Sigara Bağımlılığı Tedavisi

Sigara Bağımlılığı Tedavisi Hakkında

Sigara, kullanımı veya solunması ile zaman içerisinde kişide psikolojik ve fiziksel bağımlılığa yol açan bir maddedir. Dünya sağlık örgütü tarafından madde bağımlılığı, kişilerin öncelik vermesi gereken uğraş ve nesneler yerine psikoaktif maddeye öncelik vermesi olarak tanımlanır. Sigarada bağımlılık yapan madde nikotindir. Genel olarak bağımlılık sendromları birbirleri ile benzerlik taşırlar. Tedavi süresince amaç sigarayı bırakmaktır. Sigara tedavisinde kişinin sigarayı bırakabilmesi için tedavi dönemlere ayrılır ve aşama aşama ilerlenir. Bu durum hastanın motivasyonunu koruması için de büyük önem taşır. Sigara ve tütün kullanımı tedavisindeki en büyük engel kişinin bunu daha önce deneyip başaramamasından kaynaklı önyargıdır. Kişiler yeni bırakma girişiminin başarıya ulaşacağına inanmalı ve önceki başarısızlıkları engel olarak görmemelidir.

Sigara Bağımlılığı Nedir?

Sigara bağımlılığı kişinin daha öncelikli uğraşları ve nesneler yerine sigaraya öncelik tanıma eylemidir. Sigara diğer psikoaktif maddelere göre alışkanlık yapma oranı daha yüksek bir maddedir. Zaman içerisinde daha az zevk verici bir hal alır. Ancak içerisinde barındırdığı nikotin ve psikolojik etkenler sigara bağımlılığını sonlandırmayı zorlaştırmaktadır. Sigara bağımlılığının psikolojik boyutu, ruhsal – toplumsal sorunlar kısmını yansıtır. Ruhsal toplumsal etkenlere bağlı olarak sigaraya alışma özellikle 13 – 19 yaş aralığında görülmektedir. Ergenlik döneminde aile yapısı ve sosyal çevre nedeniyle sigaraya başlayan kişilerin erişkinlik döneminde sigara içimi eğilimi konusunda risk oranı daha yüksektir. Depresyonda olan insanların bağımlılık şiddeti diğerlerine göre oldukça yüksektir.

Sigaranın Zararları Nelerdir?

Sigara bağımlılığı bağışıklık sisteminde oluşturduğu zayıflık ile vücudu tehlikeye açık hale getirmektedir. Vücudun direncinde meydana gelen zayıflama ile kişide kanser, kötü huylu kolesterol artışı, hipertansiyon, kalp hastalıkları, koroner arter hastalığı gibi hastalıklara açık hale gelmektedir. İnsanlarda kalp krizi riski sigara kullanımına bağlı olarak iki buçuk kat artmaktadır. Erkeklerde görülen kansere bağlı ölümlerin yüzde otuz beşi sigara kullanımından kaynaklanmaktadır. Bu oran kadınlarda yüzde on beştir. Sigaranın etkileri bir anda gerçekleşmeyebilir. Ancak yapılan çalışmalar sonucunda insan ömrünü kısalttığı ortaya çıkmıştır. Kadınların ömründen 14.5 yıl, erkeklerin ömründen ise 13.2 yıl çalmaktadır. Sigara sadece kullanana zarar vermekle kalmaz. Dumanına maruz kalan insanlarda da ciddi sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Sigara dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Sigara Bağımlılığı Nedenleri Nelerdir?

Bağımlılık bir maddenin kullanımının kişinin iradesinden bağımsız hale gelmesidir. Sigara bağımlılığındaki en önemli faktör içinde bulunan nikotindir. Sigara bağımlılığındaki bir diğer neden ise psikolojiktir. Kişilerin içinde bulunduğu aile ve toplumsal yapı sigara bağımlılığında etkin bir rol alır. Bırakma girişimlerinin yaklaşık 2/3 ünde başarısızlık olarak ortaya çıkmasının nedeni bu olayların hepsinin neticesinde kişide oluşan eksiklik ve yoksunluk hissidir. Bu durum sigaranın bağımlılık mı yoksa alışkanlık mı olduğu tartışmalarını da beraberinde getirir. Sigaranın diğer bağımlılık yapan maddelere bakıldığında alışkanlık yapan ve alışkanlık haline geldiğinde daha az zevk veren bir yanı vardır. 1950 ile 2000 yılları arasında sigaradan ölen insan sayısının savaş dönemlerinde ölen insan sayısından çok daha fazla olduğu sonucuna varılmıştır.

Sigara Bağımlılığı Belirtileri Nelerdir?

Sigara bağımlılığı, sigara içimine göre farklı tanımlar almaktadır. Her gün düzenli içen grubunda yer alan bağımlılar günde en az bir adet sigara içmektedir. Her günden seyrek içen grubunda yer alanlar ise her gün düzenli içen grubundaki insanlara göre daha seyrek içenlerden oluşmaktadır. Ara sıra içen grubundaki kişiler ise sosyal ortamlarda, arkadaş çevresi etkisiyle nadiren sigara içenleri kapsamaktadır. Yaşamı boyunca toplamda en az yüz adet sigara içmiş kişiler sigara içen olarak kabul edilirken bağımlı grubunda yer almazlar. Sigara dumanına maruz kalan insanlar ise psikolojik ve fiziksel bağımlılık oluşabildiği gözlemlenmiştir. Aile bireyleri sigara kullanan ve sigara dumanına çokça maruz kalan çocukların ileriki yaşlarda sigaraya başlama eğiliminin daha yüksek olduğu yapılan araştırmalarla ortaya konulmuştur.

