Stres Tedavisi
- Sık Sorulan Sorular
- Stresin Etkileri Nelerdir?
- Stresle Nasıl Savaşılır?
- Stres Depresyona Neden Olur Mu?
- Stresin Neden Olduğu Hastalıklar Nelerdir?
- Stres Terapisi Ücretleri Nedir?
- Öğrencilerde Görülen Sınav Stresi Nasıl Yenilir?
- Stresi Azaltmanın Beslenmeyle Doğrudan Bir İlgisi Var Mı?
- Alkol Ve Sigara Kullanımı Stresi Azaltmaya Yardımcı Olur Mu?
- Stres Altında Olan Kişilere Çevresindekilerin Tutumu Nasıl Olmalıdır?
- Stresi Azaltmak İçin İlaç Kullanmak Gerekir Mi?
- Stres Tedavisi Ne Kadar Sürer?
- Stres Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?
Stres bedenin ruhsal ve fiziksel olarak olaylara karşı başa çıkamama durumu olarak tanımlanabilir. Vücut stres kaynağını bir tehdit gibi algılar ve buna karşı bazı savunma mekanizmalarını devreye sokar. Bu durumun uzun süreli olması vücutta fiziksel ve ruhsal çeşitli sorunlara, rahatsızlıklara neden olabilir. Bu yüzden stres tedavisi ihmal edilmeyecek kadar önemlidir. Stres için zamanında önlem alınmalı ve stres kontrol altında tutulmalıdır.
Kişinin yaşadığı olumsuz duygu ve düşünceler, travmatik olaylar stres yaşamasına neden olabilir. Stres vücutta hücrelerden hormonal duruma kadar farklı düzeylerde olumsuz etkiler yapar. Hormonal düzende vücudun stres hormonları salgılanmasına neden olarak immün sistemi etkiler. Bu değişimler bedende bazı blokajlara neden olabilir. Stres yüksek oranda enerji barındırmakta ve vücuttaki enerji akışını blokeler. Bloke edilen bölgelerde ise bazı hastalıklar meydana gelebilir. Bu rahatsızlıklar bedende sadece fiziksel değil, duygusal ve düşünsel tehditler de oluşturabilir. Toplumda görülen hastalıkların en önemli nedenlerinden biri olarak stres gösterilebilir.
İflas, ev borcu, okul taksiti gibi ekonomik sebeplerden, kariyer kaygısı, çalışma koşulları gibi iş stresleri, aş acısı, ergenlik, ilişki problemleri gibi duygusal stresler, inançsal stresler, trafik gibi nedenlerden kaynaklanan stresler toplumda en fazla görülen stres türleridir. Toplumda hastalıkların başlaması, seyri ve iyileşme sürecinde stresin önemi çok fazladır. Hastalıkların tedavisinde hasta ile kurulacak iletişimin, güven duygusunun, moralin etkisi büyüktür. Ancak hastalıkların meydana gelmesinin stres kaynaklı olduğunu ve stres etkeninin ortadan kaldırılmadıkça hastalığın tedavisinin tam olarak yapılamayacağı da dikkate alınmalıdır. Vücut stres nedeniyle formunu kaybettikçe hastalıklar yeniden ortaya çıkabilir. Bununla baş edebilmek için etkin bir stres tedavisi uygulanmalıdır.
Bazı hallerde yaşanan stresin de hastalığa neden olması mümkündür. Kişiler normal derecedeki stresi tehdit olarak algılamadan kendi içinde normalleştirebilir. Ancak yüksek şiddetteki stres ile baş etmek oldukça zordur. Kişi bunun yaptığı etkiyi üzerinden atamaz. Burada kişinin stres ile baş edememesi stresin nedeninden kaynaklanmaz. Kişinin algılama şekli stresin şiddetini belirler. Aynı şiddette strese maruz kalan kişilerde farklı etkiler olabilir. Bazıları bu stresi normalleştirir ve etkilenmez. Bazılarında ise aynı stres kalıcı hasarlara neden olabilir.
Stres şiddetinin algılanmasında yaşanan farklılıklar farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Bu sebepler arasında kişinin geçmiş yaşantıları, kişisel eğilimleri, stresi algılama kapasitesi gibi psikolojik mekanizmalar ile adaptasyon kapasitesi, ailesel eğilimler, nöral ve biyokimyasal yapı gibi fiziksel mekanizmalar yer alır. İçinde yüksek stres olan negatif düşünceler, duygular ve travmatik yaşanmışlıklar vücudumuzda strese neden olur. Bu durum kişinin fizyolojik ve psikolojik mekanizmaları ile birleştiğinde gerçek stres yükü açığa çıkar.
Stres tedavisi kapsamında kişinin stres yönetimini başarıyla yapması gerekir. Kişi stres yönetimi sırasında bazı savunma mekanizmaları geliştirir. Kişi herhangi bir zorlama ile karşılaştığı zaman bununla baş edebilme gücünü bulursa buna yönelik bir davranış şekli geliştirir. Eğer yetersiz kalırsa ortaya çıkan strese yönelik savunma amaçlı tepkiler gösterebilir.
Stres yönetiminde kişinin gösterdiği tepkiler arasında kaygıya neden olan konuyu tekrarlama ya da ağlama şeklinde açığa çıkan onarım mekanizmaları ve kişinin iç dünyasında bulunan ancak uygun görmediği için bu duygularıyla yüzleşmekten kaçınma ve strese girmemek amacıyla geliştirdiği savunma mekanizmaları vardır.
