Testis Kanseri
- Sık Sorulan Sorular
- Testis kanseri önlenebilir mi?
- Testis kanseri elle muayene ile anlaşılır mı?
- Testis kanseri şüphesi ile hangi polikliniğe gitmeli?
- Testis kanseri ölüme sebep olabilir mi?
- Tedavi ne kadar sürer?
- Testis kanseri tamamen tedavi edilebilir mi?
- Tedaviden sonra kanser tekrarlar mı?
- Tedavi sonrasında hastanın yapması gerekenler nelerdir?
- Sigara ve alkol testis kanserine neden olabilir mi?
- Testis kanseri günlük yaşamı nasıl etkiler?
- Testis kanseri cinsel yaşamı etkiler mi?
- Testis kanseri tedavisi günlük yaşamı nasıl etkiler?
- Radyoterapi ve kemoterapi hastaya ne sıklıkla uygulanır?
- Testis kanserini erken teşhis etmenin yolları nelerdir?
- Hastalar tedaviden sonra çocuk sahibi olabilirler mi?
- Hastaların beslenmesi hastalığa etki eder mi?
- Testis kanseri kaç yaşında ortaya çıkar?
- Testis kanseri nasıl teşhis edilir?
- Testis kanseri bulaşıcı mıdır?
- Testis kanseri olan malulen emekli olur mu?
Testis kanseri, testislerde meydana gelen kötü huylu tümör oluşumuna denir. Testislerde zaman içinde sertlik ve şişmeler oluşur. Bu oluşan kitleler kötü huyludur ve testis kanserine neden olurlar. Testis kanseri erken dönemde tespit edildiğinde çok kolay bir şekilde tedavi edilebilir. Testis kanseri tedavi edilmez ise kısırlık, diğer organlara yayılma ve ölüm gibi kötü sonuçlara neden olur. Testis kanserinin erken tanısı ve erken tedavisi için mutlaka düzenli kontrollerin yapılması gerekiyor. Testis kanserinin erken evrede teşhis edilebilmesi için sizlerin zaman zaman kendi muayenenizi yaparak farklılıkları hissedebilmeniz gerekir. Düzenli aralıklarla kendi testis kontrolünüzü yapabilirsiniz. Testis kontrolünüzü yaparken nazik bir şekilde testislerinize dokunun.
Dokunduğunuzda testisleriniz de fark ettiğiniz boyut değişikliği ve testisleriniz de ki ağırlık artışı sizlere bir şeylerin ters gittiği konusunda bilgi verebilir. Normal bir testisin arkası yumuşak bir kanala sahiptir ve testiste herhangi bir sertlik ve şişlik bulunmaz. Dokunduğunuzda şişlik fark ederseniz mutlaka hemen doktora başvurunuz. Testislerin ikisi aynı anda kanser olmaz. Bu çok nadir bir durumdur. Bu nedenle testislerinizi karşılaştırabilirsiniz. Testis kanserinde oluşan kitleler testisin dış yüzeyine yerleşirse kanser tedavisi daha kolay olur. Kanser türlerinin hepsinde olduğu gibi testis kanserinde de erken teşhis hayat kurtarır. Testislerinizde ağrı ve şişme, kasık bölgesinde ağrı, testislerde ele gelen kitleler fark ederseniz mutlaka bir üroloji uzmanına danışmalısınız. Testis kanseri de diğer tüm kanser türleri gibi önlenebilir. Düzenli testis kontrolü, düzenli bir yaşam dengeli beslenme ve kötü alışkanlıklardan uzak durmak gibi önlemler ile testis kanseri önlenebilir ve erken teşhis edilebilir.
Testis Kanseri Hakkında
Testis kanseri genel olarak bakıldığında tedavisi mümkün olan ve az rastlanan kanser türleri arasındadır. Testis kanserinin en genel sonucu ise kısırlığa neden olduğu yönündedir. Testis kanseri erken tedavi ve müdahale ile iyileştirilmesi en kolay olan kanser çeşitlerindedir. Tedavide en önemli kriter hastalığın kaçıncı evrede teşhis edildiği ile alakalıdır. Testis kanserinin belirtileri iki haftadan daha uzun süre devam edecek olursa mutlaka uzman bir doktora başvurulmalıdır. Testis kanserinde ölüm oranı diğer kanserlere göre daha azdır. Testis kanseri tedavi edildikten sonra cinsel ilişkinin zor olacağı düşüncesi vardır. Ancak bu düşünce yanlıştır. Testis kanseri kısa sürede teşhis edilir ve tedavi edilirse sağlıklı cinsel ilişki için herhangi bir soruna neden olmaz.
Testis kanserinin tedavisin de kullanılan radyoterapi yöntemi spermlerin ölmesine neden olabilir. Ancak bu geri dönüşümü olmayan bir durum değildir. Tedavi sonlandıktan birkaç ay sonra kişi sağlıklı spermler üretmeye devam eder. Hasta spermleri ile ilgili büyük endişeler yaşarsa ileride çocuk sahibi olmak için spermlerini sperm bankasında dondurma işlemini yaptırabilir. Testis kanserinde tedavi olmadan önce tedavi ve tedavi sonrasında yaşanacaklar ile ilgili mutlaka doktorunuzdan detaylı bilgi almalısınız.
Testis Kanseri Nedir?