Sigara Bağımlılığı Tedavi Türleri

Bağımlılık sendromları birbirleri ile benzerlik göstermektedir. Genellikle uzun soluklu bir tedavi dönemi gerekir. İlk adım olarak kişinin içme düzeni tespit edilir. Buna göre sigara bağımlılığını kontrol altına alma ve azaltmaya yönelik bir süreç izlenir. Sigara bağımlılığının zararları hakkında bilgisi olmayan insanların bırakma yönünde bir eğilimleri yoktur. Öncelikle bu kişilerin bilgilerini artırmaya yönelik çalışmalar yapılır. Altı ay içerisinde bunları bırakmaya niyetlenen insanları sigaranın zararını bilen ancak kendine zararını tam olarak bilmeyen ikinci dönem grubuna dahil ederiz. Bu grupta yer alan kişilerin sigarayı bırakmasına engel olan endişeleri vardır. Nikotin eksikliğine dayanamama, aşırı kilo alımı, iradesinin zayıf olduğu düşüncesi gibi korkular, kişide sigaranın zararına karşı oluşan bilinci yıkabilir. Bırakmaya hazır olan gruptaki insanlar ise bir ay içinde bırakmayı düşünenlerdir. Sigarayı bırakan kişilere dahil olabilmek için kişinin en az altı aydır sigara içmiyor olması gerekir. Sigara bağımlılığına son verilmesinin en önemli aşaması kişinin sigaranın zararlarını algılaması ve bırakmaya karar vermesidir. Bir hastalık olan sigara bağımlılığı hekim kontrolünde bırakabilir. Hekimler bağımlılığa ilaç tedavisi ile müdahale edebilirler. Ancak ilaç tedavisi tek başına yeterli olmaz ise hastaya psikolojik destek de uygulanır.

Davranış Danışmanlığı

Davranış danışmanlığı hizmeti ile sigara içme davranışı sorgulanır. Kişiyi bu davranışa yönlendiren etkenler üzerinde durulur. Sigaraya başlayan gençlerin çoğunda sigara içimine özenme yer almaktadır. Özendirici tarzda sigara kullanımı sigarayı bırakan kişilerde dahi tekrar başlatacak etkiyi yaratabiliyor. Toplumsal bir hastalık olan sigara bağımlılığından kurtulmak için öncelikle bu konuların ciddiye alınması ve örnek teşkil edebilecek davranışlardan kaçınılması gerekir. Sigarayı bırakmak isteyen kişilerin birincil önceliği bu kararı net bir şekilde verebilmektir. İradeli davrandığı zaman sigarayı tamamen bırakabileceğine inanması gerekir. Davranış alışkanlığı halini almış sigara bağımlılığında izlenecek yol ise hayat tarzını değiştirmektir. Sağlıklı bir yaşam tercih eden bireyler bu tür bağımlılıklardan hızla kurtulabileceklerdir.

İlaç Tedavisi

Sigara tedavisinin başlamasıyla hastada yoksunluk ve diğer belirtiler meydana gelir. Bunlarla mücadele etmek ve sigara içme isteğini azaltmak için hastalara ilaç tedavisine başlanır. Hastadaki bağımlılık nedenine göre verilen ilaçlar değişmektedir. Yerine koyma tedavisinde nikotin bantları ile hastanın nikotin yoksunluğu çektiği dönemlerde sigaraya dönme eğiliminin önüne geçilir. Hasta için uygulanabilecek bir diğer ilaç tedavisi ise antidepresanlardır. Antidepresanların birçok türü mevcuttur. Kullanımı sonucu nikotin yoksunluğu hissi ile mücadelede hastaya katkı sağladı araştırmalarla kanıtlanmıştır. İlaç tedavisi tek başına %100 etkili değildir. Hastanın sigara zararları hakkında bilinçli hale gelmiş olması ilk önceliktir. İlk tedavilerde kişiler başarılı olmasalar da tedaviye tekrar başlamaları gerekir.

Psikososyal Tedavi

Psikososyal tedavisi sigara bağımlılığı için uygulanan bir diğer tedavi yöntemidir. Bu tedavide davranışçı tedavi yöntemleri üzerinde durulur. Sigarayı bırakma aşamasında olan bireylerin sigaraya tekrar başlama riski yüksek olan ortamlarda ve durumlarda kaldıklarında nasıl önlemler alacağına dair davranışlar geliştirilir. Sigarayı bir anda bırakamayan bireyler için sınırlı sayıda sigara içme, sigaraya ulaşmayı zorlaştırma, sigarayı bitirmeden yarıda söndürme gibi yöntemler denenir. Sigara içme isteği geldiği zaman isteği unutmaya yönelik, dikkat dağıtıcı yöntemler geliştirilir. Tiksindirme yöntemleri ve gevşeme teknikleri ile de bu aşamalar desteklenir. Sigarayı bırakmanın kendisine sağlayacağı avantajlar üzerine bir liste hazırlanır. Motive olmuş ve başaracağına inanmış hastaların bu aşamaları atlatması kaçınılmazdır.

