve ilerleyen dönemlerde çok daha büyük hastalıklara da sebebiyet verebiliyor. Kan değişimi yapılmadığı takdirde beyin hasarına bağlı olarak kalıcı sorunlar meydana gelebilir ve eğer doktorunuz bu tedaviyi tavsiye ediyorsa tereddüt etmeden harekete geçmenizde fayda vardır. Cerrahi müdahale ile birlikte kan değişimi çok basit bir şekilde yapılıyor ve ilerleyen dönemlerde meydana gelebilecek kalıcı hasarlar da bu uygulama sayesinde yok ediliyor. Bu uygulamada bebeğinizin herhangi bir şekilde acı çekmeyeceğini ve süreci kolay atlatacağını da belirtmek gerekiyor.

Cerrahi

Yenidoğanlarda olduğu gibi yetişkinlerde de cerrahi müdahale ile sarılık tedavisi mümkündür. Sarılık, erken teşhis ile birlikte çok daha kolay tedavi yöntemlerine de gebedir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi ilaç tedavisi ya da kan değişimi gibi tedavi yöntemleri bu konuda yeterlilik gösteriyor ancak ilerlemiş hastalıklarda ne yazık ki cerrahi girişime ihtiyaç duyulabiliyor. Diğer tedavi yöntemleri uygulandıktan sonra hastanın verdiği reaksiyon olumlu değilse ve sarılık hali hazırda devam ediyorsa cerrahi girişim tercih edilebilir. Buna karar verecek olan doktorunuzdur ve tetkikler diğer tedavilerden öte direkt olarak cerrahi girişimi de gösterebiliyor.

Sarılık Tedavisi Öncesi

Yeni doğan ya da yetişkinler, tedavi edilmeden önce genel sağlık değerlendirilmesi yapılacaktır. Daha önce herhangi bir tedavi alınmışsa ya da ilaç kullanımı mevcutsa bu detayların hekim ile paylaşılmasında fayda vardır. Fiziki muayene ile birlikte klasik sarılık testi de yine tedavi öncesi dönemde karşınıza çıkacaktır. Sarılık, erken teşhis ile birlikte çok kısa sürede ve çok kolay bir şekilde tedavi edilebiliyor. Az önce de dile getirdiğimiz gibi ilerlemiş evredeki bir sarılık hastalığı için cerrahi müdahale gerekebiliyor. Tedavi öncesi dönemde yeni doğanlardan ebeveynler sorumludur ancak yetişkinler kendilerini kontrol edebilecek ve doktor uyarılarına göre hareket edebilecek bilince elbette sahiptirler.

Hastanın Durumunun Analiz Edilmesi

Yalnızca sarılık hastalığında değil, birçok hastalığın tedavisinde öncelikli olarak hastanın genel durumunun analiz edilmesi gerekiyor. Bu analiz ile birlikte doğru tedavi yöntemine karar vermek de daha sağlıklı olacaktır. Yazımızın ilk bölümünde yer aldığı gibi sarılığın farklı türleri mevcuttur ve hasta durumunun analizinde de sarılığın türü belirleniyor. Bu belirleme ile birlikte hangi tedavi yönteminin çok daha uygun olacağı ortaya çıkıyor. Bu analizde fiziksel muayene ve sarılık testi de bir adım öne taşınıyor. Teşhis konulduktan sonra hasta için en uygun tedavi yöntemine karar veriliyor ve bu yöntemin yanı sıra tedavi süreci ile ilgili de genel bir bilgilendirme yapılıyor.

Fiziki Muayene

Sarılık şüphesi söz konusu olduğu takdirde fiziki muayene ilk tetkik olacaktır ve genellikle doğru sonuçlar elde etmek de mümkündür. Kan tahlili ile desteklendiği takdirde sonuçlar daha net bir hal alıyor ve kan tahlili ile birlikte bilirubin maddesinin oranı da gün yüzüne çıkartılıyor. Fiziki muayene tek başına yeterli midir diye soracak olursanız eğer kimi zaman yetersiz kaldığı durumlar olabiliyor. Sarılık testi ile birlikte sonuçlar karşılaştırılmalı ve buna göre hareket edilmelidir. Erken teşhis ve tanı ile birlikte tedavisi mümkün olan basit bir hastalıktır ancak tedavi edilmediği ve ertelendiği takdirde doğuracağı sonuçlar çok daha ciddi olabiliyor ve bu da hastada kalıcı hasarlara yol açabiliyor.