Testisler, skrotum adı verilen bir cilt kesesi içerisinde penisin alt kısmında bulunan yuvarlak şekilli iki küçük erkek üreme organıdır. Testisler kadınlarda bulunan yumurta hücrelerini döllemek için sperm üretirler. Erkeklik hormonu olarak bilinen testosteron hormonu testislerden salgılanırlar. Testosteron hormonu erkeklerde ses kalınlaşmasını, kıllanmayı ve erkeklik özelliklerini oluşumuna neden olur. Testosteron hormonu cinsel dürtü ve ereksiyon yeteneğinin kontrolünü de yapar. Testis kanseri ise testislerde meydana gelen kanserli hücrelerin çoğalarak kötü huylu tümör oluşturmasına denir. Testis kanseri erkeklerde görülen kanser türleri arasında en nadir görülen kanser çeşididir. Testis kanseri 25-40 yaş arası erkeklerde genellikle daha sık görülür.
Testis kanseri diğer kanser türlerine göre daha kolay tespit edilen, erken teşhis edilirse kolay bir tedavisi olan ve yine erken teşhis sayesinde ölümle sonuçlanmayan bir kanser türüdür. Testis kanseri kanser çeşidi ve kötü huylu tümör oluşumuna neden olsa bile üroloji uzmanları tarafından en iyi sayılan kötü huylu tümör türüdür. Testis kanserinde kendini çok erken belli edecek bulgular mevcuttur. Bu bulgular bebeklikte doğumla birlikte ve sonrasında inmeyen testis olarak ve ikinci bulgu ise genetik nedenlere bağlı olarak gelişen kromozomlara bağlı oluşan küçük testislerdir. Bu bulguların erken yaşta tedavisi mümkündür. Tedavi edilmezler ise kanserleşirler. Tedavi için geç kalınmış olabilir ve kötü sonuçlar yaşanabilir.
Testis Kanseri Tipleri
Testis kanseri teşhis edildiğinde gerekli olan tedavi düzenlenir ve kanserleşme görülen testis operasyon ile çıkartılır. Operasyon ile çıkarılan testis kanserin türünün anlaşılabilmesi için bir patoloji uzmanı tarafından değerlendirilir. Kanserin tipi öğrenilir. Testis kanserinin tipinin öğrenilmesi tedavide hangi yöntemlerin seçilmesi gerektiğini ve hastalığın prognozunun belirlenmesinde önemli rol oynar. Bu nedenle mutlaka kanserin tiplemesi yapılmalıdır. Testis kanserinin seminom ve non-seminom olmak üzere iki tipi vardır. Testis kanserine yakalanan kişilerin %50’ si genellikle seminom tipi testis kanseridir. Testis kanseri türlerini açıklayacak olursak;
Seminom Tümörler
Seminom tipi olan kanser türü genellikle her yaş grubunda görülür. İleri yaşta olan erkeklerde görülen kanser türleri genellikle seminomdur. Seminom olan türler non seminom olan türlere göre daha sakin ve yavaş ilerler. Tedavi edilmesi daha kolaydır. Erken dönemde kendisini belli eder. Kısa sürede tedavi edilerek hastanın sağlığına kavuşması sağlanır.
Non- Seminom Tümörler
Non- seminom tümörler çok erken yaşlarda ki erkeklerde görülür. Non-seminom olan tümörler seminom olan tümörlere göre daha agresif tümörlerdir. Erken dönemde çok hızlı bir yayılım ve büyüme gösterirler. Non- seminom türleri genellikle, teratom, embriyonel karsinom, koryokarsinom ve yolk sak tümörleridir. Saymış olduğumuz non- seminom türleri dışında farklı seminom dışı türlerde mevcuttur. Non- seminom tipi kanser geç evrede kendini belli eder ve ölümle sonuçlanabilir. Nadir görülen bir diğer testis kanseri ise erkeklerin testislerinde görülen lenfoma cinsi kanser türüdür. Lenfoma genellikle 50 yaş ve üzeri erkek hastalarda görülür.
Kanser türlerinin genellikle hepsinde tedavi yöntemleri aynı yöntemlerdir. Testis kanserinde yapılacak olan operasyonlar, tedavi yöntemleri, kullanılacak olan ilaçlar ve operasyon sonrasında hastanın dikkat etmesi gereken tüm kurallar genellikle aynıdır.
Testis Kanseri Evreleri
Testis kanseri teşhis edildikten sonra bazı testler yapılarak kanserin hangi evrede olduğunun tespiti yapılır. Testis kanserinin evrelerinde aranan kriter kanserli hücrelerin testislerin dışına yayılıp yayılmadığı kontrol edilir. Testis kanserinin hangi evrede olduğunu anlamak için aşağıdaki tahlillerin mutlaka uzman doktor tarafından yapılması gerekir. Testis kanserinin hangi evrede olduğu tespit edildikten sonra uzman doktor tarafından hastaya bilgi verilir. Tedavide hangi yöntemin kullanılacağı, tedavinin ne kadar süreceği ve tedavinin sonuçları hakkında hasta ayrıntılı bir şekilde bilgilendirilir ve bilinçlendirilir. Kanser tedavisinde hasta, doktor ve tedavi ekibi bir bütün içinde yer almalıdır.