Psikoterapi

Psikoterapi tedavisi yüz yüze veya telefondan görüşmeler ile yapılabilen hastayı sigara bağımlılığı ile mücadelede dirençli hale getirmeye çalışan bir yöntemdir. Psikoterapi seanslarının yapılma sıklığı arttıkça ve süresi uzadıkça hastanın başarıya ulaşma yüzdeliğinin arttığı vurgulanmaktadır. Sigara bağımlılığı olan hastalarda sigara içme isteği ömür boyu devam edebilir. Ancak bu isteğin şiddetini azaltmak ve kişinin iradesini güçlendirmek mümkündür. Psikoterapi seanslarına düzenli olarak katılan ve yaşam tarzını değiştiren kişilerdeki sigarayı bırakma oranı yüzde otuz beşe kadar yükselmiştir. Tüm dünyada erken ölüme, kansere ve daha birçok hastalığa neden olan sigara ve tütün kullanımı için bu oranlar henüz düşük olsa da yapılan ciddi çalışmalar ile uzun vadede oranların yükseleceğine kesin gözüyle bakılmaktadır. Bire ve toplum sağlığı konusunda bilinci artan yeni neslin sigaraya başlama eğilimi daha düşük oranlarda kalacaktır. Yapılan çalışmalar ile sadece sigara bağımlılığına son verilmeyip, özendirici kullanımın da önüne geçilmektedir.

Sigara Bağımlılığı Tedavi Öncesi

Sigara bağımlılığı tedavisinden önceki zaman kendi içinde bölümlere ayrılır. İlk aşamada yani düşünce öncesi dönemde hasta sigara bırakmayı ciddi bir şekilde düşünmez. Bu yönde araştırmalar yapmaya başlamaz. İkinci aşama olan düşünme döneminde ise hasta sigara bağımlılığına son vermeyi ciddi şekilde düşünmeye ve araştırmaya başlar. Araştırmaları neticesinde kendine bir yapılacaklar planı hazırlar.

Sigaranın kendisine kısa ve uzun vadedeki zararlarını göz önüne alır. Bu aşama sayesinde kişinin motivasyonu artar. Bir ay süresince bırakmayı düşünenler bırakmaya hazır olan hastalardır. Kişiler ilk denemede genellikle profesyonel yardım almadan bırakmayı denerler. Hiçbir yardım almadan kendi denemeleri ile sigarayı bırakanların oranı yüzde onun altında olduğu için kişilerin yardım alarak daha sağlıklı bir bırakma dönemi yaşaması tavsiye edilir.

Fizik Muayene

Fizik muayene görüşmeleri sırasında her hastaya yaklaşık olarak yarım saat süre ayrılmaktadır. Hastanın sigaraya başlama yaşı ve nedenleri üzerinde bir süre durduktan sonra hastaya karbonmonoksit ölçümü ve bağımlılık skor ölçümleri yapılır. Yapılan testlerin sonucu doktora ulaştığında genel bir değerlendirmede bulunur. Karar aşamasında sigaranın zararlarını araştıran hastayla bu konu üzerinde motivasyonu artırmaya yönelik bir konuşma yapılır. En önemli aşama hastanın bağımlılığa son verebileceğine inanması olduğu için bu görüşmeler sık sık tekrarlanabilir. Yoksunluk hissi ile ilgili neler yapabileceği üzerinde durulur. Kişi yaşam tarzını ve bulunduğu ortamları değiştiremiyor ve bu faktörler tedavisini olumsuz etkiliyor se nikotin yoksunluğu hissini azaltacak ilaçlar verilir. Kişinin tedavi gördüğü başka hastalıklar var ise de ilaç yerine davranışsal tedavi yöntemi tercih edilir. Muayeneler tüm bu süreçte kişinin yaşam tarzına, sigaraya başlama nedenine ve yaşına, diğer hastalıklarına bakılarak kişiye özel kalıcı bir tedavi süreci oluşturmayı hedefler.

Bağımlılık Testi

Hastanın bağımlılık düzeyini ölçmeye yönelik bir testtir. Test genellikle altı sorudan meydana gelir. Kişiden testi cevaplarken kendine karşı dürüst olması istenir. Sorular kişinin günde kaç sigara içtiğini, ne sıklıkla yoksunluk hissettiğini, günün hangi zaman diliminde daha çok içme hissi oluştuğunu öğrenmeye yöneliktir. Her bir soruda verilen şıklardan birinin seçilmesi istenir. Şıklar belirli puanları temsil eder. Cevaplar alındıktan sonra cevapların karşılığı olan puanlar toplanır. Toplanan puanlar kişinin bağımlılık derecesini ortaya koyar. Sigara bağımlılığı, genellikle beş derecelendirme ile ele alınır. Bunlar; çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak nitelendirilir. Uygulanacak tedavi yöntemi ve süreci kişinin dahil olduğu gruba göre farklılık gösterecektir.