Kişilerin strese karşı geliştirdiği nevrotik ve anormal savunma mekanizmaları arasında duyguların bastırılması, haklı olduğuna kendini inandırma, tehlikelerin yok sayılması, daha büyük başarıya yönelme, yenilgilerin, eksikliklerin sorumluluğunun başka kişilere yükleme gösterilebilir.
Stres tedavisi kişinin kendi çabalarıyla başarılamadığı takdirde uzman desteği alınması önerilir. Bu konuda herhangi bir ilaç tedavisi ya da girişimsel bir tedavi yöntemi olmasa da kişinin psikolojik destek alması, hipnoz, stres terapisi gibi yöntemlerle kişinin stresin etkisinden kurtulması sağlanabiliyor. Ancak bu tür tedavilerin kişilerin isteği ile uygulanması gerekmektedir. Yani kişi tedavi olmayı kendisi istemelidir. Zorla stres tedavisi uygulanamaz.
Stres Tedavisi Hakkında
İçsel ya da dışsal uyaranlara karşı beden ve zihnin verdiği tepkiler stres olarak tanımlanır. Çalışma koşullarından, hava şartlarına, aile içi sorunlardan işsizliğe kadar pek çok etken kişilerde aşırı seviyede strese neden olabilir. Stres her zaman negatif bir tanımlama ve durum değildir. Canlılar yaşamında tehdit oluşturan durumlarda stres yardımıyla tedbir ve aksiyon alabilirler. Yani kişinin üzerine hızla gelen bir araçtan dolayı yaşadığı stres aynı hızla kişinin kaçmasına yardımcı olur. Böyle durumlarda stres seviyesinde yükselme olmadığı takdirde araçtan kaçması bu derece hızlı olmayacaktır. Görüldüğü gibi bazı hallerde stres faydalı olabiliyor. Fakat uzun vadeli stres durumunda vücutta bazı tahribatların olması kaçınılmazdır. Bu yüzden aşırı stres yaşayan ve bu yüzden çeşitli sağlık sorunları ile karşılaşan kişilerde stres tedavisi planlanarak uygulanmalıdır.
Stres kişinin zihninde başlayan bedenin tamamını etkileyen bir olgudur. Stres yaşandığında kalp atışlarında hızlanma, kan şekeri seviyesinde yükselme, vücutta kızarma ya da terleme gibi etkiler ortaya çıkabilir. Stres yaşayan kişilerin vücut dili bunu saklamalarına engel olur. Stresli olunan zamanlarda bedenin dışarıdan görünen el, ayak gibi organlarının kasılması gibi iç organları da bundan etkilenir. Stresten kaynaklanan hastalıklar stres yüzünden vücudun geneli olumsuz etkilendiğinden dolayı ortaya çıkmaktadır.
Strese yol açan etkenler herkeste farklı olabilir. Bunların arasında en yaygın olanı duygusal nedenlerdir. Kişinin duygularını doğru yönetememesi stresin yaşanmasına neden olabilir. Yalnızlık, suçluluk duygusu, korku gibi baskın duyguların uzun süre kişiyi etkilemesi halinde aşırı strese neden olmaları kaçınılmazdır. Ayrıca kişinin psikolojik travmaya maruz kalması durumunda da stres oluşabilir. Terör olayları, büyük kazalar, çocukluk dönemi travmaları, ameliyatlar gibi durumlar nedeniyle kişiler aşırı stres yaşayabilir.
Stres nedenleri arasında maddiyattan kaynaklanan tedirginlikler, işyerindeki uzun çalışma saatleri, başarı hırsı, çalışılan işin niteliği gibi mental nedenler de bulunmaktadır. Kişinin devamlı olarak zihninde hesaplaşma yapması stresin oluşumunu tetikler.
Uzun süre aç kalmak, yeterince vitamin ve mineral alamamak, egzersiz yapmamak, kaliteli uyku uyuyamamak, çok yorulmak gibi fiziksel nedenler de stres nedeni olabilir. İnsanları etkileyen stresin tamamen yaşam tarzından dolayı gelişen sorunlardan kaynaklanması azımsanmayacak kadar fazladır.
İnsanların kullandığı bazı ilaçlarda yan etkileri nedeniyle tedirginlik, kaygı gibi etkilerle stresin ortaya çıkmasında etkili olabiliyor. Bu yüzden kronik hastalıklar gibi nedenlerle düzenli kullanılan ilaçların gözden geçirilerek strese neden olup olmadığı değerlendirilmelidir.
Stres insanları etkileyerek gizliden yaşamın bir parçası haline gelebilecek bir sorundur. Bu yüzden insanların zihninin ve vücudunun verdiği belirtileri takip ederek zamanında stres tedavisi yapılmasını sağlamalıdır. Stres etkilediği kişilerde halsizlik ve yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, uyku problemleri, sabırsız olma, kararsızlık, alınganlık, çabuk sinirlenme gibi belirtiler verebilir. Ayrıca depresif ruh hali, mide ve bağırsak sorunları, baş ağrısı, kalp çarpıntısı, yutma güçlüğü, yüksek tansiyon, tırnak yeme gibi sorunlara yol açabiliyor.