Bilgisayarlı tomografi taramaları karın, göğüs ve pelvis bölgesinin röntgen görüntüsünün alınması işlemidir. Bilgisayarlı tomografi taraması kanserin yayılıp yayılmadığı konusunda doktorunuza bilgi verir. Kan testlerinin alınma nedeni özellikle yükselen tümör değerlerinin olup olmadığını anlamak içindir. Kanserli olan testis alındıktan sonra kan testleri yapılır. Kan testlerinde giderek artan kanser markerları hala mevcut ise kanser yayılım göstermiş demektir. Kanserin hangi evre olduğunun tespit edilmesi ilerleyen dönemde nasıl bir tedavi yönteminin seçilmesi konusunda bilgi verir.
Evre I
Testis kanserinin birinci evresinde tümör oluşumu sadece testislerde mevcuttur. Diğer organlara herhangi bir yayılım göstermemiştir. Kanserin tedavisi bu evre de çok kolaydır. Bu evrede de genellikle sadece tümör alınır ve organ tümörden temizlenir. Herhangi ölümcül bir sonuç yaşatmaz. Birinci evre testis kanserinde kanserli testisin çıkarılması ile kesin bir tedavi yapılmış olabilir. Birinci evrede yapılan cerrahi müdahale sonrasında çıkarılan testisin yerine protez bir testis yerleştirilebilir. Birinci evre testis kanseri sonrasında kişi kısa zamanda günlük yaşantısına döner.
Evre II
Testis kanserinin ikinci evresinde kanserli hücreler karın bölgesinin yani alt abdominal bölgede bulunan lenf bezlerin doğru bir yayılım göstermiştir. İkinci evrede yine kanserin tedavisi mümkündür. Ancak bazı durumlarda ikinci evrede teşhis edilen testis kanserinde testisin çıkarılması gerekebilir. Kısırlık ile sonuçlanabilir. İlerleyen dönemlerde bebek sahibi olmak isterseniz ikinci evre kanser tedavisine başlamadan önce bu konuyu doktorunuza mutlaka danışmalısınız.
Evre III
Kanserli hücreler karın bölgesindeki lenf bezlerinin yanında uzak organlarda bulunan lenf bezlerine ve akciğerlere yayılım göstermiştir. Üçüncü evre de fark edilen testis kanseri ölümle sonuçlanabilir. Üçüncü evre testis kanserinin tedavisi genellikle daha uzun ve zor bir süreçtir. Bu nedenle kanser teşhisinin erken evrelerde konulması gerekir.
Testis Kanseri Tedavisi
Testis kanserinin tedavisinde cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi olmak üzere üç çeşit tedavi yöntemi vardır. Testis kanserinde hangi tedavi yönteminin kullanılacağı hastalığın evresine göre belirlenir.
Radyoterapi
Radyasyon yöntemi genellikle tüm kanser türlerinde kullanılan bir yöntemdir. Radyasyon yönteminde kanserli hücrelere X Işını vererek kanserli olan hücrelerin ölmesi sağlanır. Radyasyon tedavisi alırken bir sedyenin üzerinde durursunuz ve radyasyonu verecek olan makine sadece tek bir bölgeye X Işını demetlerini gönderir. Işın demetlerini gönderirken makine sizin etrafınızda hareket eder. Radyasyon tedavisi genellikle seminom kanser tipi olan kişilerde cerrahi müdahale uygulandıktan sonra önerilir. Kanser tedavilerinin yan etkileri herkes tarafından bilinir. Özellikle radyasyon tedavisi sonrasında spermlerin ölmesi, ciltte kızarıklık, kuruluk ve tahriş, yorgunluk ve bulantı gibi etkiler yaşanabilir. Radyasyon tedavisi almadan önce doktorunuzla ve bir sperm bankası ile görüşerek sperm dondurma işlemi hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Kemoterapi
Kemoterapi kanser tedavisin de en sık kullanılan yöntemdir. Kanserli hücrelerin ölmesi için hastalara ilaç tedavisi yapılır. Kemoterapi yönteminde verilen ilaç sadece kanserli bölgeyi değil tüm vücut sistemini dolaşır ve bulduğu tüm kanserli hücreleri yok eder. Kemoterapi bazı kanser durumlarında tek tedavi olarak yeterli olabilir Uzman doktorlar cerrahi müdahale ile lenf nodlarını çıkaracaklar ise işlem öncesi ve sonrasında cerrahi müdahaleyi desteklemek için önerebilirler. Kemoterapi yönteminde kullanılan ilaçların yan etkisi oldukça fazladır. Bu nedenle kemoterapi ile tedavi olmadan önce tedavi sürecinde ve tedavi sonrasında hastayı nelerin beklediğini doktorlar hastalarına açıklar.
Kemoterapi yöntemi ile görülen en sık yan etkiler ise saç, kaş ve kirpiklerin dökülmesi, aşırı halsizlik, iştahsızlık, yorgunluk ve bulantıdır. Kemoterapi tedavisinden sonra hastaların psikolojik destek almaları önerilebilir. Bu nedenle doktorunuz bir psikiyatri uzmanı ile görüşmenizi önerirse mutlaka görüşmelisiniz. Testis kanseri olan erkeklerde kemoterapi tedavisi sonrasında kalıcı kısırlık yaşanabilir. Bu nedenle yine kemoterapi tedavisi almadan önce özellikle yaşı genç olan hastalar sperm dondurma işlemini yaptırabilirler.