Sigara Bağımlılığı Tedavisi Sonrası

Sigara tedavisi bir defa ve kısa süreli yapıldığında başarılı olmamaktadır. Hem ilaç tedavisi hem psikolojik tedavi uygulandığında hastalarda başarıya ulaşma oranı çok daha yüksek hale gelmektedir. Sigara bağımlılığına son veren kişinin yirmi dakikada nabız, kan basıncı, vücut ısısı normal halini alır. Kandaki karbonmonoksit gazının azalmaya başlaması ilk yirmi dört saat içinde gerçekleşir. Üç ay içerisinde ise hastada çok daha belirgin değişimler yaşanmaya başlar. Kişinin öksürük nöbetleri ve balgam miktarı azalarak hayatını olumsuz etkilemeyecek düzeye kadar gelir. Soluk alıp verirken eskiden hissettiği zorluktan kurtulur. Sigara nedeniyle körelen koku ve tat alma duyuları iyileşmeye başlar. Bağışıklık sisteminin güçlenmeye başlaması ile kendinizi daha dinç ve güçlü hissedersiniz. Bir yılın sonunda ise kişide kalp krizi oluşma riski yüzde elli azalır. Kişilerde ortaya çıkan beyin kanaması ve bacaklardaki damar hastalığı riski yüzde otuzdan fazla azalma görülür. Beş yılın sonunda ise sigara içenlerin yakalanma riskinin çok yüksek olduğu ağız, gırtlak, yemek borusu ve idrar torbası kanserinin riski yarı yarıya azalır. On yılın sonunda felç olma riski hiç sigara içmeyen bireyle aynı düzeye gelirken, on beş yılın sonunda kalp krizi riski hiç sigara kullanmayan ile aynı düzeye gelir.

Sosyal Hayatın Düzenlenmesi

Sigara bağımlılığına son verilmesinin ardından kişilerde ilk aşamada uykusuzluk, ani sinirlenme, çökkün duygu durumu, anksiyete, huzursuzluk, kalp hızında azalma, iştah artması ve kilo alımı gibi istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Bunların sizi ve çevrenizi rahatsız etmeyecek minimum düzeyine getirebilmek için yeni ilgi alanları oluşturmanız gerekir. Vücutta nikotin yoksunluğu hissi yükseldiğinde dikkatinizi oluşturduğunuz bu yeni ilgi alanlarına aktarmalısınız. Yaklaşık altı ay boyunca kişide kilo alımı ve nikotin arayışı devam eder. Ancak bu istek git gide azalma gösterir. İnsanlar genellikle depresyon ve anksiyete bozukluklarına bağlı olarak bağımlılık eğilimi gösterdikleri için sigarayı bıraktıktan sonra sorunların asıl nedenine yönelip çözme ihtiyacı hissederler. Bu adım ruhsal ve fiziksel sorunların çözümüne, sosyal hayatın düzenlenmesine yardımcı olur.

Sigara İçilen Ortamlardan Uzaklaşmak

Kişiler sigara bağımlılığından tamamen kurtulduğunu düşünse de bu risk devam etmektedir. Sigarayı bırakan bireylerde nikotin yoksunluğu zamanla azalmaktadır. Ancak hiçbir zaman tamamen bitmemektedir. Bu nedenle sigara içilen ortamlarda bulunmak sigarayı bırakan bireyin nikotin isteğini tetikleyebilir.

Sigarayı bırakan bireylerin bu tür sigara kullanımının fazla olduğu ortamlarda bulunmaması istenir. Sosyal çevresini değiştirilemeyecek olan kişilerde ise iradelerini yüksek tutmaları beklenir. Kendilerine sürekli sigarayı bırakma nedenleri, sigarayı bıraktığında sağlayacağı kazanımları hatırlatmaları söylenir. Bireylerin sigarayı tamamen hayatından çıkarmalarını sağlayan şeyler bilinç ve iradedir.

Düzenli ve Sağlıklı Beslenme

Sigara içmeyi bırakan kişiler oluşan yoksunluk hissini doldurmak için yiyecek tüketimine yönelmektedirler. Bu davranış bazı kişilerde sağlıksız abur cubura yönelme şeklinde olurken, bazı kişilerde ise normalde sağlıklı olan ancak fazla tüketildiğinde zarara yol açan bir beslenme şekli olarak ortaya çıkmaktadır. İki yönelim de yanlıştır. Vücudu sigaranın yarattığı zarardan korumaya çalışırken yeni bir sağlık tehdidine doğru sürüklemek doğru değildir. Sigara bağımlılığına son vermek isteyen kişilerin profesyonel destek alması bu açıdan önemlidir. Kişinin sigaranın yerini yemek ile doldurma gibi bir eğilimi olduğu tespit edildiğinde diyetisyene yönlendirilir. Sigara konusunda bilinçlenen ve doğru adımlar atan bireye, beslenme konusunda da aynı şekilde bir bilinç yaratılır. Beslenmenin açlık duygusunu bastırmak, karın doyurmak veya canının her istediğini yemek için değil; sağlığı korumak, geliştirmek ve daha kaliteli yaşama kavuşmak için yapılan bir ihtiyaç olduğu vurgulanır. Kişiye vücudunun ihtiyaç duyduğu besinler ve bu besinleri alması gereken saatler hakkında bilgi verilir. Sigara kullanımını bırakan bireylerde genellikle gereğinden fazla besin tüketme eğilimi ortaya çıkar. Gereğinden fazla alınan besin vücutta yağ olarak depolandığı için kişinin sağlık durumunda risk yaratır. Dengesiz beslenme bireyde; isteksizlik, yorgunluk ve iştahsızlık gibi durumlara yol açabilir. Bu durumlar kişide tekrar sigaraya başlama isteği uyandırabilir.

