Burun Akıntısı Tedavisi

Burun Akıntısı Hakkında

Burun akıntısı, çok basit sebeplerden meydana geldiği gibi ciddi rahatsızlıklar baş gösterdiğinde belirti olarak da meydana da gelebilir. Çeşitli sebep ve tetikleyicileri olan burun akıntısı halk arasında genellikle ciddiye alınmayan bir rahatsızlık. Ancak vücudun verdiği her tepki gibi bunun da belli bir önemi vardır. Bazen bazı ciddi hastalıkların sinyali vücudun verdiği çok küçük sinyallerle sezilebilir. Bu nedenle burun akıntısı deyip geçmemek, eğer mütemadiyen devam eden bir akıntı var ise bir doktora danışmak en mantıklısı olacaktır.

Burun Akıntısı Nedir?

Mukus adını verdiğimiz madde vücudun birçok yerinde bulunduğu ve fayda sağladığı gibi burunda da bulunmaktadır. Buruna da çeşitli faydalar sağlayan mukus, bakterilerin veya tozların akciğerlere geçişini önleyen bir koruma maddesidir. Ancak burundaki mukus, çeşitli sebeplerden akabilir. Ya burun dışına ya da boğaza aktığı gözlemlenebilir. Buna da burun akıntısı deniz. Boğaza doğru aktığında buna da geniz akıntısı denmektedir.

Tek Taraflı Burun Akıntısı Nedir?

Tek taraflı burun akıntısı, burnun tek bir tarafından akıntı çıkışı olmasıdır. Bunu da tetikleyen çeşitli sebepler olabilir. Ani eğilmeler, üşütme, acı tüketme gibi sebeplerden ötürü tek taraflı akıntı görülebilmektedir. Bu tek taraflı akıntılar hastada özellikle çok ciddi hastalıklara neden olabiliyor. Bu tür durumlar çok nadir de olsa bir doktora görünüp tek taraflı akıntının akıbetini öğrenmekte fayda vardır.

Burun Akıntısı Nedenleri Nelerdir?

Birçok insanın aklına burun akıntısı denildiğinde gelen şeyler bellidir; grip, nezle, soğuk, acı yemek vb. Ancak burun akıntısının sandığımızdan daha fazla sebebi vardır. Bunların bazıları bildiğimiz ve sıklıkla yaşadığımız durumlar olsa da bir kısmını insanların çoğu bilmemektedir. İşte bahsi geçen bu burun akıntısı sebepleri aşağıda bahsedildiği gibidir.

Churg – Strauss Sendromu

Churg – strauss sendromu bir çeşit vaskülittir. En başta akciğerleri etkileyen churg – strauss sendromu bunun dışında sinir sistemini, kalbi, cildi ve hatta böbrekleri bile etkiler. Hafif ya da şiddetli bir şekilde seyredebilir. Genelde saman nezlesi ya da astım gibi rahatsızlıkları takip eden alerjik durumlardan etkilenerek ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu etkileri nedeniyle burun akıntısına da neden olduğu bilinmektedir.

Burun Spreyi Kullanımı

Burun spreyleri, genellikle burun tıkandığında tıkalı burnu açabilmek adına kullanılan fazla veya sık kullanımı da zararlı olan bir çeşit ilaçtır. Dediğimiz gibi burun spreyleri tıkalı burunları açmak için kullanıldığından burun akıntısına sebebiyet verebilmektedir. Kullanırken ölçülü ve dikkatli kullanmak gerekir. Burun spreylerini mümkün oldukça doktorunuzun tarif ettiği şekilde sağlığınız açısından kullanmanız gerekir.

Septum Deviation

Septum deviasyonu olarak bildiğimiz bu hastalıkta aslen problem burun deliklerinden birinin şekil bozukluğu meydana gelmesi nedeniyle duvarının sağa ya da sola doğru eğilmesidir. Bu da burun deliklerinden birinin önünün daha fazla kapanmasına neden olur. Buna halk arasında burun kemiği eğriliği ismi de verilmektedir. Burundaki bu şekil bozukluğu da kişilerde burun akıntısına neden olan ya da var olan akıntıyı artıran bir sebeptir.