Cerrahi
Testis kanserinin tek müdahale ve tedavi yöntemi cerrahi uygulama ise cerrahi işlem bittikten sonra doktorunuzun önerisine göre düzenli aralıklar ile doktor kontrolüne gitmeniz gerekir. Kanserin tekrarlamaması ve eğer tekrar ederse yine erken dönemde teşhis edilmesi için doktor kontrollerini yaptırmak çok önemlidir. Testis kanserinin cerrahi müdahalesinde iki çeşit yöntem kullanılır.
Testisin Alınması
Radikal inguinal orşiektomi operasyonu adı verilen bu cerrahi müdahale genellikle bütün evre testis kanserlerinin birincil tedavi yöntemi olarak kullanılır. Testisin alınması için cerrah tarafından kasık bölgesine kesi atılır. Kanserleşme gözlenen testis bu kesi alanından alınır. Testis alındıktan sonra özellikle hastanın psikolojisini desteklemek için testisin çıkarıldığı bölgeye salin protez testis yerleştirilebilir. Özellikle erken evrede teşhis edilen testis kanserinde testisin alınması kesin tedavi yöntemi olarak düşünülebilir.
Lenf Nodlarının Çıkarılması
Karın bölgesine atılan bir kesiden testis yakınında bulunan lenfler çıkarılabilir. Lenfler çıkarılırken cerrahın en fazla dikkat ettiği nokta lenf yanındaki sinir düğümlerine hasar vermemektir. Bazı durumlarda hasar gören sinirler cinsel ilişki sırasında boşalma olurken sorun yaşamanıza neden olabilir. Ancak ereksiyon oluşmasında herhangi bir etki etmez.
Testis Kanseri Nedenleri
Testis kanserinin neden olduğu birçok vaka da kesin olarak bilinemez. Testisin içinde bulunan sağlıklı hücrelerin zamanla kanserleştiği bilinir. Ancak bu kanserleşmenin nedeni tam olarak bilinemez. Sağlıklı hücrelerin büyüyerek gelişmesinde bazen kontrolsüzlükler yaşanabilir. Bu gibi durumlarda hücrelerde anormallikler oluşur. Anormalleşen hücreler testiste kitle oluşumuna neden olur. Tüm testis kanserlerinin nedeni genellikle testisler de olgunlaşmamış sperm üreten germ hücreleri tarafından oluşan kitlelerdir. Ancak germ hücrelerinin neden kanserleştiği bilinmemektedir. Testis kanserinin bir nedeni de inmemiş testislerdir. Özellikle yeni doğan erkek bebeklerde bazen testisler doğumla birlikte inmeyebilir.
İnmeyen testisler takip edilir ve kendiliğinden inmez ise cerrahi müdahale ile indirilir. İnmeyen testisler kasık içinde kalır ve kanserleşmeye neden olur. Erkek çocuklarının özellikle ilk beş yaşa kadar testisler yüksek ateş gibi olumsuz durumlarda korunma altına alınması için kasık içine çekilir. Ancak hastalık geçtikten sonra tekrar olması gereken yere iner. Bu gibi durumlarda testislerin inip inmediği kontrol edilir. Eğer testis hala inmemiş ise bu durumda olabildiğince en kısa sürede alanında uzman bir doktora gitmek gerekiyor.
Germ Hücrelerinin Anormalleşmesi
Germ hücreleri testislerde bulunur ve testislerden sperm üretimini sağlar. Sağlıklı germ hücreleri bölünerek çoğalır ve sağlıklı spermlerin üremesini sağlar. Nedeni bilinmeyen durumlardan dolayı germ hücreleri kontrolsüz bölünmeye başlar. Kontrolsüz bir şekilde bölünen ve anormalleşen germ hücreleri testislerde kitle oluşmasına neden olur. Germ hücrelerinin anormalleşmesi ile oluşan bu kitleler kötü huylu tümörlerdir ve testis kanserine neden olur. Germ hücrelerinin durumunun normal dışı olması iki testiste aynı anda olmayacaktır. Aynı anda iki testisin germ hücrelerinde anormallik yaşanması çok nadir görülen bir durumdur. İki testis aynı anda kanserleşmez.
Testis Kanseri Belirtileri
Testis kanseri diğer kanser türlerine göre erken evrede belirti veren ve erken dönemde tedaviye başlanan bir kanser türüdür. Testisler de meydana gelen ve kişi tarafından fark edilebilen durumlar testis kanserinin belirtileridir. Testis kanserinin belirtilerinden bahsedecek olursak;
Testiste Kitle Veya Şişlik
Normal ve sağlıklı yapıda olan bir testis yumuşak dokulu ve düzgün şekillidir. Testiste ele gelen bir kitle veya şişliğin olması kanser belirtisi olarak düşünülmeli ve fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir üroloji uzmanına gidilmelidir.
Testis Torbasında Ağırlık Hissi
Skrotum yani testis torbası yumuşak deriden oluşan ve içerisinde oval testisin yerleştiği bir torbadır. Testis torbası hafif ve düzenli bir yapıya sahiptir. Testis torbanızda fark ettiğiniz ağırlık hissi testis kanserinin habercisi olabilir.