Spor ve Egzersiz

Nikotin yoksunluğunu hissetmemek için bireylerin yeni ilgi alanları oluşturması istenir. Spora başlamak oluşan yoksunluk hissini azaltmak için yönelim gösterilebilecek ilgi alanlarından biridir. Spor sadece yoksunluk hissini azaltmak, bireyin sigarayı bırakmakta ki ilk hedefi olan sağlıklı yaşam için motivasyon kaynağı olur. Sigara içmeyi bırakan kişilerde oluşan ani öfkelenme, depresyon, stres gibi psikolojik durumdaki dengesizlikler spor sayesinde önlenebilir. Sağlıklı yaşam kararı alan bireylerin sigarayı bırakma, düzenli beslenme ve spora başlama gibi eylemleri sonrası özsaygılarının arttığı gözlemlenmiştir. Düzenli olarak haftada en az 2 -4 gün egzersiz yapılması beden sağlığıyla beraber psikolojik sağlığı da düzenler. Kişiden kişiye değişmekle birlikte genel olarak 8 ile 12 hafta arasında bireysel farklılık yaratılır. Egzersizler sayesinde kişideki yoksunluk hissi de en alt düzeye indirilir.

Sık Sorulan Sorular

Sigara bağımlılığının insanlar için oluşturduğu riskleri ve bu risklerden kurtulmak için sigara bağımlılığına nasıl son verilebileceğini ele aldık. Sigara içmeyi bırakma denemelerinin başarısız olması halinde pes etmeden, her denemenin yeni bir başlangıç olduğunu düşünülmelidir. Profesyonel desteğin başarı üzerindeki etkisinin göz ardı edilemeyecek oranlarda olduğu sonucuna vardık. Bireylerin bilinçli hale gelip, iradelerini güçlü hale getirdiklerinde tekrar hiç başlamamak üzere iyileşmelerinin kaçınılmaz olduğu sonucuna ulaştık. Bu bölümde ise sigara bağımlılığı hakkında merak edilen soruları derledik.

Sigara bağımlılığı testi nedir?

Sigara bağımlılığı testleri genellikle kısa sorulardan oluşan, kişinin bağımlılık düzeyini ölçmeye yarayan testlerdir. Testler 6 - 10 soru arasında olabilir. Sorularda günün ilk sigarasının uyandıktan sonra ne kadar sonra içildiği, günde kaç sigara içildiği, çok zor bir durumda kalsanız veya hasta olsanız yine de sigara içme ihtiyacı hissedip hissetmediğiniz öğrenilmeye çalışılır. Sorular şıklardan oluşur. Her cevabın karşısında puanı yer alır. Test sonucunda puanlar toplanarak bağımlılığının seviyesi ölçülür ve buna yönelik bir tedaviye başlanır. Bağımlılık seviyesi beş düzeyde ele alınır. Bunlar; çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksektir. Kişilerin testi yaparken kendine karşı dürüst olması istenir.

Sigara bağımlılığı nasıl bırakılır?

Sigara bağımlılığını bırakmadaki ilk adım bunu düşünmeye başlamaktır. Sonrasında kişinin bu konuda bilinçli hale gelmek için araştırmalar yapması gerekir. Sigaranın zararları hakkında bir liste oluşturabilir. Sigaraya başlama ve devam etme nedenlerini de bu listeye ekleyebilir. Tedavi aşamasına geçmeden önce kişinin iradesini güçlendirmek adına bu aşamaları adım adım izlemesi önemlidir. Sigara bağımlılığını bırakmak isteyenlerin başarısızlıklarındaki asıl neden konu hakkında yeteri kadar bilinçli hale gelememeleridir. Üçüncü aşamada ise kişi bir ay içinde sigarayı bırakma kararı alır. Bir sonraki aşamada ilaç ve davranışsal tedavi yöntemleri ile sigara bırakma eylemsel bir hal alır. Bu süreç kişiden kişiye değişmekle birlikte altı ay kadar sürebilmektedir. Altı ay ve üzeri sigara içmeyen bireyler bırakmaya en çok yaklaşanlardır. Bu süreçte bireylerin bir tane bile olsa sigara içmemeleri istenir.

Sigara bağımlılığı neden olur?

Sigara bağımlılığına neden olan madde sigaranın içerisinde yer alan nikotindir. Nikotin bağımlılığı uzun süreli kalıcı bir tedavi gerektirir. Sigara bağımlılığı diğer bağımlılık yapan maddelere göre daha az zevk vericidir. Ama alışkanlık yapma düzeyi çok yüksektir. Sigaraya başlama ve bağımlı olmadaki diğer önemli rol ise kişinin psikolojik durumudur. Sigaraya yönelen bireylerin birçoğunda depresyon, stres, anksiyete gibi ruhsal sorunların olduğu tespit edilmiştir. Kişilerin sosyal çevresi ve ekonomik durumu da sigaraya yönelimde etkili faktörlerdir. Bu nedenle kişilerin sadece ilaç tedavisi görmesi uzmanlarca yeterli görülmeyebilir. Bağımlılığına neden olan en önemli faktörlerden biri olan ruhsal sorunlardır ve bunun için de psikolojik destek gereklidir.

Sigarayı bırakmak için neler yapılmalı?