Uyuşturucu Bağımlılığı

Bazı uyuşturucu bağımlılarında da burun akıntısı sorunları gözlemlenebilmektedir. Özellikle de buruna çekilmesi sureti ile alınan toz şeklindeki uyuşturucu maddeler burunda akıntı yaşanmasına neden olmaktadır.

Kuru Hava

Özellikle soğuk ve kuru havalar burun akıntısını meydana getiren en önemli sebeplerden biridir. Kuru havanın özellikle de soğuk olduğunda solunması burunda tahrişe neden olabilir. Bu tahriş de burnu kurutur. Kuruyan burun bu sorunu ortadan kaldırabilmek için daha fazla mukus salgılayacaktır. Salgılanan bu mukus kişide uzun zamanlı burun akıntısına sebep oluyor. Yani uzun süre kuru ve soğuk havaya maruz kalan burunda daha fazla akıntı meydana gelir.

Hormonal Değişiklikler

Burun akıntısına neden olduğu varsayılan, bilinen bir diğer sebep de hormonal değişimlerdir. Hormon değişimleri vücudu çeşitli açılardan etkilediğinden mukus akıntısı konusunda da etkilediği söylenebilir. Burun akıntısı var ise hormon değişiklikleri durumunda daha da çoğaldığı gözlemlenebilir.

Grip

Burun akıntısının en çok bilinen ve en sık rastlanan sebebi griptir. Genelde bir hastalık sonrasında ortaya çıkan burun akıntıları grip hastalığında çok daha fazla olur. Zaten grip veya soğuk algınlığının meydana getirdiği en büyük etkisi burun akıntısıdır.

Burun Polipleri

Burun polipleri, burun içerisinde mukozalardan meydana gelen ve gelişen, solunumu engelleyen ya da zorlaştıran bir tür kitledir. Bunlar normal dışı kitlelerdir. Çeşitleri olabildiği gibi bu poliplerin iyi huylu kitleler olduklarını söylemek de mümkün. İşte bu polipler de burun akıntısına neden olduğu bilinen bir diğer etkendir. Akıntının miktarı ve zamanları kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

Omurilik Sıvısı Kaçağı

Omurilik sıvısı kaçağı da burun akıntısına neden olan etkenler arasında gösterilebilmektedir. Daha çok kadınlarda görülse de erkeklerin de bu tip rahatsızlıklarla karşılaşmaları mümkündür. Burun akıntısının yanı sıra omurilik sıvısı kaçağının baş ağrısı yaptığı da gözlemlenmektedir. Böyle bir durumdan şüphelenildiğinde ilk olarak görüntüleme ve burun sıvısından alınan örneğin incelenmesi gibi testler ve tetkikler gerçekleştirilir.

Dehidrasyon

Dehidrasyon, kısaca insan vücudunun büyük oranda su kaybetmesi olarak da adlandırılabilmektedir. Buradan da yola çıkarak diyebiliriz ki dehidrasyon durumunda sıvı kaybı yaşayan vücutta burun akıntısı da gerçekleşmektedir. Dehidrasyon dediğimiz rahatsızlık bebeklerde ve ileri yaştaki hastalarda tehlikeli durumlar meydana getirebilmektedir. Dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Bu durumda, burun akıntısını da ciddiye almak gerekir çünkü belirtilerinden biri de bu akıntı olabilir.

Saman Nezlesi

Etrafımızda çok kez duyduğumuz saman nezlesi tam olarak nedir, neden olur çoğumuz bilmeyiz. Duyduğumuz ama bilmediğimiz bu nezle türünün tıp dilindeki adı alerjik rinittir ve gribin bir farklı türüdür. Genellikle bahar dönemlerinde meydana gelen saman nezlesinin asıl nedeni adından anlaşıldığı gibi saman değil, polenlerdir. Bahar aylarında uçuşarak havada dolaşan polenler saman nezlesi oluşumunu tetikler. Saman nezlesi de doğal olarak burun akıntısına neden olmaktadır.