Stres tedavisi farklı yollarla uygulanabilir. Kişilerin stresle baş edebilmesi, stresle yaşamaya uyum sağlaması için uygulanacak tedavi yöntemleri oldukça etkili olmaktadır. Vücutta kalp damar sistemine, cilt hastalıklarına, kanser türlerine, tansiyona kadar çeşitli hastalıklara neden olabilen stres için mutlaka bir çözüm yolu bulunmalıdır. Yaşam tarzında yapılabilecek küçük değişimler bile önemli farklılıklar yapabilir. Bu şekilde strese engel olunamaz ise mutlaka profesyonel destek alınarak stres tedavisi yapılmalıdır.
Stres tedavisi için kişinin fiziksel aktivite yapması stresle mücadelede önemli bir aşamadır. Spor yaparak vücudunuzdaki hormonal dengeyi sağlayabilir, mutluluk duygusunun oluşmasını tetikleyebilirsiniz. Bu şekilde zihninizi düşüncelerden korur ve kendinize faydalı bir uğraş edinebilirsiniz. Koşu yapmak, yürüyüşe çıkmak, pilates yapmak gibi sportif etkinliklerin yardımıyla aşırı stresin olumsuz etkilediği özgüveniniz de yeniden oluşacaktır.
Kişinin her işe yardım almaksızın yetişmeye çalışması strese neden olabilir. Yaşadığı stres nedeniyle kendini yıpratmaya başlar. Bu yüzden herkesin yardım istemeyi öğrenmesi, yetmediği yerde mutlaka destek alması gerekir. Bu stres tedavisi açısından oldukça önemlidir. Kişinin duygusal olarak kendisine iyi gelen kişilerle zaman geçirmesi, moralini yüksek tutması stres tedavisine olumlu etkiler yapacaktır.
Stres tedavisi sırasında stresin kişinin meslek seçimi gibi sürekliliği olan bir yaşam biçiminden kaynaklandığı belirlenirse yaşam biçiminin yeniden düzenlenmesi sorunu çözümleyebilir. Bazı hallerde ise vücutta eksilen vitamin ve mineral seviyesinin tamamlanması sayesinde stres ortadan kalkabilir.
Alınan bu önlemler ile stres tedavisi yapılamadığı takdirde profesyonel destek alınması gerekir. Bu alanda uzmanlığı bulunan bir psikiyatri uzmanına başvurulabilir. Stres tedavisi için hipnoz, stres terapisi, akupunktur gibi tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu seçimde kişinin durumu ve stres düzeyi etkili olur. Stres nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıklar için bilinçsizce ilaç kullanılmamalıdır. Stresi ortadan kaldıran, strese iyi gelen herhangi bir ilaç bulunmadığından bu şekilde kullanılan ilaçların bir faydası olmaz. Öncelikle kişinin yaşadığı stresin nedenleri üzerinde bir değerlendirme yapılmalı ve uygun tedavi yöntemi belirlenmelidir.
Stres Nedir?
Yaşamı boyunca herkesin karşılaşabileceği bir durum olan stres kişinin kapasitesini zorlar ve çevreyle uyumunu olumsuz etkiler. Vücudun gösterdiği bir tepki olan stres her zaman aynı derecede etkili olmaz. Ancak stressiz bir insan da yoktur. Her insanın çevresindeki olaylara karşı bir etkisi vardır. Stres olmadığı takdirde insanların çevresine tepki vermesi beklenemez. İnsanlar enerjisi olmadığı zaman tepki veremez. Bu yüzden stres yaşamın ayrılmaz bir parçasıdır. Ancak aşırı stres kişinin sağlığına oldukça zarar verir. Bu yüzden kişi daha fazla enerji harcar. Dolayısıyla stres normal seviyede olmalıdır.
Kişinin stres altında olması zihinsel ve fiziksel gücünün azalmasına neden olur. Yaşama bakış açısı negatif olmaya başlar. Bir anda karamsar bir ruh haline bürünür. Stresin olumsuz tarafı da budur. Olumlu stres ise amaca ulaşabilmek için bütün potansiyeli kullanmak, doyumu hissetmek sayesinde yaşanır. İnsanların ihtiyacını sadece uzun sürmeyen ve yoğun olmayan stres karşılayabilir.
Kişinin stres altında olduğunu anlaması çok zor olmaz. Kendisini sürekli olarak yorgun hissetmesi, sabahları yorgun uyanmak, panik halinde, sinirli ve endişeli olmak, konsantrasyon zorluğu, baş ağrısı, uyku sorunları yaşaması stresli olduğunun bir işaretidir. Kişi kendini değersiz hisseder, üzgün ve depresif bir ruh halinde olur. Sıkça soğuk algınlığı geçirir, iştahı artar, içki, sigara gibi alışkanlıklara düşmek, çabuk sinirlenmek te stresli halin belirtileri arasındadır. Bu belirtilerin birkaçı görüldüğü takdirde kişi stres altında olabilir. Stres çeşitli sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Kişinin stres durumunda beynin gönderdiği sinyal ya savaş ya da kaç emridir. Kalp ise enerji üretmek için daha hızlı atmaya başlar, gereken besinleri hızlı bir şekilde pompalar. Vücudun oksijen ihtiyacı arttığından solunum hızlanır, kan damarlarında genişleme olur. Dalak kan üretimini arttırır, göz bebekleri büyür. Kanda artan glikoz ihtiyacını karşılamak için karaciğer daha fazla çalışır. Ayrıca sindirim yavaşlar, beyin ile kaslar üretilen enerjiyi kullanır. Vücuttaki bu anormal çalışmanın süresi uzadıkça verdiği zarar da fazla olur. Bu yüzden stres yönetimi, stres tedavisi ihtiyacı baş gösterir.