Öncelikle kişinin altı ay içerisinde sigarayı bırakacağına dair bir karar vermesi gerekir. Sonrasında sigaranın kendisinde yarattığı ve yaratabileceği sorunları araştırmalıdır. Bunlarla ilgili bir tabloda oluşturabilir. Araştırma evresinden sonra birey hiçbir yardım almadan da sigarayı bırakmayı deneyebilir. Ancak yapılan araştırmalar bunu başarabilenlerin sayısının yüzde onun altında olduğunu gösteriyor. Bu nedenle sigara bırakma polikliniklerine başvurarak profesyonel bir yardım almaları sigarayı bırakmadaki başarı şansını artıracaktır. Bu merkezlerde sigara bağımlılığına son vermek için ilaç tedavisine başvurulabilir. Ancak kişinin tedavi gördüğü hastalığı varsa ilaç tedavisi yerine psikoterapilere başlanabilir. Hastadaki davranışsal alışkanlığı değiştirerek yeni bir yaşam biçimi kazanması sağlanır.

Sigarayı bırakmak için hap var mı?

Sigara bağımlılarında sigarayı bıraktıktan sonra yoksunluk hissi ortaya çıkabilir. Ortaya çıkan bu hissin görülme sıklığı kişinin bağımlılık seviyesine göre farklılık göstermektedir. Tedaviler de bu nedenle kişiden kişiye farklılıklar taşır. Hap ile tedavi kişinin yoksunluk hissini diğer yöntemler ile atlatamaması üzerine uygulanır. Haplar tablet veya pastil formundadır. Nikotin dilaltı tablet formunda olanlar, nikotin yoksunluğu hisseden bireylerin tableti dilaltında tutarak oral yolla nikotin yoksunluğunu atlatmasını sağlar. Yaklaşık olarak saatte bir adet tüketilmesi istenir. Tablet yirmi dakika dilaltında tutulduktan sonra atılmalıdır. Nikotin pastillerinin ise farklı nikotin seviyeleri olanları mevcuttur. Ağız yoluyla alınan ve dilde çevirerek etkin hale getiren pastiller otuz dakikalık kullanımdan sonra atılırlar.

Sigarayı bırakmak için kitap var mı?

Sigarayı bırakma konusu hem ülkemiz yazarları hem dünyadaki yazarlar tarafından kaleme alınıp kitap haline getirilmiştir. Bu kitaplarda sigarayı bırakmak için kişinin iradesini nasıl güçlendireceği hakkında önermeler verilmektedir. Sigarayı bırakmada kişilerin motivasyonunu artırmaya yönelik olan bu kitaplar doktorlar tarafından da desteklenmektedir. Yaptığı okumalar sayesinde sigarayı bırakan insanlar ile iletişime geçerek veya onların bu konudaki yorumlarını okuyarak kitap tercihinizi yapmanız başarıya ulaşmasında katkı sağlayacaktır.

Sigarayı bırakmak için nikotin bantları etkili mi?

Nikotin bandı tedavisi bir yerine koyma, yoksunluk hissini giderme tedavisidir. Nikotin bandı ile tedavi gören kişiye saatte bir mg nikotin verilerek vücudun nikotin yoksunluğu yaşamasına engel olunur. İki formu mevcuttur. Biri on altı saat boyunca vücutta yapışık kalabilen, diğeri ise yirmi dört saat boyunca vücutta kalabilendir. 24 saatlik olan nikotin bantlarının üç farklı boyutu vardır. Bunlardan 30 cm2 olanı 21 mg nikotin içerir. 20 cm2’lik bantlar 14 mg nikotin içerirken, 10 cm2’lik olan bantlar 7 mg nikotin içermektedir. Kullanımı 8 ile 12 hafta aralığında olabilir. Tedavi kişinin bağımlılık düzeyine göre başlar ve banttaki nikotin oranı azaltılarak ilerlenir. Nikotin bandı kullanımı kolay bir tedavi yoludur. Ancak gün içerisinde doz azaltmak mümkün değildir. Her saat aynı miktarda nikotin vücuda geçer. Bu nedenler 24 saatlik bantlar yerine 16 saatlik bantlar daha çok önerilir. Nikotin bandı tedavisi gebelerde ve emziren kadınlarda uygulanmaz.

Sigarayı bırakmak için sakız var mı?

Sigarayı bırakmak için nikotin sakızları mevcuttur. İki formu vardır. Biri 2 mg olup 0.9 mg nikotin içerir. Diğeri ise 4 mg olup 1.2 mg nikotin içeriğine sahiptir. Sakız yavaş bir şekilde çiğnenmesi önerilir. Böylece nikotinin ağız mukozasında emilimi daha iyi sağlanır. Sakız sadece sigara içme isteği geldiğinde kullanılmalıdır. 5 - 10 kez çiğnenip ardından birkaç dakika yanakta bekletilmelidir. Yaklaşık 20 - 30 dakika boyunca bu işlem tekrarlanabilir. Bu esnada kişinin bir şey içmemesi gerekir. Sakızlar bantlarda olduğu gibi düzenli kan nikotin düzeyini belirleyemediği için çiğneme sıklığı kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu aslında kişiler için bir avantaj haline gelebiliyor. Bantlar vücuda düzenli olarak vücuda nikotin verirken, sakızda kişi sadece ihtiyaç duyduğu anda tüketiyor.

Sigara bırakma duası var mı?