Karın Ve Kasık Ağrısı
Erkeklerde karın ve kasık ağrısı kadınlarda olduğu gibi sık ve düzenli olmaz. Özellikle iki haftadan uzun süren kasık ve karın ağrısı ve kasık bölgesine giren kramp tarzı ağrılar bir şeylerin yolunda gitmediğinin habercisi olabilir. Bu durumda hemen bir doktora başvurmalısınız.
Testiste Ağrı
Normal ve sağlıklı bir bireyin testisinde ağrı gibi bir durum yaşanmaz. Testisinizde düzenli ve uzun süre geçmeyen bir ağrı fark ederseniz vakit kaybetmeden bir uzman hekime danışmalı ve gereken tahlilleri mutlaka yaptırmalısınız.
Sırt Ağrısı
Testis kanseri özellikle ilerlediği evreler de sırt ağrılarına neden olabilir. Sadece sırt ağrısı şikayeti olan kişiler genellikle testis kanseri riskini düşünmezler. Ancak testislerinizde ağrı, şişlik ve hassasiyetle birlikte sırt ağrınız var ise mutlaka doktora danışmalısınız. Saymış olduğumuz testis kanseri belirtileri özellikle iki hafta ve daha fazla sürüyorsa mutlaka bir üroloji doktoruna giderek gereken tarama testlerini ve tetkikleri yaptırmalısınız.
Testis Kanseri Tanı Ve Teşhis Yöntemleri
Testis kanseri kişinin kendi elle muayenesi sonucunda ya da testis kanseri belirtileri fark etmesi sonucunda belirlenebilir. Düzenli doktor kontrolüne giden bir kişi için fiziki muayene de testis kanseri teşhisi konulması mümkündür.
Fiziki Muayene
Testiste meydana gelen şişlik ve ağırlık gibi durumlar fiziki muayene de yani palpe yönteminde fark edilebilir. Normal testis dokusu ile kanserli testis dokusu fiziki muayenede fark edilebilir. Kişi düzenli aralıklarla yaptığı fiziki muayenede testis tümörlerini fark edebilir.
Tetkikler
Fiziki muayenede fark edilen kitleye kanser tanısı konmak için ultrason, kan tahlili ve testisin çıkartılması gibi cerrahi müdahaleler gerekebilir.
Ultrason
Testislerde oluşan kitlenin içeriğinin araştırması için üroloji uzmanı tarafından kişiye ultrason istemi yapılır. Uzman radyolog tarafından değerlendirilen ultrasondan kitlenin içeriğinin katı sıvı ve yoğunluğuna bakılır. Ultrason çekimi sırasında hastaya sırt üstü litotomi pozisyonu verilir. Hastanın bacaklarının tamamen açık olması sağlanır. Pozisyon verildikten sonra skrotum üzerine şeffaf jel sürülür. Ultrason sayesinde kitlenin içeriği, kitlenin boyutu, kitlenin yerleşim yeri ve yayıldığı bölgeler gözlemlenir
Kan Testleri
Testis kanseri ve diğer tüm kanser türlerinde kanda bulunan kanser markerları normal seviyelerin çok üzerindedir. Fiziki muayenede kitle tespit edilen kişiye kan tahlili yapılır ve kanser belirteçlerinin seviyesi araştırılır. Kanser belirteçlerinin değerleri normal seviyenin çok üzerindeyse kişiye kanser tanısı konulur.
Bilgisayarlı Tomografi
Bilgisayarlı tomografi taramaları sayesinde karın ve pelvis bölgesinin röntgeni çekilir. Bilgisayarlı tomografi taramalarının amacı kanserli hücrelerin yayılım gösterip göstermediğini anlamaktır.
Testis Kanserinin Risk Faktörleri
Testis kanserlerinin genellikle neden olduğu bilinememektedir bazı durumlarda risk faktörü taşıyan kişiler testis kanseri olabilir. Testis kanserindeki risk faktörlerini sıralayacak olursak;
Yaş Faktörü
Testis kanseri özellikle 15-40 yaş arası genç erkeklerde daha sık görülmektedir. Bununla birlikte ileri yaşlarda görülme riski vardır. Özellikle lenfoma cinsi testis kanseri 50 yaş ve üzeri erkeklerde daha sık görülür.
Genetik Faktör
Tüm kanser türlerinin geneline bakıldığında aile öyküsü karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle ailesinde testis kanseri olan kişiler diğer kişilere göre daha fazla risk altındadırlar. Kanserin bilinen en büyük özelliği genetik yatkınlıktır. Ailesinde testis kanseri geçiren birey olan kişiler düzenli aralıklar ile kontrollerini mutlaka yaptırmalıdırlar.
Kriptorşidizm
Halk arasında inmemiş testis olarak bilinir. Testisler anne karnında oluşmaya başlar. Gebeliğin son haftasında yeni doğan erkeğin testisi skrotuma inmiş olur. Bazı durumlarda testisler doğumla birlikte inmezler. İnmemiş olan testisler doktor tarafından takip edilir ve inmesi beklenir. Testisler inmez ise kasık bölgesinde kalır ve kanserleşirler. Cerrahi müdahale ile indirilen testisler yine zamanla kanserleşme gösterebilir. Testisi inmeyen erkekler testisleri inmiş olan erkeklere göre daha fazla risk altındadırlar.
Klinefelter Sendromu
Genetik nedenlere bağlı olarak bazı durumlarda testisin bir tanesi diğer testise göre daha küçük olabilir. Testisin gelişiminde yaşanan bu anormal durum kanserleşme sebebi olabilir. Klinefelter sendorumu tedavi edilse bile ilerleyen dönemlerde kanser riski yaratır.