Stresli olunan zamanlarda harcanan enerji de fazladır. Kişi kendini bitkin, güçsüz, endişeli ve yorgun hisseder. Stres devam ettikçe uykusuzluk sorunları başlar. Kişilik yapısı heyecanlı ve sinirli bir hale gelir. Önceden rahat baş edebildiği işlerde zorlanır. İş yaşamında da performansı azalır. Kişi içine kapanarak, kendi işini zora sokar. Bazıları madde bağımlılığı gibi alışkanlıklara yönelebilir. Panik ataklar yaşanabilir. Ateş basması, çarpıntı, yutkunma zorluğu, baş ağrısı, hazımsızlık, nefes darlığı gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Stres kişide iştah kaybına neden olduğundan bulantı ve kilo kaybı yaşanabilir. Vücudun direnci azaldığından kişi hastalıklar karşı yatkın hale gelir. Vücutta sıvı tutulumu arttığından tansiyon sorunu yaşanır. Dolayısıyla kalbe binen yük artar. Vücut mekanizması da kendini korumak amacıyla stres hormonu üretir. Vücuda enerji ve yağ sağlayabilmek için kandaki yağ ve kolesterol miktarını yükseltir. Kişi bu aşamada kalp damar hastalıklarına yatkın olur. Stres uzadıkça kaslarda ve kemiklerde kayıplar başlar. Stres hormonu kan şekeri seviyesini bozarak pankreasa binen yükü arttırır ve pankreas zarar görür. Bu durum diyabet hastalığının gelişmesine neden olur. Stres tedavisi için en önemli yöntem kişinin stresle başa çıkmayı öğrenmesidir. Kişi yaşamındaki her şeye zaman ayırmayı öğrenmelidir. Yapması gereken ders çalışma, işe gitme gibi zorunlu durumlar dışında kendisi için aktiviteler yapmalı, eğlence için zaman ayırmalıdır. Bu şekilde vücudu rahatlaması sağlanabilir. Kalp vücudun ihtiyacı olan oksijen miktarını kontrol altına alır. Dolayısıyla kişi kendini daha zinde hisseder. Stresle başa çıkmak için kafein içeren içecekleri azaltmak, düzenli beslenmek gerekir. Bu önlemlerle stresi önlemek mümkün olmadığı takdirde kişinin profesyonel destek alması gerekir. Sosyal ortamda yapılan etkinliklerin de stresten uzaklaşma da faydası olur. Olumsuz düşünceler stresi her zaman daha kötü bir duruma getirir. Stresli olan kişilerin olumlu düşüncelere yönelmesi stresten uzak kalmalarına yardımcı olacaktır.
Akut Stres Nedir?
Travmatik herhangi bir olayın sonrasında kişinin yaptığı ilk tepkimeye verilen isim akut strestir. Kişinin sevdiklerinin ya da kendisinin fiziksel ya da ruhsal bütünlüğüne gelen bir tehdit, aniden ortaya çıkan çaresizlik, korku gibi olumsuz duygulara neden olan durumlar travmatik olay olarak karşımıza çıkabilir. Travmatik olaylar doğal yollarla da gelişebilir. Deprem, kasırgalar, seller gibi olaylar bu türdendir. Tacizler, kazalar, terör eylemleri, tecavüz gibi travmatik olaylar ise insan eliyle gerçekleşen durumlardır. Başarısızlık, ihmal, terk, aşağılanma, ihmal gibi travmatik olaylar ise duygusal olarak kişinin yaşamını zorlar. Kişilerde fiziksel tehditten ziyade psikolojik tehdit yaratır ve akut strese neden olabilir.
Kronik Stres Nedir?
Kronik stres, yaşam boyu etkili olan ya da yaşamın bir bölümünü etkileyen travmalar neticesinde yaşanan yoğun çaresizlik ve çözümsüzlük hissiyle gelişen kronik hale gelen korku, endişe ve panik halidir. Kişinin ruhsal ve fiziksel bütünlüğünü tehdit eder. Her yaştan kişi stresten etkilenebilir. Ancak buna kronik stres denilebilmesi için kişinin belirli bir yaşın üzerinde olması ve stresin en az bir yıldır aynı derecede etkili olması gerekir.
Episodik Akut Stres
Episodik akut stres etkisinde olan kişiler yaşamlarında sıkça akut stres yaşarlar. Yaşamları düzensiz ve kargaşa durumu hâkimdir. Devamlı koşuşturma halinde oldukları gibi her yere de geç kalırlar. Ayrıca yaşamlarındaki olaylar da çoğunlukla ters gider. Yüklendikleri görevler aşırıdır, üzerlerindeki baskıyı organize etmekte zorlanırlar. Bu kişiler sürekli olarak akut stres etkisindedir. Episodik akut stres bazı durumlarda sonu gelmeyen endişeden de kaynaklanabilir.