Sigarayı bırakabilmek için kişinin öncelikle sigaranın zararları hakkında bilinçlenmesi gerekir. Bu internetten araştırmalar yaparak veya kitap okuyarak gerçekleştirilebilir. Daha sonrasında bireysel mi yoksa profesyonel bir yardımla mı sigarayı bırakmak istediğinize karar vermelisiniz. Sigara kullanımı bırakmaya başladığınız andan itibaren motivasyona ihtiyaç duyacaksınız. Bu aşamada sizi motive edecek şeyleri kendiniz belirlersiniz. Sağlıklı beslenme, spora başlama, dua etme veya yogaya başlama gibi yönelimlerden hangisi sizin için daha ideal ise onu tercih edebilirsiniz. Kişinin iradesini güçlü kılan tercihler sigarayı bırakmadaki başarınızı artıracaktır.

Sigarayı bırakmak için bitkisel tedavi yöntemleri neler?

Sigarayı bırakmak için çeşitli kürler mevcuttur. Bitkisel kaynaklı olan bu kürler vücudun nikotin ihtiyacı duyduğu anlar için tavsiye edilir. Kürün hazırlanmasında karabaş otundan faydalanılır. Kaynamış olan 150 ile 200 ml suya bir tatlı kaşığı karabaş otu atılarak demlenmeye bırakılır. Nikotin yoksunluğu meydana geldiğinde bir yudum içilip bırakılması istenir. Fazla kullanmanın yan etkileri olabilir. Ayrıca başka hastalıklar için de tedavi görmekte olan kişilerin bu tür yöntemleri denemeden önce doktoruyla görüşmesi gerekir. Kür yöntemi en fazla üç ay boyunca uygulanır. Herhangi bir yan etkide doktora başvurulmalıdır.

Sigarayı bırakmak için iğne var mı?

Sigara bağımlılık düzeyi çok yüksek olan hastalarda aşı yöntemi uygulanmaya başlamıştır. Aşı yapılan kişilerde antikor bağımlılık yapan nikotin moleküllerini engelleyip, nikotin yoksunluğu hissini ortadan kaldırıyor. Nikotin tableti ve sakızından daha farklı bir yöntemdir. Uzun süre kullanım gerektiren bu ürünler yerine birkaç defalık kullanımla daha yüksek başarı elde etmesi aşıyı bağımlılar için daha cazip hale getiriyor.

Elektronik sigara ile sigara bırakılabilir mi?

Elektronik sigara, içerisinde belirli konsantrasyonda nikotin bulundurur. Pil gücü ile çalışır. Isı vererek nikotini buhar haline getirir. Elektronik sigaralar kişiler için tehlike riski taşır. Sigarayı bırakmak için bu ürüne yönelenler genellikle sigarada yer alan çeşitli zararlı maddelerin kullanıldıkları bu ürünlerde olmadığını düşünmektedirler. Ancak elektronik sigaralar da içerisinde petrol ve birçok kimyevi madde taşımaktadırlar. Elektronik sigaranın, sigarayı bırakmada bir katkısı olduğu sonucuna ulaşılamamıştır. Hatta 2016 yılından itibaren Amerika’da elektronik sigara da bağımlılık yapan tütün ürünleri grubuna dahil edilmiştir.

Sigarayı bırakmak için hangi doktora başvurmak gerekir?

Sigarayı bırakmak için sigara bırakma merkezine başvurmak gerekir. Burada hastanın bağımlılık düzeyi ve yaşadığı sorunlar tespit edilir. İlaç tedavisi ilk aşamada tercih edilen yöntemlerden biridir. Ancak kişide farklı rahatsızlık semptomları da görülüyorsa göğüs hastalıkları bölümüne yönlendirilebilir. Bireylerin sigaraya başlama ve bağımlı olmalarındaki en önemli faktör ruhsal sorunlardır. Bu nedenle sigarayı bırakmak isteyen bireylerin sorunu en temelden çözmelerini yani sigara içmeye sevk eden nedenlerin ortadan kalkmasını sağlamak için psikiyatri bölümüne sevk edebilirler. Burada uygulanacak tedavi ile sigarayı bıraktıktan sonra oluşacak yoksunluk hissi ile de mücadele edilmiş olunur.

Sigara bırakma kürü etkili mi?

Sigara bırakma kürü ile nikotin yoksunluğu giderilmeye çalışılır. Fazla kullanımı farklı yan etkilere yol açabilir. Kürlerin bilimsel ortamda test edildiğine dair bir bilgi mevcut değildir. Bu yüzden etkili olup olmadığına dair kesin bir bilgiye ulaşılamaz. Kişinin iradesi ve sigarayı bırakmak konusundaki kararlılığı yüksek ise kür yöntemi ile de sigara bağımlılığına son verebilir.

Sigara bırakılmazsa ne tür hastalıklar ortaya çıkar?

Sigara kullanan kişilerde kalp ve damar hastalıkları, akciğer rahatsızlıkları, damarlarda tıkanmaya bağlı felç, midede gastrit, mide kanseri, ciltte sararma, cilt kanseri, ağız kokusu ve dişlerde sararma gibi hastalıklar ortaya çıkar. Bu hastalıkların derecesi kişinin sigarayı ne kadar süredir kullandığına ve günde kaç adet içtiğine göre değişebilir. Bazı kişilerin yaşadığı kronik hastalıklar sigara kullanımında daha ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Sigara kullanımının kişilerde yaşam süresini kısalttığı araştırmalar sonucu ortaya konmuştur.