Testis Kanseri Komplikasyonları
Kanser türlerinin ve kanser tedavilerinin geneli yüksek komplikasyonlara neden olabilirler. Özellikle kanser tedavisi yöntemleri ve kanser tedavisi için kullanılan ilaçlar kanserli hücreleri öldürürken sağlıklı hücrelere de zarar verebilir. Testis kanseri için kullanılan radyoterapi, kemoterapi ve cerrahi müdahalelerin ağır komplikasyonları vardır.
Kısırlık
Testis kanseri tedavi yöntemlerinden radyoterapi yöntemi verilen X ışınları nedeni ile sperm hücreleri ölür. Sperm hücreleri öldüğü için yumurta döllenmez ve kısırlık oluşur. Kısırlık oluşumu sağlıklı bir cinsel ilişkinin yaşanmasına engel değildir. Cerrahi müdahale ile testisler alındığı için yine kısırlık oluşumu gözlemlenir. Testis kanseri tedavisi gören bir kişide kısırlık gibi bir komplikasyon yaşanmaması için tedaviye başlanmadan önce kişi sperm bankasında spermlerini dondurabilir.
Kanserin Yayılması
Düzenli aralıklarla testis kontrolü yapmayan ve yaptırmayan kişilerde testis kanseri genellikle geç dönemde fark edilir. Testis kanserindeki kanserli hücreler geç kalındığında lenflere yayılım gösterir. Özellikle non- seminom tipindeki kanserlerde kanser hücreleri çok agresiftir ve hızlı yayılır. Testis kanserinde kanser yayılımı genellikle ikinci ve üçüncü evrede görülür. Kanserin yayılımında uzak organlardaki kanserli hücreleri öldürmek için genellikle kemoterapi tedavisi önerilir. Kemoterapi tedavisinin komplikasyonları genellikle tüm vücudu etkileyen komplikasyonlardır.
Testis Kanseri Nasıl Önlenir
Testis kanserini önlemek için düzenli aralıklarla üroloji uzmanına giderek testis muayenesi yapılmalıdır. Bu sayede fark edilen değişikliklere kanserleşmeden müdahale edilebilir. Bunun yanında diğer kanser türlerini önlemek için yapılan düzenli ve dengeli beslenme, spor, stresten uzak bir yaşantı, alkol ve sigara gibi zararlı maddelerden uzak durmak testis kanserini önlemede yardımcı olur.
Nar Ve Zencefil Tüketimi
Nar ve nar suyu tüketimi özellikle prostat ve testis kanserinde uygulanan radyoterapi ve cerrahi müdahalelerden sonra PSA düzeyini artmasını hızlandırır. Ayrıca nar testis ve prostat kanseri olan kişilerde kanserli hücrelerin ölümüne ve yok olmasına neden olur. Zencefil ise inflamasyonu azaltır. Erkeklere erkeklik özelliklerini veren testosteron hormonu seviyesini arttırır. Günlük düzenli olarak tüketilen zencefil cinsel işlevi de iyileştirir. Alınan zencefil miktarı arttıkça testosteron seviyesi artar buna bağlı olarak kanserleşme riski azalır. Elde edilen bilgilere göre insanlar üzerinde zencefilin etkileri çok spesifik değildir.
Düzenli Olarak Testis Kontrolü Yapmak
Normal bir testis yumuşak, oval şekilli ve hafiftir. Düzenli testis kontrolü yapan ya da yaptıran kişi testislerde meydana gelen değişiklikleri kısa zamanda fark eder. Fark edilen değişikliklere erken müdahale edildiği takdirde testis kanseri önlenmiş olur. Bu nedenle düzenli testis kontrolü yaptırmak oldukça önemlidir.
Sık Sorulan Sorular
Testis kanserinde en sık sorulan sorular ve cevaplarını sizler için araştırdık.
Testis kanseri önlenebilir mi?
Testis kanseri düzenli aralıklar ile yapılan testis muayenesi, dengeli ve kaliteli beslenme, kötü alışkanlıklardan uzak durulması ve stresten uzak bir yaşam gibi durumlardan dolayı önlenebilir. Özellikle aile öyküsünde testis kanseri olan kişilerin düzenli aralıklar ile üroloji uzmanına kontrole gitmesi olası testis kanserini büyük ölçüde önler.
Testis kanseri elle muayene ile anlaşılır mı?
Testisler normalde yumuşak düzgün şekilli ve hafiftir. Elle yapılan muayene de testisler de fark edilen değişiklikler bir şeylerin yolunda gitmediğini göstererek testis kanserini düşündürebilir. Özellikle testislerde meydana gelen şişlik ve kitle testis kanserinin en büyük habercisi olabilir. Fiziki muayene ile kanser şüphesi konulur ve gerekli taramanın yapılması istenir.
Testis kanseri şüphesi ile hangi polikliniğe gitmeli?
Testis kanseri belirtilerinden birini fark ettiğinizde ve bu belirtiler iki haftadan daha uzun bir süredir devam ediyorsa üroloji polikliniğine giderek gerekli tarama ve tetkikleri yaptırabilirsiniz.
Testis kanseri ölüme sebep olabilir mi?