Strese Neden Olan Durumlar Nelerdir?
Strese neden olan durumlar oldukça farklı olabilir. Herkesin stresten etkilenmesi farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Genellikle travmatik olaylar neticesinde stres ortaya çıkabilir. Kişinin kendini ya da sevdiklerini tehdit edecek durumlar, korkular, fobiler, acı kayıplar, çaresizlik gibi duygular strese neden olabilir. Stres genellikle baskı, çatışma, engelleme gibi etkenlerle açığa çıkar.
Kişinin üzerinde baskı oluşturabilecek her türlü etken stresin açığa çıkmasına neden olur. Engelleme ise genellikle herkesin başına gelebilecek durumlardır. Kişinin kendisinden kaynaklanan ya da başkalarından kaynaklanan engelleme durumları stresin ortaya çıkmasına yol açar. Başarısızlık, kaynakların yetersiz olması, ayrımcılık, kayıplar engelleme ile sonuçlanabilir. Çatışma hali ise kişinin vazgeçemediği durumlar nedeniyle stres yaşamasına neden olabilir. Kişi aynı anda iki işi birden yapamaz. Ancak iki işi birden yapmak istemesi içinde çatışmaya yol açar ve stresi açığa çıkarır.
Stres Belirtileri Nelerdir?
Stres belirtileri kişilerde farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Günlük yaşamda yaşanan durumlar nedeniyle açığa çıkan stres fiziksel, ruhsal, zihinsel gibi pek çok alanda etkiler yapar. Kişi stresle baş edemiyorsa, stres tedavisi için gerekirse profesyonel destek alınması gerekir.
Fiziksel Belirtiler
Stresin fiziksel belirtileri arasında kalp atım hızının artması, kalp çarpıntısı, kronik yorgunluk, ağız kuruması, baş dönmesi, mide bulantısı, uyku düzensizliği, terleme gibi belirtiler sayılabilir. Ayrıca psikosomatik hastalıklar, alkol ve sigara alışkanlığının ortaya çıkışı da fiziksel belirtiler arasındadır.
Duygusal Belirtiler
Duygusal anlamda ortaya çıkan stres belirtileri de bulunmaktadır. Sıkça duygularda değişme, sinirlenme, kâbus görme, heyecanlanma, sinirsel gülme krizlerine girme, aşırı ağlama, karamsarlık, sinirlilik hali duygusal belirtiler arasındadır. Bu tür stres belirtileri kişinin bedenini de olumsuz şekilde etkiler.
Zihinsel Belirtiler
Kişinin stresli olduğunu gösterir zihinsel belirtiler içinde hafıza sorunlarının yaşanması, kafa karışıklığı olması, karar vermede güçlük çekme, konsantrasyon güçlüğü çekilmesi sayılabilir. Bu belirtilerin etkisiyle kişinin yaşadığı stresin şiddeti de artabilir.
Sosyal Belirtiler
Stres etkisinde olan kişilerde insanlarla ilişki kurmada zorluk çekme, içine kapanık, asosyal bir yaşam sürme gibi sosyal belirtiler de görülebilir. Kişinin kendini diğer insanlardan soyutlaması, hoşgörüsüz olma, yalnızlık çekme de stresin sosyal belirtileri arasında gösterilebilir.
Stres ve Kanser İlişkisi Nedir?
Stres günümüzde insanları etkileyen hemen her hastalığın temel nedenleri arasında gösterilebilir. Stres ve kanser ilişkisi ise ciddi anlamda vardır. Kanserojen maddeler arasında stres en güçlü olanıdır. Stres kişiyi yoran, vücut dengesini bozan bir unsurdur. Stresin uzun sürmesi ve yoğun yaşanması halinde kanser türlerine uygun zemin hazırladığı bilinen bir gerçektir. Bu yüzden herkes stresle mücadele etmeyi, başa çıkmayı öğrenmeli ve stres tedavisi için gerekirse profesyonel destek almalıdır.
Stres ve Cinsel Hayat İlişkisi Nasıldır?
Stresin olumsuz etkilerinden biri kişilerin cinsel hayatını bozulmasıdır. Stres ve cinsel hayat ilişkisi yakından sıkı bir bağlantı halindedir. Stresin etkisinde olan kişilerin cinsellikle boşalma, sertleşme, orgazm olamama gibi çeşitli olumsuzluklar yaşadığı bilinmektedir. Stresin bedensel değişimlere neden olması, kişiyi yorması, halsizleştirmesi cinsel isteğin azalmasına neden olur.
Stres Tedavi Türleri
Stres tedavi türleri kişinin değerlendirmesinden sonra belirlenir. Stres tedavisinde uygulanan girişimsel bir tedavi yolu ya da ilaç tedavisi gibi bir yöntem bulunmamaktadır. Tedavide kişinin strese maruz kalmasına neden olan etkenlerin ortadan kaldırılmasına çalışılır. Bunun için etkili tedavi yöntemlerinin arasında stres terapisi bulunmaktadır.