Burun Akıntısı Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?

Burun akıntısına neden olan hastalıklardan aslında yukarıda bahsettik. Bu hastalıklarda burun akıntısı aynı zamanda bir belirti olarak ele alınabilmektedir. Örneğin, saman nezlesi, omurilik sıvısı kaçağı, burun polipleri gibi yukarıda saymış ve açıklamış olduğumuz birçok hastalıkta burun akıntısı bir sonuç gibi görünse de aynı zamanda bir belirtidir.

Burun Akıntısı Nasıl Önlenir?

Burada öncelikle burun akıntısına neyin neden olduğunu öğrenmek gerekir. Meydana gelen burun akıntısının esas sebebi öğrenildikten sonra da bunun önüne geçilmesi gerekir. Örneğin sebep grip ise tedavisi gerçekleştirilmelidir. Ayrıca uzun süreli burun akıntılarını da grip ya da nezle deyip geçiştirmemek gerekir. Böyle durumlarda öncelikle muayene ve sonra gerekli tetkikler yapılmalı buna göre bir sonuca varılmalıdır. Ezbere tedaviler hasta olmayan bir insana daha büyük zararlar verebilir. Özellikle insanlar her burun akıntısını grip sanmaları nedeniyle doktorun tavsiyesi veya reçetesi olmadan antibiyotik kullanıyor. Bu tür ezbere tedavi yöntemlerinden vazgeçilmelidir. Öncelikle hastalık belirlenmeli daha sonra akıntıyı önlemek için harekete geçilmelidir.

Burun Akıntısı Tedavi Türleri

Burun akıntısının çeşitli sebepleri olduğu gibi bunların ortadan kaldırılması için de çeşitli tedavi yöntemleri olacaktır. Akıntının sebebine göre tedavi de değişiklik göstermektedir. İşte bu tedavi türlerinden bazıları da aşağıda açıklandığı gibidir.

Soğuk Algınlığı Tedavisi

Soğuk algınlığı her mevsim karşılaşılabilen bir durum. Haliyle nezle, grip gibi soğuk algınlığı nedeniyle meydana gelen hastalıklarla da her mevsim karşılaşılmakta. İşte bu tip durumlarda uygulanması gereken tedavi de soğuk algınlığı tedavisi olacaktır. Genellikle bu gibi durumlarda doktor hastanın durumunun ne olduğuna bakarak ilaçlarını seçer. Eğer soğuk algınlığı ilerlemişse antibiyotik tedavi uygulanacaktır. Ancak eğer henüz başlarındayken doktora gidilmişse büyük bir ihtimalle istirahat edilmesi istenecek ve ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar gibi hafif ilaçlar yazılacaktır. Eğer yine de bir iyileşme gözlemlenmez ise antibiyotik verilebilir. Daha da ilerleyen safhalarda farklı testler ve tetkikler yapılmalı, tedaviler bunlara göre belirlenmelidir. Örneğin, bronşit, zatürre gibi hastalıkların varlığında daha kapsamlı testler ve tedaviler gerekli olacaktır.

İlaç Tedavisi

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere, soğuk algınlığının da meydana getirdiği hastalıklar çeşitlidir. Buna göre de tedavi şekli ve tedavilerde kullanılan ilaçlar çeşitlilik gösterir. Genellikle ufak tefek grip, nezle gibi durumlarda antibiyotik tedavi ile mikrop kırılabilir. Ancak daha ileri safhalarda durum değişir.

İstirahat

Yine yukarıda bahsedildiği gibi, soğuk algınlığının ilk aşamaları istirahat ile atlatılabilen aşamalardır. Soğuk algınlığı kendisini, halsizlik ve vücutta kırgınlık olarak göstermeye başlar. İşte böyle zamanlarda dinlenmek, bol vitamin almak ve kendine iyi bakmak gerekir. Bunun yapılması hastalık başlamadan önüne geçmekte yardımcı olacaktır.