Testis kanseri diğer kanser türlerine göre bakıldığında genellikle erken evre de kendini belli eden ve erken dönemde tedavi edilebilen bir kanser türüdür. Ancak erken dönemde fark edilmeyen testis kanseri özellikle üçüncü evrede fark edilen kanser türleri uzak organlara yayılım göstererek ölümcül ve tedavi edilemez olabilir.
Tedavi ne kadar sürer?
Testis kanserinde tedavi yönteminin seçilmesi, tedavinin süresi kanserin hangi evrede fark edildiğine bağlı olarak belirlenir. Erken evrede fark edilen testis kanseri genellikle 2 ay gibi kısa bir sürede tedavi edilebilir. Ancak geç fark edilen testis kanseri tedavisi en az altı ay sürmektedir. Bununla birlikte testis kanserinde tedavi edildikten sonra ilk 6 ay ayda bir sonraki 6 ay da iki ayda bir olmak üzere düzenli doktor kontrolüne gidilmesi gereklidir. Kanser tedavisi gören ve sağlığına kavuşan kişiler ömür boyu düzenli aralıklar ile doktor kontrolüne giderek gözlem altında tutulmalıdırlar.
Testis kanseri tamamen tedavi edilebilir mi?
Testis kanseri erken dönemde fark edilirse tedavisi kesin ve kolay olan bir kanser türüdür. Özellikle ilk ve ikinci evrede fark edilen testis kanseri kanserli olan testisin çıkarılması ile kesin tedavi edilmiş olur. Ancak kanser kesin tedavi edilse bile bazı durumlarda tekrarlayabilir. Testis kanserinin tek ve kesin tedavisi ilk evrede cerrahi müdahaledir.
Tedaviden sonra kanser tekrarlar mı?
Testis kanserinde testisler genellikle ikisi birden kanserleşme göstermez. İki testisin aynı anda kanserleştiği çok nadir görülür. Testisin birinin kanserleştiği durumlarda kanserli olan testis alınır ve sonrasında düzenli olarak doktor kontrollerine gidilerek gerekli olan ilaç tedavisi uygulanır. Doktor kontrolleri düzenli olarak yapılmaz ve doktorun önermiş olduğu kanser ilaçları düzenli olarak alınmaz ise kalan diğer testisin kanserleşme riski bulunur. Kanserin tekrar nüksetmemesi için doktorunuzun önermiş olduğu her şeyi tam ve zamanında yapmalısınız.
Tedavi sonrasında hastanın yapması gerekenler nelerdir?
Testis kanseri olan kişilere gerekli tedavi düzenlendikten sonra testisler alınsa bile kişi mutlaka ömür boyu kontrol altında tutulmalıdır. Bu nedenle kanser tedavisi gören kişi düzenli doktor kontrollerine gitmelidir. Hasta tedavi sonrasında bilinçlendirilir ve iki yıl kontrol protokolüne uyar. Düzenli aralıklarla rutin üroloji muayenesi, ultrason, kan tahlili ve gerektiğinde tomografi çektirir. Düzenli ve kaliteli bir yaşam sürdürmeli ve kötü alışkanlıklardan uzak durmalıdır. Kanser hastalarının uzak durması gereken en önemli şey strestir. Kanser tedavisi gören bir kişinin tedaviden sonra moralinin hep yüksek olması gerekir.
Sigara ve alkol testis kanserine neden olabilir mi?
Sigara ve alkol vücuda alınmaması gereken zararlı maddelerdir. Sigara ve alkol gibi zararlı maddeler kan kanseri ve akciğer kanseri gibi kanser türlerine neden olduğu gibi testis kanseri oluşumuna ve yayılımına da neden olabilir. Özellikle kanser tedavisi öncesinde kötü alışkanlığı olan kişiler kanser teşhisi konulursa kesin olarak bu alışkanlıklarından vazgeçmek zorundadırlar. Sigara ve alkol kansere neden olabildiği gibi kanser tedavisini olumsuz olarak etkiler.
Testis kanseri günlük yaşamı nasıl etkiler?
Testis kanserinin tedavisi yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık ve strese neden olduğu için tedavi süresince kişi günlük yaşamında zorlanabilir. Özellikle kemoterapi yönteminde kullanılan ilaçlar ağır ilaçlar olduğu ve hastayı enfeksiyonlara karşı savunmasız bıraktığı için kişi bu süreçte günlük yaşamında olumsuz etkilenebilir.
Testis kanseri cinsel yaşamı etkiler mi?
Testis kanserinin tedavi yöntemlerinden olan lenf nodüllerinin alınması cerrahi müdahale sırasında lenf nodüllerini alırken sinir demetlerinde hasar oluşturabilir. Bu işlem sırasında sinir demetlerinde oluşan hasara bağlı olarak kişi boşalma sorunu yaşayabilir. Ancak boşalma sorununa rağmen kişide ereksiyon sorunu gelişmez. Cerrahlar lenf nodüllerini alırken sinir demetlerine zarar vermemek için çok titiz davranırlar. Testis kanseri tedavi sonrasında cinsel yaşamı olumsuz olarak etkilemez.
Testis kanseri tedavisi günlük yaşamı nasıl etkiler?