Stres Terapisi
Stres tedavisi sırasında uygulanan stres terapisi yönteminde stresin ortaya çıkmasını sağlayan düşünsel, duygusal ve fiziksel faktörlerin sağaltımı yapılır. Stres vücudun fiziksel, ruhsal ve düşünsel sınırlarının zorlanması nedeniyle vücudun denge mekanizmasının bozulmasıdır. Stres sırasında meydana gelen yüksek enerji akımı vücudu olumsuz etkiler. Stresin beyinde yarattığı blokajlar dengenin bozulmasına, hastalıkların gelişmesine neden olur. Stres terapisi bu yöntemde emotrans, EFT, QEPR, nefes, tat gibi teknikler işlevsel olarak kullanılır.
Vücutta oluşan enflamasyonlar, metilasyon sorunları, toksik yükler hastalıkları oluşturan önemli mekanizmalardır. Stres sağlığımızı tehdit eden bir faktör olup, bu mekanizmaların işleyişinde en önemli etkendir. Tüm hastalıkların tetikleyicisi olarak kabul edilen stres her hastalığın içinde varlığını sürdürür. Stres terapisi tedavi yönteminde hastalığı ortaya çıkaran stresörle çalışılmaktadır. İnvaziv bir tedavi yöntemidir.
Bedendeki tıkanıklığın açılmasını ve dengenin yeniden kurulmasını hedefler. Bedendeki stres kaynağının düşünsel, duygusal ve fiziksel boyutları temizlenir. Stres kaynağının etkisinde olan hastanın akupres noktalarına rezonans gönderilerek enerji döngüsündeki akım hareketlendirilir. Bu tedavi sonucunda stres kaynağı etken ortadan kalktığından kişi eski sağlığına kavuşur. Stres terapisi bir anlamda enerji terapisi yöntemidir. Ayrıca nedeni stres olan hastalıkların çözüm odaklı tedavi yöntemidir.
Fobi ve Korku
Fobi ve korku kişideki stres kaynağı olabilir. Sosyal fobi, hayvan fobileri, kapalı alan korkusu, yükseklik korkusu, yalnızlık korkusu, gök gürültüsü ve su korkusu gibi özel korkular, uçak korkusu gibi durumlar stres terapisi yöntemiyle aşılabilir.
Endişe ve Kaygı
Stres nedenleri arasında olan endişe ve korku halleri stres terapisi ile çözümlenebilir. Performans kaygısı, sınav kaygısı, gelecek kaygısı strese neden olan endişe ve kaygı durumlarıdır. Stres terapisi ile tedavi edilecek kişilerin tedavi olmayı istemesi gerekir. Kendi isteği ile stres terapisi uygulanmalıdır. Bu stres tedavisi sırasında hastanın uyumu da gerekmektedir.
Stres Tedavi Öncesi
Stres tedavi öncesi kişilerin bir ön muayeneden geçirilerek değerlendirilmesi gerekir. Bunun için stresin etkisinde olan kişilerin bir uzmandan destek alması önerilir. Stresin etkisinde bulunan kişiler sağlığını düşünerek kendi isteğiyle tedavi olmalıdır.
Psikolojik Muayene
Uzun zamandır yoğun stres altında olan kişilerin bir uzmana danışarak psikolojik muayeneden geçirilmesi gerekir. Muayene sırasında stresin kaynağı belirlenmeye çalışılır. Hastanın yaşamındaki olaylar sorgulanarak, öyküsü dinlenir. Stresle baş edebilmek ve tedavi planı oluşturmak için stresin neden kaynaklandığı belirlenmelidir. Bunu yapabilmek için çeşitli terapi yöntemlerinden yararlanılabilir.
Stres Testi
Stresten etkilenen kişilerin tedavisinden önce stres testi çözmeleri günlük yaşamında yaşadıkları stresin oranı, stresin yaşamını ne kadar etkilediği gibi sorulara yanıt bulunabilir. Toplumda hemen herkes stresi belli oranlarda yaşamaktadır. Stres testi ile alınan sonucun doğruluğu için hastanın kendine uyan doğru yanıtı vermesi önemlidir. Ancak yapılan test tanı koymaya yaramadığı gibi kesin bilgi de vermez. Kişinin içinde bulunduğu durum hakkında genel bilgiler verebilir.
Stres Tedavi Sonrası
Stres tedavi sonrası kişilerin daha sağlıklı bir yaşam sürmek için önerilere uyma ve stresten uzak kalmaya gayret etmelidir. Stresle nasıl başa çıkabilecekleri hakkında bir uzmandan destek almaya devam etmeleri gerekir.
Fiziksel ve Sosyal Aktiviteler
Stresin etkisine girmemek için kişilerin tedavi sonrasında fiziksel ve sosyal aktivitelere yönelmesi gerekir. Kişi kendini meşgul edecek başka uğraşlar bulduğu takdirde stresten mümkün olduğu kadar uzak kalabilir. Yürüyüş yapmak, yüzme gibi sportif etkinliklerle uğraşmak, sosyal grupların içine dâhil olmak gibi uğraşlar edinilebilir.
Yaşam Biçimini Düzenlemek
Stres tedavisi görmüş kişilerin yaşam biçimini düzenlemesi bundan sonraki yaşamında stresten uzak kalmasına yardımcı olabilir. Stres belli oranda her zaman yaşamımızda olur. Ancak stresli durumun uzamaması, en kısa sürede stresle baş edebilmek için strese neden olabilecek etkenlerden uzaklaşılmalıdır. Kendisine stres oluşturabilecek kişileri ve diğer etkenleri yaşamından çıkarması faydalı olacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Stres tedavisi hakkında makalemizde detaylı bilgiler bulabilirsiniz. Stres nedir, stres belirtileri, nedenleri, tedavi yöntemleri, tedavi sonrası yapılması gerekenler hakkında bilgilere ulaşabilirsiniz. Bu bölümde de stres tedavisi hakkında merak edilen soruların yanıtlarına erişebilirsiniz.