C Vitamini Alımı

Soğuk algınlığı durumlarında en önemli ve atlanmaması gereken hususlardan biri de doğru beslenmedir. Böyle zamanlarda hasta daha çok C vitamini ağırlıklı beslenmelidir. Bunlar da portakal, mandalina, limon gibi meyve ve sebzelerde bolca vardır. Çoğunlukla soğuk algınlığı durumlarında nane limon içilmesinin de sebebi aslında daha çok vitamin alımının sağlanmasıdır.

Omurilik Sıvısı Kaçağı Tedavisi

Omurilik sıvısı kaçağı, beyin ile omurilik arasında gerçekleşen bir olaydır ve beyin omurilik sıvısı kaçağı olarak adlandırılır. Kısaca BOS adı verilen bu hastalığın tedavi edilebilmesi için beyin ve omurilik arasındaki zarda oluşan hasarı onararak sıvı geçişine engel olunması gerekmektedir. Bu tür bir tedavi geçmişte dışardan kafatasında bir delik açmak sureti ile yapılırken artık daha kolay endoskopik şekilde gerçekleştiriliyor. Burun içerisinden girilmesi sureti ile zarın onarılması işlemi yapılabiliyor.

Bu işlemin başarı oranı yüzde doksan beş ila doksan yedi arasında değişiklik göstermektedir. Oldukça başarılı bir girişimdir.

Burun İçi Polip Tedavisi

Burun içi polipler çeşitlidir. Çeşitlerine göre bir tedavi yöntemi seçilmektedir. İki ayrı tedavi yöntemi belirlenmiştir: Medikal ve cerrahi tedavi. Medikal tedavi daha çok polipleri küçültebilmek amacıyla gerçekleştirilir. Bu polipler küçültüldüğünde hasta kendi sağlığı açısından rahatlıkla nefes alması isteniliyor.

Cerrahi tedavi ise poliplerden tamamen kurtulmak için son safhada gerçekleştirilen bir tedavidir. Medikal tedaviye oranla daha kesin sonuçlar elde edilir. Poliplerden kurtulmak için doğru yapılan cerrahi müdahale genellikle %100 sonuç verir.

Ancak her ne olursa olsun poliplerde de tekrarlayabilme riski olduğunu unutmamak gerekmektedir.

Diğer Nedenlere Bağlı Akıntı Tedavisi

Daha önce yukarıda da anlatıldığı gibi çeşitli sebepler ile burun akıntısı meydana gelebilir ve bu sebeplere ilişkin farklı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. BOS, burun içi polip ve soğuk algınlığı gibi rahatsızlıkların ve bunlar nedeniyle meydana gelen burun akıntılarının tedavisinden yukarıda bahsettik. Geri kalan tüm rahatsızlıklarda da öncelikle muayene, test ve tetkik gereklidir. Kesin tanı konulduktan sonra en uygun tedavi yöntemi belirlenerek hastalığın ortadan kaldırılması amaçlanır.

Burun Akıntısı Tedavi Öncesi

Burun akıntısı tedavisinde, tedavi öncesi aşamada yapılması gerekenlerden bazıları aşağıda bahsedildiği gibidir.

KBB Muayenesi

Burun akıntısı problemi denildiğinde akla ilk olarak kulak burun boğaz yani KBB bölümü gelmelidir. Eğer aile hekimliğine gözüktükten ve aile hekimi gerekli tedaviyi gerçekleştirdikten sonra da aynı şikayetler devam ediyorsa bir hastanenin KBB bölümüne gidilmeli ve muayene olunmalıdır. Bu muayeneden sonra alınan sonuçlara göre nasıl bir yol izleneceğine de yine doktor karar verecektir.

Tetkikler

Eğer KBB muayenesinde ciddi bir problem gözlemlendi ise ya da grip veya soğuk algınlığı gibi sorunlardan farklı sorunlar görüldüyse bunların tanı ve teşhisi için farklı tetkikler gerekecektir. Bu tetkiklerin neler olduğu değişebilir ya da çeşitlenebilir. Bunlardan en sık karşılaşılan ikisi de aşağıda açıklanmıştır.