Testis kanseri tedavisinde gelişen aşırı halsizlik ve yorgunluk hissi nedeni ile kişi tedavi sürecinde günlük yaşamında olumsuz etkilenebilir. Tedavi süresince günlük kendi işlerini yerine getiremeyebilir. Çalışıyorsa tedavi süresince işinden uzak kalabilir. Hastalık erken dönemde fark edilir ve tedavi edilirse kişi kıza bir zaman da günlük yaşantısına geri dönebilir.
Radyoterapi ve kemoterapi hastaya ne sıklıkla uygulanır?
Testis kanserinde radyoterapi ve kemoterapinin ne sıklıkla uygulanacağı kanserin hangi evrede olduğu, cerrahi müdahalenin gerekli olup olmadığı belirlenerek karar verilir. Bazı durumlarda doktor cerrahi müdahale öncesinde ve sonrasında kemoterapi isteyebilir. Özellikle üçüncü evre testis kanserinde cerrahi müdahale öncesi ve sonrasında sık olarak kemoterapi yöntemi uygulanır. Kemoterapinin kaç seans uygulanacağına hastanın klinik tablosuna bakarak uzman doktor karar verir.
Testis kanserini erken teşhis etmenin yolları nelerdir?
Testis kanserinde erken teşhis etmenin bilinen en önemli yolu düzenli olarak testis kontrolü yaptırmaktır. Düzenli olarak yaptırılan testis kontrolü testis kanserinin en erken teşhis edilmesini sağlayan kriterdir. Evde kendi kendinize yapacağınız testis muayenesi hayatınızı kurtarabilir.
Hastalar tedaviden sonra çocuk sahibi olabilirler mi?
Testis kanseri tanısı konulan bir kişiye uygulanan radyoterapi tedavisi ve cerrahi müdahale sonucunda spermler ölebilir. Testis kanseri tanısı konulan hasta radyoterapi ya da cerrahi tedavi yaptırmadan önce sağlıklı olan spermlerini sperm bankasında dondurarak testis kanseri tedavisinden sonra çocuk sahibi olabilir. Tek testiste ortaya çıkan kanser ve ilk evre de fark edilen testis kanseri sonucunda sağlıklı kalan diğer tesis ile hastanın tedaviden sonra doğal yollar ile çocuğu olabilir. Testis kanseri olan kişi genç yaşta ise mutlaka tedavi öncesinde çocuk sahibi olma konusunda doktoruna danışmalıdır. Kanser ileri bir evrede fark edildiyse tedavi sonrasında çocuk sahibi olabilmesi için tedavi öncesinde mutlaka spermlerini dondurması gerekir. Testis kanserinin bilinen en büyük komplikasyonu kısırlıktır.
Hastaların beslenmesi hastalığa etki eder mi?
Testis kanseri olan ve testis kanseri tedavisi gören bir kişi düzenli ve dengeli beslenerek tedavi sürecinde gerekli olan enerjiyi depolayabilir. Ayrıca testis kanseri sonrasında nar ve zencefil tüketen kişi kanser hücrelerinin azalmasına ve yok olmasını sağlayabilir. Nar ve zencefil erkekler de testosteron hormonunun salınımına yardımcı olduğu için bu evrede çok sık tüketilebilir. Bu nedenle tüm kanser türlerinde olduğu gibi testis kanserinde de dengeli ve düzenli beslenmenin önemi büyüktür. Testis kanseri olan kişi doktorunun önerdiği diyet ve beslenme programına mutlaka uymalıdır. Sağlığı için zararlı olan tüm gıda maddelerinden uzak durmalı ve sağlıklı besinler tüketmelidir.
Testis kanseri kaç yaşında ortaya çıkar?
Testis kanseri bölgedeki hormon aktivitesinin artmasıyla beraber daha fazla gelişme ihtimali bulunur. Ergenlikten başlayan riskli yaşlar otuzlu yaşların ortasına kadar devam eder. İstatistiksel verilere göre en tehlikeli yaşar on altı ile otuz dört arasıdır. Bu dönemlerde testisler sürekli kontrol edilmeli ve doktor muayenesine gidilmelidir.
Testis kanseri nasıl teşhis edilir?
Testis kanserlerinin oluşmaya başlamasından sonra cinsel aktivite sırasında ağrı, otururken ve kalkerken ağrı, sperm miktarında azalma ya da yapısında değişme gibi belirtiler ortaya çıkar. Ayrıca ele kitle gelmesi de söz konusudur. Kesin tanı ise görüntüleme tekniklerinden yararlanan üroloji uzmanları tarafından yapılır.
Testis kanseri bulaşıcı mıdır?
Kanser hastalıklarının hiçbirisi bulaşıcı değildir. Doğal olarak testis kanseri de ne hava ne temas ne de cinsel ilişki yoluyla bulaşmaz. Ancak kanserlere sebep olan bazı cinsel hastalıkların cinsel ilişki sırasında bulaşması mümkündür.
Testis kanseri olan malulen emekli olur mu?
Testis kanserleri genelde tek taraflı gelişim gösterir. Yani bir torbada kanser var iken diğerinde yoktur. Kanserin ortaya çıkmasından sonra en etkili tedavi metastaz ihtimalini ortadan kaldıracak şekilde tek torbanın alınmasıdır. Cerrahi işlemden sonra hasta kendine bir – iki ay dikkat ettikten sonra işe dönebilir. Yani hayır, ciddi bir sorun oluşturmamışsa testis kanseri sonrası malulen emekli olunmaz.