Stresin Etkileri Nelerdir?
Stres vücudun dengesini bozan bir etki yapar. Vücut ise buna tepki olarak savunma mekanizmasını harekete geçirerek dengeyi korumak ister. Stres faktörleri vücudun dinamik kararlı durumunu değiştirecek bazı reaksiyonlara neden olur. Buna örnek vermek gerekirse vücudun sıcak ve soğuğa karşı gösterdiği adaptasyon yanıtını değiştirebilir. Kalp atım hızı artar, ciltte terleme ya da soğukluk hissedilir.
Stresin etkileri bununla sınırlı değildir. Vücut mekanizmaları yetersiz kaldığında vücutta ısı depolanmaya başlar ve vücudun ısısı yükselir. Soğuk ortamda ise belli ölçüde vücut ısısı korunur. Ancak cilt ısısında düşme olur. Titreme ve kasları hareket ettirerek vücudun ısı üretmesi sağlanabilir. Fakat titreme uzun sürdüğü takdirde kişide uykuya meyil ve bitkinlik hissi ortaya çıkar. Soğuğa uzun süre maruz kalma neticesinde vücut soğumaya devam eder ve kalp ısısında düşme olur. Stresin devamlılığı ve uzun süreli olması, aşırı derecede stres altında olması halinde bu olumsuz etkiler kişinin genel sağlığına zarar vermeye başlar.
Stresle Nasıl Savaşılır?
Stresle savaşmak için strese neden olan durumu değiştirmek ya da bu duruma gösterilen tepkileri değiştirmek gerekir. Stresi tetikleyen durumların belirlenmesinden sonra bunların bazılarının değiştirilebilir, kontrol edilebilir, bazılarının da kontrol edilemez, sadece katlanılması ve kabul edilmesi gereken olduğunu görebilirsiniz. Değiştirilebilir ve kontrol edilebilir stres kaynakları ile başa çıkabilmek için soruna odaklanan stratejiler geliştirilmelidir. Bu durumda sorun yaratan etkenle mücadele etmelisiniz. Değiştirilmesi mümkün olmayanlar için bunlara gösterilen duygu ve düşünceler üzerine bir çalışma yapılabilir.
İlk aşamada stresin yaşamımızdaki hangi alanlarda etkili olduğunu belirleyerek sizi neyin rahatsız ettiğini, nasıl tepki verdiğini gözden geçirmeniz gerekir. Ardından bu durumu değiştirebilmek için neler yapılabilir bunların düşünülmesi gerekir. Çeşitli stres türleri olabilir. Bunları azaltmak ya da yok etmek mümkün olabilir. Öncelikle kendinizle ilgili olan olumlu yargıları güçlendirmeli, başarılarınıza olumlu taraflarınıza odaklanmalısınız. Anı yaşamak her şeyden önemlidir. Geçmişi geçmişte bırakarak geleceği düşünmelisiniz.
Stresle savaşmak için belirsizliklerden uzak durmalısınız. Bu yüzden yaşamınızdaki belirsizlikleri bulmalısınız. Değerlerinizle çatışma halinde olmamalısınız. Her zaman sorunsuz bir yaşam hayal ederek, yaşamda mükemmeli aramak strese neden olabilir. Bu yüzden yaşamdaki gerçekleri olduğu gibi kabul etmeyi öğrenmeniz gerekir. Stresle savaşmak için elinizde pek çok koz olacaktır. Bunları değerlendirmek ve hayata geçirmek sizi stresin olumsuz etkilerinden koruyacaktır.
Stres Depresyona Neden Olur Mu?
Depresyon kişinin enerjisini azaltan, tükendiğini hissettiren bir çöküş hali gibidir. Kişi kendini derin bir mutsuzluk içinde hisseder. Zaman zaman herkesin hissedebileceği bu duygu yoğunlaştığında yaşamımızı ele geçirerek kalıcı bir hale gelebilir. Bu durumda depresyon yaşanır. Kişinin enerjisi tükenmiş gibi olur. Uyku düzeni bozulur, cinsel isteği azalır ve iştahı kalmaz. Kişi hiçbir şeyden keyif alamaz hale gelir. Yaşamı anlamsızlaşır, kendini değersiz hisseder, mutsuz ve yetersiz olduğunu düşünür.
Kişilerin yaşadığı iş stresi, şehir yaşamının stresi, trafik çilesi, duygusal ilişkilerdeki stres, ekonomik stresler gibi stres türleri depresyona yatkınlığı artırır. Depresyonda olan kişiler çevresine de bu enerjiyi yaymaya başlarlar. Akraba, eş, çocuk gibi kayıplar nedeniyle oluşan stres depresyonu daha fazla tetikler. Statü kayıpları, ayrılıklar, ölümler, hastalıklar nedeniyle yaşanan stresler depresyonun en bilinen sebepleridir. Depresyonda olan kişinin stresi mutlaka tedavi edilmelidir. Kişinin kendine güveni tekrar kazandırılmalıdır.