Endoskopik Muayene

Burun içerisine kamera ile girilerek gerçekleştirilen bir tetkiktir. Genellikle omurilik sıvısı kaçağı, burun içi polip gibi durumlardan şüphelenilmesi durumunda gerçekleştirilen bir görüntüleme tetkikidir desek yanlış olmaz.

Direkt Grafi

Ayakta direkt çekilen bir tomografi yöntemidir. Hangi bölümün görüntülenmesi isteniyorsa o bölgenin grafisi çekilir. Örneğin, kafa ya da ciğer grafisi çekilebilir. Burun akıntısına sebep olduğundan şüphelenilen hastalığın belirtilerinin görülebileceği bölgeler için direkt grafi çekilmesi mantıklıdır.

Burun Akıntısı Tedavi Sonrası

Her tedavi sonrasında da özen ve dikkat ister. Hastalığın tam olarak iyileşebilmesi, tekrar etmemesi, hastanın kendisini tam anlamıyla toparlayabilmesi açısından tedavi sonrası süreç oldukça önemlidir. Bu sürecin hangi basamaklardan oluştuğundan da aşağıda bahsedilmiştir.

Hastanın Dikkat Etmesi Gerekenler

Öncelikle tedavi sürecinde dikkat edilmesi gerekenler vardır. Tedavi boyunca bunlara dikkat edilmelidir. Ancak dikkat edilmesi gerekenler burada bitmez. Tedavi sonrasında da iyileşme sürecinin hızlanması ve en sağlıklı şekilde sonlanması için dikkat edilmesi gereken hususlar olacaktır.

İlaçlar düzenli kullanılmalı, doktor kontrolleri aksatılmamalı ve doktorun tüm tavsiyelerine uyulmalıdır. Her hastalık için dikkat edilmesi gereken durumlar değişecektir. Doktorunuz bu konuda size gereken bilgiyi verir. Ayrıca bol bol vitaminli yiyecekler tüketilmelidir. Özellikle C vitamini tüketimi soğuk algınlığı durumlarında oldukça etkilidir.

Beslenme ve Sıvı Tüketimi

Her türlü tedavi sonrasında önemli olsa da özellikle soğuk algınlığı, grip ve nezle gibi durumlarda beslenme ve sıvı tüketimi çok daha önemli bir yer tutar. Bol vitaminli beslenme rutini ve bol bol sıvı tüketimi ile grip gibi hastalıkların iyileşmesi daha hızlı ve kolay olur.

Hijyen ve Ortamın Nemlendirilmesi

Kuru hava ya da toz da burun akıntısını meydana getiren ya da artıran sebepler arasındadır. Bunların da giderilmesi burun akıntısının önüne geçebilmek için gereklidir. Bunun için ortamı nemlendirecek işlemler yapılmalıdır. Ya da buruna buhar uygulaması da yapılabilir. Ayrıca hijyen bu konuda oldukça önemli bir meseledir. Buruna kaçan toz, değişik kokular vb. etkenler de akıntıya neden olur. Bu nedenle yoğun kokulu ortamlardan ya da tozlu yerlerden uzak durmak gerekmektedir. Özellikle tedavi sonrasındaki ilk dönemde bunlara dikkat etmek önemlidir.

Sık Sorulan Sorular

Burun akıntısı, birçok insanın başına gelebilen bir durum olduğundan çok sık araştırılan ve hakkında onlarca soru sorulan bir konudur. Bu sorulardan en sık sorulan bazılarına da cevapları ile birlikte aşağıda yer verilmiştir.

Burun akıntısı tedavisinde evde uygulanabilecek yöntemler var mıdır?