Sarılık Testi

Sarılık hastalığını tespit etmek için uygulanacak çok fazla tetkik var ancak bunlar arasında en garanti yöntem olarak bilinen tetkik ise kesinlikle sarılık testidir. Sarılık testi birçok klinikte başarılı bir şekilde uygulanıyor ve sonuçları da kısa sürede alınıyor. Test sonrası hastanın durumuna göre en uygun tedavi yöntemi belirleniyor. Hastanın genel sağlık durumunun da göz önünde bulundurulmasında fayda vardır ve tüm bunlar yerine getirildikten sonra ilaç tedavisi, kan değişimi ya da cerrahi müdahale ile birlikte karar veriliyor. Tedavi süreci zahmetli bir süreç değil ve kısa sürede sonuç almak mümkündür. Doktorunuzun yarılarını göz önünde bulundurmanızda fayda var ve bu sayede iyileşme sürecine katkıda bulunmanız da mümkün hale gelecektir.

Hastaya Uygun Tedavi Yönteminin Seçilmesi

Tetkikler neticesinde hasta için en uygun tedavi yönteminin belirlenmesi de mümkün hale geliyor. Hastanın genel sağlık durumunun değerlendirilmesi ve bununla birlikte hastanın tedaviye vereceği reaksiyon da belli oranda tespit edilebiliyor.

Sarılık Tedavi Sonrası

Sarılık tedavisi sonrası bir süre istirahat etmeniz gerekebilir ancak bu süre çok uzun değil. Yeni doğanlarda bu konuda daha dikkatli olmakta fayda var ve ebeveynlere de çok daha büyük görevler düşüyor. Doktor kontrolleri aksatılmamalı ve eğer ilaç kullanımı devam ediyorsa ilaçlar bitene kadar düzenli bir şekilde ilerlemek gerekiyor. Aksi takdirde elde edilecek sonuçlar çok da iç açıcı olmayacaktır.

Kontrol Süreci

Yetişkinlerde buna gerek duyulmayabilir ancak yeni doğanların takibi sıkı bir şekilde yapılmalıdır. Sarılık tedavisi sonrası düzenli kontrolleri aksatmamanızda fayda var ve bu dönemde yine yeni doğanlar için anne sütü de büyük bir önem taşıyor. Emzirmede aksama meydana gelmemesi gerekiyor ve sütünüz azaldığı takdirde sizler de uzmanlardan yardım alabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

Hastalık ile ilgili merak edilenleri başlıklar halinde sizinle buluşturmak istedik. Konu ile ilgili bilinen ve yazılan çok fazla yanlış bilgi var. Yapacağınız araştırmalar sizi hatalı sonuçlara ulaştırabilir bu yüzden bir uzman ile görüşmenizde fayda olacağını düşünüyoruz. Sarılık, kolay tedavi edilebilen bir hastalıktır ancak ertelendiği ya da tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabileceğini de bilmeniz gerekiyor. Kalıcı beyin hasarı gibi durumlar söz konusu ve bu tür bir durum tespit edildiği takdirde yeni doğanlarda kan değişiminin uygulanması gerekiyor. Dilerseniz sık sorulan sorulara başlıklar halinde göz atalım ve bu sorulara daha sağlıklı bir şekilde yanıt vermeye özen gösterelim. Cevabını bulamadığınız soruları da doktorunuz ile paylaşmanızı öneriyoruz. Klinikler bu konuda sizlere her daim yardımcı olacak ve en doğru bilgiyi yine sizinle paylaşılacaktır. Özellikle yeni doğanlarda bu tür bir sorun ile karşılaşıldığında ebeveynlerin paniklemeden ve vakit kaybetmeden uzman yardımı almaları gerekiyor, aksi takdirde farklı sağlık sorunları da söz konusu hale gelebilir.

Sarılık Tedavisinin Riskleri ve Yan Etkileri Nelerdir?

Sarılık tedavisinde birtakım yan etkiler mevcut ve özellikle fototerapide bu sorunlar daha belirgin bir şekilde karşımıza çıkıyor. Bilirubinin atılması ile birlikte özellikle yenidoğanlarda ishal sorunu meydana gelebiliyor. Kan değerlerinde belli oranda düşüş yaşanabilir ve bununla birlikte deride renk değişimi de yine tedavinin yan etkileri arasında gösteriliyor.

Tedaviden Sonra Hasta Hemen İyileşir mi?

Hemen olmasa da kısa bir süre sonra tedavinin etkileri gözlemlenecek ve hasta gündelik hayatına sağlıklı bir şekilde geri dönecektir.

Sarılık Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Zayıflayan bağışıklık sistemi farklı sorunları da beraberinde getirebilir ve bununla birlikte kalıcı beyin hasarı gibi büyük sorunlar da meydana gelebiliyor. Ertelenecek bir hastalık değil ve hiç vakit kaybetmeden tedavi edilmesi çok daha faydalı ve doğru olacaktır.

Tedavide Kullanılan İlaçlar Bağımlılık Yapar mı?

Tedavi için önerilen ilaçların bağımlılık yapma gibi bir durumu yoktur. Kısa süreli kullanım ile birlikte iyileşme sürecine geçiliyor ve ilaçlar terk ediliyor.