Stresin Neden Olduğu Hastalıklar Nelerdir?
Stresin neden olduğu hastalıklar tamamen iyileştirilebilir. Bu stres tedavisi ile sağlanabilir. Stresin çözümlenmesi hastalıkların iyileşmesine yardımcı olur. Stresin neden olduğu hastalıklar oldukça fazladır. Böbrek hastalıkları, kalp hastalıkları, Alzheimer, diyabet, kanser gibi sistemik hastalıklar bunların arasındadır. Ayrıca cilt hastalıkları, bel, sırt ve bel ağrıları, migren, kas ve eklem ağrıları, depresyon, kronik yorgunluk sendromu, uykusuzluk, mide şikâyetleri, obezite, cinsel isteksizlik, anoreksiya, panik atak, demans gibi pek çok hastalık stres nedeniyle ortaya çıkabilir.
Stres Terapisi Ücretleri Nedir?
Stres terapisi ücretleri her yerde farklı olabilir. Destek aldığınız uzmanın deneyimi, sizin stres düzeyiniz, yapılan terapi seansların sayısı gibi etkenler ücretlerin değişken olmasında etkilidir.
Öğrencilerde Görülen Sınav Stresi Nasıl Yenilir?
Öğrencilerde görülen sınav stresi daha önceden öğrenilmiş olan bilginin sınavda etkin bir şekilde kullanılmasına, başarının düşmesine engel olur. Sınav stresinin yenilmesi için öğrencinin düşünce inançlarının sorgulanması, gevşeme ve nefes egzersizleri yapılması, stresi kabul ederek, onu tanımaya çalışmak, dikkatin başka alanlara verilmesi, düşüncelerin durdurulması gibi tekniklerin uygulanması gerekebilir.
Stresi Azaltmanın Beslenmeyle Doğrudan Bir İlgisi Var Mı?
Beslenme düzeninde bulunan bazı besinlerin stresin artmasında ve azalmasında etkili olduğu yapılan araştırmalarda belirlenmiştir. Kafein, çikolata, şeker, alkol gibi stres attıran besinlerin azaltılması ya da tüketilmemesi ruhsal sağlığa iyi gelir. Stresi azaltmaya destek olan sebze, su, yağlı balıklar, meyve gibi besinlerde tüketildiğinde kişinin kendisini daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir.
Alkol Ve Sigara Kullanımı Stresi Azaltmaya Yardımcı Olur Mu?
Alkol ve sigaranın stresi azaltmada bir etkisi olmaz. Aksine alkol ve sigara kullanımı stresi arttıran bir etki yapar. Bunların kullanılmaması stresin etkisinden daha kolay kurtulmanıza yardımcı olabilir.
Stres Altında Olan Kişilere Çevresindekilerin Tutumu Nasıl Olmalıdır?
Kişide strese neden olan belli başlı inançlar vardır. Bunlar yaşamda adalet olmalı, herkes beni sevmeli ve her zaman mükemmel hareket etmeli ve hata yapılmamalı inançları olarak sayılabilir. Bu inançlar gerçeğe uygun değildir. Stres altında olan kişilere çevresindekilerin tutumu gerçekleri gösterecek şekilde ılımlı olmalıdır. Herkes hata yapabilir, herkesin kişiyi sevmesi mümkün olmayabilir, yaşamda her zaman adalet olmayabilir. Kişi bunu kavrayabilirse stresin etkisinden daha kolay çıkabilir.
Stresi Azaltmak İçin İlaç Kullanmak Gerekir Mi?
Stresi azaltacak bir ilaç ne yazık ki bulunmamaktadır. Bu nedenle gelişigüzel ilaç kullanımından kaçınmalısınız. Stresi azaltmak için olumsuz düşüncelerinizi, duygularınızı değiştirmenizde yarar vardır.
Stres Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Stres tedavisinin süresi hakkında net bir bilgi verilemez. Herkesin stresten etkilenme seviyesi farklıdır. Aynı şekilde stresten kurtulması da başta kendi isteğine bağlıdır. Stres tedavisi için girişimsel metotlar da bulunmamaktadır. Kişi stres tedavisi olmayı kendi istemelidir. Stresin kişide nasıl bir etki yaptığı, hangi seviyede hasar verdiği belli olmadığından tedavi süresi hakkında kesin bilgi verilemez. Ancak hasta tedavi olmayı kendi isterse kısa sürede stresin etkisinden kurtulabilir.
Stres Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?
Stres, dışsal bir kaynağa bağlı düşünce yoğunlaşması olarak tarif edilebilecek; çoğu zaman ilaca ihtiyaç duymadan tedavi edilebilen bir sorundur. Bu sorun diğer psikolojik sorunlarla birleştiğinde ciddi sorunlar ortaya çıkarabilme kapasitesine sahip olduğu için, eşlik eden hastalıklara bağlı olarak çeşitli ilaç tedavileri uygulanabilmektedir. İlaçlar vitamin ve mineral takviyesi spektrumundan başlayıp antidepresanlara kadar ilerleyebilmektedir. İlaç tedavisinin mahiyetini eşlikçi psikolojik sorunlar belirlemektedir ki vitamin ve mineral takviyeleri hariç hiçbir ilaç doktor reçetesi olmadan kullanılamaz.