Elbette evde uygulanacak tedaviler de mevcuttur. Bu tedavilerden bazıları sıkça uygulanırken bazıları çok tercih edilmez. Özellikle C vitaminli yiyecekler tüketmek, nane limon içmek gibi sık uygulanan evde tedavi yöntemleri ile karşılaşmak mümkün. Buhar banyosu ya da buhar uygulamaları da oldukça bilinen yöntemler. Bunlar dışında farklı tedavi yöntemleri de olabilir. Ancak yine de herhangi bir tedavi uygulamadan evvel bir doktora danışmak ve muayene olmak en doğrusu olacaktır.

Burun akıntısı tedavi edilmezse ne olur?

Burun akıntısı tedavi edilmezse çeşitli hastalıkların varlığından haberdar olunamadığı gibi bunların önüne geçmekte de güçlük çekilir. Burun akıntısına neden olan hastalığın belirlenmesi ve tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Tedavisi yapılmadığı sürece farklı problemlere ve ciddi sorunlara neden olabilir. Tahriş, kanlı akıntı, sıvı kaçağı, dehidrasyon gibi birçok rahatsızlık meydana gelebilir.

Burun akıntısı tedavi süresi nedir?

Tedavi süresi, tedavisi gerçekleştirilen hastalığa göre değişiklik gösterir. Burun akıntısına neden olan çok çeşitli durumlar ve çok çeşitli hastalıklar vardır. Bunların tedavi süreci burun akıntısının da tedavi süreci olarak kabul edilir. Ancak basit soğuk algınlığı durumlarında ya da grip, nezle gibi hastalıklarda tedavi süreci daha kısa olmakla birlikte, bir hafta ila on gün arasında değişiklik gösterir.

Burun akıntısı tedavisi için hangi ilaçlar kullanılır?

Tedavi esnasında hangi ilaçların ne dozla kullanılması gerektiğine doktorunuz karar verecektir. İlaç kullanımının nasıl ve ne şekilde olacağı herkese göre değişkenlik gösterir. Bu nedenle burada genel anlamda herhangi bir ilaç ismi vermek doğru olmaz. Ancak böyle durumlarda genellikle antibiyotik tedavisi uygulandığını söylemek mümkündür.

Burun akıntısı kronik olabilir mi?

Burun akıntısı, özellikle de alerjik durumlar ya da sürekli bir hastalık nedeni ile meydana geliyor ise kronikleşebilmektedir. Bu nedenle burun akıntısının kronik olabileceğini söylemek de yanlış olmaz.

Burun akıntısı tedavisinde bitki çayı içmek faydalı mıdır?

Soğuk algınlığı durumlarında günde bir fincan bitki çayı içilmesi tavsiye edilen bir durumdur. Böyle durumlarda özellikle nane limon, adaçayı, rezene gibi bitki çayları oldukça popülerdir. Ancak her şeyde olduğu gibi bitki çayının da fazlası zararlıdır.

Burun akıntısı faydalı mıdır?

Bir yere kadar, meydana gelen burun akıntısı, faydalı sayılabilir. Ancak bu durum arttıkça zararlı olmakla birlikte farklı hastalıkların da habercisi sayılabilmektedir. Bu nedenle artmadığı sürece bir sıkıntı olmayacağını bilmek ama arttığı ya da uzun sürdüğü dönemlerde de kontrol altına almayı, bir doktora görünmeyi ihmal etmemek gerekmektedir.

Burunun içe akması nedir?

Buna halk arasında geniz akıntısı denilmektedir. Genellikle burundaki sıvı boğaza akarak boğazı tahriş ederek, yakar. Bu da genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarında ya da boğaz ağrılarında meydana gelen bir durumdur. İlerlediğinde kulak iltihabına bile neden olabilmektedir. Bu nedenle tedavisi ertelenirse daha büyük ve ağrılı sorunlar meydana getirir.

Akıntının rengi önemli midir?

Burun akıntısının rengi elbette önemlidir. Vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelen herhangi bir akıntı için de aynı şey geçerlidir. Koyu renkli ya da daha katı akıntılar daha çok dikkat edilmesi gereken akıntılardır. Beyaz ve su kıvamında akıntılar biraz daha masumdur. Ancak yine de her ikisinde de dikkatli olunmalı gereken neyse yapılmalıdır.