Sadece isteyerek sigarayı bırakmak mümkün mü?

Sigarayı bırakmak için istemek en önemli adımdır. Ancak istemek bir eyleme dönüştürülmediği sürece başarı elde edilemeyecektir. Kişinin bu isteğini bir ay içerisinde sigaranın zararları hakkında araştırma yapmaya yönlendirmesi gerekir. Altı ay içerisinde de sigarayı bırakmaya yönelik denemelere başlaması veya profesyonel yardım alması gerekir.

Sigarayı bırakma hattı işe yarıyor mu?

Alo 171 sigarayı bırakma hattı haftanın yedi günü yirmi dört saat hizmet vermektedir. Sigarayı bırakmak isteyen kişileri programlar hazırlayarak motive etmeye çalışan bir hizmettir. Kişiler en yakın sigara bırakma merkezine de yönlendirilebilir. Sağlık merkezinde tedavi gören hastalar bir yıl boyunca sık sık aranarak motivasyonlarını korumalarına destek olunur. Sigarayı bu takipler sonucunda bırakan kişilerin sayısı yüzde sekize ulaştı. Danışanlar görüşmelere ara vermez ve sigarayı bırakmak konusunda kararlı olurlarsa başarılı olabilirler.

Sigarayı bırakanlar tekrar başlar mı?

Sigarayı bırakma denemelerinin ilkinde çoğu kişi başarılı olamaz. Ancak her tedavinin yeni bir başlangıç olduğu unutulmamalıdır. Tedavi sırasında daha önce de başaramadığınız düşüncesini bir kenara bırakıp yaşam tarzınızda değişiklikler yaratmaya odaklanmalısınız. Sigarayı bırakmanın kalıcı bir hale gelebilmesi için bunun beslenme düzeni ve sporla desteklenmesi gerekmektedir. Bulunduğunuz sosyal ortamları değiştirmek de katkı sağlayabilir.

Sigara yavaş yavaş azaltılarak bırakılabilir mi?

Gün içerisinde çok fazla miktarda sigara tüketenler için azaltılarak bırakma yöntemi sağlık merkezleri tarafından önerilmektedir. Bu yöntemi uygularken bir defter tutulması hastaya fayda sağlayacaktır. Belli periyotlar halinde, sadece vücutta nikotin yoksunluğu belirtileri ortaya çıktığında tüketilebilir. Sayının düzenli bir şekilde azalıyor olmasına dikkat edilmelidir.

Günde kaç adet sigara içilmesi bağımlı olduğunu gösterir?

Bağımlılık, kişinin daha öncelikli durumları olmasına rağmen maddeye öncelik vermesi olarak tanımlanır. İçtiği adetten ziyade kişinin sigarayı hayatının neresinde tuttuğuna bakılır. Bağımlılığın seviyeleri ise günde kaç adet içtiğine ve günün hangi saatlerinde tükettiğine bakılarak değerlendirilir. Günde on adet ve altında tüketiyorsanız çok düşük bağımlı grubunda yer alırsınız. Sayı arttıkça bağımlılık seviyesi düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak sırasıyla artmaya başlar.

Sigara bağımlılığının psikolojik tedavisi ne kadar sürer?

Sigara bağımlılığının altında yatan nedenler arasında psikolojik, toplumsal ve ekonomik sorunlar yer alabilir. Bu durumda kişinin tedavi süresi normale göre daha uzun sürebilir. Tedavilerin süresi altı ayı bulurken, bir yıla kadar sigarayı bırakmaya destek sağlayan danışmanla irtibat halinde kalınır. Psikolojik desteklerin süresi ise bu zaman diliminden daha uzun olabilir. Sürenin uzaması hastalar açısından endişelenecek bir durum değildir. Doktor, kişinin ruhsal düzlemde sorunlarının aşıldığına kanaat getirdiğinde tedavi bitecektir.

Pasif içici olmak sigara bağımlılığı yapar mı?

Pasif içici olmak hem psikolojik hem fiziksel bağımlılık yaratabilir. Bu nedenle özellikle çocukların yanında sigara içilmesi istenmez. Aile bireylerinde sigara içen çocukların gelecekte sigara içme eğilimlerinin yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Çocukluk ve ergenlik dönemindeki bireylerin pasif içiciliğe ve özendirme etkisine maruz kalmaması için özellikle dikkat edilmesi gerekir.

Sosyal ortam sigara bağımlılığını tetikler mi?

Sosyal ortamlar sigara bağımlılığını tetikleme etkisine sahiptir. Özellikle sigara içmeyi bırakmak isteyen bireylerin bur tarz ortamlardan en azından tekrar başlama riskini azaltana kadar uzak durması istenir. Sigarayı bırakan bireyler ilk altı ay boyunca sık sık yoksunluk hissine kapılabilir. Yaşadıkları stres, anksiyete gibi belirtiler sonrasında çevresinin etkisiyle tekrar sigara içmeye yönelebilir. Nikotin yoksunluğu geçmişte sigara içen bireylerde ömür boyu devam edecek olsa da bu his zaman içerisinde azalacaktır. Tekrar bağımlı olma riski taşıdıkları için sigarayı bıraka bireylerin bir yıl boyunca danışmanları ile iletişim halinde olmaları ve sosyal ortamlarını dikkatli seçmeleri istenir.