Sarılık Tedavisi Sürerken Sigara ve Alkol Kullanımının Sakıncaları Nelerdir?

Yalnızca sarılık tedavisinde değil, birçok tedavide alkol ve sigaranın tüketilmemesi tavsiye ediliyor. Özellikle ilaç tedavisinde alkol ile birlikte kana karışan ilaçlar ters etki yaratabiliyor ve bu da bağışıklık sistemini olumsuz etkiliyor.

Sarılık Evde Tedavi Edilebilir mi?

Alternatif tıp bu konuda birçok öneri sunuyor ve yeni doğanların sık sık emzirilmesi de anne sütünün etkisini kısa sürede ortaya koyuyor. Evde tedavi yöntemleri elbette mevcut ancak kesin sonuç elde etmek ve daha sağlıklı bir şekilde ilerlemek adına bir uzmandan yardım almak kesinlikle çok daha doğru olacaktır.

Sarılık Hastası Araç Kullanabilir mi?

Sarılık hastası kimselerin araç ya da makine kullanmalarında herhangi bir sorun ya da risk bulunmuyor.

Sarılık Tedavisi Hastanın İş ve Sosyal Hayatını Nasıl Etkiler?

Cerrahi girişim söz konusu olmadığı takdirde iş hayatınız ya da sosyal hayatınız sarılık tedavisinden herhangi bir şekilde olumsuz etkilenmeyecektir. Sarılık tedavisi gayet basit ve kısa süreli bir tedaviyi içeriyor.

Sarılık Şüphesiyle Hangi Kliniğe Başvurulmalı?

Dahiliye, genel cerrahi ve İntaniye bölümleri sarılık hastalığının teşhis edilmesinde başvurabileceğiniz bölümlerden bazılarıdır. Birçok farklı bölüm de bu hastalığın nedenlerini araştırmak adına yardımcı birim olarak görev alıyor. Tine ilgili tetkiklerin sorunsuz bir şekilde uygulanması için de farklı bölümlerden yardım alınabilir.

Fototerapi Kansere Sebep Olabilir mi?

Son dönemin başarılı tedavi yöntemlerinden bir tanesi olan fototerapi ile ilgili bilinen çok fazla yanlış var. Kanser riski olduğu ifade ediliyor ancak yapılan araştırmalar bu riskin gerçekten çok düşük bir oranda olduğunu ortaya koyuyor. Bu konuda doktorunuzdan bilgi alabilir ve soru işaretlerine de bu sayede kısa sürede son verebilirsiniz. Birçok kaynak kanser riskinden bahsederken birçok kaynakta bu bilginin doğru olmadığını belirtiyor.

Sarılık Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Sarılık tedavisinde, sarılığı ortaya çıkaran sebeplere yönelik tedavi girişimleri gerçekleştirilir. Bebek yaşlarda maksimum üç – dört hafta kadar süren ve çok daha geniş imkanlarla yapılan tedavi; ileri yaşlarda çok daha kısıtlı imkanlarla yapıldığından dolayı daha uzun sürelere yayılabilir. İleri yaşlardaki sarılık tedavisi altı – yedi ay kadar sürebilmektedir ancak bu sürenin büyük bir bölümü oldukça konforludur.

Sarılık Tedavisinde Nasıl Beslenilmelidir?

Sarılık tedavisinde karaciğer sağlığını koruyacak ve karaciğeri yormayacak bir beslenme düzeni kurulmalıdır. Sebze ve meyve ağırlıklı, etten arındırılmış diyetler oldukça faydalıdır. Vücudun kendini temizleme kapasitesini artıracak zerdeçal gibi baharatlara da önem verilmelidir. Genel olarak ise sıvı tüketim kapasitesi artırılmalıdır. Yağlı besinlerin tüketimi olabildiğince azaltılmalıdır.

Bebeklerde Sarılık Tedavisi Nasıl Yapılıyor?

Bebekler doğduktan sonra sarılığa yönelik testler gerçekleştirilir. Eğer bebekte sarılık var ise ve derecesi düşükse üç haftalık süre boyunca gözlem gerçekleştirilir. Çoğu zaman bu üç haftalık süre sonunda sarılık kendiliğinden iyileşir. Eğer iyileşmiyorsa ya da daha en baştan derecesi oldukça yüksekse çeşitli tedaviler uygulanabilir:

  1. Özel bir spektrumda ışık yayan cihazın altına yatırılan bebeğin, vücudunda fazladan bulunan bilirubini tahliye etmesi amaçlanır.
  2. Kırmızı kan hücrelerini parçalayan antikorları azaltmak amacıyla çeşitli tedaviler uygulanabilir.
  3. Eğer sarılık çok şiddetli ve diğer tedavi yöntemleri ile gerilemek bir yana daha da şiddetleniyorsa kan değişimi yapılır.
İlgili Bölümler
İlgili Hastalıklar